Μαθήματα Ιστορίας #7 με τη Μαρία Ευθυμίου

Τώρα, είχαμε αφήσει το θέμα μας στους Εβραίους.

Αν θυμάστε είχαμε πάρει τις θρησκείες με τη σειρά και αντιμετωπίσαμε την πλευρά της εβραϊκής θρησκείας και σας θυμίζω ότι είπαμε για την καταστροφή του ναού τους, δύο, τρεις φορές συνέβη αυτή.

Και από τους Βαβυλώνιους και μετά από τους Ρωμαίους δύο φορές και ακολούθησε η διασπορά τους.

Μετά από το 140 περίπου μετά Χριστόν, οι Εβραίοι ζουν σε διασπορά.

Και παγκοσμίως θεωρείται η διασπορά των Εβραίων η πιο εμβληματική διασπορά του κόσμου.

Όχι ότι είναι πολλοί, οι Εβραίοι ποτέ δεν ήταν πολύ μεγάλος, πολυπληθής λαός, αλλά η διασπορά τους θεωρείται εμβληματική, διότι χάθηκε σχεδόν η αισθία τους και βρέθηκαν σε άλλες περιοχές.

Και οι Έλληνες είμαστε διασπορικός λαός, σχεδόν παρόμοια με τους Εβραίους, αλλά στη δική μας περίπτωση πάντα υπήρχε η εστία μας.

Πάντα υπήρχε ο πυρήνας μας στην περιοχή μας.

Εκείνοι έχασαν τον πυρήνα τους, έμειναν πολύ λίγοι και γι’ αυτό μελετάτε σαν η πιο εμβληματική διασπορά.

Και βέβαια έχουν διασπαρεί όπως και οι Έλληνες σε όλα τα κράτη της γης.

Τα κράτη της γης είναι 190-184 και οι Εβραίοι είναι σχεδόν σε όλα αυτά, όπως και οι Έλληνες σχεδόν σε όλα αυτά.

Είμαστε λαοί κοντινοί σε πολλά και αρχαίοι λαοί.

Εκείνοι λέγονται, αυτοί λέγονται the people of the book.

Ο λαός του βιβλίου και οι Έλληνες the people of the sea.

Ο λαός της θάλασσας, στην αρχαιότητα και ζήσαμε σε παράλληλους δρόμους.

Τώρα, οι Εβραίοι μετά τη διασπορά τους από τον τόπο τους, που πήγα να διασπαρούν, φανταστείτε τον εαυτό σας, αν σε εκδιώκουν εκείνη την εποχή, τα μέσα ήταν απλά μέσα, δεν μπορούσες να πάρεις αεροπλάνο να πας μακριά, με τα πόδια σου όπου πήγαινες, με κάποιο ζώο, όπου πήγαινες με κάποιο πλοίο, όπου πήγαινες, οι περιοχές που διασπάρθηκαν δηλαδή, εδώ είναι η περιοχή τους, ήταν ολόγυρα θα έλεγε κανείς, αυτό που σήμερα είναι η Ιορδανία, το Ιράκ, η Τουρκία, η Ελλάδα, η Αίγυπτος, η Βαλκάνια, η Ιταλία, διασπάρθηκαν σε αυτές τις περιοχές.

Αυτές οι περιοχές, ήταν ρωμαϊκό κράτος.

Ακριβώς αυτό το κράτος που τους εξολόθρευσε κατά κάποιο τρόπο.

Όμως οι Ρωμαίοι δεν είχαν ανησυχία με τις μικρές κατεσπαρμένες κοινότητες των Εβραίων.

Τους ανησυχούσαν οι Εβραίοι όποτε ήταν μαζεμένοι σε μια περιοχή και κάνανε εξεγέρσεις.

Μια ομάδα Εβραίων εδώ, μια εβδομάδα Εβραίων εκεί δεν ασχολήθηκαν μαζί τους.

Δεν έζησαν δηλαδή Εβραίοι περαιτέρω προβλήματα με τους Ρωμαίους.

Βέβαια παραλλήλως την εποχή αυτή, και το λέω αυτό διότι ο αρχικός πύρινας διασποράς των Εβραίων ήταν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

Και η Ελλάδα.

Σ’ αυτό που σήμερα είναι η Ελλάδα, στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν Εβραίοι κάτοικοι.

Και στην αρχαία Αθήνα, όταν ήρθε ο Απόστολος Παύλος και μίλησε στην Αθήνα, ανάμεσα στο ακροατήριό του ήταν Εβραίοι κάτοικοι της Αθήνας, και ο ίδιος Εβραίος, όπως εβραϊκής καταγωγής, ήταν και μίλησε για τον νέο Θεό.

Και επίσης, οι Εβραίοι στην Ελλάδα, όπως σας είπα, έχουν βρεθεί αρχαιολογικά τεκμήρια παρουσίας Εβραίων, στη Δήλο και στην αρχαία Κόρινθο.

Δηλαδή οι Εβραίοι υπάρχουν εδώ από την αρχαιότητα, από το 100 και το 150 π.Χ.

και μετά σε μικρές ομάδες.

Οι Εβραίοι διεσπάρησαν σε μικρές ομάδες.

Έγιναν η μειονότητα μέσα στις πλειονότητες.

Έχει σημασία αυτό και για την τύχη τους, ότι γνωρίζουμε ότι στους επόμενους αιώνες υπήρξαν δυσκολίες συνύπαρξης, για να το πω ευγενικά, μεταξύ Εβραίων και Χριστιανών.

Η Χριστιανική θρησκεία με την Εβραϊκή θρησκεία είχε δυσκολίες συνύπαρξης, παρότι η μία είναι η μάνα της άλλης.

Όμως η θυγατέρα, η Χριστιανική θρησκεία, αισθάνεται ότι η μάνα της την πλήγωσε.

Γιατί δεν δέχεται ο εβραϊσμός, όπως γνωρίζετε, τον Ιησού ούτε ως προφήτη, ούτε ως Μεσσία, ούτε ως γιο του Θεού.

Άρα ο μέσος χριστιανός αισθάνεται μια αμηχανία και μια άμυνα τουλάχιστον απέναντι στην μητρική θρησκεία.

Το πράγμα δηλαδή είναι και ψυχολογικό.

Η μάνα σου δεν σε θέλει, καταλάβατε, είναι κάπως έτσι αυτό το πράγμα για τους χριστιανούς.

Η μάνα τους είναι η εβραϊκή θρησκεία, αλλά η εβραϊκή θρησκεία δεν δέχεται τις άλλες πλευρές του χριστιανισμού.

Μάλιστα, τώρα οι Εβραίοι διασπαρμένοι στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία θα ζήσουν και τις εξελίξεις των πραγμάτων μαζί με όλη την υπόλοιπη περιοχή.

Ποιες θα είναι αυτές οι εξελίξεις; Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία λείπαμε καταστροφή του ναού τους γύρω στο 140.

Φτάσαμε γύρω στο 150, να 200.

Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία μέχρι το 200 είναι μια ισχυρή αυτοκρατορία.

Αλλά σε αυτόν τον αιώνα, τον αιώνα τον 3ο αιώνα, λέμε ότι μπαίνει στα διακάσε παρακμή.

Αρχίζει να μπαίνει στην παρακμή της αυτή η αυτοκρατορία.

Δεν λειτουργεί πλέον τόσο αποτελεσματικά όσο παλιότερα.

Και βέβαια σε αυτό τον αιώνα, τον 3ο αιώνα μετά το 200, η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία αρχίζει και δέχεται αυξημένες πιέσεις στρατιωτικές από ανθρώπους που έρχονται στα σύνορά της, οι Γερμανοί που είναι πιο πιεστικοί κτλ.

και μοιάζει να μην τα βγάζει πέρα τόσο καλά.

Αλλά θα φανεί η αδυναμία της στο 300 δηλαδή στον επόμενο αιώνα.

300 τόσο.

Όπως ξέρετε τότε διαιρέθηκε η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία στα 4 τα εξής 2, Ανατολική και Ρωμαϊκή.

Αυτό γίνεται στο 330.

Μέσα στην περίοδο του 3ου αιώνα, δηλαδή στις χρονολογίες 200 τόσο, οι Εβραίοι βρίσκουν κάπου πλέον τις καινούργιες τους ισορροπίες και κυρίως είναι διασπαρμένοι μέσα στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

Σταδιακά θα διασπαρούν παντού.

Πρέπει να σας πω σε αυτό το σημείο ότι τα προβλήματα συνύπαρξης Εβραίων και μη Εβραίων κυρίως παρουσιάστηκαν για μεγάλους μακρύς αιώνες με τους χριστιανούς.

Χριστιανοί και Εβραίοι είχαν δύσκολες πλευρές συνύπαρξης.

Αντιθέτως οι Εβραίοι, ο εβραϊσμός με το Ισλάμ είχε θαυμάσια συνύπαρξη.

Όταν δημιουργήθηκε το Ισλάμ τον 7ο αιώνα, Εβραίοι και μουσουλμάνοι ζούσαν με πάρα πολύ καλό τρόπο δίπλα.

Θεωρούνται οι ιδανικοί γείτονες όπου βρίσκονται και μάλιστα το Ισλάμ στις περιοχές που κατελάμβανε, τα κάστρα τα κρατούσε μόνο για τους μουσουλμάνους, δηλαδή μόνο μουσουλμάνοι μπορούσαν να μένουν μέσα στα κάστρα και έξω απ’ τα κάστρα οι άπιστοι αλλά για τους Εβραίους ειδικά μπορούσαν να κατοικούν μαζί τους μέσα στα κάστρα δηλαδή τους θεωρούσαν έμπιστο λαό υπήρχε μια θαυμάσια σχέση Μουσουλμανισμού και Εβραϊσμού η οποία διαιράγει τώρα, στον 20ο αιώνα αυτό το μίσος που βλέπουμε Μουσουλμάνων με Εβραίων και Εβραίων είναι τώρα, του 20ου αιώνα και σχετίζεται με τα γεγονότα στην Εγγύς και Μέση Ανατολή, την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ και το μίσος που όλα αυτά γέννησαν στον μουσουλμανικό κόσμο.

Αλλιώς μέχρι και το 19ο αιώνα, αυτές οι δύο θρησκείες πορεύονταν πολύ καλά, η μια δίπλα στην άλλη.

Να που ήρθε η ώρα να ζούνε δύσκολα και με τους Μουσουλμάνους, δηλαδή ταύφερε το πράγμα έτσι.

Τώρα, οι Εβραίοι μέσα στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία βρίσκουν το βήμα τους και προχωρούν χωρίς πλέον ναό.

Έχει σημασία αυτό που σας λέω.

Δεν υπάρχει πλέον ναός.

Και ποια είναι η εναλλακτική λύση που την είχαν βρει και παλαιότερα σε άλλες αφορμές, η δημιουργία, όπως σας είπα, των Συναγωγών.

Ελληνική λέξη, Συναγωγή, από το Συνάγω, εκεί που συγκεντρώνονται οι Εβραίοι μεταξύ τους, για να προσευχηθούν.

Και η λύση, αντί για ιερείς, να έχουν ραβίνους, οι οποίοι και είναι θεολόγοι και γνωρίζουν τον ιερό νόμο, δηλαδή την Τορά, και το εξηγούν.

Παραλλήλως όμως, με την άνοδο, με τη διασπορά των Εβραίων στον ρωμαϊκό κόσμο, η διασπορά τους συνδυάζεται με ένα άλλο παράλληλο φαινόμενο.

ότι αναπτύσσεται και ο χριστιανισμός.

Έτσι δεν είναι.

Τα χρονολογίες που σας είπα, 70 η πρώτη καταστροφή από τους Ρωμαίους του Ναού, 140, 135 η επόμενη, είναι χρονολογίες μετά Χριστό.

Όταν δηλαδή συμβαίνουν αυτά τα πράγματα, έχουν προηγηθεί οι ιστορίες με τον Ιησού Και εξ’απ’τού έχει αρχίσει να γεννιέται μια νέα θρησκεία.

Ο χριστιανισμός.

Στην ίδια περιοχή.

Από Εβραίους σε εβραϊκό περιβάλλον.

Ο Ιησούς ήταν Εβραίος, οι γονείς του ήταν Εβραίοι και δίδαξε σε εβραϊκό περιβάλλον.

Και οι πρώτοι του μαθητές ήταν όλοι Εβραίοι.

Μετά έγινε θρησκεία εκτός εβραϊκού χώρου.

Τώρα αυτή η ανάπτυξη του χριστιανισμού δεν είναι γρήγορη.

Είναι αργή, αλλά σταθερή, όπως συμβαίνει στις θρησκείες.

Οι θρησκείες δεν εκτινάσσονται από τη μια στιγμή.

Στην άλλη χρειάζονται χρόνο να ακούσεις, να πεις, άκουσες, έμαθες, α, τι λέει αυτό, πάει έτσι το πράγμα.

Εκεί γύρω στο 150, στο 200 μετά Χριστόν, ήδη έχουν δημιουργηθεί πυρήνες της νέας θρησκείας, της χριστιανικής θρησκείας.

και οι πυρήνες της χριστιανικής θρησκείας που στείλνονται πρώτα πιο πολύ στην περιοχή της γέννησής τους.

Δηλαδή, έχει σημασία αυτό που σας λέω, οι πρώτοι χριστιανοί που λέμε, που θα είναι πιο πολύ; Στην περιοχή της γέννησης της θρησκείας.

Κοντά στο Ισραήλ, γύρω σε αυτό που σήμερα είναι Λίβανος, Παλαιστίνη, Συρία, Ιορδανία, εκεί δημιουργούνται πυρήνες χριστιανών.

και σταδιακά επεκτείνονται προς την Αίγυπτο, επεκτείνονται προς αυτό που σήμερα είναι η Τουρκία, επεκτείνονται προς τις υπόλοιπες περιοχές.

Κυρίως ο χριστιανισμός τους πρώτους αιώνες αναπτύχθηκε σε αυτή εδώ τη ζώνη.

Τη ζώνη που είναι γύρω από το σημείο γέννησής του και από αυτή εδώ τη ζώνη μεταφέρθηκε και στην Αιθιοπία, που θα το πούμε ότι είναι από τις πρώτες χριστιανικές χώρες.

Και σταδιακά κινήθηκε όχι μόνο προς τα βόρεια και δυτικά, αλλά και τα προς τα βόρεια και ανατολικά εδώ που είναι η περιοχή του Καυκάσου.

Γιατί το λέμε αυτό, δεν μετακινούμαστε σε άλλη θρησκεία, αυτή τη στιγμή κρατιόμαστε στον εβραϊσμό.

Αλλά καθώς ο χριστιανισμός αναπτύσσεται, του συμβαίνει κάτι το οποίο θα επηρεάσει τους Εβραίους.

Και αυτό που του συμβαίνει του χριστιανισμού και του συμβαίνει δύο χιλιάδες χρόνια μέχρι τώρα, είναι ότι έχει πάρα πολλές ομάδες με πολλές απόψεις.

Ο χριστιανισμός έχει χιλιάδες απόψεις.

Οι ζώσες απόψεις στον χριστιανισμό είναι πάνω από 20.000.

Αν μετρήσει κανείς και κάποια ξεχωριστά ιδρύματα που είναι σέκτες, μετρώνται σε 33.800.

Είναι η θρησκεία με απόσταση από κάθε άλλη περιπλοκότητας σύλληψης.

Αυτές οι πολλαπλέ συλλήψεις που υπάρχουν στον χριστιανισμό, στην αρχή ήταν σχεδόν φυσικές, όταν άρχισαν να παρουσιάζεται ο χριστιανισμός, διότι ο καθένας τον είχε συλλάβει με άλλο τρόπο.

Όμως ταδιακά, καθώς ο χριστιανισμός διαδιδόταν στην αυτοκρατορία και αυξάνονταν οι χριστιανοί, εκεί στο 200, στο 300 τα πράγματα θα πάρουν ενέα τροπή.

Πρώτα πρώτα ο χριστιανισμός, θα πούμε σε αυτό το σημείο, έζησε και διωγμούς.

Διωγμούς κυρίως, οι περισσότεροι διωγμοί συνέβησαν στον 3ο αιώνα, δηλαδή στο 200 τόσο.

4 διωγμοί μέσα στον 3ο αιώνα, ένας στον 4ο και αποτέλεσμα αυτών των διωγμών ήταν να ψηφιστεί το διάταγμα του Μεδιολάνου, αν θυμάστε, το 313, διότι Ρωμαίοι αυτοκράτορες κατά καιρούς είχαν επιθετική στάση απέναντι στον χριστιανισμό, με όσα λέμε τώρα, και κάποια στιγμή η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία στον 4ο αιώνα, Δηλαδή το 313 που ήταν αιώνας που ήδη είχαν φανεί τα προβλήματά της, άρα δεν είχε το περιθώριο να έχει μέσα τις εσωτερικά μέτωπα και τόση έντονη και βία, αποφασίστηκε στο Μεδιόλανο, τι αποφασίστηκε, το Μεδιόλανο ή το Μιλάνο.

Το Μιλάνο.

Αποφασίστηκε να υπάρχει ανοχή.

Δεν είναι ότι έγινε η επίσημη θρησκεία του ρωμαϊκού κράτους, όχι.

Αλλά αποφασίστηκε ότι θα υπάρχει ανοχή.

Και δεν θα βλάπτεται αυτή η θρησκεία, όχι μόνο αυτή και άλλες αυτές.

Τώρα, γιατί ο χριστιανισμός έζησε τους διωγμούς, τους έζησε για τον ίδιο λόγο που τους έζησαν και οι Εβραίοι, δηλαδή η θρησκεία τους θεωρήθηκε ενάντια στις πολιτικές αρχές της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Ότι οι χριστιανοί δεν σέβονται την μονοκρατορία του αυτοκράτορα, ότι δεν σέβονται τους θεσμούς της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και πιστεύουν μόνο σε έναν θεό που είναι βασιλιάς και είναι ο μοναδικός, ο επουράνιος, ενώ και δεν σέβονται τον επίγειο αυτοκράτορα που είχε και θεϊκές ιδιότητες.

Λοιπόν, αυτό τώρα γιατί το αναφέρω, το ζήτημα των αιρέσεων που θα μας απασχολήσει πάρα πολύ ο χριστιανισμός, η ιστορία του χριστιανισμού είναι σύμφυτη με τις αιρέσεις.

Σύμφυτη.

Μόνο ο κομμουνισμός, ξέρετε, είναι πιο…

δεν σας το λέω στον αέρα, μόνο ο κομμουνισμός μοιάζει να είναι πιο προκομμένος.

Σε αυτό το θέμα, ο χριστιανισμός υπολογίζεται ότι μέσα στα χρόνια που κύλησε έχει καλύψει πολύ περισσότερο από τα 2000 χρόνια 30.000 απόψεις και ο κομμουνισμός μέσα σε 150 χρόνια έχει πάνω από 10.000.

Επομένως, αν το αναγάγει κανείς είναι ακόμη πιο γρήγορο οι διασπάσεις που έχει ο κομμουνισμός.

Βγείτε στην Ομόνοια, θα δείτε κολλημένα στους τείχους και σε…

γιατί στην Ελλάδα τα κολλάμε και παντού, στους τείχους και στους τύλους.

Μετρήστε πόσες οργανώσεις έχουν κολλημένες αφήσεις και μάνι μάνι μόνο μια βόλτα να κάνετε στην Ομόνοια είναι 100 διαφορετικές κομμουνιστίζωσες, αριστερίζωσες, αναρχίζωσες ομάδες.

Τέτοιο πράγμα έχει ζήσει και ο χριστιανισμός στα 2000 χρόνια που κύλησαν.

Πάρα πολλές συλλήψεις και απόψεις.

Δεν λέω αν είναι καλό ή κακό.

Αυτό είναι.

Δεν το κρίνουμε.

Αυτό είναι.

Και ο χριστιανισμός έχει πορευτεί με αυτό.

Προσέξτε όμως, αυτή τη στιγμή μιλούμε για τους Εβραίους, γιατί μας αφορά αυτό.

Καθώς ο χριστιανισμός κέρδιζε και περισσότερη θέση μέσα στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήταν κατά κύριο λόγο παγανιστική.

Δηλαδή, ο μέσος Ρωμαίος πίστευε στο δωδεκάθεο ή σε άλλους θεούς, κλπ.

Λογικό είναι.

Η νέα θρησκεία, δηλαδή, έπρεπε να πείσει, παγανιστές να αλλάξουν θρήσκευμα.

Αυτό δεν έκαναν οι Χριστιανοί.

Λογικό είναι.

Οι Εβραίους να αλλάξουν θρήσκευμα.

Κάποιοι Εβραίοι άλλαξαν και έγιναν Χριστιανοί.

Αλλά οι περισσότεροι Εβραίοι δεν έγιναν Χριστιανοί.

Παραμένουν Εβραίοι.

Μάλιστα.

Προσέξτε τώρα να δείτε.

Στον 4ο αιώνα, δηλαδή μετά το διάταγμα του Μεδιολάνου, η αυτοκρατορία προσπαθεί να βρει με δημιουργικό τρόπο λύσης.

Και μέσα σε αυτό είναι να διαιρέσει την αυτοκρατορία, όπως σας είπα, κατά κύριο λόγο, στη Δυτική και Ανατολική.

Αρχικά ήταν τέσσερα τα τμήματα αλλά συναδιάστηκαν σε δύο.

Όταν γίνεται αυτός ο χωρισμός, η Αυτοκρατορία έχει το κύριο βάρος της, δηλαδή ο μεγαλύτερος, ο συμπαγέστερος πληθυσμός βρίσκεται εδώ στα Ανατολικά.

Διότι η Ανατολή είχε παράδοση πολιτισμού.

Εδώ βρίσκονταν οι αρχαιότεροι πολιτισμοί, εδώ βρίσκονταν το μεγάλο εμπόριο, εδώ βρίσκονταν η ισχυρή οικονομία.

Άρα το ανατολικό τμήμα έμοιαζε πάρα πολύ σπουδαίο, στο δυτικό τμήμα φυσικά ήταν και εκείνο σπουδαίο, μόνο προς τα σύνορά του ήταν εκτεθειμένος στην βιαιότητα των επελάσεων των γερμανικών και των σλαβικών φίλων και αυτό έκανε εκείνο το τμήμα πιο εύθραυστο, πιο εκτεθειμένο.

