Υπόθεση βιβλίου
Το καλοκαίρι πια κοντεύει να τελειώσει. Λίγες μέρες έμειναν ακόμη για να ανοίξουν τα σχολεία. Οι δίδυμες Άννα και Σοφία βρίσκονται μπροστά σε μεγάλες αλλαγές στις μικρές ζωές τους. Αιτία; Ο διορισμός της καθηγήτριας μητέρας τους Μαρίνας. Θα μου πείτε, ευχάριστο γεγονός δεν είναι ένας διορισμός; Φυσικά και είναι! Ειδικά αν σκεφτούμε πως τα προηγούμενα χρόνια -που ήταν αναπληρώτρια- περιηγείτο σε όλες τις πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά του νομού Χανίων αλλά και Ρεθύμνου, σαν την Ιουδαία, προσπαθώντας να καταπολεμήσει την κούραση της διαδρομής και να διδάξει στους μαθητές της το αντικείμενό της που είναι τα φιλολογικά μαθήματα. Ο σύζυγος και πατέρας των κοριτσιών είναι ήδη διορισμένος δάσκαλος στα Χανιά.
Και μόλις φτάσαμε στις ριζικές αλλαγές που σας είπα στην αρχή. Γιατί, ναι μεν η Μαρίνα διορίστηκε, μα διορίστηκε στο γενέθλιο χωριό της, στον Προφήτη Ηλία του Ηρακλείου Κρήτης. Όπως μπορείτε να καταλάβετε είναι αδύνατον πια να ζει στο σπίτι της στα Χανιά και να εργάζεται στο Κανλί Καστέλι (έτσι λεγόταν παλαιότερα ο Προφήτης Ηλίας), που βρίσκεται πάνω από 150 χιλιόμετρα μακριά από τα Χανιά. Έτσι αποφασίζεται να μετακομίσουν εκεί η Μαρίνα με τις δύο της κόρες.
Τα καλά νέα είναι πως ήδη υπάρχει το φιλόξενο πατρικό της Μαρίνας στο χωριό -όπου μητέρα και κόρες θα ζουν στο εξής- και μάλιστα όχι μόνες, αφού μαζί τους θα μένουν η γιαγιά τους Σοφία και η προγιαγιά τους Δέσποινα! Τα ευχάριστα όμως δεν τελειώνουν εδώ, μιας και στο ίδιο χωριό ζει η αδερφή της μαμάς τους, η Δέσποινα, με τα ξαδέρφια τους Λευτέρη και Κλειώ!
Με το που βρίσκονται τα κορίτσια με τα ξαδέρφια τους δεν χάνουν καιρό και ξεκινούν να κάνουν σχέδια για την εκδρομή που θα κάνουν με τις μαμάδες τους στο εκκλησάκι της Παναγιάς στην Κακιά Σκάλα.
Ένα μικρό ναό χτισμένο μέσα σε βράχο…
…
…την έλεγαν έτσι όντως ήταν πολύ δύσβατος ο δρόμος για να φτάσει κανείς μέχρι εκεί.
Όταν ξέσπασε η μπόρα, τα παιδιά αναστέναξαν με ανακούφιση που πρόλαβαν και βρήκαν καταφύγιο από τη δυνατή βροχή. Έπειτα, όλοι τους άρχισαν να παρατηρούν τον χώρο τριγύρω. Ασβεστωμένες προεξοχές στα βράχια, σμιλεμένα από τον χρόνο φυσικά καθίσματα στα τοιχώματα, με στρωσίδια πάνω τους υφασμένα στον αργαλειό με το χέρι, σβηστά κεριά στερεωμένα πάνω στους βράχους, γωνίτσες τόσο χαμηλές στο ύψος, που ούτε τα παιδιά δε θα χωρούσαν να κουβαριαστούν μέσα τους αν το προσπαθούσαν. Και στην πιο χαμηλή, ένα σβησμένο καντηλάκι. Το τέμπλο γεμάτο εικόνες κάθε μεγέθους, χρώματος και ηλικίας. Μπροστά τους κρεμασμένα αμέτρητα τάματα, βραχιόλια, δαχτυλίδια και καδένες.
…
Το δυσπρόσιτο εκκλησάκι με την απόκοσμη ομορφιά, έχει και μοναδική ιστορία που τους την διηγείται η Μαρίνα. Η επιστροφή είναι γεμάτη με σκέψεις και ευχάριστες εντυπώσεις. Κουρνιάζουν όλα μαζί στην αγκαλιά της γιαγιάς, δίπλα στο τζάκι και ακούν προσεκτικά την ιστορία της προ προ προ γιαγιάς τους. Μια διήγηση για την ζωή στις αρχές του 1900, για το πως γνωρίστηκαν ο Γιώργης με την Ασπασία, μοναχοκόρη και μοναχοπαίδι του δασκάλου του χωριού.
