Αρχική Ματιά
Νέο στη Ματιά
Β  Β 
Β 
Β 
Β 
E-books...
Αρχική Βιβλιοθήκης
...Ανθρωπιστική παιδεία!
Για να επιστρέψετε στα e-books πατήστε εδώ! Για να επιστρέψετε στην Βιβλιοθήκη πατήστε στην εικόνα της Βιβλιοθήκης!
Β 

Ανθρωπιστική παιδεία

Ο ρόλος και η σημασία της Ανθρωπιστικής παιδείας στο σχολείο του σήμερα: άνοιγμα νέων οριζόντων σε μια δοκιμασμένη, στο χρόνο, αξία.
Β 
Β 
Προηγούμενη σελίδα
Σελίδα 2 από 3
Επόμενη σελίδα
Β 

Άλλα ζητεί η ψυχή τους, γι' άλλα κλαίει.
τον έπαινο του Δήμου και των Σοφιστών,
τα δύσκολα και τ' ανεκτίμητα Εύγε.
την Αγορά, το Θέατρο, και τους Στεφάνους.

Αυτά τα πνευματικά αγαθά δεν τα προσφέρει το χρυσάφι καμιάς "Σατραπείας", για να συνεχίσουμε με τον Κ. Καβάφη, ο οποίος στο ομώνυμο ποίημά του "Σατραπεία" παρουσιάζει την ποιότητα αυτών των διαφορετικών ανθρώπων. Το Υπουργείο Παιδείας είναι το μόνο που θα μπορούσε να δημιουργήσει το ανάλογο κλίμα και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα βαθιάς «αποδοχής», ώθησης και ανάπτυξης των ανθρωπιστικών σπουδών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Σήμερα έχουμε στα γυμνάσια και στα λύκεια τα περισσότερα υλικοτεχνικά μέσα και τις πνευματικές και θεωρητικές προϋποθέσεις για μια διδασκαλία εκσυγχρονισμένη: θεμελιωμένη στην επιστημονική έρευνα και στη διδακτική πράξη, διδασκαλία πλήρως αξιολογημένη και ολοκληρωμένη. "Η γλώσσα αναδύεται, ως κοινωνικό προϊόν, από την ανθρώπινη κοινότητα με πλήθος γλωσσικές ποικιλίες (γλωσσικά επίπεδα), που αντιστοιχούν στις κοινωνικές ποικιλίες (κοινωνικά επίπεδα)». Η γλώσσα δηλαδή λειτουργεί σε πολλά επίπεδα και ανθίζει με ποικίλους τρόπους προφορικού και γραπτού λόγου, δημιουργώντας αμέτρητα κείμενα: κείμενα γραπτά και προφορικά, ποιητικά και πεζά, λόγια και λαϊκά, περιγραφικά και αφηγηματικά, του θεάτρου και του κινηματογράφου, της τηλεόρασης και του ραδιοφώνου, των αθλητικών σχολίων και των θρησκευτικών τελετών, των τίτλων και των διαφημίσεων, των περιθωριακών, της πιάτσας, του σαλονιού, του σπιτιού και του κρατικού μηχανισμού, κείμενα όλων των στιγμών της ζωής, κείμενα που ασταμάτητα υφαίνουν τις σχέσεις μας, την επικοινωνία μας, τον πολιτισμό μας.