Εν πάση περιπτώσει, ο Κωνσταντίνος ο Μέγας ανέλαβε τη διοίκηση του Ανατολικού Κράτους και επέλεξε ως πρωθός πρωτεύουσά του την Κωνσταντινούπολη.

Η Κωνσταντινούπολη την οποία επέλεξε ως πρωτεύουσα ονομαζόταν Βυζάντιον.

Η λέξη Βυζάντιον σημαίνει την πόλη.

Η Κωνσταντινούπολη ονομαζόταν Βυζάντιον.

Είχε ιδρυθεί τον 700 π.Χ.

από Έλληνες αποίκους που έφυγαν από τα Μέγαρα.

Μεγαρείς.

Ήταν η εποχή που οι Έλληνες δημιουργούσαν απικίες σε όλη την Μαύρη θάλασσα και την Μεσόγειο και έφευγαν από τους τόπους τους.

Συνήθως έφευγαν από τους τόπους τους μετά από καυγάδες, γιατί υπήρχαν εσωτερικά ζητήματα στη μία και στην άλλη πόλη Εκείνοι που ήταν πιο εξοργισμένοι μπαίναν σε ένα καράβι και λέγαν δε θέλουμε να ζούμε μαζί σας, φεύγουμε και θα πάμε όπου βγούμε.

Μάλιστα έτσι έγινε και με τους Μεγαρείς από τα Μέγαρα.

Αυτοί έφυγαν από τα Μέγαρα με αρχηγό των Βύζαντα.

Λεγόταν Βίζας ο αρχηγός τους.

ο οποίος μάλιστα πριν φύγει στο άγνωστο, κατευθύνθηκε στο μαντίο του αδελφόν, όπως έκαναν τότε και ρώτησε πού να πάω, τι να κάνω, και το μαντίο του αδελφόν του είπε να πας εκεί που είναι απέναντι στη χώρα των τυφλών.

Στη χώρα των τυφλών, μάλιστα.

Ήταν η πυθία πάντα έλεγε φράσεις που καταλάβαινες, δεν καταλάβαινες.

Ο Βύζαντας και οι Μεγαρείς πήραν τον δρόμο από τα Μέγαρα και πήγαν, κινήθηκαν χωρίς χάρτη, μπήκαν εδώ στον Ελλήσποντο και φτάσανε στο σημείο που είναι η Κωνσταντινούπολη σήμερα.

Και εκεί είδαν ένα θαυμάσιο γεωγραφικό σημείο.

Κατάλαβαν ότι είναι δύο θάλασσες από εδώ και από εκεί και κάποιες στεριές από εδώ και από εκεί.

Δεν είχαν μεγάλη αίσθηση που ήρθανε, αλλά κατάλαβε ο Βίζας και οι Μεγαρίες ότι είναι ένα θαυμάσιο σημείο αυτό και είπε εδώ να εγκατασταθούμε.

Και παραλλήλως είδανε ότι μακρύτερα, σε ένα άλλο σημείο, είχαν εγκατασταθεί κάποιοι άλλοι.

Και είπε, να είναι τυφλή.

Δεν είδαν το σημείο.

Δεν είδαν το σημείο.

Άρα, να το σωστό σημείο.

Και έτσι, η Μεγαρείς εγκαταστάθηκα στο Βυζάντιον.

Η πόλη λέγεται Βυζάντιον.

Και πρέπει να σας πω ότι και στην περίοδο του Βυζαντίου και στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, που μελετώ, ας πούμε, έγγραφα πατριαρχικά του 1600, του 1700, Ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, απευθυνόμενος στους χριστιανούς ορθοδόξους για ένα θέμα, τους λέει «ο στόλος του Βυζαντίου εξήλθε των στενών».

Και λες τι λέει, αφού μιλάει για την Οθωμανική, είμαστε στην Οθωμανική περίοδο.

Εννοεί, ο στόλος από την πόλη της Κωνσταντινουπόλεως, βγήκε από τα Στενά και έρχεται προς τα νησιά του Αγίου, χρησιμοποιεί τη λέξη Βυζάντιον.

Είναι η πόλη του Βυζαντίου.

Μάλιστα.

Λοιπόν, αυτό το Βυζάντιο ήταν αρχαία πόλη.

Δεν την ανακάλυψε ο Κωνσταντίνος, αλλά ο Κωνσταντίνος είχε την εφυεία να την εντοπίσει σαν το τέλειο σημείο.

Κάνω μια παρένθεση σε αυτό.

Δεν υπάρχει τελειότερο σημείο στον κόσμο.

Δεν υπάρχει.

Είναι το τελειότερο σημείο πόλης στη Γη.

Αν βρείτε άλλο, παίρνετε νόμπελ γεωγραφίας.

Δεν υπάρχει πόλη που είναι ανάμεσα σε δύο Ηπείρους και σε δύο Θάλασσες.

Δεν υπάρχει πόλη.

Είναι μόνο αυτή η πόλη.

Και κάποτε ο Ναπολέων είχε πει ότι αν ποτέ η Γη γίνει μία πολιτική εντότητα, η πρωτεύουσά της θα είναι η Κωνσταντινούπολη.

Δεν υπάρχει τελειότερη πόλη στον κόσμο.

Λοιπόν ο Κωνσταντίνος εντόπισε σωστά αυτό το σημείο.

Το Βυζάντιο βέβαια δεν ήταν εκείνη την περίοδο, καμιά ακμάζουσα πόλη, αλλά ήταν εκεί και την ονόμασε με το όνομά του, το ονοματάκι του.

Κωνσταντινούπολης, άλλαξε το όνομα της πόλεως.

Μάλιστα, γιατί μας ενδιαφέρει ο Κωνσταντίνος ο Μεγάλος, θα έλεγε κανείς, διότι ο Κωνσταντίνος ο Μεγάλος, ονομάστηκε Μεγάλος, διότι ασχολήθηκε με το χριστιανισμό για να βοηθήσει το σχηματισμό αυτής της θρησκείας.

Σαν πολιτικός που ήταν, ήξερε ότι μέσα στο βασίλειό του υπάρχουν πολλοί χριστιανοί και επομένως αυτό παίζει ρόλο στη συνοχή της αυτοκρατορίας του.

Μάλιστα το ανατολικό κομμάτι που είχε εκείνος στην διοίκησή του, είχε πολύ περισσότερους χριστιανούς απ’ ότι το Δυτικό.

Όλη η Αυτοκρατορία είχε αλλά το Ανατολικό είχε πολύ περισσότερους χριστιανούς.

Και, επομένως, αυτή η θρησκεία τον ενδιέφερε.

Και τον ενδιέφερε διότι μετά από το Μεδιόλανο, ήθελε αυτή η θρησκεία να λειτουργεί όσο το δυνατόν καλύτερα.

Για πολιτικούς λόγους και δευτερευόντως για θρησκευτικούς.

Εκείνος το έβλεπε ως πολιτικός.

Επειδή το έβλεπε ως πολιτικός θα γνωρίζεται ίσως επειδή και πολύ να έχει επαφές και συζητήσεις με χριστιανούς λογίους, σοφούς, ιερωμένους για να καταλάβει ακριβώς τι είναι αυτή η θρησκεία, τι λέει κτλ.

Και συζητώντας με ιερωμένους χριστιανούς υψηλού επίπεδου κατάλαβε ότι ο χριστιανισμός δεν είναι κάτι οργανωμένο ως σύλληψη.

ότι υπάρχουν πολλές απόψεις.

Και αυτό τον τρόμαξε, λέει, μα δεν είναι δυνατόν στην αυτοκρατορία μου να έχω μια τέτοια θρησκεία στην οποία θέλω να στηριχτώ και να μην έχει μια συγκεκριμένη άποψη για το τι είναι αυτό που λέει.

Και τούτο διότι στον χριστιανισμό υπήρχαν πολλές ερέσεις, ήδη από το 200, πάρα πολύ περισσότερο στο 400, κυρίως μονοφυσιτικές.

Οι περισσότερες αιρέσεις που είχαν δημιουργηθεί σχετίζονταν με τη φύση του Ιησού.

Αν ο Ιησούς είναι άνθρωπος που έγινε Θεός, Θεός, που έγινε άνθρωπος αν ήταν ταυτόχρονος άνθρωπος και Θεός, κυρίως οι περισσότερες απόψεις ήταν προς τα κει, και επίσης άλλες πλευρές ήταν μονοθελητιστικές, δηλαδή αν έχει θέληση ανθρώπου μόνο η Θεού, αν η Παρθένος Μαρία ήταν Χριστωτόκος ή Θεοτόκος, εάν έγινε Θεός όταν βγήκε από τη μητέρα του ή αν ήταν Θεός όταν ήταν μέσα στη μητέρα του, όλα αυτά είχαν δημιουργήσει ήδη μερικές εκατοντάδες τουλάχιστον απόψεων.

Και το άλλο σημείο που ήταν περίπλοκο στην χριστιανική θρησκεία, και που τώρα λέμε κυρία Φθιμίου μιλάμε για τον ευρέσμω, και ξεφύγαμε, δεν ξεφύγαμε πιστεύω θα σας πείσω, το άλλο σημείο το οποίο δημιουργεί θέματα στην χριστιανική θρησκεία και πολλές υλίψεις, είναι το γεγονός ότι ο Θεός είναι ένας αλλά τρεις.

Και σε αυτό το σημείο έχουμε άλλες εκατοντάδες απόψων ήδη από την αρχή.

Τι είναι, αν είναι ένας και οι υπόλοιποι έχουν ισομερή σχέση ή και όπως ξέρετε αυτό το τι σχέση έχει.

Ο Θεός μετά αλλά δύο δημιούργησε το μεγάλο σχίσμα του χριστιανισμού, δηλαδή εάν το Άγιο Πνεύμα προέρχεται μόνον εκ του Πατρός ή και του Υιού.

Το Φιλιόκβε σχετίζεται με αυτή την τριπλή υπόσταση του Θεού.

Τέλος πάντων, αυτό υπήρχε έτσι και αλλιώς, ήταν μια κατάσταση στον χριστιανισμό.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος όμως θέλησε να τελειώσει αυτή η ιστορία και να μην υπάρχουν τόσες πολλές απόψεις.

και σκέφτηκε ότι για να μην υπάρχουν τόσες πολλές απόψεις πρέπει να κωδικοποιηθεί ο χριστιανισμός, να γραφεί κάπου το πιστεύω του.

Για να μην είναι, τέλος πάντων, έωλες οι σύλληψεις.

Γι’ αυτό και ο ίδιος κάλεσε μια ιερά σύνοδο.

Την πρώτη ιερά σύνοδο στην Νίκια της Βυθυνίας, το 325 μ.Χ.

Αυτόν θα το θυμάστε και από τις γνώσεις που όλοι έχουμε.

Και προσέξτε την Ιερά Σύνοδο του 325, ήτανε προσωπική του απόφαση.

Την πήρε επάνω του, γιατί ήθελε όπως σας είπα να κωδικοποιηθεί το πιστεύω του χριστιανισμού.

Εκείνος πλήρωσε, δηλαδή ήταν κρατική ημέριμνα για να γίνει αυτό το συνέδριο.

Επλήρωσε το κόστος του να έρθουν στην Νίκαια της Βυθηνίας.

Η Βυθηνία είναι εδώ.

Η Νίκαια είναι κάπου εκεί που σας δείχνω.

Δηλαδή στην Τουρκία σήμερα λέγεται Ισνίκ η Νίκαια.

Αρχαιότατη, σπουδαιότατη Βυζαντινή πόλη και φυσικά σχετίζεται με το χριστιανισμό πολύ λόγω της πρώτης οικουμενικής συνόδου που έγινε σε αυτή την πόλη.

Ο Κωνσταντίνος έβαλε όλα τα έξοδα για να έρθουν απόλυτη χριστιανωσύνη, οι πιο σημαντικοί εκπρόσωποι του χριστιανισμού, να συζητήσουν και να αρχίσουν να γράφουν το πιστεύω.

Έτσι, στη νίκη της βυθυνίας συγγράφηκαν όπως γνωρίζετε τα 7 πρώτα δάφια του πιστεύω και συνεχίστηκαν στις επόμενες ιερές συνόδους, που τις επόμενες τρεις, το όλο το πιστεύω ολοκληρώθηκε, δηλαδή μπήκε η τελευταία πινελιά στην τέταρτη οικουμενική συνόδο, η οποία συνέβη το 451 στη Χαλκιδώνα.

Η Χαλκιδόνα είναι ένα προάστιο της Κωνσταντινούπολος.

Το 451 λοιπόν χρειάστηκαν τέσσερις οικουμενικές σύνοδοι για να γραφεί από τα κεντρικά μυαλά της χριστιανωσύνης το πιστεύω.

Αυτό το πιστεύω είναι από τα πιο επεξεργασμένα κείμενα στον κόσμο.

Δηλαδή για να γραφεί το πιστεύω της χριστιανικής θρησκείας έχουν δουλέψει Βουλέψει μυαλά μεγάλα του χριστιανισμού και δεν πρέπει να αλλάξεις κόμμα.

Ένα κόμμα μπορεί να δημιουργήσει αίρεση.

Ένα και μπορεί να δημιουργήσει αίρεση.

Γι’ αυτό είναι ένα πάρα πολύ επεξεργασμένο κείμενο.

Και είναι και μεγάλο κείμενο το κείμενο του πιστεύω, όπως γνωρίζετε.

Για πιστεύω θρησκείας είναι πολύ μεγάλο.

Το πιστεύω του εβραϊσμού είναι ο Ισραέλ, ένας είναι ο Θεός σου, ένας είναι ο Κύριός σου.

Το πιστεύω του Ισλάμ είναι, ένας είναι ο Αλλάχ και προφήτης του ο Μωάμεθ.

Τέλειωσε.

Το πιστεύω του χριστιανισμού είναι πιστεύω εις έναν Θεό Πατέρα Πατοκράτορα και εις έναν Κύριο Ιησού Χριστό και εις το Πνεύμα του Άγιον.

Είναι πολύ μεγάλο κείμενο, εξαιρετικά επεξεργασμένο, ακριβώς για να αντιμετωπίσει την τεράστια ποικιλία του χριστιανισμού.

Την ώρα που δημιουργήθηκε το κείμενο της Χαλκιδόνας, το 451, μπορούσε ο καθένας να μάθει εάν είναι αιρετικός ή όχι.

Δηλαδή αυτό το κείμενο του 451 κυκλοφόρησε στις χριστιανικές κοινότητες.

Όποιος πήρε το κείμενο του 451, το πιστεύω, το διάβασε.

Και δεν εξεπλάγει και είπε, ααα τι ωραίο, τα πράγματα είναι μια χαρά.

Όποιος το διάβασε και είπε, μπα γιαστά σου, εδώ δεν ισχύει, ο Ιησούς είναι έτσι, το Άγιο Πνεύμα είναι αυτό.

Αυτός ήταν ερετικός.

Εξ’αυτού τώρα ο χριστιανισμός απέκτησε κεντρική άποψη και έγινε πολύ επιθετικός στους ερετικούς.

Έτσι κι αλλιώς ήταν επιθετικός στους ερετικούς από το πρώτο σύνοδο στη Δηθυνία.

Τώρα γίνεται εξαιρετικά.

Θα γνωρίζετε ίσως ότι και στην Ανατολική και στη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία η αιρετική δεν είχαν καθόλου, τελος πάντων, ισότιμη θέση με τους υπολοίπους.

Αν η ομάδα σου ήταν αιρετική, δεν είχες πρόσβαση σε πολλά σημεία εργασίας.

Δεν μπορούσες να προσληφθείς στο στρατό, δεν μπορούσες να προσληφθείς στη διοίκηση, δεν μπορούσες να μετέχεις σε διοικητική θέση, ούτε στο στρατό, ούτε στην εκπαίδευση, πλήρωνες επιπλέον φόρους και οι θέσεις σου στα δικαστήρια ήταν πολύ αδύναμη έως πολύ κακή.

Και μπορούσαν να σου συμβούν και βίαιες καταστάσεις.

Όπως και συνέβησαν με πολλούς αιρετικούς τους οποίους και θα αναφέρουμε.

Γιατί το λέω αυτό τώρα.

Διότι όταν άρχισε ο χριστιανισμός να παλεύει με τις άπειρες αιρέσεις που υπήρχαν υπήρχαν και να συστηματοποιεί τον αγώνα του, οι Εβραίοι κατετάγησαν κατά κάποιο τρόπο στη θέση των ερετικών.

Διότι είναι μητρική θρησκεία του χριστιανισμού, χωρίς να είναι χριστιανικοί.

Έτσι, οι Εβραίοι και στην Ανατολική και στη Δυτική Αυτοκρατορία ζήσανε με έναν ειδικό τρόπο.

Δεν ήταν πολίτες ισότιμοι με τους άλλους και όπως σας είπα δεν είχαν πρόσβαση στη διοικησία, δεν τους επιτρεπόταν πρόσβαση στη διοικησία ούτε στην εκπαίδευση ούτε στο στρετό.

Τους απαγορεύτηκε να έχουν δούλους.

Αυτό έπαιξε ρόλος στη ζωή τους διότι εκείνη την εποχή οι κοινωνίες ήταν δουλοκτητικές και το να έχεις δούλος σήμανε ότι μπορείς να έχεις εργαστήρια, βιοτεχνίες, να έχεις γεωκτησίες και να καλλιεργείς κτλ.

Εξ’αυτού οι Εβραίοι μετά το 400 γίνονται αστικά στοιχεία.

Έτσι κι αλλιώς είχαν γίνει αστικά στοιχεία στη διασπορά τους.

Όταν σκέφτεστε Εβραίους, τους σκέφτεστε σε χωριά, όταν σκέφτεται κανείς Εβραίος, αμέσως σκέφτεται σε πόλη.

Ένα άτομο που ζει σε κάποια πόλη, αντεκομόπολη.

Μόνο στη Ρωσία των 17-18 και κυρίως 19ου αιώνα, έχουμε και Εβραίους σε χωριά, που και πάλι, δηλαδή οι πρόσφατα, που και πάλι κάνουν αστικές εργασίες, δηλαδή δεν είναι γεωργοί.

Αυτό το στοιχείο των Εβραίων που ιστορικά όταν σκέφτεσαι τον αρχαίο Εβραίο, βρε παιδί μου, τι εικόνα κάνεις.

Τον αρχαίο Εβραίο εγώ θα έλεγα ότι η εικόνα που κάνεις είναι ένας άνθρωπος με μια γλίτσα και γύρω του πρόβατα.

Δηλαδή η εικόνα του Εβραίου είναι ενός αγρότη που έχει ζώα, που έχει γη κτλ.

και στην αρχαιότητα βέβαια και πριν τη διασπορά τους υπήρχαν Εβραίοι οι οποίοι ασχολούνταν και με αστικά επαγγέλματα όπως όλοι.

Αλλά εκείνο το ενδιαφέρον είναι ότι μετά από τις εξελίξευτες στην ρωμαϊκή αυτοκρετορία, οι Εβραίοι αποκτούν μια συγκεκριμένη θέση που είναι, ζήσαν αμεσά μας ή είσαι διαφορετικός, έχεις λάθος άποψη, η σωστή άποψη είναι η κεντρική άποψη του χριστιανισμού, αν τηρήσεις αυτά που σου είπαμε, ζεις εκεί πέρα.

Βέβαια, αυτή η πλευρά, το να ζουν οι Εβραίοι στις πόλεις, όπως εξελίχθηκε, θα δούμε ότι έχει δύο όψεις.

Διότι στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, τα πράγματα είχαν τελείως διαφορετική εξέλιξη από τη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, μετά την παρακμή του ρωμαϊκού κράτους.

Σας θυμίζω ότι το Βυζάντιο, αυτό που λέμε Βυζάντιο μετά το 330, η ανατολική ρωμαϊκή δηλαδή αυτοκρατορία, στάθηκε σταθερή, δεν υπέκυψε σε εχθρούς, δεν διαλύθηκε, ο αυτοκράτορας της ήταν πάντα εκεί, ο στρατότης ήταν πάντα εκεί, Η θεσμή της ήταν πάντα εκεί.

Η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία άντεξε 1.100 χρόνια χωρίς να πέσει.

Μία φορά κατακτήθηκε η Κωνσταντινούπολη το 1204 από τους σταυροφόρους της 4ης σταυροφορίας για 60 χρόνια και αυτή με έναν ιδιότυπο τρόπο.

Η φορά που πραγματικά έπεσε αυτή η Αυτοκρατορία ήταν το 1453 στους Οθωμανούς.

Από το 330 μέχρι το 1453 η Βυζαντινή Αυτοκρατορία είναι ένα από τα θαύματα της ιστορίας της Ευρώπης.

Στην Ευρώπη δεν υπάρχει τέτοια αυτοκρατορία η οποία αναδίρκησε 1.100 χρόνια.

Είναι ένα θαύμα αυτό.

Μάλιστα, η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία αντιθέτως, θυμάστε όταν μιλούσαμε για τα ζητήματα της επιθετικότητας των βαρβάρων και των σλάβων και των Γερμανών και των Μογγόλων και τα υπά.

Η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία δεν άντεξε.

Δεν άντεξε.

Το 476 λέμε ότι τελείωσε, τη χτύπησαν βυσηγότιθοι, την χτύπησαν οστρογότιθοι, την τσρίψαν λοβαρδί, πάλι.

Έγινε, διαλύθηκε ολότελα.

Σας θυμίζω ότι λέμε ότι τελείωσε η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία διότι το 476 είναι ο τελευταίος αυτοκράτορας στη Ρώμη.

Μετά δεν υπάρχει αυτοκράτορας.

Τελείωσε αυτοκράτορας στη Ρώμη.

Ενώ στον Κωνσταντινούπολη συνεχίζει πάντα να υπάρχει αυτοκράτορας.

Και νέα δυναστία, και άλλους αυτοκράτορες, και νέα δυναστία, και άλλους αυτοκράτορες.

Αυτό το γεγονός ότι τσακίστηκε η ζωή στη Δυτική Ευρώπη από τα χτυπήματα αυτά, κυρίως Γερμανών και βέβαια των Ουνων και των Αβάρων και όλα αυτά, έφερε και αλλαγή της οικονομικής εικόνας.