…
Τον Δεκαπενταύγουστο του 1903, ημέρα της Παναγίας, ο Γιώργης με τα αδέρφια του από το Κανλί Καστέλι είχαν διασχίσει με τα άλογά τους πολλά χιλιόμετρα για να πάνε στο πανηγύρι στα Σφακιά. Περνώντας έξω από το πατρικό της Ασπασίας, την είδε πίσω από τη μισόκλειστη βελούδινη κουρτίνα ενός παραθύρου και θαμπώθηκε από την ορορφιά της. Για μια στιγμή μονάχα την είδε και έπειτα εκείνη εξαφανίστηκε πίσω από το τζάμι.
…
Αυτό ήταν! Ο Γιώργης μαγεύτηκε από την ομορφιά της Ασπασίας, μια ομορφιά 15 μόλις ετών που ο πατέρας της την κρατά κλεισμένη -φοβούμενος μην την κλέψουν- στο διώροφο αρχοντικό.
Ο Γιώργης δεν ακούει οποιαδήποτε φωνή λογικής που του υπενθυμίζει τις διαφορές που έχει η δική του φαμίλια με την πλούσια και μορφωμένη οικογένεια του δασκάλου. Στέλνει προξενιά και χάρη στη ζήλια της μητριάς της…
…
Ο γάμος έγινε την άνοιξη της επόμενης χρονιάς και το γλέντι στην πλατεία του χωριού κράτησε μία εβδομάδα. Όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή, τα προικιά της νύφης μεταφέρθηκαν από τα Σφακιά στο Κανλί Καστέλι. Τριάντα μουλάρια φορτώθηκαν για να τα κουβαλήσουν όλα, αριθμός πρωτάκουστος. Μόλις μπήκαν στο χωριό, χάζεψε όλος ο κόσμος στο πέρασά τους. Κουβέρτες, μπατανίες, κουρελούδες, φλοκάτες, σεντόνια, μαξιλαροθήκες, ριχτάρια, τραπεζομάντιλα… Κανείς δεν είχε ξαναδεί τόσο πολλά προικιά, και μάλιστα τα περισσότερα φτιαγμένα στον αργαλειό και κεντημένα από την ίδια την Ασπασία. Τα υπόλοιπα ήταν η προίκα της μάνας της.
…
Η ζωή της τώρα πια δύσκολη, μιας και δεν είχε κάνει δουλειές μέχρι τώρα στη ζωή της -μοσχαναθρεμμένη σαν αρχοντοπούλα- πλάι σε έναν άντρα που πρωτοείδε την ημέρα του γάμου της. Έναν άντρα όμως που για καλή της τύχη την αγαπά και κατανοεί τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει.
Οι διηγήσεις της προγιαγιάς τους είναι τόσο ενδιαφέρουσες που τα παιδιά με κομμένη ανάσα ακούν την ιστορία των προγόνων τους. Μονάχα η αναγκαστική διακοπή για ύπνο σταματά την εξιστόρηση, η οποία όμως συνεχίζεται ξανά στην πρώτη ευκαιρία.
Κάποια στιγμή όμως τη διήγηση διακόπτει άρον άρον η γιαγιά τους η Σοφία…
…
– Αρκετά σε κούρασαν, μάνα, είπε με σημάδια έντασης στο πρόσωπο. Άντα και σας έκαμα λουκουμάδες. Άντε στην κουζίνα να φάτε, σας περιμένουν και οι μανάδες σας.
– Μα να μην ακούσουμε τι συνέβη; ρώτησε ο Λευτέρης παρασυρμένος από τη διήγηση.
– Όχι, να μην ακούσετε, πήρε το αυστηρό της ύφος η γιαγιά τους. Μπρος στην κουζίνα και καλή όρεξη!
…
Τι να ήταν άραγε έτοιμη η προγιαγιά τους να τους αποκαλύψει; Μια ιστορία παλιά με πρωταγωνιστές την πρωτότοκη κόρη της Ασπασίας και την μουσουλμάνα κολλητή της φίλη Αϊσέ. Μια ιστορία που θα σας αφήσει άφωνους!
Αγοράστε το «Τα κρυφά μονοπάτια του Τεμένους», της Μαρίας Δασκαλάκη, κάνοντας κλικ εδώ!
Κριτική και εντυπώσεις
Η ιστορία που θα αποκαλύψει η προγιαγιά Δέσποινα στους μικρούς μας ήρωες, είναι ένα μυστικό που πηγαίνει από μάνα σε κόρη έναν αιώνα τώρα! Μια καταπληκτική ιστορία που αγγίζει το Βυζάντιο, την Ενετοκρατία, την Τουρκοκρατία, την Μικρασιατική Καταστροφή και τον Πόλεμο του ’40, για να φτάσει και να ξετυλιχτεί μέχρι τις μέρες μας!