Είναι ανάγκη, συνεπώς, να αποκτήσει ο μαθητής συνείδηση αυτών των κειμένων. Όπως είναι ανάγκη να κατανοήσει ότι πολλές λέξεις που κατακτά κατά τη μελέτη των ποικίλων μαθημάτων (μαθηματικών, φυσικής, ιστορίας, θρησκευτικών κτλ.) μπορούν να χρησιμοποιηθούν και αλλού: στην καθημερινή επικοινωνία, στη σύνταξη ενός επίσημου κειμένου, στην έκθεση - έκφραση και αλλού. Πέφτουν έτσι οι φραγμοί, θραύονται τα στεγανά των ειδικών μαθημάτων και ολόκληρος ο γλωσσικός θησαυρός γίνεται αυτομάτως και γλωσσικός θησαυρός της έκφρασης: πολλά κανάλια φέρνουν λεκτικό πλούτο στην ίδια κοίτη του νεοελληνικού μας λόγου. Και δεν είναι μόνον οι λέξεις: ο μαθητής αποκτά άλλη νοοτροπία: διευρύνεται η σκέψη του, ώστε να αγκαλιάσει όλα τα μαθήματα και να αντλήσει από εκεί τρόπους, μεθοδεύσεις και περιεχόμενα χρήσιμα στο χτίσιμο ενός κειμένου... Κατανοεί έτσι ο νέος άνθρωπος ότι η έκθεση δεν είναι το επίσημο ένδυμα του λόγου, που το ντύνεται κανείς κάποιες στιγμές του χρόνου, παρά είναι καθημερινή γλωσσική επικοινωνιακή πρακτική τόσο των σχολικών μαθημάτων και της επιστήμης όσο και των άλλων μορφών της ζωής.

Η έκφραση - έκθεση δηλαδή βρίσκει έτσι τις πραγματικές της διαστάσεις και δεν είναι πια φιλολογικό στεγανό. Εγκαταλείπει έτσι τον «ψευδολογοτεχνισμό», που χρόνια τώρα την είχε παγιδέψει, και εγκολπώνεται κάθε αγαθό που προσφέρουν οι επιστήμες. Παίρνει π.χ. το μαθηματικό λογισμό και την αποδεικτική διαδικασία από τα μαθηματικά, την επιχειρηματολογία από τη λογική, την ακριβή διατύπωση και την οργάνωση του λόγου από τα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας κ.ο.κ. Όλα, με άλλα λόγια, συγκλίνουν σ' αυτήν. Έκθεση γράφει ο μαθητής παντού: στη φυτολογία, στη ζωολογία, στα θρησκευτικά, στην ιστορία, στα μαθηματικά κτλ. σε κάθε γραπτό δοκίμιο... Πλήθος κανάλια κομίζουν λόγο και σκέψη από μάθημα σε μάθημα και όλα μαζί στην έκφραση - έκθεση, που με τη σειρά της ανοίγει τις σελίδες της και δέχεται ολόκληρη τη σχολική ζωή, γιατί ολόκληρη η σχολική ζωή είναι έκφραση - έκθεση, όπως ολόκληρος ο κοινωνικός βίος είναι έκφραση και επικοινωνία".

* Για την επίτευξη της ενδυνάμωσης της ανθρωπιστικής παιδείας και των αρχαίων ελληνικών γραμμάτων, που, κυρίως, την εμπεριέχουν, στο χώρο της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, είναι αδήριτη η ανάγκη, κατά τη γνώμη μου, να εκπονούνται δημιουργικές και πρωτότυπες εργασίες εκ μέρους των μαθητών και σε συνεργασία, φυσικά, με τους καθηγητές τους, οι οποίες θα τους οδηγούν, μέσα από την αυτενέργεια και την ατομική πρωτοβουλία και συνεργασία, στη συνειδητοποίηση των ανθρωπιστικών αξιών του δικαίου, του νόμου, της ισονομίας, της ισοπολιτείας, της ισοκρατίας, της ισηγορίας, της παρρησίας, της αμεσότητας, της ευθύτητας, της ελευθερίας, του μέτρου, της ανάπτυξης κριτικής και διαλεκτικής σκέψης, της αποδοχής της ατομικότητας, της συλλογικότητας, της συνεργασίας, του παραμερισμού προκαταλήψεων, της αλληλεγγύης, του Διαπολιτισμικού σεβασμού, της μοναδικότητας των διαφόρων πολιτισμών, της αποδοχής της διαφορετικότητας, της καταπολέμησης στερεοτύπων κ.ά.