Η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρετορία επειδή παρέμεινε σταθερή, είχε πάντα πόλεις, όχι λίγες, δίκτυο πόλεων.

Η Κωνσταντινούπολη ήταν από τις θρυλικότερες πόλεις στον κόσμο.

Όλα αυτά τα 1.100 χρόνια.

Η Θεσσαλονίκη, η Αδριανούπολη, πόλεις σπουδαιότατες, οι Σέρες, τα Ιωάννινα, πόλεις σπουδαιότατες.

Η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία κράτησε τις πόλεις της.

Και όλο το δίκτυο του εμπορίου και της οικονομίας.

Όχι πάντα στον ανώτατο βαθμό, διότι στη ζωή των κοινωνιών υπάρχουν και τα πάνω και τα κάτω.

Αλλά το κράτησε.

Η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία έχασε τις πόλεις της.

Ούτε καν η Ρώμη δεν υπήρχε.

Η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία έχασε τις πόλεις της.

Ούτε η Ρώμη δεν υπήρχε.

Τσακίστηκε όλο το οικονομικό σύστημα.

Και επειδή τσακίστηκε όλο το οικονομικό σύστημα, στη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, εκείνο που άρχισε να έχει σημασία είναι η Γη, η Ύπεθρος.

Εκεί αναπτύχθηκε το φεουδαρχικό σύστημα.

Σταδιακά, άμα είχες Γη ήσουν κάποιος.

και όχι αν ήσουν στην πόλη.

Στην πόλη αν υπήρχε καμιά ψωρόπολη κυλιοτσακισμένη, ήταν κάτι φουκαράδες τύποι που ίσα ίσα ζούσαν.

Έχει σημασία αυτό που σας λέω.

Γιατί οι Εβραίοι, όντας αστικά στοιχεία, στην Μένα Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ζουν σε πόλεις που λειτουργούν και πολλές φορές λειτουργούν καλά.

Στη δυτική ρουμαϊκή αυτοκρατορία είναι η τιμωρία τους το ότι ζουν στις πόλεις.

Ζουν στις πόλεις γιατί δεν μπορούν να ζήσουν στην υπεθρό.

Τους απαγορεύεται να έχουν γη, τους απαγορεύεται να έχουν δούλους, άρα ζουν στις πόλεις.

Δεν θα δείτε πώς έχουν οι κεροί γυρίσματα.

Διότι κατά κάποιο τρόπο επιβλήθηκε στους Εβραίους να γίνουν αστικοί πληθυσμοί.

Ωραία, είσαι σε μια πόλη.

Τι επάγγελμα θα κάνεις; Θα είσαι…

Οι Εβραίοι απέκτησαν κάποιες ειδικότητες, ας πούμε.

Μία μεγάλη τους ειδίκευση είναι η κλωστοπιεία.

Το να δημιουργούν κλωσ…

να κλωθούν κλωστές.

Να υφαίνουν η φαντουργία.

Η βαφή υφάσματος.

Γενικά το υφάσμα και οι Εβραίοι είναι ένα μεταφυσικό πράγμα.

Είναι μια φυσικό πράμα, δεν ξέρω αν το ξέρετε.

Σε όλες…

Ρωτήστε μια πρωτεύουσα του κόσμου αυτού.

Πού είναι ο καλύτερος υφασματέμπορος, αυτός που…

Όχι που πουλάει τα ακριβά, αυτός που ξέρει το ύφασμα.

Δεν υπάρχει περίπτωση να μην είναι Εβραίος, δεν υπάρχει περίπτωση.

Είναι κάτι το μεταφυσικό.

Εγώ πρόσφατα ήθελα να κάνω μια σαχλαμαρίτσα, αλλά κάτι ήθελα ειδικό, ρώτησα μια φίλη μου που επιτιδεύεται στο…

Που να πάω να βρω ένα τέτοιο ύφασμα και μου λέει εκεί.

Ω, λέω, το όνομα μου ακούγεται εβραϊκό.

Φυστικά, λέει, είναι ο Εβραίος ο γνωστός.

Εκεί θα πας και θα το βρεις.

Πήγα και ήτανε, ε, χιλιάδες ύφασματάκια βαρμένα παντού.

Μου πήγανε, μου βγάλανε αυτό που ήθελα, τρία ευρώ.

Έκανα, αλλά μου το έδωσαν.

Οι άνθρωποι είχανε ό,τι τζάντζαλο μπορούσες να φανταστείς.

Και ήξεραν τι θέλω.

Υπάρχει μία παράδοση, το υφασματεμπόριο, το ύφασμα το έχουνε πολλοί Εβραίοι από τότε.

Επίσης έχουνε μία παράδοση στη βυρσοδεψία, δηλαδή σε τέχνες της πόλης, την επεξεργασία του δέρματος.

Επίσης ιστορικά ασχολήθηκαν πολύ ιδιαίτερα στη δυτική Ευρώπη.

Είπατε κάτι; Ναι, και είναι και ασημουργή και χρυσοχόη επίσης πολύ καλή.

Επεξεργασία του μετάλλου το έχουν αυτό.

Επίσης στη δυτική πλευρά, στη δυτική Ρωμαϊκή Επτοκρατορία τη Διαλειμμένη, έπαιζαν μεγάλο ρόλο στα θεάματα.

Προσέφεραν, ήταν περιφερόμενη μουσική, περιφερόμενη θεατρίνη.

Επίσης, απέκτησαν μια ειδίκευση σε θέματα ιατρικής.

Οι γυναίκες Εβραίες και στην Ανατολική και στη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ταυτίστηκαν με την έννοια της Μέας.

Όταν μια γυναίκα γεννούσε, η φωνή ήταν «φωνάξτε την Εβραία», όχι τη Μέα, διότι ήταν σχεδόν αυτονόητο ότι η Μέα θα είναι Εβραία.

το είχανε αυτή την ιδίκευση, όπως και οι άντρες ιδικέφονταν στα βότανα, δηλαδή μάζευαν βότανα και τα επεξεργάζονταν, κρατήστε όλα αυτά που σας λέω, σας τα λέω γιατί θα μας χρειαστούνε σε λίγο, επεξεργάζονταν τα βότανα, κάνανε κρέμες και αλιφές, γιατί στο Μεσαίωνα υπήρχανε ξέματα, ένα σωρό από τα προβλήματα δερματικά, πήγαινες στον εβραίο γι’ αυτά.

Και φυσικά ανάμεσα σε αυτούς υπήρχαν και άνθρωποι οι οποίοι χρηκηρίζονταν ότι χρήμα υπήρχε.

Δηλαδή στο Μεσαίωνα και στη Δυτική Ευρώπη οι πόλεις δεν είχαν και καμιά οικονομική ζωή, αλλά ότι αν κυκλοφορούσε κάποιο χρήμα στον Εβραίο θα πήγαινες για την ανταλλαγή αν ήθελες να αλλάξεις χρήματα, σαράφιδες δηλαδή να…

και φυσικά δηλαδή σε τραπεζικές θα λέγαμε σήμερα δράσεις.

Βέβαια οι άνθρωποι που χειρίζονταν το χρήμα εκείνη την εποχή, καθώς όλη η οικονομία ήταν τελείως πεσμένη, ήταν και αυτοί με τα σημερινά μέτρα δευτερεύονται.

Στο Βυζάντιο, που το πράμα λειτουργούσε πολύ πιο συστηματικά, δεν είχαν τόσο μεγάλη ποικιλία.

Είναι πιο πολύ βιοτέχνες και σε διάφορες, επίσης χαμάλιδες.

Οι Εβραίοι ήταν οι χαμάλιδες κάθε τόπο.

Πάλι, έλεγες φώναξε τον Εβραίο για να σου μεταφέρει κάτι.

Έλεγες φώναξε σωστά κύριε Ιησούς ή…

Υπήρχε μια παράδοση σε αυτό το ντομέα.

Αστικά δηλαδή επαγγέλματα της πόλης, της πόλης.

Τώρα, στη διάρκεια του Μεσαίωνα, αυτή η συνύπαρξη που μας αφορά δηλαδή στην Ευρώπη, διότι όπως σας είπαμε τους Μουσουλμάνους είχαν άριστες σχέσεις, αλλά στα ευρωπαϊκά κομμάτια, ανατολικά και δυτικά, που εκεί πια είχε επικρατήσει ο χριστιανισμός σαν επίσημη θρησκεία, η συνύπαρξη δεν είναι πάντα αγαστή.

Μπορεί να συμβεί στην τάδε περιοχή να έχουν ζήσει δίπλα-δίπλα χωρίς σοβαρά προβλήματα.

Γενικά ο χριστιανός υποπτεύεται τον Εβραίο είναι ο συνήθις άλλος.

Διότι πάντα οι Εβραίοι ήταν μία άλλη ομάδα μέσα στην πλειονότητα.

Και είχαν τη δικιά τους θρησκεία, τα δικά τους έθιμα, παντρεύονταν μεταξύ τους, οι υπόλοιποι τους έβλεπαν λίγο ενοχλημένοι γι’ αυτό.

Ήταν και Εβραίοι που είχαν σκοτώσει τον Χριστό.

Το Πάσχα καίγονταν ο Εβραίος στα έθιμα, ξέρετε όλα αυτά.

Στα κάλαντα τραγουδάς για τους κακούς Εβραίους υπήρχε.

Ήταν διάχυτο αυτό το πράγμα, αλλά πολλές φορές έμενε έτσι.

Δεν γινόταν βαρύτερα πράγματα.

Κάποιες φορές μπορούσαν να γίνουν όμως και βαριά πράγματα.

δηλαδή να υπάρξει επιθετικότητα απέναντί τους, συνήθως αυτή η επιθετικότητα έπαιρνε μεγαλύτερης εκτάσεις, μεγαλύτερη έκταση όταν συνέβαινε ένα μεγάλο γεγονός και υπήρχε ανάγκη χρηματοδότησης.

Παραδείγμα τους χάριν όταν έγινε η πρώτη σταυροφορία, όταν ξεκίνησε η πρώτη σταυροφορία το 1096, Οι σταυροφόροι που ξεκίνησαν από το βοράτις της Ευρώπης, κινούμενοι προς τα ανατολικά, στο δρόμο τους κατέσφαξαν χιλιάδες Εβραίων και τους απέσπασαν την περιουσία για να χρηματοδοτήσουν την εκστρατεία προς τους Αγίους τόπους.

Αυτό μπορούσε να συμβεί.

Επίσης, ήταν συνήθιση υποπτίγε ότι κακό συνέβαινε.

Όχι τόσο στο Βυζάντιο, κυρίως στη Δυτική Ρωμαϊκή.

Στη δυτική πλευρά έπεφτε πανόλυς, υπήρχε λαϊκή βεβαιότητα ότι οι Εβραίοι φταίνε γι’ αυτό.

Έβρεχε πολύ και πλημμύριζε ο τόπος, υπήρχε γενική βεβαιότητα ότι οι Εβραίοι φταίνε γι’ αυτό.

Δεν έβρεχε πολύ και υπήρχε ανωμβρία, πάλι οι Εβραίοι έφταγαν.

Ήταν ως συνήθιση, διότι υπήρχε μια κακή διάθεση απέναντι στους Εβραίους, που πολλές φορές ερμηνεύονταν λαϊκά από αυτούς τους χειριζόμενους το χρήμα, τη ζώνη των Εβραίων οι οποίοι χειρίζονταν το χρήμα και κατηγορούνταν οι Εβραίοι ότι σχεύτονται τα χρήματα, γι’ αυτό και σταυρώσαν τον Χριστό για τα τριάκοντα αργύρια, δηλαδή είναι μια ροή σκέψεων που έπαιξε ρόλος αυτά τα πράγματα.

Επίσης μεγάλης κλίμακας βιαιότητα απέναντι στους Εβραίους υπήρξε στη Γαλλία το 13ο αιώνα, στην Ισπανία το 15ο αιώνα, στη Ρωσία το 18ο και το 19ο αιώνα.

Μάλιστα η συνήθις λέξη για να περιγράψει κανείς τη βιαιότητα των Χριστιανών απέναντι στους Εβραίους είναι η λέξη «πογκρόμ».

που είναι ρωσική λέξη.

Η λέξη pogrom δείχνει πως δράκαν εις.

Δηλαδή οι άνθρωποι, ο μέσος άνθρωπος, η εκκλησία πολλές φορές ήταν αρνητικής αυτο, δηλαδή προσπαθούσε να θυμίσει, πολλές φορές, όχι πάντα, αλλά θύμιζε ότι οι Εβραίοι είναι η μητρική θρησκεία, είναι μια πολύ σεβαστή θρησκεία, δεν πρέπει να τους κάνουμε, αλλά ο μέσος άνθρωπος ιδονιζόταν στη σκέψη ότι θα επιτεθεί σε μια εβραϊκή κοινωνία, συνηκία και θα την λεηλατίσει.

Αυτό είναι και το πονγκρόμ.

Πονγκρόμ είναι ρωσική λέξη που σημαίνει μία βία η επίθεσης σε μια συνηκία Εβραίων όπου λεηλατίσεις, κυρίως λεηλατίσεις καις και αποχωρείς.

Δηλαδή δημιουργείς ένα κλίμα τρόμου.

Φυσικά μπορούσε σε κάποιες πλευρές να έχουμε μεγάλη βία, όπως έγινε στην πρώτη σταυροφορία, όπως έγινε στη Γαλλία του 13ου αιώνα, όπως έγινε στην Εσπανία του 15ου αιώνα, στη Ρωσία του 19ου, και βέβαια στα μέσα του 20ου αιώνα, όταν οι Εβραίοι έζησαν την πιο οργανωμένη καταστροφή από στη ζώνη της χετλερικής κατοχής και Γερμανίας.

Δηλαδή δεν είναι το ρινό αυτό, υπάρχει, υπάρχει, το ξέρουμε όλοι.

Εγώ να σας πω, όταν ήμουνα παιδί έχω γεννηθεί στη Λάρισα, που είναι μια πόλη που έχει καλλιγερή συνικία εβραϊκή, αναλογικά δηλαδή, δεν είναι και ιστορικά.

Όταν ήμουν παιδί θυμάμαι γείτονες, ευτυχώς, δεν θυμάμαι τους γονείς μου ίσως, αλλάγείτονες άμα ξέφευγα σαν παιδάκι να πάω σε άλλο δρόμο, αμφωνάει πού πας, θα σε πιώσει ο Εβραίος και θα σε βάλει στο σακί και θα σου πιεί το αίμα.

Δηλαδή ήταν κάτι που δεν το έλεγαν μόνο σε μένα, το έλεγαν και στα άλλα παιδάκια και το εκ των ιστέρων θυμήθηκε ότι μεγάλωσα ακούγοντας αυτή τη φορά και έλεγα, σε βάζουν στο σακί και σου πίνουν στο αίμα, δηλαδή σαν παιδάκι κάνεις εικόνες.

Ήταν κάτι που λεγόταν γλυκά-γλυκά, σαν να λες τι ωραία πεταλούδα, ας πούμε.

Και έλεγες στο άλλο παιδάκι, σε ένα μικρό παιδάκι, μια τρομερή εικόνα, ας πούμε.

Δεν ξέρω αν μεταφέρω κάτι που ίσως στις επόμενες γενιές να μην το έχουν ακούσει.

Αλλά εγώ γεννήθηκα το 55, στη Λάρισα ήταν ο τρόπος για να συμμαζέψεις το παιδί.

Να μη σου τρέχει πέρα-δόθε.

Ή του έλεγες «πρόσεξε γιατί θα σε πιάσει ο αστυνόμος» ή του έλεγες θα σε πιάσει ο Εβραίος το σακί και θα σου πιεί το αίμα.

Θέλω να πω, με το καλημέρα σου δημιουργούνται κάποια αισθήματα και εξ’αυτού τα νομίζω ότι τα φέρουμε όλοι μέσα μας.

Δηλαδή, κατά κάποιο τρόπο μας έχουνε στιγματίσει αυτά τα πράγματα και πρέπει να τα επεξεργαστούμε αν θέλουμε ή όχι.

Τώρα, προσέξτε να δείτε το ενδιαφέρον του πράγματος.

Οι Εβραίοι στη διάρκεια της διασποράς τους, που δεν είναι μόνο στην περιοχή μας, στην ευρύτερη, ανατολική, δυτική, ρωμαϊκή αυτοκρατορία που εμείς πιάνουμε ας πούμε στο νήμα μας, αλλά σιγά σιγά επεκτάθηκαν και πολύ μακρύτερα και στις χώρες της Αφρικής και στην Ασία και στην Κίνα και παντού υπάρχουν, όπως είπαμε σε κάθε χώρα.

Αλλά εκείνη ήταν το κεντρικό στους πυρήνας, στις αιώνες.

Και σε αυτές τώρα τις περιοχές, όντας για τόσο μακρύ διάστημα σε διασπορά, έχασαν τη γλώσσα τους.

Τι χάσαν τη γλώσσα τους.

Πόσο θα αντέξει μια γλώσσα.

Σας λαμβάνω την τιμή να σας αναφέρω ότι έχω κάποιους γνωστούς που είναι τρίτη γενιά στις ΗΠΠ.

Τα παιδιά τους πλέον μιλάνε κάτι ελληνικά ελάχιστα, κυρίως αγγλικά με ελάχιστα ελληνικά.

Άμα αυτό γίνει τέταρτη, πέμπτη, έκτη, έβδομη, δέκατη γενιά, το να θυμούνται, το καλή μέρα θα είναι μεγάλο κέρδος, ας πούμε.

Ε, λογικό είναι.

Οι άνθρωποι αυτοί λοιπόν φύγανε από τον τόπο τους στο 150, σε 100, 200, 400 χρόνια.

Δεν θα τη χάσουν τη γλώσσα τους.

Τι χάσανε.

Τι χάσανε.

Ιωθετήσανε τη γλώσσα των περιοχών που κατοικούσαν.

Της πλειοψηφίας των περιοχών που κατοικούσαν.

Βέβαια τη γλώσσα τους κάθε Σάββατο την ακούγανε, διότι διαβαζότανε η Τορά.

Η Τορά είναι γραμμένη στην εβραϊκή γλώσσα και κάθε αγόρι, σας το είπα και στο προηγούμενο μάθημα, κάθε αγόρι μαθαίνει να τη διαβάζει.

Αλλά έχοντας χαθεί αυτή η γλώσσα, έχοντας γίνει νεκρή, τη διαβάζανε και δεν καταλαβαίνανε ακριβώς τι λέει.

Και βέβαια οι γυναίκες δεν καταλαβαίνανε τίποτα.

Λογικό είναι.

Η θρησκεία δεν χάθηκε.

Η θρησκεία παρέμεινε η εβραϊκή.

Αλλά η γλώσσα χάθηκε.

Αυτοί οι Εβραίοι, οι οποίοι είχαν διασπαρή στις ελληνόφωνες περιοχές, που τότε ήταν πολλές, δηλαδή αυτό που είναι σήμερα όλη η Μικρά Ασία, που είναι εδώ η περιοχή και οι πρώτες περιοχές προς τη Συρία, Αυτά όλα ήταν ελληνόφωνες.

Η Ελλάδα ήταν ελληνόφωνη βέβαια και τμήματα της Βαλκανικής.

Εκείνοι που βρέθηκαν σε αυτό το χώρο των ελληνόφωνο, στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία, Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία που είναι αυτή που λέμε μετά, αργότερα Βυζαντινή Αυτοκρατορία, υιοθέτησαν την ελληνική γλώσσα και έγιναν ελληνόφωνοι.

Αυτοί οι ελληνόφωνοι Εβραίοι ονομάζονται στη βιβλιογραφία αλλά και μεταξύ τους ρωμανιώτες Εβραίοι από τη λέξη Ρωμαίος.

Αυτή η λέξη Ρωμαίος είναι παντού.

Ρωμιός.

Ρωμιός η λέξη είναι Ρωμαίος.

Ρωμιός θα πει Ρωμαίος.

Ρωμανιώτες Εβραίοι δηλαδή ελληνόφωνοι Εβραίοι.

Και αυτοί ήταν πολλοί και είναι μέχρι τώρα ρωμανιώτες Εβραίοι.

Άλλες ομάδες που βρίσκονταν σε αυτή εδώ τη Χερσόνησο, που είναι η Ιβυρική Χερσόνησος, Ισπανία ή Πορτογαλία κλπ, υιοθέτησαν την Ισπανική γλώσσα, που ήταν ολόγυρα η κυρίαρχη γλώσσα και έγιναν Ισπανόφωνοι.

Αυτό το Ισπανόφωνος στα εβραϊκά ονομάζεται Σεφαράντ, Σεφαράντ λέγεται Ισπανία.

Επομένως οι Ισπανόφοινοι Εβραίοι ονομάζονται σε Φαραδίτες Εβραίοι.

Στη Γαλλία υπήρχαν Γαλόφονοι.

Στην όλη αυτή την περιοχή που σας δείχνω εδώ, δηλαδή Κεντρική Ευρώπη, σημερινή Γερμανία, Ολλανδία, Πολωνία, Ουγγαρία και Ρωσία, εκεί μιλούσαν γερμανική γλώσσα.

Στην εβραϊκή γλώσσα η Γερμανία είναι ασκενάς Και επομένως όσοι μιλούν γερμανικά και είναι Εβραίοι ονομάζονται ασκεναζίμ Εβραίοι.

Εξού και το επώνυμο ασκενάζι, ρόζα ασκενάζι, θυμάστε την ρεμπέτισά μας, η οποία ήταν γνωστή στο Πάλκο ή ουρία.

Γιατί ήταν Εβραία, ασκενάζι, άμα ακούτε το επώνυμο ασκενάζι τελείωσε.

Βλαντιμύρες κενάζει ο καταπληκτικός πιανίστας της Ρωσίας του 20ου αιώνα.

Οπωσδήποτε πρέπει να ήταν Εβραίος με αυτό το επώνυμο.

Γιατί το λέω αυτό αυτή τη στιγμή.

Οι Εβραίοι απέκτησαν πολλές γλώσσες.