Η ολοζώντανη και συγκλονιστική αυτή αφήγηση, στολισμένη με την ντοπιολαλιά των χωριών της Κρήτης αφήνει τα κεντίδια της εδώ κι εκεί, σε όλη του την έκταση, προσθέτοντας στην γοητεία του και ένα ηθογραφικό χαρακτήρα. Μα και η συγγραφέας έχει φροντίσει -με σύντομες επεξηγήσεις για τις λέξεις που δεν γνωρίζουμε- να μην χάσουμε στιγμή την επαφή μας με την αφήγηση και την πλοκή του βιβλίου.
Το καταπληκτικό αυτό μυθιστόρημα της ταλαντούχας Μαρίας Δασκαλάκη, αποτελεί έναν πραγματικό θησαυρό ερεθισμάτων ώστε να ψάξει μετά ο αναγνώστης, να μάθει, να γνωρίσει στοιχεία και παραδόσεις του νησιού, να μορφωθεί με τον πιο ευχάριστο και ουσιαστικό για την ηλικία του τρόπο. Ένα από τα πάγια γνωρίσματα της λογοτεχνικής γραφής της Μαρίας Δασκαλάκη είναι τόσο οι εξαίρετες περιγραφές όσο και το έντεχνο πάντρεμα της αφήγησης με τους διαλόγους και αυτό ακριβώς το ταλέντο της θα απολαύσετε στο «Τα κρυφά μονοπάτια του Τεμένους».
Οι εναλλαγές από το παρελθόν στο παρόν και πάλι πίσω, κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Τα ιστορικά στοιχεία αναφέρονται ολιγόλογα χωρίς να κουράζουν, πυροδοτώντας έτσι την περιέργεια και δίνοντας το έναυσμα για περαιτέρω έρευνα ώστε να μάθει κανείς περισσότερα για το κάθε τι.
Το «Τα κρυφά μονοπάτια του Τεμένους», της Μαρίας Δασκαλάκη, είναι αγωνιώδες, ευρηματικό, εντυπωσιακό! Πως θα μπορούσε άλλωστε να είναι κάτι άλλο αφού έχει γραφτεί από την εξαιρετική αυτή συγγραφέα νεανικών μυθιστορημάτων περιπέτειας και γνώσης; Διαβάστε το μικροί μα και μεγάλοι, το απόλαυσα απέραντα και σαν το συστήνω ανεπιφύλακτα!
Οπισθόφυλλο:
Οι δίδυμες Σοφία και Άννα μετακόμισαν με τη μητέρα τους στο χωριό της, στον Προφήτη Ηλία του Ηρακλείου της Κρήτης, άλλοτε Κανλί Καστέλι. Εκεί, παρέα με τα ξαδέρφια τους, σκαλίζοντας τις στάχτες στο τζάκι μαζί με την προγιαγιά Δέσποινα, αναμοχλεύουν την ιστορία του τόπου τους και, παράλληλα, ανακαλύπτουν το παρελθόν της οικογένειάς τους. Ένα καλά κρυμμένο μυστικό, ένα μενταγιόν, έρχεται στο φως κι η περιπέτεια αρχίζει. Γιατί τριγύριζε η προ προ προ προγιαγιά τους στην καστροπολιτεία του Τεμένους μια χειμωνιάτικη νύχτα εκατόν δέκα χρόνια πριν; Είδε σε όνειρο την αυτοκράτειρα Θεοφανώ ή ήταν όραμα; Κι ο Νικηφόρος Φωκάς τι σχέση έχει με όλα αυτά τόσους αιώνες μετά;
Τα παιδιά εγκλωβίζονται στα σπλάχνα του βουνού. Θα καταφέρουν να βρουν την έξοδο; Θα ξεμπερδέψουν το κουβάρι; Θα φέρουν σε πέρας αυτή τη Μυστική Αποστολή;
Θέμα: Ταξίδια στην Ελλάδα – Ηράκλειο Κρήτης
Από 9+ ετών
Αγοράστε το «Τα κρυφά μονοπάτια του Τεμένους», της Μαρίας Δασκαλάκη, κάνοντας κλικ εδώ!
Ταυτότητα βιβλίου
Τίτλος βιβλίου
Τα κρυφά μονοπάτια του τεμένους
Σειρά βιβλίων
Μυστική αποστολή
Συγγραφέας
Μαρία Δασκαλάκη
Εκδοτικός οίκος
Εκδόσεις Μίνωας
Ημερομηνία έκδοσης
Απρίλιος 2019
Αριθμός σελίδων
197
ISBN
978-618-02-1288-4
Συντάκτης άρθρου
Ολυμπία Κατσένη