* Βέβαια, η εργασία στο σχολείο δεν είναι λογικό να είναι η ίδια για όλους τους μαθητές: είναι άκρως απαραίτητη η συμφωνία της με την ιδιαίτερη, προσωπική φύση του κάθε μαθητή (Αρχή της ατομικότητας). Η εργασία στο σχολείο δεν είναι λογικό να είναι η ίδια για όλους τους μαθητές, εφ’ όσον η φύση τους είναι διαφορετική, αλλά να είναι σύμφωνη με την ιδιαίτερη προσωπικότητα του καθενός, δηλαδή να είναι προσωπική. Οι ψυχικές διαφορές χαρακτηρίζουν και συνιστούν την ατομικότητα του κάθε ανθρώπου. Βασισμένο σ’ αυτή την αρχή, το νέο σχολείο ζητά απ’ το κάθε παιδί να δώσει εκείνο που μπορεί και εκείνο για το οποίο έχει κάποια φυσική κλίση. Οι λόγοι που επιβάλλουν το σεβασμό της αρχής της ατομικότητας είναι ποικίλοι:

* Οικονομία των δυνάμεων του μαθητή.
Αποτελεί συνηθισμένο σφάλμα της παιδικής εργασίας να εκτελείται με σπατάλη ενέργειας και με μεγάλη δαπάνη δυνάμεων. Γι’ αυτό, απαίτηση της οικονομίας της εργασίας είναι να ρυθμίζεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις της υγιεινής, ώστε η προσπάθεια και η αναψυχή να τίθενται σε ορθή σχέση. Έργο λοιπόν του Σχολείου εργασίας είναι να εισαγάγει τους μαθητές στην τέχνη του «εργάζεσθαι» για να ρυθμίζουν μόνοι τους την εργασία τους, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ψυχικής υγιεινής.

* Συμφωνία με τη φύση της ύλης.
Η εργασία, η οποία αποβλέπει στη μορφοποίηση του χαρακτήρα του μαθητή, οφείλει τη μορφωτική της δύναμη όχι μόνο στον τρόπο με τον οποίο μεταχειριζόμαστε-διατάσσουμε την ύλη, αλλά επίσης στο ποιόν της ύλης, γιατί το διδασκόμενο αντικείμενο έχει παιδαγωγική αξία ανεξάρτητα από τη μεθοδική σχηματοποίησή του. Γι’ αυτό η εργασία στο σχολείο δεν πρέπει να αδιαφορεί απέναντι στην ύλη. Αντίθετα, οφείλει να γνωρίζει και να κατανοεί το περιεχόμενό της για ν’ ανταποκρίνεται πλήρως σ’ αυτό.

* Εγγύτητα προς τη ζωή.
Χωρίς την ιδιότητα αυτή ο σκοπός του σχολείου, δηλαδή η περαιτέρω αυτενεργός εξέλιξη του μαθητή και η ενεργός συμμετοχή του στη ζωή της κοινωνίας της οποίας αποτελεί μέλος, δε θα ήταν δυνατό να επιτευχθεί. Γι’ αυτό πρέπει να φροντίζει η εργασία να οδηγεί το μαθητή στην πραγματικότητα της ζωής και να μην αποβαίνει σκιά εργασίας, όπως συνέβαινε με το παλιό σχολείο της διδαχής. Οι εφημερίδες, τα περιοδικά, οι οδοιπορίες, οι εκδρομές, τα ταξίδια, τα ποικίλα εκπαιδευτικά προγράμματα κ.λ.π., στοιχεία της ζωής σε μια σύγχρονη κοινωνία, πρέπει να χρησιμοποιούνται από το σχολείο στο πλαίσιο της εργασίας. Επίσης, ο κινηματογράφος, το θέατρο, ο διάλογος και η συζήτηση, πράγματα τόσο κοντά στη ζωή, είναι πρόσφορα για χρησιμοποίηση στην εργασία.