Στην Κίνα, Κινέζικα, στις Αραβικές χώρες, Αραβικά, στην Περσία, Περσικά και πάει λέγοντας.

Φυσικό είναι.

Σε αυτό το σημείο θέλω να σας πω κάτι.

Κυλάντα χρόνια οι Εβραίοι περιμένουν πότε θα ξαναπάνε στην πατρίδα τους, πότε θα ξανακτίσουν το ναό.

Δεν θυμάμαι αν σας το είπα που έλεγαν σαν αποχαιρετισμό κάθε φορά του χρόνου στα Ιεροσόλυμα.

Και ήρθε η ώρα που πήγανε μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αποφασίζεται η ίδρυση του κράτους του Ισραήλ.

Και να το, το κράτος του Ισραήλ.

Στο κράτος του Ισραήλ πλέον αρχίζουν και σειρέουν, ήδη είχαν αρχίσει από το 19ο αιώνα να έρχονται Εβραίοι από τη Ρωσία και να εγκαθίσθενται, αλλά μετά τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλα έρχονται και άλλοι και άλλοι και από τη Ρωσία και από την Ευρώπη και βέβαια και στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου διέφυγαν προς τα εκεί επίσης Εβραίοι, κυρίως γερμανόφωνοι, ελληνόφωνοι.

Το κράτος του Ισραήλ, όταν δημιουργείται δηλαδή στη δεκαετία του 1940, είναι τώρα πλέον ένα ανεξάρτητο κράτος, σωστά, εθνικό κράτος.

Και ποια γλώσσα τώρα θα πρέπει να υιοθετήσει.

Οι Εβραίοι, οι οποίοι έχουν έρθει εκεί, μιλούν κυριολεκτικά τις γλώσσες της Βαβέλλη.

Είναι η βοβέλ.

Είναι η βοβέλ.

Κοιτάξτε να δείτε.

Εδώ είναι η ηρωνία της ιστορίας.

Διότι εάν κανείς έπαιρνε μια απόφαση πρακτική, ρε παιδί μου, ο Νταβίτ Μπεν Γκουριών, δεν ήταν ο κ.

Σούσι ο πρώτης, ο Νταβίτ Μπεν Γκουριών, την ώρα που έπρεπε να αποφασίσει πράγματα, αυτό το νεοκράτος έπρεπε να αποφασίσει.

Τη σημαία του.

Κράτος και τον εθνικό του ύμνο.

Ω, τι είναι ένα κράτος.

Και βέβαια, τη γλώσσα του.

Αν ήταν πρακτική η απόφαση, και αυτό είναι σπαρακτικό, οι περισσότεροι Εβραίοι στο Ισραήλ μιλάνε γερμανικά.

Άρα, αν ήθελες να πάρεις μια ρεαλιστική απόφαση, θα αποφάσισες.

του Ισραήλ έχει επίσημη γλώσσα του, τα γερμανικά.

Λαδη, φανταστείτε το αυτό, δεν θα έμενε τρίχα στο κεφάλι του σύμπαντος.

Διότι οι άνθρωποι αυτοί λίγο πριν είχαν κυρδιδέψει να χαθούν από προς όπου γης.

Αυτό σας το λέω, δεν υπήρξε θέμα.

Δεν υπήρξε θέμα, δεν υπήρξε θέμα.

Αλλά σας το λέω, ήταν πρακτικό το ζήτημα.

Καθίσανε κάτω οι άνθρωποι και είπαν ποια γλώσσα να είμαστε όλοι.

Είμαστε όλοι, μιλάμε, και τι αποφάσισαν κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στη γη.

Ιωθέτησαν την αρχαία τους γλώσσα, που ήταν μια νεκρή γλώσσα που δεν ομιλούνταν.

Παρά μόνος της Συναγωγίας ακουγόταν τα Σάββατα από κάποιους νέους που τα διάβαζαν χωρίς να τα καταλαβαίνουν.

Βέβαια, ήδη μια ένας πυρίνας Ρώσων Εβραίων είχε αρχίσει από το 19ο αιώνα να επιχειρή, να ξαναζωντανέψει τη γλώσσα.

Κάποιοι ραβίνοι στη Ρωσία είχαν κάνει το εξής.

Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα είχαν κλείσει τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους, να μην έρχονται σε επαφή με άλλους και τους μίλαγαν, επειδή αυτοί ήταν ραβίνοι και ήξεραν καλύτερα την αρχαία γλώσσα, άρχισαν να τους μιλάνε σε αυτή τη γλώσσα για να δημιουργηθούν είναι ένας πρώτος πυρήνας χρήσεις της αρχαίας γλώσσας.

Αυτό το είχαν κάνει το 19ο αιώνα, ήταν ελάχιστοι άνθρωποι.

Δεν υπήρχαν πολλοί που να το ξέρουν και αυτός ο λαός αποφάσισε το 1947-1948 να υιοθετήσει ως επίσης με του γλώσσα τα αρχαία εβραϊκά.

Και το έκανε! Και το μάθανε εξ αρχής! και με αυτό σήμερα αν βλέπετε ειδήσεις στην Τηλώροση ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ να μιλάει στην γκνεσέτ δηλαδή στο Κοινοβούλιο φυσικά μιλάει στα εβραϊκά δεν έχει ξαναγίνει στον κόσμο αυτό το πράγμα να ξαναζωντανέψει μια νεκρή γλώσσα και είναι σαν να πούμε εμείς ότι γυρνάμε στο αρχαία ελληνικά του 5ου αιώνα π.χ.

και προσέξτε σε μας.

Είναι πολύ λιγότερο, διότι η σημερινή ελληνική γλώσσα είναι συνέχεια εκείνης.

Των Εβραίων δεν ήταν συνέχεια.

Ο ένας μιλάγε αραβικά, ο άλλος κινέζικα, ο τρίτος ελληνικά, ο τέτοιος γερμανικά, ο τεεό, και όλοι αυτοί μάθανε την αρχαία γλώσσα.

Είναι ένα καταπληκτικό σημείο της παγκόσμιας ιστορίας.

το σημείο της παγκόσμιας ιστορίας.

Τώρα, γυρνάμε πάλι σε ένα άλλο ζήτημα που αφορά αυτές τις ομάδες που λέγαμε και την διασπορά τους.

Είπαμε ότι οι ρωμανιώτες Εβραίοι είναι οι ελληνόφωνοι Εβραίοι.

Και ελληνόφωνοι Εβραίοι υπάρχουν μέχρι και σήμερα.

Γερμανόφωνοι Εβραίοι φυσικά υπάρχουν μέχρι και σήμερα.

Η γερμανική γλώσσα των Εβραίων ονομάζεται «γιντις».

«Γιντις», αν τη γνωρίζετε, σαν όρο.

Μάλιστα, επειδή θα μιλήσουμε γι’ αυτό, οι Εβραίοι διασπάρθηκαν, μετακινήθηκαν ως μετανάστες πολύ στο 19ο αιώνα, από την Ευρώπη στις ΗΠΑ, υπάρχει ένας πληθυσμός εβραϊκός στις ΗΠΑ που κυρίως κατοικεί στην Ανατολική ακτή, εδώ στην Ιόρκη και σε αυτές τις περιοχές.

Υπάρχει αυτή η αργό των Αγγλικών, πώς τη λέμε…

Ισλάγγ.

Ισλάγγ των Αγγλικών εν πολλής εν περιέχει λέξεις γιντις μέσα.

διότι υπήρχαν οι περιοχές των Εβραίων στη Νέα Υόρκη, όπως είναι η περιοχή του Μπρόνξ και τα λοιπά.

Είναι περιοχές οι οποίες γεννήσανε αυτή την αργό ανάμεσα στα άλλα.

Θέλω να σας πω, έχει πολλές διαδρομές αυτή η ιστορία.

Τώρα, στην περιοχή της Ισπανίας και της Πορτογαλίας Συνεύει ένα γεγονός αξιομνημών, αυτό που παίζει ρόλο στην εξέλιξη των πραγμάτων αυτών που συζητούμε.

Στην Ισπανία μέχρι το 1490 κατοικούσαν πολύ Εβραίοι.

Γιατί κατοικούσαν πολύ Εβραίοι; Περισσότεροι από άλλες περιοχές της Ευρώπης.

Διότι η Ισπανία και η Πορτογαλία είχαν καταλυφθεί το 711 από τους Άραβες.

Το 711 μετά Χριστόν.

Αυτή εδώ πέρα η περιοχή, η Βυρική Χερσόνησος, κατελήφθη από τους Άραβες.

Είναι οι μεγάλες κατακτήσεις και επελάσεις των Αράβων.

Οι Άραβες έγιναν Μουσουλμάνοι το 622 μ.Χ.

Αυτή είναι και η χρονολογία γέννησης της νέας αυτής θρησκείας.

Το Ισλάμ γεννιέται το 622 μ.Χ.

Και μετά το θάνατο του προφήτη τους με τα άλογά τους, τα αραβικά άλογα, τα οποία είναι ταχύτατα και είναι τα τάγκς της εποχής, και κατέκτησαν όλη αυτή την περιοχή τη Βόρεια Αφρική και το 711 πέρασαν στην Ιβερική Χερσόνησο.

Και την κατέκτησαν.

Την Ιβερική Χερσόνησο την έλεγχαν και την κατοικούσαν τότε κατά κύριο λόγο Ιβύρες και Βυσσιγότθοι, Γερμανοί δηλαδή, ο Ρόντερικ.

Αλλά δεν άντεξαν στην επίθεση των Αράβων και κατακτήθηκε και η Ισπανία και η Πορτογαλία.

Και όχι μόνο κατακτήθηκε και η Ισπανία και η Πορτογαλία, αλλά οι Άραβες πέρασαν τα Πειραινέα, μπήκαν μέσα στην σημερινή Γαλλία, που τότε τη διοικούσαν Γερμανοί, φράγγοι.

Φράγγοι.

Και χτύπησαν τους Γερμανούς στην ουσία.

Οι φράγγοι τους αντιμετώπισαν στο Πουατιέ, στην περίφημη μάχη του Πουατιέ το 732 μ.Χ.

τους απόθησαν και έτσι οι Άραβες αναγκάστηκαν να επανέλθουν στην Ιβυρική Χερσόνησο.

Στην οποία και έζησαν οι Άραβες από το 711 μ.Χ.

έως το 1492.

Κάντε την αφαίρεση, είναι σχεδόν 800 χρόνια.

Οι Άραβες ήταν στην Ιβερική Χερσόνησο.

Κάνω μια παρένθεση εδώ να σας πω, ότι οι Άραβες, ο αραβικός κόσμος, και όχι μόνο ο αραβικός έχει περάσει στο Ισλάμ, κλαίνε την Ισπανία σαν χαμένη πατρίδα.

Πώς κλαίμε εμείς τη Σμύρνη, η Γερμανή, το Κιονιξμπέρκ και τα λοιπά.

Αυτοί κλαίνε την Ισπανία, είναι η πατρίδα.

Κλείνει η παρένθεση.

Οι Άρβες, λοιπόν, κατέλαβαν όλοι τη Χερσόνησο αυτή, εγκαταστάθησαν εκεί και όταν είχαν μπει στην Ισπανία και στην Πορτογαλία, ήταν σε πολύ δυνατή φάση του σπουδαίου τους αραβικού πολιτισμού.

Υπάρχει ένας πολιτισμός που λέγεται αραβικός πολιτισμός, ο οποίος στα 800, 900, 1000 μετά Χριστόν, είναι ο μεγαλύτερος πολιτισμός στον κόσμο μαζί με την Κίνα, εκείνη τη ζώνη, το 700, το 800 και το 900.

Αυτοί δηλαδή οι Άραβες που εγκατεστάθησαν στην Ισπανία, δεν είναι όποιοι κι όποιοι, δημιουργούν εκεί έναν σπουδαίο πολιτισμό, δημιουργούν θαυμάσιες πόλεις, την Κόρντοβα, τη Γραννάδα, υπέροχα κτίσματα, το Αλκαζάρ κτλ.

και την Αλάμπρα.

Μαγικά πράγματα, οι πόλεις τους θεωρούνται οι ωραιότερες στη γη μαζί με την Κωνσταντινούπολη, την Τζανγκάν κτλ.

Και εξ αυτού, επειδή είναι και αυτοκρατορεί, αυτό που δημιούργησαν και οι Άραβες έχουν παράδοση στο εμπόριο, είναι και η Ισπανία γεμάτη οικονομική ζωή τους αιώνες αυτούς.

Εξ αυτού οι Εβραίοι έρχονται και εγκαθίστανται στην Ισπανία.

Η Ισπανία γίνεται χώρος προσέλκυσης εβραϊκού πληθυσμού.

Για ποιους λόγους; Αλφα, πείτε μου.

Τι είναι αυτοί που διοικούν την Ισπανία θρησκευτικά; Μουσουλμάνοι και οι Εβραίοι κοντά στους Μουσουλμάνους αισθάνονται ασφάλεια.

Δεύτερον, έχει οικονομική ζωή και μπορείς να βρεις εργασία, Αναδράσεις κτλ κτλ.

Έτσι η Ισπανία αποκτά και άλλους Εβραίους.

Κι άλλους Εβραίους.

Άλλοι έρχονται από εδώ, άλλοι έρχονται από εκεί και μέσα.

Στους αιώνες αυτοί εγκαθίστανται και αυξάνονται.

Πόλεις τις οποίες ήταν μεγάλης αριθμής Εβραίων ήταν το Τολέδο.

Αν έχετε πάει στο Τολέδο και έχετε δει την εβραϊκή συνικία είναι τεράστιο κομμάτι της πόλης.

και στο ίδιο και στη Γραννάδο και στην Κόρντοβα και τα λοιπά που ήταν μουσουλμανικές πόλεις.

Η περιοχή των Εβραίων είναι μεγάλη με συναγωγές και τα λοιπά και τα λοιπά.

Και δεν ήταν απλώς πολύ οι Εβραίοι αλλά ανάμεσα αυτούς είχαν εφανεί και στελέχοι της οικονομίας της περιοχής.

Οι Εβραίοι επειδή είχαν επίδοση στην ιατρική όπως σας είπα, ήταν τα κεντρικά στελέχοι του πανεπιστημίου της Σαλαμάνκα το οποίο, το Πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκα είχε ειδίκευση στην ιατρική συνήθως.

Οι καθηγητές του Πανεπιστήμιου της Σαλαμάνκα είναι Εβραίοι και τα εγχειρήδια γράφονται από αυτούς.

Ανάμεσα αυτούς υπάρχουν σπουδαίοι έμποροι υφάσματος και βαθείς και όλα αυτά, μηχανικοί ορυχείον, στα μέταλα επίσης οι Εβραίοι έχουν παράδοση, και φυσικά άνθρωποι, οι οποίοι ασχολούνται επίσης και με τραπεζικές δραστηριότητες.

Να σας πω κάτι.

Υπάρχει μία προκατασκευασμένη εικόνα, όπως για τους Έλληνες.

Κάποτε ήμουν στο εξωτερικό της εποχής, σε ένα συνέδριο της εποχής, που η Ελλάδα τελος πάντων δεν ήταν σε αυτό το χάλι που είναι τώρα, και κάτι έγινε, μία συζήτηση κάπως έντονη μετά από κάποια ανακοίνωση, και με αφορμή κάτι που είπα εγώ, είχε σηκώθηκε ένας σύννεδρος και είπε «Ναι, ναι, εσείς οι Έλληνες που είστε εφοπλιστές» Οπότε του απάντησα και εγώ ότι το αεροπλανοφόρο μου το παρκάρω στην πλατεία Κουκακιού, Όπου παραμένω δηλαδή, τι θα πει οι Έλληνες, είστε υφοπλιστές.

Υπάρχουν 100-200.

Οι Έλληνες, ξέρω εγώ πόσοι, είναι επιτυχημένοι υφοπλιστές.

Όλοι οι Έλληνες είναι υφοπλιστές.

Τι είναι αυτή η σαχλαμάρα.

Το ίδιο ισχύει και για τους Εβραίους.

Οι εβραϊκές ενοικίες κατά κανόνα ήταν ταυτόσιμες τις στόχες.

Αλλά ανάμεσα στους Εβραίους υπήρχαν και ευκατάστατοι άνθρωποι και επιτυχημένοι άνθρωποι.

και κυρίως σε τέτοια θέματα.

Γιατί σας τα λέω αυτά τώρα.

Οι Εβραίοι με τους Άραβες ζουν κοντά κοντά, όπως και οι Χριστιανοί ζουν κοντά κοντά.

Όμως, οι Πορτογάλοι πρώτοι απομακρύνουν τους Άραβες γύρω στο 1.100 και οι Ισπανοί αρχίζουν και αυτοί να εκδιώκουν τους Άραβες.

Είναι αυτό που ονομάζεται Reconquista, Η ανακατάληψη δηλαδή.

Αυτή διήρκυσε σχεδόν 300 χρόνια.

Δεν ήταν απλό και δεν γινόταν και συνέχεια.

Κάθε τόσο γινόταν μία δράση και σιγά σιγά απομακρύνονταν οι Άραβες.

Από πού θα τους απομακρύνανε τους Άραβες; Από το νότο προς το βορά ή από το βορά προς το νότο.

Από το βορά προς το νότο.

Έτσι αυτή η ρεκονκίστα ξεκινάει από το βορά όπου διάφοροι πρίγκιπες και ισπανοί το παίρνουν επάνω τους και τους μπροχνούν προς τον νότο.

Τους πήρε σχεδόν 300 χρόνια αυτή η ιστορία.

Γιατί τα λέμε όλα αυτά, τι σχέση έχει.

Έχει μεγάλη σχέση με μια ιδιαίτερη πτυχή της ιστορίας των Εβραίων, διότι καθώς πλησιάζουμε το 1490, δηλαδή έχουμε μπει βαθιά στο 15ο αιώνα, Οι Άραβες έχουν αποθηθεί πολλοί και έχουνε μείνει τμήματα ελέγχου τους στη Νότια Ισπανία, στην περιοχή της Ανδαλουσίας κατά κύριο λόγο.

Εδώ.

Και την εποχή αυτή γύρω στο 1480-1490, δύο βασιλείς της ελεύθερης πλευράς της Ισπανίας, ο ένας λέγεται Φερδινάνδος και η άλλη Ισαβέλλα, Ο ένας ήταν βασιλέας της Αραγωνίας και ο άλλος της Καστίλης.

Βάζουν τα δυνατά τους να διώξουν τελείως τους Άραβες από την Ισπανία.

Για να πετύχει το σχέδιο καλύτερα παντρεύονται κιόλας.

Και έτσι είναι πλέον δύο βασιλείς, η Σαβέλα και ο Φρυδινάντος.

Αυτοί το 1492 επιτυγχάνουν το ποθητό αποτέλεσμα.

Δηλαδή, χτυπούν τους Άρβες το τελευταίο τους πιάο χειρό που τους είχε μείνει, τη γραννάδα, και τελειώνει αυτή η ιστορία.

Μάλιστα, πρέπει να σας πω, η γραννάδα είναι τόσο όμορφη, που ο Λόρκα έλεγε ότι όταν κάποιος στέκεται στους λόφους της γραννάδας, τότε καταλαβαίνει τι χάνει ένας άνθρωπος που δεν έχει το φως του.

γιατί είναι το σωμαγευτική εικόνα αυτής της πόλης.

Και πρέπει να σας πω ότι πράγματι οι Άραβες μέχρι τέλους πολέμησαν για τα όσα μπορούσαν να υπερασπίσουν και ο τελευταίος ηγεμόνας υπερασπιστής της Γραννάδα, Άραβας, αποφάσισε να την παραδώσει στο τέλος.

Γιατί είπε ότι δεν θέλω αυτή η πόλη να καταστραφεί.

Θέλω να μηνυ να θυμίζει τι πολιτισμό δημιουργήσαμε εμείς στην περιοχή αυτή.

Και πράγματι έμεινε μια υπέροχη εικόνα που τυχαίνεται κανείς μέχρι σήμερα.

Κλείνει αυτή η παρένθεση.

Κατελήφθηκε η Γραννάδα και τέλειωσε το πανηγύρι.

Η Γραννάδα κατελήφθη, αν θυμάμαι, Ιούνιο του 1492 έτσι προς το καλοκαίρι.

Και μόλις κατελήφθη αυτή η πόλη, Ο Φερδινάνδος και η Σαβέλλα, χαρούμενοι, ευγνωμονούνται στο Θεό που τους οδήγησε σε αυτήν την μεγάλη νίκη, εκδίδουν το περίφημο διάταγμα της Γραννάδας.

Τις δύο μέρες μετά από την κατάληψή της εκδίδουν το διάταγμα της Γραννάδας, σύμφωνα με το οποίο όλοι οι Εβραίοι της Αυτοκρατορίας Οφείλουν εντός τριών μηνών, επί ποινή θανάτου, να έχουν εγκαταλείψει τα εδάφη της Ισπανίας.

Και αυτοί και όλοι τους οι συγγενείς και οι δούλοι τους και οι υπηρέτες τους κτλ κτλ.

Τους έδωσε τρίμινη προθεσμία, δηλαδή κάπου το Σεπτέμβριο, οξοργώ, έπρεπε οκτώβριο να έχουν…

έπρεπε οκτώβριο να έχουν, οπωσδήποτε φύγει, εγκαταλείψει τα εδάφη.

Έτσι, χιλιάδες Εβραίων φεύγουν από την Ισπανία το 1492.

Δεν ξέρουμε πόσες χιλιάδες.

Κάποιοι το υπολογίζουν σε 200-250 χιλιάδες Εβραίων, που είναι πολύ μεγάλος αριθμός, γιατί η Ισπανία είχε πολύ μεγάλο αριθμό Εβραίων.

Και κάποιοι από αυτούς, για να μην φύγουν, αλλάζουν θρίσκευμα και δηλώνουν χριστιανοί.

Και γίνονται κρυπτοεβρέοι δηλαδή.

Η Ισπανία και η Πορτογαλία είχε χιλιάδες κρυπτοεβρέους που λεγόταν μαράνος.

Γι’ αυτό και η Ιερά Εξέταση στην Ισπανία πήρε φωτιά το σύστημα, γιατί η Ιερά Εξέταση στην ουσία εφαρμοζόταν απέναντι σε χριστιανούς, για τους οποίους υπήρχε υποψία ότι δεν είναι σωστή η Χριστιανή.

