Η αναγκαιότητα επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα
από τον Μιχαήλ Ρωμανό
εικαστικός – επιμελητής εκθέσεων – μουσειολόγος
Το καλοκαίρι του 2012, με αφορμή την εικαστική έκθεση που διοργάνωσε η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή στον αίθριο χώρο του Καλλιμάρμαρου Σταδίου με έργα Ελλήνων καλλιτεχνών, όπου και συμμετείχα, παρουσίασα ένα έργο ζωγραφικής εμπνευσμένο από τα Γλυπτά του Παρθενώνα.
Η έκθεση αυτή που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στο συγκεκριμένο χώρο και διάρκεσε πέντε ολόκληρους μήνες, είχε τη ευκαιρία να παρακολουθήσει πλήθος επισκεπτών του σταδίου, από πολλά μέρη της γης. Το έργο μου δημιούργησε ιδιαίτερη εντύπωση και απέσπασε πολύ θετικές κριτικές για τη θεματολογία του. Παρατήρησα ότι οι τουρίστες γνώριζαν τι αναπαριστά η μορφή που εικονιζόταν, γεγονός που μου έκανε τεράστια εντύπωση. Όλοι γνώριζαν ότι ζωγράφισα ένα από τα γλυπτά του Παρθενώνα, που βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο.
Τα Γλυπτά του Παρθενώνα λοιπόν βρίσκονται ακόμη στο Λονδίνο. Άρχισα να συνειδητοποιώ το γεγονός. Αυτή η έκθεση ήταν η αφορμή να ασχοληθώ, να ερευνήσω περισσότερο, να μάθω γιατί το όραμα της Μελίνας Μερκούρη πάγωσε στο χρόνο, τι συμβαίνει και τα Γλυπτά δεν έχουν επιστρέψει ακόμη στην Ελλάδα, αφού το Μουσείο της Ακρόπολης που θα τα στεγάσει είναι έτοιμο εδώ και τόσο καιρό.
Η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι δίκαιο αίτημα όλων των Ελλήνων. Είναι ένα αίτημα όλων των ανθρώπων, ανεξαρτήτως εθνικότητας, που οραματίζονται την επανένωση ενός ακρωτηριασμένου μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Το αίτημα για την αποκατάσταση των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι ένα αίτημα που υπερβαίνει τα εθνικά μας σύνορα και έχει παγκόσμια διάσταση. Η μοναδικότητα του Παρθενώνα, ως παγκόσμιου μνημείου, είναι ο καθοριστικός παράγοντας που καθιστά το αίτημα αυτό οικουμενικό.
Μέσα από τα έργα μου προσπαθώ να περάσω το μήνυμα της επιστροφής των μαρμάρινων Γλυπτών του Παρθενώνα, στην Ελλάδα και γι αυτό το λόγο αγωνίζομαι με την τέχνη μου, να ευαισθητοποιήσω όλο και μεγαλύτερο φάσμα ανθρώπων, φιλότεχνων και μη, ως προς τη διάδοση του στόχου αυτού.
Απόσπασμα ομιλίας του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια στην 34η Γενική Διάσκεψη της UNESCO στο Παρίσι στις 18 Οκτωβρίου 2007:
“..Άλυτο εξάλλου παραμένει και το ζήτημα της επιστροφής των μαρμάρων του Παρθενώνα, τα οποία βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. Έχοντας πίστη στις αξίες τις οποίες τα μεγάλα μουσεία πρεσβεύουν και θεωρώντας ότι δημιουργείται τελευταία ένα θετικό κλίμα θέλω να ελπίζω ότι η ολοκλήρωση του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης θα αποτελέσει ένα εξαιρετικό κίνητρο για την οριστική επίλυση αυτής της μακροχρόνιας εκκρεμότητας. Το αίτημα της επιστροφής είναι αίτημα οικουμενικό και πάντοτε επίκαιρο και θεωρώ ιδιαίτερα συγκινητικό ότι η ομιλία μου συμπίπτει με την ημερομηνία γέννησης της Ελληνίδας Μελίνας Μερκούρη για την οποία η επιστροφή των μαρμάρων αποτέλεσε στόχο ζωής…”.