Όπως είναι γνωστό, οι οικονομικές, επιστημονικές, και καλλιτεχνικές εργασίες κρίνονται από το αποτέλεσμα, δηλαδή απ’ το έργο το οποίο προέρχεται απ’ τη δημιουργία του χεριού και του πνεύματος. Οι εργασίες, όμως, του σχολείου εργασίας δεν κρίνονται απ’ τα έργα αλλά απ’ τις μορφωτικές επιδράσεις τους, περισσότερο.

Β 

Α) Προτεινόμενα θέματα εργασιών στην Αρχαία Ελληνική Γραμματεία - Πολιτισμό:

1) Η στρατιωτική τέχνη στην Αρχαία Ελλάδα

2) Κοινωνία και Οικονομία του 5ου μ. Χ. αι. (εποχή του Περικλή).

3) Αρχαία Ελληνική Τραγωδία και Δυτική Ευρώπη (σχέσεις, επιδράσεις, αναβιώσεις απ’ την Αναγέννηση ως τα νεότερα χρόνια).

4) Σαπφώ, ελληνίδα ποιήτρια, βίος και έργο.

5) Αριστείδης ο Δίκαιος, βίος και έργο.

6) Η θέση του παιδιού /παιδιών, αγοριών και κοριτσιών, στην Αρχαία Ελλάδα.

7) Αρχαία Ελληνική Ζωγραφική.

8) Ο θεσμός του Γάμου στην Αρχαία Ελλάδα.

9) Παιδεία και Εκπαίδευση στην Αρχαία Ελλάδα.

10) Σχέση Αρχαίας και Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Ιστορική αναδρομή, θεωρητικά στοιχεία, παραδείγματα).

Β 
Β 
Προηγούμενη σελίδα
Σελίδα 2 από 3
Επόμενη σελίδα
Β 
Up
Β 

Τα δικαιώματα του υλικού αυτού, ανήκουν στην κ. Αμαλία Κ. Ηλιάδη. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, ολική ή μερική, περιληπτική, κατά παράφραση ή διασκευή και απόδοση του περιεχομένου της έκδοσης με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης, ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του συγγραφέα. (Νόμος 2121/1993 & διεθνής σύμβαση της Βέρνης που έχει κυρωθεί με τον Ν.100/1975).

Β 
Β 
Β 
Β 
Δείτε:
Διάφορα
Θρησκεία
Πρόσωπα
Ημέρες
Έγραψαν
Λέξεις
Τόποι
Έθιμα
e-books
Β 
Δείτε επίσης:
Το παιδικό ιχνογράφημα
Διδακτική της Ιστορίας
Εκπαιδευτική Καινοτομία
Βυζαντινή μουσική
Πρόγραμμα πολιτισμού: ζωγραφικής & λόγου
Το ρεμπέτικο και οι αρχαίοι Έλληνες λυρικοί ποιητές
Η θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων
Αρχαία Ελληνική Αρχιτεκτονική
Η Αρχιτεκτονική των Αρχαίων Ελλήνων
Αρχαία ελληνική θρησκεία
Η υψηλή ραπτική στο Βυζάντιο
Μάχες – σταθμοί στην Ιστορία της Ανθρωπότητας
Η μεγάλη μέρα της Νορμανδίας
Εικαστική προσέγγιση
Βυζαντινή Ιερά Εξέταση
Συγκριτισμός και διαπολιτισμικότητα
Γραμματισμός και διαπολιτισμικότητα
Βυζάντιο: μια πολύτιμη κληρονομιά για τον Ελληνισμό
Ανθρωπιστική παιδεία
Σχολική βιβλιοθήκη
Λεύκωμα Ιστορίας και Κοινωνικής Ανάλυσης
Β 
Β 
Αναζήτηση
Β 
Β 
Β 
Β 
Β 
Β 
Επικοινωνία | Όροι Χρήσης | Πλοηγηθείτε | Λάβετε Μέρος | Δημιουργία και Ανάπτυξη ΆΡΚΕΣΙΣ
Β 
Β