Οι περισσότεροι από αυτούς που βασανίστηκαν, κάηκαν, τσιτσιρίστηκαν, τους κόπηκαν λίγο λίγο λίγο, Από την Ιερά Εξέταση ήταν κρυπτοεβραίοι δηλαδή.

Αυτό έχει σημασία για τα πράγματα.

Εκδιώκονται λοιπόν χιλιάδες Εβραίων.

Το ενδιαφέρον είναι ότι ο Υπουργός Οικονομικών του Σαβέλλας και του Φερδινάνδου ήταν Εβραίος.

Και ήταν και πολύ καλός Υπουργός και ο Φερδινάνδος και η Σαβέλλα δεν ήθελαν να τον χάσουν.

και τον εξαίρεσαν από την υποχρεωτική απομάκρυνση, αλλά εκείνος είπε ότι εγώ δεν θέλω ξεχωριστή συμπεριφορά, αφού φέρεστε έτσι στους ομοθρίσκους μου, θα φύγω κι εγώ.

Μάλιστα.

Και έτσι έφυγαν αυτές οι χιλιάδες των Εβραίων από την Ισπανία.

να κάνουμε το διαλυμά μας γιατί μετά έχω να σας πω και άλλο.

Καθόμαστε σιγά σιγά γιατί έχουμε αφήσει το Φρυδινάντο και την Ισσεβέλλα να μας περιμένουν Εκεί στα ανάκτορα της Γαραννάδας που μόλις έχουν καταλάβει.

Είναι τρισευτυχισμένοι.

Να σας πω, συνήθως αυτός ο έρεμος ο Φερδινάνδος είχε δίπλα του τη Νησαβέλλα, που ήταν ο δοστρωτήρας.

Γι’ αυτό όλοι στη Λισαβέλα πήγαν να λύσουν τα προβλήματα, τώρα θα σας πω.

Λοιπόν, να ξεκινήσουμε, τι λέτε.

Καθίστε.

Λέγαμε, είμαστε στο 1492, έχει κατακτηθεί η Γραννάδα, τέλειωσε το πανηγύρι, οι Άραβες έχουν ητυθεί και οι Εβραίοι εκδιώκονται από την Ισπανία.

Εκδιώχθηκαν, όπως είπαμε, πολλές χιλιάδες ανθρώπων, δεν ξέρουμε ακριβώς, Οι οποίοι και, κοιτάξτε να δείτε, αν ήσασταν Εβραίος τώρα και σας διώχνουν από την Ισπανία, ταχύτατα, δηλαδή τρεις μήνες δεν είναι και σπουδαίος χρόνος, που θα πάτε, αν είσαστε στα βόρεια της Ισπανίας, πιθανότατα να περάσετε τα Πειραινέα, να πάτε προς τη Γαλλία, που και εκεί επειδή υπάρχουν κάποιες άγριες φάσεις με τους Εβραίους, λίγο το σκέφτεσαι, καλά είναι να πάτε στην Ολανδία.

Γιατί η Ολανδία είχε μια παράδοση στην ανοχή.

Και έτσι αρκετοί Εβραίοι πήγαν στην Ολανδία και γι’ αυτό και η Ολανδία έχει μεγάλη κοινότητα εβραϊκή.

Άλλοι οι περισσότεροι επειδή αισθάνονταν ασφαλείς με τους Μουσουλμάνους, ακολούθησαν τους Άραβες στη Φυγή και φυσικά εγκαταστάθηκαν στη Βόρεια Αφρική, που ήταν Μουσουλμανική, είχε κατακτηθεί από τους Άραβες, είχε μετατραπεί σε Μουσουλμανική περιοχή.

Γι’ αυτό δεν ξέρω αν γνωρίζετε, μέχρι τον 20ο αιώνα, μέχρι την εποχή που άλλαξε το κλίμα των Μουσουλμάνων απέντης στους Εβραίους, και είναι πρόσφατο, δηλαδή στον 20ο αιώνα, υπήρχαν τεράστιες εβραϊκές κοινότητες στο Μαρόκο, στην Καζαμπλανκά, στο Μαρακέσ, κτλ.

Τεράστιες εβραϊκές κοινότητες, οι οποίες άδιασαν τελείως.

Όταν άρχισε η επιθετικότητα των Αράβων, των Μουσουλμάνων εντύων των Εβραίων, δεν στέκεται καμία Εβραϊκή κοινότητα.

Έχουν φύγει και από την Περσία και από το Ιράκ και εδώ και δεκαετίες.

Και βέβαια υπήρχε και μια άλλη Μουσουλμανική αυτοκρατορία στην Ευρώπη εκείνη την εποχή.

Είμαστε στο 1492.

Πολύ σημαντική αυτοκρατορία.

Μόλις έχει πάρει την πιο σημαντική πόλη της Ευρώπης, που είναι η Κωνσταντινουπολή.

Και είναι η Οθωμανική αυτοκρατορία.

Άρα και η Οθωμανική αυτοκρατορία είναι μια πιθανή περιοχή μετανάστευσης.

Μάλιστα, είχε πεθάνει το 1492 ο Μωάμεθο Πορθητής και ο διάδοχος του Βαγιαζίτο Β’ ακούει για τα γεγονότα της Ισπανίας και μαθαίνει ότι χιλιάδες Εβραίων κοινούνται χωρίς ακριβώς πού να γνωρίζουν να πάνε και ενημερώνει ότι με χαρά τους δέχεται στην Αυτοκρατορία τους και ότι μπορούν να ζήσουν σε ασφάλεια διότι το Ισλάμ παρέχει ασφάλεια στους ανθρώπους της βίβλου και μάλιστα τους έδωσε και κάποια κίνητρα προ της εγκατάστασης για να έρθουν και να εγκατασταθούν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Και έτσι ήρθαν χιλιάδες Εβραίων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Δεν γνωρίζουμε πόση.

Οπωσδήποτε ήταν μερικές δεκάδες χιλιάδες Εβραίων.

Αυτοί εγκατεστάθησαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία στις μεγάλες πόλεις.

Στης Μύρνης, στην Κωνσταντινούπολη, Στις Σέρες, στην Αδριανούπολη, στα Σκόπια, στη Σόφια, στη Λάρισα και βέβαια αφήνω τελευταία.

Την πόλη στην οποία εγκατεστάθηκαν μαζικά μετά το 1492 είναι η Θεσσαλονίκη η οποία και μετατράπηκε σε Ευρεούπολη.

Η Θεσσαλονίκη από το 1500 περίπου μέχρι το 1900 έχει σαφή πλειοψηφία εβραϊκού πληθυσμού.

Να σκεφτείτε στο 16ο αιώνα δηλαδή στο τέλος του 1500 τόσο υπολογίζεται ότι είχε 78 συναγωγές.

Μιλάμε για πραγματικά εντυπωσιακή και βέβαια είναι και μεγάλη πόλη.

Η Θεσσαλονίκη έγινε όχι μόνο η πόλη με τη μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, αλλά για έναν, ενάμιση αιώνα ήταν η μεγαλύτερη όλης της Ευρώπης.

Αναλογία εβραϊκού πληθυσμού με μη εβραϊκό, μεγάλη πόλη της Ευρώπης.

Δεν μιλώ για τις μικρές, για μεγάλη πόλη, γιατί η Θεσσαλονίκη ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Βυζαντιού.

Πάντα δηλαδή μιλάμε για μια μεγάλη πόλη.

Οι Εβραίοι ονόμαζαν τη Θεσσαλονίκη «μαντρε διςραελ», «μητέρα του Ισραήλ».

Έτσι ονομαζόταν και όταν μιλούσαν για τη Θεσσαλονίκη έλεγαν «η Θεσσαλονίκη μας».

Γιατί ήταν η πόλη τους για αιώνες.

Οι Εβραίοι στη Θεσσαλονίκη ήταν παρούσα, κοινότητα, ισχυροί μέχρι και το δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, οπότε και εξοντώθηκαν μαζικά, είναι από τις μαζικές εξοντώσεις.

Το 1943 γύρω στα 50.000 τόσα άτομα οδηγήθηκαν στα κρεματόρια και επέστρεψαν ελάχιστοι πίσω.

Και έτσι πλέον η Θεσσαλονίκη δεν έχει σημαντικό εβραϊκό πληθυσμό.

Η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης σήμερα μετρά κάτι σαν πεντακόσια άτομα.

δεν είναι λίγα αλλά μπροστά σε εκείνο το μεγαλείο, πρέπει να σας πω ότι οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης, οι Εβραίοι θαύουν τους νεκρούς τους και δεν τους ξεθάβουν.

Εξ’αυτού τα…

Πότε; Τα νεκροταφεία τους είναι εκθεταμένα.

Σε κάποιες ευρωπαϊκές πόλεις, αν έχετε πάει στην Μπράγα, ας πούμε, που επίσης είχε μεγάλη εβραϊκή κοινότητα, ο Κάφκα είναι Εβραίος, όπως ξέρετε, από την Τσεχία.

Επειδή στην Πράγα ήταν το εβραϊκό νεκροταφείο μέσα στην πόλη, αν έχετε επιστηφθεί τον εβραϊκό νεκροταφείο της Πράγας είναι πολυόροφο.

Γιατί δεν μπορούσε να αναπτυχθεί και η τάφη πάνω ένας πάνω στον άλλον.

Είναι κάτι αξιόλογο να το επισκεφτεί κανείς όταν πάει στην Πράγα.

Στη Θεσσαλονίκη, όμως, ήταν το νεκροτεφείο τους εκθεταμένο και μετά την εξόντωσή τους, οι Γερμανοί έσπασαν τις μαρμαρόπλακες και όταν έφυγαν οι Ναζοί, αυτή η περιοχή δεσμεύτηκε από το ελληνικό κράτος και έγινε το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και η έκθεση της Θεσσαλονίκης.

Αυτά όλα είναι εκτισμένα πάνω στο εβραϊκό νεκροταφείο της Θεσσαλονίκης.

Τώρα η Θεσσαλονίκη δηλαδή είχε μια μεγάλη παράδοση 400-500 χρόνων και έχει εξακολουθεί να έχει.

Δηλαδή υπάρχει εβραϊκή παρουσία και σήμερα, αλλά βέβαια είπαμε έχασε φυσικά ο εύρος της παρουσίας της το προηγούμενο.

Τώρα γυρνούμε σε κάτι άλλο ενδιαφέρον, ότι αυτοί οι Εβραίοι που έφυγαν από τη Θεσσαλονίκη μιλούσανε ισπανικά.

Ήτανε σεφαραδίτες Εβραίοι βεβαίως.

Αν δηλαδή παίρνουμε τη μηχανή του χρόνου και προσγειωνόμασταν τώρα στη Θεσσαλονίκη του 1550, Οι γλώσσες που θα ακούγαμε είναι τα ισπανικά, τα λαδίνο δηλαδή.

Δεν είναι ακριβό, είναι ισπανικά αλλά αρχαιοπρεπή ισπανικά και λέγονται λαδίνο.

Και βέβαια αυτοί οι σεφαραδίτες Εβραίοι που έφτασαν από την Ισπανία, εγκατεστάθησαν σε περιοχές που υπήρχαν σε πολλές από αυτές στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και ρωμανιώτες Εβραίοι.

Υπήρχε και μια παλιά άκοινότητα που ήταν οι ρωμανιώτες Εβραίοι, δηλαδή οι ελληνόφωνοι Εβραίοι.

Σε αρκετές περιπτώσεις επειδή αυτοί οι Ισπανόφωνοι που ήρθαν είχαν ένα ειδικό βάρος, είχαν έρθει με εξοπλισμένοι, με πολλές γλώσσες, με γνώση του εμπορίου.

Ήταν άνθρωποι έτσι που απέπνευαν ασφάλεια, δεν είχαν κατακτηθεί από τους Οθωμανούς, είχαν το αίσθημα του περήφανον ανθρώπου ο οποίος δεν έχει κατακτηθεί.

Είχαν ζωντανή δραστήρια, οικονομική δράση, αφομείωσαν σε πολλές κοινότητες τους ρωμανιώτες Εβραίους.

Και σε κάποιες από αυτές τις κοινότητες, οι ρωμανιώτες Εβραίοι εξελίχθηκαν σε σεφαραδίτες Εβραίους.

Δηλαδή έχασαν την ελληνική γλώσσα και υιοθέτησαν τη σεφαραδίτικη.

Βέβαιο, άλλες κοινότητες παρέμειναν ελληνοφωνες, ρωμανιώτικες, όπως είναι η κοινότητα των Ιωαννίνων, ας πούμε.

Η εβραϊκή κοινότητα των Ιωαννίνων είναι ρωμανιώτικη κοινότητα.

Τα ομιλούν ελληνικά.

Ο κύριος Μίνος Μάτσας και Ιός, αν θυμάστε, που παρήγαγε τα ήχετα την μεγάλη αυτή και σημαντική εταιρεία παραγωγής μουσικής και δίσκων, είναι Εβραίος, ρωμανιώτης Εβραίος από τα Ιωάννινα, δηλαδή ελληνόφωνος Εβραίος.

Έτσι στον ελληνικό χώρο έχουμε σχέση με τους εφαραδίτες Εβραίους.

Οι Εβραίοι μας, όταν το ελληνικό κράτος δημιουργήθηκε το 1830, τα σύνορα του ήταν στη γραμμή Βολουάρτας.

Και έτσι, σε αυτή τη γραμμή δεν υπήρχαν και πολλές εβραϊκές κοινότητες.

Αλλά όταν η Ελλάδα επεξέτεινε τα σύνορά της, ενσωμάτωσε τα Επτάνησας, τα οποία υπήρχαν εβραϊκές κοινότητες.

Εσωμάτισε τη Θεσσαλία, που υπήρχαν εβραϊκές κοινότητες.

Την Ήπειρο, που υπήρχαν εβραϊκές κοινότητες.

Και βέβαια, τη Μακεδονία, διότι εσωματώθηκε η Θεσσαλονίκη.

Σταδιακά, δηλαδή, το ελληνικό κράτος αποκτούσε και άλλες εβραϊκές κοινότητες.

Βέβαια, ποτέ δεν ήταν πολλοί.

Οι Εβραίοι δεν είναι ποτέ τόσοι πολλοί, αλλά δεν ήταν και λίγοι.

Υπολογίζεται ότι πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Εβραίοι της Ελλάδας πρέπει να ήταν μεταξύ 80-90.000 όλοι μαζί.

Μετά το τέλος αυτού του κύκλου, περιορίστηκαν δραματικά.

Σήμερα υπολογίζεται ότι δεν ξεπερνούν τις 6.000 σε όλη την Ελλάδα.

και η μεγαλύτερη τους κοινότητα βρίσκεται στην Αθήνα, που η Αθήνα δεν είχε εβραϊκή κοινότητα μέχρι και το 18ο αιώνα, το 19ο.

Από το 19ο αιώνα πέκτησε.

Άλλαξαν τα πράγματα.

Έχασε η Δεσσαλονίκη το βάρος και κέρδισε η Αθήνα.

Και έτσι σήμερα εδώ υπάρχει η μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα της Ελλάδος, αλλά αναλογικά είναι μικροί από τα γεγονότα που συνέβησαν.

Αυτά εδώ πέρα είναι οι συνομοσίες σας του διαλύματος.

Σας το έχω πει.

Όλο κάτι τέτοια γίνονται εδώ πέρα.

Λοιπόν, θέλω να σας πω τώρα μια άλλη ιστορία που σχετίζεται με αυτούς τους Εβραίους που διώκτηκαν από την Ισπανία.

Οι Εβραίοι που διώκτηκαν από την Ισπανία, όπου πήγαν οι άνθρωποι, βρήκαν νέα ζωή, Πορεύτηκαν κτλ κτλ Κύλησαν τα χρόνια και φτάσαμε το 1992 Το 1992 συμπληρώθηκαν 500 χρόνια από την εκδίωξη των Εβραίων από την Ισπανία Και αυτό ήταν ένα γεγονός το οποίο τιμήθηκε τελος πάντων σαν μνήμη Οι εβραϊκές κοινότητες έκαναν εκδηλώσεις αλλά και και ο βασιλεύς της Ισπανίας, Χουάν Κάρλος, τότε είχε κύρος ο Χουάν Κάρλος, πριν χάσει το μυαλό του να πούμε και γίνει αυτό το πράγμα που έχει γίνει τώρα, είχε κύρος τότε το παλικάρι, βγήκε στις οθόνες της τηλεοράζεως και όλου του κόσμου και εγγράφος και ρητός εζήτησε συγγνώμη για την εκδίωξη των Εβραίων το 1492.

Δεν είναι κακό.

Μάλιστα, θέλω να πω με αυτό ότι η ιστορία είναι παρούσα, δεν φεύγει.

Γι’ αυτό και όλοι μας την ακούμε με μεγάλο ενδιαφέρον, γιατί αναγνωρίζουμε και το σήμερα στο παρελθόν.

Όμως, την ίδια εποχή, το 1992, επειδή είχαν συμπληρωθεί 500 χρόνια που η Ισπανία έγινε μια καθολική χώρα, διότι αυτό είχαν επιδιώξει ο Φερντινάνδος και η Σαβέλλα, νικίσαμε με τη δύναμη του Θεού τους άπιστοις Μουσουλμάνους, να μετατρέψουμε την Ισπανία σε μια καθαρή, καθολική χώρα.

Επειδή η Σαβέλλα ήταν πάρα πολύ θρησκευόμενη και κάθε πρωί που ξυπνούσε προσευχόταν και ήταν πολύ θρησκευόμενη και τα βράδια και τα λοιπά, κάποιοι καρδινάλοι της Καθολικής Εκκλησίας την ίδια χρονιά έκαναν πρόταση στον Πάπα να αγιοποιηθεί η Σαβέλλα.

Από άλλη αφητήρια αυτή τώρα ορμόμενη από το γεγονός ότι η Σαβέλλα ήταν τόσο ζεστή καθολική και είχε μετατρέψει την Ισπανία σε προπύριο του καθολικισμού.

Μάλιστα.

Μόλις ακούστηκε αυτή η πρόταση, όπως καταλαβαίνετε, πήρε φωτιά το κορδελιό.

Δεν υπάρχει περίπτωση.

διότι οι Εβραίοι όλου του κόσμου έγιναν έξαλλοι για το ότι θα γινότανε αυτή η γυναίκα Αγία και μάλιστα, εστάλησαν πιστολές στον Πάπα λέγοντας ότι προσέξτε, μην κάνετε διότι αν κάνετε αυτήν την γυναίκα Αγία πρώτα πρώτα προσβάλλετε εμάς και το θεωρούμε άμεση επίθεση στην ιστορία μας και τα λοιπά.

Και δεύτερο προσέθεσαν, εξάλλου αυτή τη λισταρχίνα θέλετε να την κάνετε αγία.

Τι εννοούσαν με το λισταρχίνα.

Το καταλαβαίνει κανείς αν διαβάσει το διάταγμα της Γραννάδας.

Το έχουμε το διάταγμα που έβγαλαν ο Φερδινάνδης και η Σαβέλλα με το οποίο ζητούν την εκδίωξη των Εβραίων από τη χώρα, την υποχρεωτική και πραγματικά είναι ένα αριστούργημα στρεψοδικίας.

Ξεκινάει λέγοντας, με τη βοήθεια και τη χάρη του Θεού νικίσαμε τους απίστους και πήραμε τη γρανάδα.

Δεύτερον, με το παρόν διάταγμα οι Εβραίοι της χώρας οφείλουν εντός τριών μηνών να εγκαταλείψουν τη χώρα.

Τρίτη παράγραφος.

Προσφέρουμε τη βασιλική μας προστασία, προκειμένου οι Εβραίοι, εντός των τριών αυτών μηνών, να μπορέσουν, εν ασφαλία, να εκποιήσουν την ακίνητη, την τυχόν ακίνητη περιορισία τους, διότι οι άνθρωποι θα φεύγανε, όποιος είχε ένα μαγαζί, είχε ένα σπίτι, έπρεπε να το πουλήσει, τι θα κάνε και εσείς και εγώ.

και εσείς και εγώ.

Άρα τους παρέχουμε την βασιλική μας προστασία, ώστε να ολοκληρώσουν την προετοιμασία τους στην οικονομική, να πουλήσουν ό,τι είναι, να πουλήσουν και τελικά, για να φύγουν.

Τέταρτη παράγραφος.

Κατά την απομάκρυνση τους από τη χώρα, απαγορεύεται να φέρουν μεταυτόν.

Τι μ’ αλφί! Χρήματα! Στην προηγούμενη παράγραφο μου λες, σε προστατεύω για να πουλήσεις τα κινητά σου, ωραία, θα πάρεις κρίματα.

Στην επόμενη παράγραφο μου λες ότι δεν μπορώ να τα βγάλω έξω, δηλαδή, τι θέλεις να μου πεις με αυτό, ότι θα μου τα πάρεις τα κρίματα.

Ό,τι είναι μέσα, καταλάβατε, έχει, έχει, η ζωή πολλά.

Μάγιστα.

Επ’άς περιπτώσει αυτός ο κύκλος έληξε, όπως έληξε το 1992, δεν την κάνανε αγία.

Την κάνανε κάτι υπό κάτι.

Δηλαδή δεν θυμάμαι, όχι αγία.

Ξέρετε, υπάρχουνε βρε παιδί μου κάποιες διαβαθμίσεις.

Δεν θυμάμαι τι την κάνανε για να αποφύγουν αυτήν την δυσάρεστη ιστορία.

Τώρα, μια άλλη παράμετρος που έχει ενδιαφέρον να ελεχθεί για την πλευρά των Εβραίων είναι ότι στη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, όπως είπαμε, η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία είχε δεινούς αιώνες, στο 400, στο 500, στο 600, στο 700, στο 800 μετά Χριστόν, δεν υπάρχει στην ουσία σοβαρή οικονομική ζωή και όλοι οι άνθρωποι ζουν κυριολεκτικά στα όρια και οι Εβραίοι.

Ζουν στις πόλεις δυσκολότερα από όλους τους άλλους, όπως σας είπα, γιατί η πόλη στη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία είναι μια διελειμμένη υπόθεση.