Πηγή: https://www.presidency.gr/?p=809
Βρετανικό ντοκυμαντέρ που φιλοξενήθηκε στην εκπομπή του παρουσιαστή William G. Stewart – Απρίλιος 1996 (κανάλι 4).
Μετά την παρουσίαση ενός ντοκυμαντέρ σχετικά με την αφαίρεση των Γλυπτών του Παρθενώνα από τον λόρδο Έλγιν και το Ελληνικό αίτημα για την επιστροφή τους, πραγματοποιήθηκε τηλεφωνική σφυγμομέτρηση με τα ακόλουθα αποτελέσματα: από τους 99.340 ανθρώπους που τηλεφώνησαν για να καταγράψουν την ψήφο τους οι 91.822 υποστήριξαν την πρόταση για την επιστροφή των Μαρμάρων, πράγμα που σημαίνει ότι 92,5% ψήφισαν υπέρ της επιστροφής.
Ιστοσελίδα επικοινωνίας του BBC – 3 Δεκεμβρίου 1999.
Στην ερώτηση “Πρέπει τα Ελγίνεια Μάρμαρα να παραμείνουν στο Βρετανικό Μουσείο”; η οποία τέθηκε στο Βρετανικό κοινό από το BBC, όχι απάντησε το 51%, ναι το 20% ενώ το 10% του κοινού δεν εξέφρασε γνώμη.
Η δημοσκόπηση MORI – Σεπτέμβριος 2002.
Σε δημοσκόπηση της ΜΟRI που διενεργήθηκε το Σεπτέμβριο του 2002 φάνηκε ότι υπάρχει σημαντική υποστήριξη του κοινού για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα στην Αθήνα. Η δημοσκόπηση δείχνει ότι 56% του κοινού θα υποστήριζε την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Μόνο 7% πιστεύει ότι η Μ. Βρετανία πρέπει να τα κρατήσει. Το υπόλοιπο 37% είναι αναποφάσιστο. Αυτό σημαίνει ότι η συνολική μερίδα του λαού θα υποστήριζε την επιστροφή των Μαρμάρων, υπερτερεί σε αριθμό από εκείνους που ακόμη υποστηρίζουν την παραμονή τους στην Βρετανία, σε ποσοστό 6 προς 1.
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης / Φλώρινα, 22-24 Φεβρουαρίου 2002 / ΨΗΦΙΣΜΑ:
Η Σύνοδος Πρυτάνεων και Προέδρων Δ.Ε. των ελληνικών Πανεπιστημίων στηρίζει το αξιωματικό και οικουμενικό αίτημα για επαναπατρισμό των αρχαιοτήτων, προϊόντων της ανθρώπινης Τέχνης, που στην καλύτερη περίπτωση στο όνομα της προστασίας, της ασφάλειας και της ανάδειξής τους απομακρύνθηκαν από τις εστίες τους. Η Ελλάδα, τόπος μοναδικής λάμψης του Πολιτισμού, έχει υποστεί λεηλασία θησαυρών που γεμίζουν τόσο κρατικά όσο και ιδιωτικά μουσεία του κόσμου. Η αρπαγή των Γλυπτών του Παρθενώνα και το “ξενίτεμα” αριστουργημάτων της αρχαίας ελληνικής Γλυπτικής, είναι κορυφαίες πράξεις “ορφάνιας” της περιουσίας του Ελληνικού Πολιτισμού και του Ελληνικού Λαού. Η Ελλάδα, ελεύθερη όσο ποτέ άλλοτε και έχοντας δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ασφαλή προβολή τους, δικαιούται να υποδεχτεί τα δημιουργήματα του Πολιτισμού της γιατί, εκτός των άλλων, της ανήκουν.
Η Σύνοδος ζητά την επιστροφή των γλυπτών στην Ιερή Γη και σπεύδει να θέσει το ζήτημα ενώπιον της Προεδρίας της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Βουλής των Ελλήνων, των Υπουργείων Πολιτισμού Ελλάδας, της Συνόδου Πρυτάνεων των Γαλλικών Πανεπιστημίων, της Ακαδημίας Αθηνών και λοιπών διεθνών Οργανισμών.
Έως αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο μέρος των Γλυπτών του Παρθενώνα, βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο και όχι στο Μουσείο της Ακρόπολης…