Όμως μετά το χίλια, που πάβουν η επιθετικότητα των ανθρώπων, τελειώνει ο κύκλος των μαγιάρων, τελειώνει ο κύκλος των Βίκινξ, τελειώνει ο κύκλος των Σαρακινών, Η Δυτική Ευρώπη αρχίζει να μπαίνει σε μια περίοδο ειρήνης, όπως είπαμε και σε προηγούμενό μας μάθημα.

Και σταδιακά, μετά το χίλια, βελτιώνεται σιγά-σιγά η οικονομία.

Η ασφάλεια που αρχίζει να υπάρχει στην Είπεθρο βοηθάει τους ανθρώπους να παράγουν περισσότερο τη γη, να είναι παραγωγική, να υπάρχει ένα μικρό εμπόριο, παίρνεις τα πραγματάκια σου να δεις αν μπορείς να τα πουλήσεις στο τάδε πανηγύρι.

η Δυτική Ευρώπη ανέκαμψε χάριστα στις εμποροπανηγύρεις της ημέρες των Αγίων.

Γιατί αυτό έπαιζε ρόλο.

Ξέρετε, και εδώ γίνονται πανηγυράκια τις ημέρες των Αγίων και εκεί γινότανε.

Λοιπόν, αυτές ήταν οι πρώτες, αρκετές από τις μεγάλες σημερινές πόλεις, όπως Ιλειών και τα λοιπά, Έχουν δημιουργηθεί από τέτοια πανηγύρια που σχετίζονταν με κάποιον Άγιο εκεί, ο οποίος είχε τελος πάντων αρκετούς πιστούς και υπήρχε πανηγυράκι ολόγυρα.

Λοιπόν, αρχίζει κάποιος να πηγαίνει, να πουλάει το κατητής του, βλέπει ότι γυρνάει με κάποιο κέρδος, αυτό δίνει το κουράγιο και σε άλλο και σε άλλο και σταδιακά.

η Δυτική Ευρώπη αρχίζει και να κάμπτει οικονομικά, όχι θεαματικά αλλά να κάμπτει.

Το 1100 είναι καλύτερα, το 1200 ακόμη καλύτερα, το 1300 ακόμη καλύτερα και το 1400 είναι έτοιμοι να εξερευνήσει τη Γη.

Πρώτοι οι Πορτογάλοι φεύγουν το 1400 για να εξερευνήσουν τα παράλια της Αφρικής, ακολουθούν οι Βάσκοντε Γκάμα, Μπαρτολομέο Διαζ, αυτοί οι μεγάλοι ναυτικοί, ακολουθούν οι Ισπανοί, ακολουθούν Άγγλοι, Γάλλοι και Ολανδοί.

Αυτοί ήταν το μπουκέτο των καταπληκτικών ναυτικών που άλλαξαν τον κόσμο.

Μάλιστα, γιατί σας το λέω αυτό, μετά από το 1400 και φυσικά το 1500, που έχει το πράγμα προχωρήσει, έχει βρεθεί ο δρόμος για την Ινδία, το εμπόριο είναι πιο δυναμικό κτλ.

Η Δυτική Ευρώπη ζει μία ανάκαμψη της ζωής των πόλεων.

Πάβη να είναι πια ύπεθρος η απόλυτη αξία και οι πόλεις γίνονται δυναμικές.

Γιατί; Γιατί υπάρχει εμπόριο, διότι υπάρχει βιοτεχνία, υπάρχουν μεταφορές κτλ.

Και όσο θα περνάει ο καιρός, Αλλά όλα και θα αυξάνεται αυτό το ειδικό βάρος.

Δηλαδή, θα ενισχύεται το ειδικό βάρος των πόλεων και θα μειώνεται της υπέθρος.

Αυτοί οι Εβραίοι, οι οποίοι είχαν τιμωρηθεί τις προηγούμενες κακές εποχές, να ζουν στις πόλεις, όταν η πόλης ήταν του πεταματού, είχανε αιώνες άσκησης στο θέμα των πόλεων, ήταν οι άνθρωποι που ξέραν καλύτερα από όλους την πόλη.

Και έτσι όταν άρχισαν οι πόλεις να ενισχύονται, ενισχύθηκε και το ειδικός ρόλος των Εβραίων, οι οποίοι παίξαν μεγάλο ρόλο στην οικονομία.

Και φυσικά αυξήθηκε το ειδικό τους βάρος σε διάφορες πόλεις, αυξήθηκε και ο αριθμός τους στα 1500, στα 1600, στα 1700.

Οι Εβραίοι του Άμστερνταμ, οι Εβραίοι της Βιέννης, Οι Εβραίοι της Βιέννης, οι Εβραίοι του Βερολίνου, οι Εβραίοι αυτών των πόλεων είναι σπουδαίοι, και του Ρότερντα και τα λοιπά της, Φλάνδρας.

Γιατί, γιατί ξέρουν από πόλοι οι άνθρωποι αυτοί.

Είχαν περάσει από ειδικό φροντιστήριο τους αιώνεις που τους είχες ρίξει στην πόλη για να τους απομακρύνεις από το κέντρο της ζωής.

Και καθώς ο καιρός έχει γυρίσματα, τώρα αυτοί έγιναν οι καλύτεροι γνώστες των πραγμάτων της πόλης.

Γι’ αυτό και ανάμεσά τους δημιουργήθηκαν σπουδαίες προσωπικότητες, οι οποίες και είναι ξακουστές στον κόσμο ολόκληρο και έπαιξαν μεγάλο ρόλο.

Σε ποια σημεία έπαιξαν ρόλο οι Εβραίοι; Ας πούμε, στην διανόηση.

Ο Ιμάνουελ Κάντ είναι Εβραίος, γερμανός Εβραίος από το Κούνιξμπεργ, δηλαδή από την Πρωσία, από την Βαλτική.

Εδώ είναι το Κούνιξμπεργ.

Ο Μπαρούχ Σπινόζα είναι μεγάλα ονόματα φιλοσόφων αυτά, Εβραίος, Ολανδός, πορτογαλικής καταγωγής.

Από αυτούς που είχαν φύγει με την εκδίωξη και πήγαν στην Ολλανδία.

Τώρα λέω μερικά ονόματα που μου έρχονται στο νου.

Ο Franz Kafka, ας πούμε, που είπαμε πριν, που είναι Εβραίος της περιοχής της Τσεχίας.

Ο Albert Einstein, έτσι, που είναι Γερμανός Εβραίος.

Ο Karl Marx και ο Friedrich Engels, που είναι Γερμανοί Εβραίοι.

Ο Σίγμουντ Φρόιντ, που είναι Βιενέζος Εβραίος.

Ο Ρίλ και δεν είμαι βέβαιο, δεν ξέρω.

Μπορεί.

Μπορεί κανείς να αναφέρει σημαντικά ονόματα και της μουσικής και του θεάτρου.

Οι Εβραίοι βρήκανε ισχυρή παρουσία στις τέχνες.

Στη ζωγραφική, ο Μάρξ Αγγάλ, ο Καντίνσκι, ο Τζακομέτη, νομίζω ότι είναι.

Αυτός ο υπέροχος, ο άγγλος θεατρικός συγγραφέας που πήρε πρόσφατα το Νόμπελ, ο Χάρολντ Πίντερ, ο οποίος είναι Εβραίος πορτογαλικής καταγωγής επίσης.

Θέλω να πω ότι γενικά στον εβραϊκό κόσμο βρίσκει κανείς κάποιες μορφές που έχουνε μια παγκόσμια παρουσία και σχετίζονται με τα επαγγέλματα τα οποία είχανε ασχοληθεί τους μακρούς αιώνες της μοναξιάς τους της πόλης που σας έλεγα.

Ας πούμε στη μουσική, στο θέατρο.

Θυμάστε που σας είπα ότι στο Μεσαίωνα ήταν περιφερόμενοι τραγουδιστές και άνθρωποι των θεαμάτων.

Και σήμερα είναι αρκετοί άνθρωποι των θεαμάτων που είναι Εβραίοι, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ.

Κοιτάξτε να δείτε, ο καλύτερός μας σκηνοθέτης του 20ου αιώνα, αν είναι ο Κάρολος Κούν, ήταν Εβραίος.

Έτσι, πάντως, αν δεν είναι ο καλύτερος, είναι οπωσδήποτε μέσα στους καλύτερους σκηνοθέτες.

Παίζει ρόλο αυτό.

Η σπουδαιότερη, γνωστότερη ηθοποιός της Γαλλίας το 19ο αιώνα ήταν η Σάρα Μπερνάρι, η οποία επίσης φυσικά ήταν Εβραία.

Θέλω να πω…

Η Αντζελίνα Τζολί, όπως ξέρετε, είναι Εβραία και από τις δύο πλευρές.

Α, με αφορμή αυτό, και από τις δύο πλευρές, ο ένας της γονιός είναι ασκεναζίμ και ο άλλος είναι σεφαραδίτης.

Σε αυτό το σημείο θέλω να σας πω κάτι, επειδή μου έρχεται συνηρμός, Η γυναίκα αυτή, όπως ξέρετε, παλεύει με τον κίνδυνο του καρκίνου και κάθε τόσο μαθαίνουμε ότι αφαιρεί κάποιον της όργανο.

Γιατί και η μάνα της και η θεία της και τα λοιπά.

Αυτό ταιριάζει απόλυτα.

Διότι οι ασκεναζίμε Εβραίοι, οι γερμανόφωνοι Εβραίοι, έχει μελετηθεί ότι έχουν τα υψηλότερα ποσοστά στον κόσμο, και μάλιστα στο Ισραήλ γνωρίζω ότι επειδή το ποσοστό των γυναικών, Εβραίων, ασκεναζίων, να έχουν να τους συμβεί η καρκίνος του μαστού, είναι της τάξος του 80, του 90%.

Δηλαδή είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα σου τύχει.

να τους συμβεί η καρκίνος του μαστού.

Είναι της τάξος του 80, του 90%.

Δηλαδή είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα σου τύχει.

Γίνονται τακτικότατοι έλεγχοι για να προληφθεί το πράγμα.

Θέλω να πω και μάλιστα γίνονται και συζητήσεις γιατί υπάρχει αυτό.

Και υπάρχουν διάφορες απαντήσεις.

Είναι επίσης η ομάδα που έχει τις περισσότερες αλλεργίες στη Γη.

Και μία απάντηση που έχει δοθεί είναι ότι επειδή οι Εβραίοι για αιώνες ζούσαν απομονωμένοι και παντρεύονταν και μεταξύ τους συνέβησαν και κάποιες κφιλιστικές, ενδεχομένως, ασθένειες και μέσα στη μελέτη ήταν ότι μέσα στα φαινόμενα είναι ότι έχουν περισσότερους νευρώνες στον εγκέφαλο.

Πάση περιπτώση.

Τώρα, κάτι άλλο που ήθελα να σας πω.

Είναι στα θεάματα, γνωρίζουμε όλοι.

Η Μαρμπαρά Στρέιζαν, ξέρω εγώ, ο Γουντι Άλεν, ο Χαρβέικ Αϊτέλ, ο Ρομάν Πολάνσκι, ο Ζιλντασεν, ο Στίβεν Σπίλμπερκ.

Πολλά ονόματα που είναι ψηλά στα…

Και ο Γιώστος του, τώρα η παλιά γενιά δεν θυμάται τον Γιέρκ Ντάγκλασ, αλλά είναι ο γιός του, ο Μάικλ Ντάγκλας κτλ κτλ.

Τώρα ένα άλλο τομέα στον οποίο οι Εβραίοι είναι ξεχωριστοί είναι ο τομέας της ιατρικής.

Όπως σας είπα είχαν παράδοση στην ιατρική και αυτό το έχουν και μέχρι σήμερα.

Τα περισσότερα νόμπελ ιατρικής με απόσταση που έχουν δοθεί είναι Εβραίοι οι ιατροί που τα πήρανε.

Συνήθως είναι αμερικανοί ιατροί, άγγλοι ιατροί, γερμανοί ιατροί, αλλά άμα ας πούμε μάθεις περιτέρω είναι Εβραίοι γερμανοί ή Εβραίοι αμερικανοί.

και το πιο ξακουστό θεωρείται νοσοκομείο στον κόσμο είναι το Mount Sinai της Νέας Υόρκης, που είναι εβραϊκό νοσοκομείο, όπως και η κλινική Μάγιο στην Καλιφόρνια, που επίσης θεωρείται ότι στελεχώνεται από πάρα πολύ ύψιλού επίπεδο Εβραίους γιατρούς.

Πάντως, μια και λέγαμε αυτά, Εβραίους θα βρει κανείς σε όλα σε αρκετές πλευρές, όχι εντάξει από όλον τον κόσμο βρίσκονται, απλώς άνθρωποι από όλες τις ομάδες, αλλά υπάρχει το εξής ενδιαφέρον, πάνω από το 30% των βραβείων Νόμπελ το έχουν πάρει Εβραίοι.

είτε στη λογοτεχνία, είτε στην χημία, είτε στη βιολογία, είτε…

Είναι ενδιαφέρον αυτό, αν σκεφτεί κανείς ότι οι Εβραίοι είναι το 0,0% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Ανάμεσά τους υπάρχουν ονόματα ισχυρά και βέβαια ξέχασα να σας πω ότι φυσικά Εβραίοι είναι πολύ επικεφαλής εργατικών κινημάτων και επαναστάσεων.

Στην Μπολσεβική επανάσταση, όπως γνωρίζετε, το νούμερο 2 των Μπολσεβίκων, ο Λέον Τρότσκι, είναι Εβραίος.

Λέωναρντ Μπρόνσταιν, το όνομά του.

Μπρόνσταιν.

Το Λέων Τρότσκι.

Το Τρότσκι ήταν το επαναστατικό του παρατσούκλι.

Η Ρόζα Λούξεμπουργ, που ήταν η αρχηγός των κομμουνιστών της Γερμανίας, στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, ήταν και αυτή η Εβραία.

Ο Άξελ Ρόντο, αν τους γνωρίζετε, Μαρτώφ, στελέχη των Μπολσεβίκων, ήταν Εβραία.

Γενικά στο κομμουνιστικό κίνημα υπάρχει ισχυρό η εκπροσώπηση Εβραίων, όπως και άλλων βεβαίως, βεβαίως.

Και φυσικά και οι ίδιοι ιδρυτές του κινήματος αυτού, ο Μάρξ και ο Έγγελση ήταν Εβραίοι.

Θέλω να πω, στην ανθρώπινη ιστορία αυτή η ομάδα έχει παίξει ρόλο.

Έχει παίξει ρόλο.

Επίσης, ο Αβραάμ Μπεναρώγια, πολύ σωστά.

Το ελληνικό εργατικό κίνημα ξεκίνησε από εβραϊκούς κύκλους της Θεσσαλονίκης και της Νότιας Βουλγαρίας.

Ο Αβραάμ Μπεναρώγια, που ήταν επίσης Εβραίος και τα λοιπά.

Τώρα, για να κλείσουμε αυτό το κύκλο, να σας πω το εξής.

ανάμεσα στις περιοχές στις οποίες οι Ευρεία έχουν πολύ μεγάλη εκπροσώπηση είναι και τα καλλιντικά.

Γιατί λόγω της μακράς τους εξικίωσης με διάφορες κρέμες που έκαναν το Μεσαίωνα, υπολογίζεται ότι ένα συντριπτικό ποσοστό των καλλιτικών που χρησιμοποιούν οι γυναίκες όλο τον κόσμο, προέρχονται από εβραϊκές βιομηχανείες, όπως είναι η Χέλλανα Ρούμπινστάιν, ότι και το επώνυμο τα δείχνει, ο Βιντάλ Σασσούν, η Ρευλών και τα λοιπά.

Θέλω να πω είναι διάφοροι χώροι στους οποίους θα δει κανείς μια ισχυρή εκπροσώπηση των Εβραίων.

Τώρα, αν θα καθώς κίνησαν, τα προκύλησαν τα πράγματα, Θα πρέπει να πούμε μια τελευταία πινελιά, γιατί δεν μπορούμε να σταθούμε για πάρα πολύ.

Οι Εβραίοι διασπάρθηκαν πάντα στην Ευρώπη, κοιτούμε γιατί με αυτή συζητούμε αυτό το καιρό, αυτή τη στιγμή.

Στην Ισπανία και την Πορτογαλία χάθηκαν, μετά ήρθαν κάποιοι.

Στη Γαλλία επίσης εγκαταστάθηκαν.

Αξέχασα να σας πω ότι ο πρόεδρος της Γαλλίας, ο κύριος Σάρκοζη, ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας, ήταν καταγωγής από τη Θεσσαλονίκη.

Ο παππούς του είχε φύγει από τη Θεσσαλονίκη και μάλιστα όταν ήταν πρόεδρος το έλεγε ότι εμένα η γενιά μου κατάγεται από τη Θεσσαλονίκη.

και ο κύριος Τρόσκαν, αυτός ο γυναικάς, ακατάβλητος γυναικάς, αυτός ο Τρόσκαν θα γινόταν ο επόμενος πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, αλλά τον έφαγε το ποδόγυρος.

Θέλω να πω, στην περίπτωση αυτή θα είχε η Γαλλία δύο αλεπάλληλους πρόεδρους Εβραίου Σαεδά, είχε πολύ ενδιαφέρον αυτό το πράγμα.

Αλλά το χάθηκε αυτή η ευκαιρία για τη Γαλλία, διότι ο κύριος Κάν είχε άλλες προτεραιότητες.

Εμπάνς, περιπτώσει, γιατί σας θε…

Τι άλλο σας θέλω να σας πω.

Όπως σας είπα, οι ασκεναζοί με βρέοι, αυτοί οι γερμανόφωνοι Εβραίοι, που έχουν και ειδικό βάρος, δηλαδή, αν προσέξετε τα ονόματα που είπαμε, των μεγάλων…

τα μεγάλα ονόματα των Εβραίων, πολλά από αυτά είναι γερμανικής, Δηλαδή είναι ασκεναζίμ Εβραίοι, γερμανόφωνοι Εβραίοι.

Αυτοί είχαν επεκταθεί σε όλες αυτές τις χώρες, όχι μόνο στη Γερμανία, στην Πολωνία, στην Ουγγαρία, ήταν γερμανόφωνοι, στην Τσεχία, στη Ρωσία.

Δηλαδή ο Τρωώτσκης, παραδείγματος χάρη, είναι γερμανόφωνος Εβραίος.

Ο υπέροχος αυτός Βάρδος, ο Αμερικανός, Ο Λέοναρντ Κόεν βέβαια, αλλά και ο άλλος που είχε δεσμό με την Τζόαν Μπαέζ.

Ο Μπόπ Τίλαν.

Ο Μπόπ Τίλαν είναι ρωσικής κατογογής.

Οι παππούδες του είναι Εβραίοι από την Οδυσσότη της Ρωσίας και είναι ασκεναζίμε δηλαδή Εβραίος.

Δεν θυμάμαι τώρα πώς λεγόταν.

Το δίλαν είναι το καλλιτεχνικό του από τον ποιητή δίλαν Τόμας.

Το πραγματικό του είναι κάτι γερμανό κάπως.

Δεν το θυμάμαι πως είναι.

Τσιμμερμαν.

Τσιμμερμαν.

Τσιμμερμαν.

Το όνομα του αυτού του υπέροχου τραγουδιστή.

Λοιπόν, προσέξτε τώρα μια ιδιότυπη ιστορία.

Αν παίρναμε τη μηχανή του χρόνου, γύρω στο 1900, γιατί το 1900 έφερε μεγάλες αλλαγές, έφερε μεγάλες αλλαγές ο 20ος αιώνας.

Ήδη στον προηγούμενο αιώνα, στο 19ο αιώνα, ο 19ος αιώνας, δηλαδή 1800-1900, αυτός είναι ο 19ος αιώνας, ονομάζεται παγκοσμίως ο αιώνας του εθνισμού.

Εμείς τον λέμε και εθνικισμού, αλλά είναι λάθος ο όρος.

Διότι εθνικισμός είναι η παρανόηση του εθνισμού.

Έτσι, είναι ο 19ος αιώνας, ο αιώνας που τα κράτη, οι λαοί κάνουν επαναστάσεις για να αποκτήσουν τη δικιά τους ελεύθερη, ανεξάρτητη χώρα.

Και οι Έλληνες έκαναν την επαναστασή τους και οι Σέρβοι και οι Βέλγοι και οι Τσέχοι και οι Ουγγροί και τα λοιπά και όλη η Λατινική Αμερική έκανε την επαναστασή της αυτών των αιώνα.

Επειδή είναι ο αιώνας της αναζήτησης της πατρίδας, της δημιουργίας της δικιάς μας γης, και οι Εβραίοι, στο 19ο αιώνα, δημιουργούν το δικό τους εθνικό κίνημα, που ονομάζεται Σιονισμός.

Δηλαδή, που θα αποκτήσουμε μια γη που να είναι δικιά μας, ποια θα είναι η δικιά μας χώρα, και η απάντηση που δόθηκε, όχι τόσο εύκολα, διότι υπήρξαν διάφορες ιδέες, κάποιες περιοχές στη Στέπα, άλλες περιοχές στον Ιρηνικό Οκεανό, όμως τελικά αποφασίστηκε ότι η Γη μας θα θέλαμε να είναι η παλιά μας Γη, η Σιών.

Επειδή λέγεται Σιών η περιοχή αυτή, εξού και ο Σιωνισμός.

Αυτό το κίνημα του Σιωνισμού ξεκίνησε σε βιενέζικους κύκλους, από έναν ευρέο-βιενέζο δημοσιογράφο και πήρε την επέκτασή του και είχε μεγάλη ανταπόκριση και στον γερμανόφωνο κόσμο των Εβραίων και στη Ρωσία.

Η Ρωσία είχε γερή παρουσία Εβραίων.

Αν δηλαδή, όπως ξεκίνησα να σας λέω, το 1900 πέρναμε τη μηχανή του χρόνου, που θα βρίσκαμε περισσότερους Εβραίους στη Γη, Α, η Ρωσία.

Δεύτερον, αυτή εδώ πέρα η περιοχή της κεντρικής Ευρώπης, αν την πάρουμε όλοι μαζί, περισσότερους από τη Ρωσία.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, προς τις οποίες κινήθηκαν επίσης Εβραίοι με το μεγάλο κύμα μετανάστευσης στην Αμερική, Στις ΗΠΑ όπου πήγαν άνθρωποι από όλο τον κόσμο, ανάμεσα τους φύγαν και Εβραίοι και εγκατεστάθησαν εκεί.

Έτσι οι ΗΠΑ είναι μια περιοχή.

Υπολογίζεται ότι πρέπει να έχουν γύρω στα 4 εκατομμύρια Εβραίων, περίπου όσο και Έλληνες.

Και οι Έλληνες στις ΗΠΑ περίπου τόσο υπολογιζόταν.

Τώρα δεν ξέρω αν έχει πέσει ο αριθμός.

Αλλά περίπου 4 εκατομμύρια ήταν στη Ρωσία και επίσης στην Ευρώπη ορισμένα εκατομμύρια σπαρμένα.

Στη Ρωσία όπως σας είπα στα 1900 υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός Εβραίων για τους οποίους υπήρχε μεγάλη συζήτηση.

Γιατί ξέραμε από έγγραφα ότι στο 17ο αιώνα μετακινήθηκαν πολύ Εβραίοι προς τη Ρωσία.

ότι οι τσάροι κάποτε, καταρχήν, ήταν θετικοί και τους εγκατέστησαν σε διάφορα σημεία.

Ότι αυξήθηκε η παρουσία τους στο 18ο αιώνα, στο 19ο.

Όμως, υπήρχε ένα ερώτημα πώς είναι δυνατόν να είναι τόσοι πολλοί στη Ρωσία Εβραίοι.

Δεν έβγαινε ο αριθμός ακριβώς.

Και υπήρχε μια θεωρία, που θέλω να σας την πω, γιατί ίσως την έχετε ακούσει, που μάλλον έχει βάση.

Κοιτάξτε να δείτε, όταν μιλάγαμε για την μετακινήση των λαών της Τέπα προς τα δυτικότερα, σας ανέφερα αν θυμάστε και κάποια τουρκικά φύλλα, όπως ήταν οι Μαμελούκοι, ξέρω εγώ, οι Σελτζούκοι και ανάμεσα σε αυτούς είναι οι Χαζάροι.

Οι Χαζάροι ήταν Τούρκοι, οι οποίοι είχαν μετακινηθεί προς τα Δυτικά και είχαν δημιουργήσει μια αυτοκρατορία, το 600, το 700, το 800, σε αυτή εδώ πέρα την περιοχή, στο νότο της σημερινής Ρωσίας και στην περιοχή προς τον Κάφκασο.

Μια μεγάλη αυτοκρατορία, η περίφημη αυτοκρατορία των Χαζάρων, αν την έχετε ακούσει.

Αυτοί οι Χαζάροι ήταν Τούρκοι που είχαν φύγει όπως εσείς είχαν μετακινηθεί δυτικότερα και στο διάβα τους είχαν συναντήσει κάτι Εβραίους ραβίνους και γίναν Εβραίοι.

Σουρεάλ! Σουρεάλ! Ενώ ήταν Τούρκοι συνήθως σκέφτεσαι Τούρκος και φαντάζεσαι Μουσουλμάνο ξέρω, η φυσική εικόνα είναι αυτή.

Ε, κάποιοι γίναν Εβραίοι.

Και έτσι αυτοί οι Χαζάροι που είχαν αυτή την αυτοκρατορία, ξέραμε ότι είναι Εβραίοι.

Μάλιστα.

Παράξενο, αυτό δεν σημαίνει ότι χάσανε το δυναμισμό τους, γιατί ήταν πολεμικότετοι, πολεμούσανε με τους Ρώσους, πολεμήσανε με τους Βυζαντινούς αυτοί οι Χαζάροι.

Και τελικά, γύρω στο Χήρια μετά Χριστόν, ενωμένοι οι Βυζαντινοί με τους Ρώσους, τους κατενίκησαν αυτούς τους χαζάρους.

Και διαλύθηκε η αυτοκρατορία των χαζάρων.

Περνάει λίγος καιρός και πάδει πλέον να ακούμε για αυτούς τους χαζάρους.

Χάθηκαν αυτοί οι χαζάροι.

Δεν είναι ότι σφάχτηκαν.

Τι έγιναν αυτοί οι χαζάροι.

Υπάρχει μια ισχυρή θεωρία ότι διασπάρθησαν μέσα στην ρωσική επικράτεια Και όταν ήρθαν οι ασκεναζίμ Εβραίοι από τα δυτικά, ενώθηκαν με αυτούς και ενσωματώθηκαν.

Πώς έγινε σε εμάς που σας είπα ότι οι ρωμανιώτες Εβραίοι με την επαφή τους με τους εφαραδίτες Εβραίους, τελικά σε κάποιες κοινότητες, άλλαξαν γλώσσα και έγιναν σεφαραδίτες, ότι τελικά έγιναν και αυτοί ασκεναζίμ Εβραίοι.

Και επομένως υπάρχει αυτή η θεωρία που τώρα με την ανάλυση του ανθρωπίνου DNA, ήταν από τις πρώτες, επειδή υπήρχε η θεωρία και ήταν πολύ ελκυστική, από τις πρώτες έρευνες που έγιναν, ήταν να πάρουν αίμα ρόσων Εβραίων για να δούνε αν εμπεριέχει και τουρκικά στοιχεία του αίματος και να αποδείχνει ότι η αίμα έχει.

Δηλαδή, ότι πράγματι, χαζάροι ενώθηκαν με τους ασκεναζίμε Εβραίους.

Η ιστορία έχει απίθανες εξελίξεις που δεν το περιμένεις.

Μάλιστα.

Τώρα, θα μπούμε στην επόμενη θρησκεία, που είναι ο χριστιανισμός.

Αυτή είναι μια μεγάλη ενότητα που θα μας αποσχολήσει για μεγάλο διάστημα, Διότι μέσα από το χριστιανισμό θα περάσουμε σε πολλά θέματα.

Ο χριστιανισμός γεννιέται, τα ξέρουμε όλοι, το έχουμε πει και με αφορμή και την εβραϊκή πλευρά, γεννιέται το ένα, λέμε.

Εμείς βάλαμε το όριο, το χρονικό, τη γέννηση του Ιησού.

Σήμερα σας το έχω πει ότι πιστεύετε ότι έχει γίνει λάθος και ότι γεννήθηκε μάλλον το έξι προχριστού.

Αλλά, εν πάση περιπτώσει, μια χαρά είναι εκεί πέρα η χρονολογία.

Ας πορευτούμε έτσι δεν χάθηκε ο κόσμος.

Ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε στην περιοχή των Εβραίων, στην Παλιστίνη, δηλαδή στην περιοχή της Υιών.

Ήταν Εβραίος, οι γονείς του ήταν Εβραίοι.

Γι’ αυτό και γιορτάζουμε, όπως γνωρίζετε, την περιτομή του Ιησού.

Μία από τις 365 ημέρες του χρόνου εορτάζει.

Αν κοιτάξτε το ημερολόγιο μας, την περιτομή του Ιησού.

Γιατί περιτομή, διότι επειδή ήταν Ευρώπουλο, οι γονείς του το πήγαν για την περιτομή.

Ο Ιησούς, από όσο δεν γνωρίζουμε ακριβώς πολλά για τον Ιησού, διότι ο ίδιος δεν έγραψε τίποτα, απολύτως τίποτα για τον Ιησού.

Ό,τι γνωρίζουμε, το γνωρίζουμε από τους μαθητές του.

Αυτό δεν είναι παράξενο, γιατί σε αρκετές περιπτώσεις ιδρυτών θρησκειών δεν έγραψαν οι ίδιοι οι ιδρυτές και έγραψαν οι μαθητές τους.

Μόνο το…

όχι μόνο, ο Μωάμεθας πούμε όμως, το Ισλάμ έχει γράψει ένα σωρό.

Από τον Ιησού Χριστό δεν έχουμε το παραμικρό.

Ό,τι γνωρίζουμε είναι από άλλα αστώματα και κυρίως από τα ιερά κείμενα, τα οποία έγραψαν μαθητές που έζησαν μαζί του και τον άκουσαν.

Αυτοί οι μαθητές λένε ότι ο Ιησούς είπε πως δεν ήρθα να αλλάξω ούτε ένα Ιώτα από τη θρησκεία των Εβραίων.

Είναι γραμμένο στα Ευαγγέλια, δεν υπάρχει περίπτωση αμφιβολίας αυτό.

Τι θα πει αυτή η φράση.

Το Ιώτα δεν είναι καν γράμμα στην εβραϊκή γλώσσα, η εβραϊκή γλώσσα είναι συμμητική γλώσσα.

και γράφεται από δεξιά προς τα αριστερά και έχει κάτι σημαδάκια πολύ μικρά για να βοηθιέσαι στην εκφορά του ήχου.

Το Ι δεν είναι καν γράμμα, είναι από αυτά τα σημαδάκια.

Επομένως ο ιδρυτής αυτής της θρησκείας είπε ότι όλη η θρησκεία των Εβραίων είναι σεβαστή Και αφού το είπε αυτό, η νέα θρησκεία που αυτός δημιούργησε εκλαμβάνει ως κύριο πιλώνα του την εβραϊκή θρησκεία.

Δηλαδή την Παλαιά Διαθήκη.

Αυτή η θρησκεία έχει δύο πιλώνες, την Παλαιά Διαθήκη που είναι η θρησκεία των Εβραίων και την Καινή Διαθήκη που είναι τα βιβλία που έγραψαν οι μαθητές του Ιησού με βάση τις μνήμες που είχαν από αυτά που είπε και έκαμε.

Τώρα, η χριστιανική θρησκεία, όπως παρουσιάζεται στις γραφές αυτές, είναι μια πολύ γλυκιά εκφορά της έννοιας του Θεού.

Ο Θεός στην Καινή Διαθήκη δεν είναι τιμωρός.

Δεν είναι τόσο αυστηρός.

Είναι γλυκός, είναι πατρικός.

Και ο Ιησούς, ως φαίνεται, από όσα μας λέγουν οι μαθητές του, μιλούσε με ιστορίες.

Αγαπούσε, λέει, τα πράματα απλά και ανάλαφρα.

Και έδωσε έμφαση στην πλευρά της αγάπης.

Αυτή η πλευρά έχει τονιστεί από πολλές θρησκείες και από τον χριστιανισμό.

Ο χριστιανισμός του τονίζει επίσης με γλυκίτητα.

Η Καινή Διαθήκη έχει μια γλυκίτητα.

Δεν είναι συστηματικό, δεν είναι μια θρησκεία η οποία συστηματοποιεί τα πράγματα.

Εκείνο που θέλει να σου δώσει είναι μια αίσθηση όμορφης επαφής ανθρώπου με άνθρωπο.

Επίσης, από ό,τι φαίνεται στην Καινή Διαθήκη, ο Ιησούς μας διαβεβαίωσε ότι μπορεί να υπάρχει συγχώρεση και στην παρούσα ζωή.

Αυτό είναι σημαντικό.

Σε πολλές θρησκείες δεν υπάρχει αυτό το πράγμα.

Στην παρούσα ζωή συγχώρεση.

Θυμάστε, στον Ινδουισμό είναι…

Όπως και σε άλλες πλευρές και συλλήψεις, η έννοια της συγχώρεσης είναι περίπλοκη.

Σε πολλές θρησκείες, συγχώρεση μπορεί να δώσει μόνο ο Θεός και κανένας άλλος.

Δεν είναι του, δεν είναι της παρούσης ζωής η συγχώρεση.

Δεν ξέρω αν το έχετε σκεφτεί αυτό.

Εσείς έχετε συγχωρήσει.

Εγώ δεν έχω συγχωρήσει ποτέ και θα σας πω τι εννοώ.

Όποτε λέω ότι συγχώρησα, νομίζω ότι είναι μια κατασκευή.

Δηλαδή, λέω ότι συγχώρησα και το εννοώ την ώρα που το λέω, αλλά συγχωρώ σημαίνει ξεχνώ.

Ποτέ δεν έχω ξεχάσει.

Δηλαδή, αν έχω πει συγχωρώ και το εννοώ και περάσουν 5, 10, 15 χρόνια και ο άνθρωπος ο οποίος κάτι μου είχε κάνει και είπα σε συγχωρώ, το ξανακάνει, τότε αμέσως θα θυμηθώ το προηγούμενο.

Εγώ, προσωπικά, δεν νομίζω ότι συγχωρώ.

Δηλαδή δεν ξεχνώ με αυτή την έννοια.

Παρέντεση αυτή.

Είναι πλάστη η αυτοί ιστοροί.

Πάση περιπτώσει αυτό το θέμα της συγχώρεσης είναι πολύ μεγάλο και έχει σημασία στον χριστιανισμό που σας το λέω.

Γιατί ξέρετε ότι θα παίξει ρόλο αργότερα στα πράγματα και θα έρθουν εποχές που η συγχώρεση θα αγοράζεται κιόλας.

Αυτό είναι πρωτοφανές.

Δεν υπάρχει σε θρησκεία.

Αυτό είναι πρωτοφανές.

Είναι πρωτοφανές.

Δεν υπάρχει θρησκεία να αγοράζεις την συγχώρεση.

Ακριβώς προέρχεται από αυτή την αρχική πλευρά, ότι ο Ιησούς είπε ότι δίνει τη συγχώρεση και οι μαθητές του επίσης έχουν αυτή τη δυνατότητα να δίνουν τη συγχώρεση.

Άρα, αφού οι μαθητές μπορούν, άρα και οι ιερείς, οι οποίοι είναι αυτή μια σειρά λογικών σκέψων, η οποία οδήγησε στα γνωστά συγχωροχάρτια, θέλω να πω, που είναι κάτι, μια πλευρά, που υπήρξε στον χριστιανισμό για μερικούς αιώνες.

Τώρα, εκείνο το οποίο έχει σημασία στον χριστιανισμό είναι ότι όταν δημιουργήθηκε αυτή η θρησκεία, η εβραϊκή κοινωνία ήταν σε μεγάλη αναστάτωση.

ήταν σε επαναστατική διέγερση εναντίον των Ρωμαίων.

Το δείχνει και η ιστορία του Ιησού.

Όταν γεννήθηκε, οι γονείς του προσπάθησαν να τον σώσουν, διότι οι Ρωμαίοι κυνηγούσαν να εντοπίσουν τα μικρά ευρωόπουλα, να τα σκοτώσουν, ο Ηρώδης κτλ.

Οι Εβραίοι είχαν μέτωπο με τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, που σε λίγο θα τους εξοντώσει εξάλλου, και εξ’αυτού υπάρχει επαναστατικός αναβρασμός ανάμεσα στους Εβραίους.

Πολλές ομάδες οι οποίες είναι μαχητικές, είναι συνομοτικές, βρίσκονται σε διάφορα σημεία για να χτυπήσουν τους Εβραίους και τους Ρωμαίους και θεωρείται ότι όταν γεννήθηκε ο χριστιανισμός, ακριβώς γεννήθηκε σε αυτή τη ζώνη, ότι το κήρυγμα του Ιησού σε κάποιες ομάδες εισπράχθηκε ως κήρυγμα εναντίον των αρχών κάθε αρχής, κάθε εξουσίας.

Ο χριστιανισμός για μεγάλο διάστημα σε ρωμαϊκούς κύκλους και άλλους κύκλους θεωρούνταν μία θρησκεία, Μια θρησκεία η οποία περιείχε το αναρχοαυτόνομο κατά κάποιο τρόπο.

Δηλαδή ήταν ομάδες, λέμε οι πρώτοι χριστιανοί.

Να ζούμε όπως οι πρώτοι χριστιανοί.

Δεν υπάρχει αυτή η φράση.

Συχνά χρησιμοποιείται στον χριστιανισμό.

Και σε αυτή την φράση πολλές φορές αναφέρεται στο ότι απόσο ηκάζεται από διάφορα στοιχεία που έχουμε, όχι όλες, αλλά αρκετές πρώτες χριστιανικές ομάδες Ζούσαν ομαδικά, κοινοκτημονικά, δηλαδή μοιράζονταν τα υπάρχοντά τους και αμφισβητούσαν την κεντρική εξουσία.

Αυτό οκώστησε ως φαίνεται στο χριστιανισμό αργότερα, όπως γνωρίζετε, διότι οι Ρωμαίοι θα κυνηγήσουν τους χριστιανούς ακριβώς ως άτομα που αντιδρούν στο κύρος της κεντρικής εξουσίας.

και θα τους κυνηγήσουν για πολιτικούς λόγους.

Τώρα, αυτές οι διάφορες ομάδες γίνονται πολλές και πολλές και περισσότερες.

Ο χριστιανισμός στις πρώτους του αιώνα εξελίσσεται σε ομάδες που η κάθε μία, αυτό το ξέρουμε με βεβαιότητα, έχει συλλάδει το χριστιανισμό με άλλο τρόπο.

Σας το είπα και πριν.

Άλλη ομάδα όλοι πιστεύουν ότι ο Χριστός είναι Θεός.

Για να είσαι χριστιανός πρέπει να πιστεύεις ότι ο Ιησούς ήταν με κάποιο τρόπο Θεός, αλλιώς δεν είσαι χριστιανός.

Αλλά δημιουργήθηκαν πάρα πολλές συλλείψεις για τον Ιησού.

Και κυρίως αυτό το περίπλοκο πράγμα πόσο είναι Θεός, πόσο είναι άνθρωπος, που σας είπα και πριν, πως η Αγία Τριάδα είναι μία, δύο, τρεις και πως συνδυάζεται αυτό το πράγμα.

Αυτό δημιούργησε πάρα πολλές απόψεις.

Μία απόψη, η οποία από αυτές που έπαιξε μεγάλο ρόλο στον τρίτο αιώνα μετά Χριστό, προερχόταν από έναν ιερωμένο που ονομαζόταν Άριος.

Αυτός ο Άριος υποστήριζε ότι ο Ιησούς ήταν άνθρωπος.

Άνθρωπος.

Αλλά έγινε Θεός με τη βοήθεια του Θεού.

Τι θέλει με αυτό να πει.

Ότι η υπόσθεση του Ιησού είναι η ανθρώπινη.

Και κατά χάριν Θεού έγινε Θεός.

Εξ αυτού προσέξτε να δείτε το συλληγισμό του Αριού γιατί θα σας ρωτήσω και μια ερώτηση κρίσιος.

Εξ αυτού η Θεοτόκος στον Αριανισμό είναι Χριστότόκος.

Και το Άγιο Πνεύμα, στο Άγιο Πνεύμα, επηγάζει μόνο εκ του Πατρός, όπως και ο Ιησούς.

Δηλαδή, δεν υπάρχει Αγία Τριάδα σε αυτή τη σύλληψη.

Μόνο ο Θεός υπάρχει, ο οποίος έχει οργανώσει τα υπόλοιπα.

Τι αναγνωρίζετε πίσω από αυτή τη σύλληψη; Κάποια, δείτε τι φαντάζετε, ότι είναι μόνο άνθρωπος που έγινε Θεός κατά χάριν Θεού.

Τι στοιχεία, ποια σύλληψεις υπάρχουν πίσω από αυτά.

Τι λέτε.

Εβραϊκά θρησκή, εβραϊκά στοιχεία, διότι στον εβραϊσμό μία φύση υπάρχει.

Ένας είναι ο Θεός, απολύτως ένας και όλα τα άλλα είναι ανθρώπινα.

Καταλαβαίνετε εδώ είναι ένα βήμα προς το χριστιανισμό με πολλά εβραϊκά στοιχεία.

Ο Άριος επειδή εξέφρεσε κάτι που στην πραγματικότητα ήταν μεταξύ χριστιανισμού και εβραϊσμού, είχε μεγάλη διάδοση.

Η άποψή του είχε μεγάλη διάδοση στις περιοχές γύρω από το σημερινό Ισραήλ.

και στο Ισραήλ και σε περιοχές που σήμερα είναι η Ιορδανία, Συρία κτλ.

δημιουργήθηκαν οι περίφημοι οπαδοί του Αρίου.

Και μάλιστα πρέπει να σας πω κάτι ενδιαφέρον.

Πώς τα φέρνει η ιστορία.

Οι οπαδοί του Αρίου ήταν διαχειμένοι σε αυτές εδώ τις περιοχές.

Όχι ότι ήταν πλειοψηφία αλλά ήταν διαχειμένοι.

Και η άποψη αυτή πέρασε και μέσα από τον Κάφκασο, έφτασε σε αυτή εδώ τη ζώνη που κατοικούσαν γερμανικά φύλλα.

Οι ανατολικοί Γερμανοί αν θυμάστε, öσθεν γκότθ, οι οστρογότθοι.

Αυτοί επειδή κατοικούσαν εδώ, θυμάστε όταν είπαμε για την κάθοδο των ανθρώπων της Τέπας που παρέσυραν τους ανατολικούς Γερμανούς προς τα δυτικά, αυτοί για κάποιο λόγο παράξενο είχαν δεχθεί την άποψη του Αρίου.

Και έτσι μεταξύ των Γερμανικών φίλων όταν έφτασαν στην Ευρώπη υπήρχαν και Αριανικές Γερμανικές φίλες.

Σουρεάλ, Σουρεάλ, όλα τα έχει ο Μπαχτσές.

Η άποψη του Αρίου είχε μεγάλη διάδοση και γι’ αυτό αντιμετωπίστηκε στην πρώτη σύνοδο της Νικέας.

Η συζήτηση ήταν για την άποψη του Αριού και η καταδίκη της απόψεως του Αριού, ο οποίος αριανισμός διήρκυσε για περίπου 300-400 χρόνια μετά και γύρω στο 700-800 αρχίζει και εξαλήφεται σ’ αυτές εδώ πέρα τις περιοχές και σ’ όλο τον κόσμο.

Στον επόμενο αιώνα αναπτύσσεται μία άλλη θεωρία από τον Νεστόριο.

Αυτός ο Νεστόριος ήταν πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, δεν ήταν ότι-ότι.

Και ο Άριος και ο Νεστόριος δεν ήταν εγώ και εσείς.

Ήταν υψηλόβαθμοι ιερωμένοι και αυτό έπαιξε ρόλο στα πράγματα.

Αυτός ο Νεστόριος πάλι διατυπώνει μία θεωρία που αποδείχθηκε πιο ισχυρή από του Αρείου, λέγοντας ότι ο Ιησούς έχει δύο τέλειες φύσεις.

Είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος που αυτές οι δύο φύσεις κινούνται παράλληλα και δεν ενσωματώνονται.

Μάλιστα.

Άρα κι εδώ έχουμε ένα ιδιότυπο σχήμα το οποίο είχε μεγάλη επιτυχία.

Αυτή η άποψη δίνει την έμφαση στην θεϊκή υπόσταση του Ιησού.

Είναι πιο θεϊκή η υπόσταση σε αυτή την πλευρά.

Και επίσης δίνει έμφαση και στην…

κοιτάξτε να δείτε.

Κάποια φορά είχαμε μια συζήτηση με κάποιους φοιτητές μου, και είπε, είναι σαν τους αρχαίους Έλληνες δηλαδή.

Στους αρχαίους Έλληνες, η θεή ήτανε…

καθημερινή τύπη.

Μπαταξίδες, γυναικάδες, ό,τι θες.

Και παραλλήλωση ήταν και θεή.

Όμως δεν πρόκειται περί αυτού.

Ακουμπάς αυτό, διότι εμπεριέχει αυτή τη σύλληψη θεϊκό και ανθρώπινο ταυτόχρονος.

Αλλά είναι τέλειος θεός και τέλειος άνθρωπος που θα πει ότι δεν ως άνθρωπος, δεν κάνει, είναι απόλυτα ηθικός.

Δηλαδή είναι το σχεδόν θεϊκό στην απολυτότητα του ήθους του.

Αυτή τώρα η άποψη του Νεστορίου που δημιούργησε το περίφυμο ρεύμα του Νεστοριανισμού, το γνωρίζετε, ακόμη υπάρχουν Νεστοριανοί στον κόσμο.

Αριανοί δεν υπάρχουν αλλά Νεστοριανοί υπάρχουν.

Είχε μεγάλη επιτυχία.

Και έγιναν ολόκληρες ομάδες Νεστοριανικές πάλι στην ίδια περιοχή.

Δηλαδή αυτό που σήμερα είναι Ιράκ, Συρία, Ιορδανία, Λίβανος, Ισραήλα, Σαουδική Αραβία και η Αγύπτος.

Στην Αίγυπτο αυτή η άποψη είχε μεγάλη διάδοση και παρίγαγε ένα κομμάτι του χριστιανισμού που μέχρι σήμερα είναι ορατό και ζει έναν ρόγχο αυτή τη στιγμή στην Αίγυπτο διότι στην Αίγυπτο υπολογιζόταν πριν τρία τέσσερα χρόνια πριν αρχίσουν οι μεγάλες αγριότητες εναντίον των χριστιανών ότι κατοικούσαν περί τα 11 εκατομμύρια κόπτες αν έχετε ακούσει.

Οι κόπτες είναι μονοφυσίτες.

Πιστεύουν μόνο στη θεϊκή υπόσταση του Ιησού, έχουν πολλά στοιχεία δηλαδή νεστοριανικά και έχουν πορευτεί όλα αυτά τα δυο χιλιάδες χρόνια, μη αλλάζοντας την άποψή τους.

Γενικά οι μονοφυσίτες δεν αλλάζουν την άποψή τους κι ας δημιουργήθηκε το πιστεύω το 451 που σας είπα.

Δηλαδή αν μιλήσετε με κόπτες χριστιανούς, κοιτάξτε, οι κόπτες της Αιγύπτου ζουνε μέσα σε ένα πέλαγος μουσουλμάνων, σωστά.

Σε πέλαγος μουσουλμάνων, όχι αστεία και κρατάνε την πίστη τους.

Και αν τους πεις εσύ, είσαι λάθος χριστιανός, γιατί η δική μου άποψη είναι η σωστή και η δική σου είναι λάθος, θα σου πω να ακούω να δεις, εγώ ανήκω στους πρώτους χριστιανούς.

Γιατί πράγματι, αυτά που γίνονται πραγματικά είναι από τις πρώτες μεγάλες αλλαγές στη θεσία μου.

Εσύ έγινες χριστιανός μετά.

Όταν εσύ πήγαινες, εγώ γύρναγα, μη μου λες εμένα τι είναι το σωστό, εγώ αυτό πιστεύω ότι είναι το σωστό, Πορέψου εσείς αυτό που νομίζω ότι είναι το σωστό και εγώ το δικό μου σωστό.

Μάλιστα.

Πού αλλού υπάρχει μέχρι σήμερα τέτοια άποψη χριστιανική στην Εθιοπία.

Η Εθιοπία είναι μια άλλη ηρωική περιοχή του χριστιανισμού.

Ζει μέσα σε ένα πέλαγος του Ισλάμ η Εθιοπία.

Οι Εθίοπες είναι αρχαίγονοι χριστιανοί.

Είναι μονοφυσίτες, χριστιανοί, δεν το αλλάζουν με τίποτα και ζουν εδώ στην Εθιοπία, εδώ είναι Ισλάμ, εδώ είναι Ισλάμ και εδώ είναι Ισλάμ.

Αυτοί είναι εκεί πέρα αμετακίνητοι στον μονοφυσιτισμό τους.

Μέχρι σήμερα.

Και δεν το αλλάζουν αυτό το πράγμα.

Θέλω να πω όμως ότι ο μονοφυσιτισμός δεν έχει λείψει από την ιστορία του χριστιανισμού.

Υπάρχουν άπειρες μικρές ομάδες που είναι μονοφυσιτικές ή όχι, αλλά υπάρχουν και μεγάλες ομάδες που είναι μονοφυσιτικές.

Μονοφυσιτική είναι και η κεντρική άποψη των Αρμενίων.

Οι Αρμενοί χωρίζονται σε Αρμενίους.

Υπάρχουν και οι Αρμενοί Καθολικοί και οι Αρμενοί Πρωτεστάντες, αλλά υπάρχουν και οι Αρμενοί Αρμενοί.

που είναι του Αγίου Γρηγορίου οι Αρμένοι.

Αυτοί είναι μονοφυσίτες.

Όταν δημιουργήθηκε, πώς ξέρεις όταν κάποιος είναι μονοφυσίτες, να σας πω, εγώ πηγαίνω με τους φοιτητές μου στην αρμενική εκκλησία, μιλούμε με τον ιερέα, μας εξηγεί τι πιστεύουν εκείνοι και λέει εμείς δεν είμαστε μονοφυσίτες.

Μόνο που δεν έχουμε δεχθεί την διατύπωση του 451.

451.

451 είναι η τελική διατύπωση του «Πιστεύω».

Άρα, τι λέμε, περί αυτό πρόκειται.

Αφού δεν δέχτηκε στη διατύπωση του 451, για τους θεολόγους κατά τάση σε στους μονοφυσίτες.

Προσέξτε να δείτε, οι Αρμένοι μέχρι σήμερα είναι χριστιανοί, αρχαίγονται χριστιανοί και έχουν και κράτος, Ο κράτος, το Γκάφκασο, ο δικό τους, ανεξάρτητο κράτος και μάλιστα αν δεν είχαν σφαγή από τους Τούρκους των αρχές του 20ου αιώνα, θα ήταν πολύ περισσότεροι.

Γιατί σας το λέει αυτό; Διότι όχι μόνο είναι μονοφυσίτες, αλλά είναι και το πρώτο κράτος στον κόσμο που έγινε επισήμως χριστιανικό.

Πριν αυτή η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, αρχές του 4ου αιώνα, Ο βασιλιάς των Αρμενίων δέχθηκε το χριστιανισμό και το αρμενικό βασίλειο έγινε το πρώτο κράτος στη γη που έδεχθηκε επισήμως το χριστιανισμό.

Επομένως, το πρώτο κράτος στη γη που έγινε χριστιανικό είναι μονοφυσικό.

Εδώ υπάρχει ένα ζήτημα, δηλαδή, που δεν είναι τόσο δευτερεύουν.

Πρέπει να σας πω ότι ο Νεστοριανισμός, στον οποίο αναφερόμασταν τώρα, ήταν η πιο ιεραποστολική πλευρά του χριστιανισμού μέχρι το 1000 μ.Χ.

Η πιο ιεραποστολική πλευρά του χριστιανισμού.

Μετέφερε το χριστιανισμό, εξ αρχής, στην Αίγυπτο, στην Αιθιοπία, απέκτησε βάση στην Περσία, επεξέτεινε τον χριστιανισμό στην Ινδία, στην Κίνα.

Σήμερα στην Ινδία υπάρχουν μόνο νεστοριανοί χριστιανοί, Λίγοι βέβαια, μη φανταστείτε.

Αλλά υπάρχουν εστοριανοί χριστιανοί στην Ινδία.

Στο νότο της Ινδίας, στις εστοριανικές εκκλησίες.

Στην Κίνα υπάρχουν σήμερα εστοριανοί χριστιανοί.

Και βέβαια υπάρχουν εστοριανοί πληθυσμοί χριστιανοί στη Συρία.

Τώρα δεν ξέρω αν υπάρχουν έτσι πώς γίνονται τα πράγματα.

Στη Συρία, στο Ιράκ υπήρχαν.

Τώρα όλοι αυτοί εξοντώνονται κυριολεκτικά σε λίγο δεν ξέρω αν θα υπάρχουν.

Είναι μονοφυσίτες.

Πρέπει να σας πω το εξής.

Στο χίλια μετά Χριστόν οι Νεστοριανοί διέθεταν 25 Μητροπόλης και 250 Επισκοπές.

Το χίλια μετά Χριστόν.

Μετά τους σάρωσε το Ισλάμ διότι οι περιοχές που είχαν επεκταθεί, επεκτάθηκε το Ισλάμ και τους άρωσε και μειώθηκαν κατά πολύ.

Πάντως ήταν πάρα πολύ συστηματικοί ιεραπόστολοι.

Στον Χριστιανισμό θεωρούνται ότι μαζί με τους Κέλτες της Ιρλανδίας που ήταν ξακουστή ιεραπόστολοι, οι Νεστοριανοί ότι είχαν την μεγαλύτερη επίδοση στη διάδοση του Χριστιανισμού.

Και πρέπει να σας πω το εξής.

Έχει ενδιαφέρον.

Διαβάζει κανείς στο 800 μετά Χριστόν, θα σας το φέρω την άλλη φορά, δεν το φρόντισα να το φέρω, έχουμε μια καταγραφή την ώρα που ο Καρλομάγνος κάνει το Άχεν πρωτεύουσά του, ποιες είναι οι πόλεις του κόσμου με σημαντική εικόνα, βρε παιδί μου, πόλεως.

Για να φανεί πόσο το Άχεν είναι τελείως δευτερεύον.

Στο 800 μετά Χριστόν είναι η Κόρντοβα, μια πόλη, η Κωνσταντινούπολη, η Βαγδάτη, η Τσανγκάν, η πρωτεύουσα της Κίνας, τεράστιες πόλεις και σπουδές.

Στη Τσανγκάν, το 800 μετά Χριστόν, καταγράφονται δύο ή τρεις νεστοριανικές εκκλησίες.

Στην πρωτεύουσα της Κίνας.

Καμία άλλη εκκλησία χριστιανική.

Αν υπάρχει χριστιανική εκκλησία, είναι νεστοριανική.

Εκεί πέρα στο χάο στην Κίνα έχουν φτάσει οι Νεστοριανοί εκεί να πούνε για τον Ιησού.

Κάτι άλλο να σας πω.

Ο Τζενγκίσχαν όλο μας έρχεται το παλικάρι στον…

Όταν έγινε τέλος πάντων ο κύριος του κόσμου είχε δει ένα σωρό πόλης ρε παιδί μου, τις οποίες και είχε κάψει έτσι…

Αλλά σου λέει να μην έχουμε εμείς οι Μογκόλοι μία πρωτεύουσα μόνος κοινές δεν πάει.

Και αποφάσισε να δημιουργήσει πρωτεύουσα και δημιούργησε το Korakorum.

Το Korakorum ήταν η πρωτεύουσα των Μογκόλων σε σημερινό έδαφος της Μογκολίας.

Κάπου εδώ ήταν το Korakorum.

Εν πάση περιπτώσει δημιουργήθηκε το κορακόρουμ, έζησε κάποιους αιώνες, μετά έπαψε το ρημαγκόλι τι να την κάνουν.

Την πόλη ξεχάστηκε, η πόλη άρχισε να φυσάει, ο άνεμος έριξε χώμα πάει.

Χάθηκε το κορακόρουμ, δεν το έβηξε ρε κανείς πού είναι το κορακόρουμ.

Πριν από πενήντα χρόνια αποφάσισαν, επειδή γινόταν συζήτηση και πού ήταν το κορακόρουμ και αν ήταν εδώ το κορακόρουμ, Εκεί το Korakorum, εκεί το Korakorum, μια ομάδα Γερμανών αρχαιολόγων αποφάσισε να εντοπίσει το Korakorum.

Πάει τελείως.

Πριν από 30-40 χρόνια.

Και τι κάνανε αυτοί αρχαιολογικά, όμως, θέλεις να…

επειδή ήταν προφανές ότι ήταν μια πόλη προσκεπασμένη από χώμα, ένας τρόπος των αρχαιολόγων είναι να πετούν, μετά από βροχή, από καλή βροχή, να πετάς με αεροπλάνο και να κοιτάς τη Γη, διότι εκεί που υπάρχουν πιθανόν ερήπια από κάτω, δημιουργούνται σκοιές από το γεγονός ότι η βροχή απορροφάται αλλιώς εκεί που υπάρχει από κάτω.

Κάνοντας λοιπόν πτήσεις πάνω-κάτω-πάνω-κάτω εντόπισαν κάτι σκοιές, είπανε πάμε να δούμε τι είναι αυτές, αρχίσανε να ανασκάβουνε και βρήκανε το Coracorum.

Βρήκαν τον Κορακόρουμ, να η ανασκαφή, να κι άλλη ανασκαφή, βγάζαν χώμα, βγάζαν χώμα, βγάζαν χώμα και τελικά έχουμε το Κορακόρουμ, το ξέρουμε πως ήταν δηλαδή οι δρόμοι του, οι λεωφόροι του κτλ τα μνημεία του και μία Νεστοριανική εκκλησία.

στο κορακόρουμ.

Δηλαδή αυτή η Νεστοριανή ήταν πάρα πολύ ευφωσιωμένη ιεραπόστολη.

Μάλιστα.

Τώρα αυτή η πλευρά των πολλών, όπως είπαμε, απόψεων συνέχισε να υπάρχει στον χριστιανισμό, αλλά παραλίλως υπήρχε και η οργάνωση.

Δηλαδή ο χριστιανισμός μετά το 300, αρχίζει να έχει ιερατείω, να έχει επισκόπους, μητροπολίτες, Πατριάρχες δημιουργούνται τα πατριαρχεία.

Ποια είναι τα ιστορικά πατριαρχεία του χριστιανισμού; Λέμε ότι είναι πέντε τα ιστορικά πατριαρχεία του χριστιανισμού.

Αυτό είναι σημαντικό να το γνωρίζουμε.

Είναι το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, το Πατριαρχείο Ιεροσολίμων, το Πατριαρχείο Αντιοχίας, Κωνσταντινουπόλεως και Ρώμης.

Αυτά είναι τα πέντε ιστορικά πατριαρχεία του χριστιανισμού.

Ιστορικά πατριαρχεία.

Από αυτά το Ρώμης πίστευε ότι είναι το σημαντικότερο, διότι κτίστηκε από τον Απόστολο Πέτρο και διεκδικούσε τα πρωτεία.

Κρατήστε το αυτό διότι θα μας χρησιμεύσει στο σχίσμα, όπως καταλαβαίνετε.

Μέχρι σήμερα το Πατριαρχείο Ρώμης θεωρεί ότι κατέχει τα πρωτεία στον χριστιανισμό, διότι πρώτα εκεί δημιουργήθηκε η εκκλησία, σύμφωνα με αυτούς, όπως γνωρίζετε ο Απόστολος Πέτρος δημιούργησε εκκλησία στη Ρώμη, βεβαίως, βεβαίως, και λίγο μετά εκτελέστηκε βασανιστικά.

Μάλιστα.

Αυτά τα Πατριαρχεία, κοιτάξτε να δείτε τώρα, Μια σημαντική πλευρά του χριστιανισμού είναι ότι μπορεί ο ιδρυτής του να μιλούσε αραμαϊκά, δηλαδή ο Ιησούς Χριστός και οι μαθητές του, όμως τα κείμενα αυτής της θρησκείας γράφτηκαν όλα στην ελληνική γλώσσα.

Αυτή η θρησκεία στηρίχτηκε στην ελληνική γλώσσα.

Γιατί στην ελληνική γλώσσα; διότι την εποχή εκείνη τα ελληνικά ήταν η γλώσσα η Εσπεράντο ας πούμε της εποχής.

Δεν τη μιλούσαν μόνο οι Έλληνες αλλά και όποιος ήξερε πέντε γράμματα και η γλώσσα του ήταν άλλη θα ήξερε και ελληνικά.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η χριστιανική θρησκεία βρήκε την μεγάλη της διάδοση, την μεγαλύτερη διάδοσή της, όταν πήραν στα χέρια την προπαγάνδυσή της ο Απόστολος Πέτρος και ο Απόστολος Παύλος, οι οποίοι γνώριζαν ελληνικά, ήταν ελληνομαθείς και έτσι μπορούσαν να μιλήσουν σε όλους τους λαούς.

Αλλιώς με τα αραμαϊκά μπορούσες να μιλήσεις σε ένα στενό κύκλο ανθρώπων.

Με τα ελληνικά μπορούσες να μιλήσεις σε όλη τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

Άλλος λιγότερο, άλλος περισσότερο θα σε καταλάβαινε.

Όπως είναι σήμερα.

Άμα εσείς έχετε μια ιδέα, μια έμπνευση για μια μεγάλη αλλαγή που πρέπει να γίνει στην ανθρωπότητα, στο διαδίκτυο ελληνικά θα τη γράψετε, αγγλικά θα τη γράψετε, αλλιώς η ιδέα σας θα μείνει μεταξύ συγγενών και φίλων.

Αυτό ίσχε και με το χριστιανισμό.

η γλώσσα που επέλεξε τελικά αυτή η θρησκεία είναι η ελληνική γλώσσα και τα Ευαγγέλια δηλαδή το δεύτερος βραχείωνας του χριστιανισμού γράφτηκαν στην ελληνική γλώσσα όλα.

Σας λέω κάτι σε αυτό το σημείο που είναι καταπληκτικό και δείχνει τη δύναμη της ελληνικής γλώσσας.

Το Πατριαρχείο Αλεξανδρίας βρίσκεται εδώ και δυο χιλιάδες περίπου χρόνια στην Αίγυπτο, σωστά.

Τι γλώσσα ομιλεί ελληνικά.

Είναι ελληνόφωνο πατριαρχείο.

Ελληνόφωνο.

Ό,τι έγγραφο παράγει είναι ελληνικά.

Ο πατριάρχης μιλά ελληνικά.

Ο σημερινός πατριάρχης νομίζω ότι είναι κρητικός στην καταγωγή.

Παύλος, αν δεν κάνω λάθος, λέγεται.

Τον έχω γνωρίσει.

Εξαιρετική προσωπικότητα.

Και νομίζω ότι είναι κριτικός.

Έλληνας είναι όλο το Πατριαρχείο, όμα πάς στο Πατριαρχείο, ξαφνικά βρέθηκες σε πατρίδα.

Μόλους μιλάς ελληνικά.

Και ότι η βιβλιοθήκη του είναι γεμάτη ελληνικά βιβλία και ότι παράγει είναι ελληνικό.

Φυσικά θα γράφει και αραβικά όταν επικοινωνεί με την κυβέρνηση.

Το Πατριαρχείο Ιρουσολίμων μέχρι σήμερα ομιλεί ελληνικά, είναι ελληνόφωνο Πατριαρχείο.

Το Πατριαρχείο Διωχείας μέχρι πρόσφατα, μέχρι πριν λίγες δεκαετίες ομιλούσε ελληνικά, αλλά είναι το μόνο το οποίο έχει αλλάξει γλώσσα σχετικά πρόσφατα και έχει υιοθετήσει την αραβική γλώσσα, διότι η πλειοψηφία των επιμενωμένων εκεί πέρα είναι αραβόφωνη η χριστιανή.

Μάλιστα.

Το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόληους, ελληνόφωνο.

Δεν το συζητούμε.

Ακούς τον Βαρθολομέο να μιλάει ελληνικά και βρίσκεσαι σε άλλο επίπεδο.

Ο άνθρωπος μιλάει τη γλώσσα του Ευαγγελίου, όχι απλώς μιλάει ελληνικά, τη γλώσσα του Ευαγγελίου μιλάει και αλάμφαστα.

Ακόμη τα Πατριαρχία μιλούν ελληνικά.

Και προσέξτε να δείτε τη δύναμη της ελληνικής γλώσσας.

Πρώτα πρώτα μεταφράστηκε και η Παλαιά Διαθήκη στα ελληνικά από τους 70, Που οι εβδομήκοντα ήταν Εβραίοι ελληνομαθείς.

Όχι Έλληνες εβρεομαθείς, Εβραίοι ελληνομαθείς.

Μάλιστα.

Και το 1054 που έγινε το σχίσμα, δεν έγινε το σχίσμα της εκκλησίας, το 1054 το θυμάμαι όλοι.

Και έσπασε στα δύο.

Η Μεγάλη Εκκλησία έσπασε στα δύο.

Στην Ορθοδοξία και στον Καθολικισμό, σωστά.

Σωστά.

Κοιτάξτε να δείτε.

Το 1054 που έγινε αυτή η ιστορική τομή, είναι παγκοσμία σημασία αυτό το σχίσμα, σε λίγο συμπληρώνονται χίλια χρόνια σχίσματος.

Σε 40 χρόνια συμπληρώνονται χίλια χρόνια σχίσματος εκτός αν συμβεί κάτι και μέσα στα 40 χρόνια υπάρξει ένωση των εκκλησίων.

Χίλια χρόνια σχίσματος.

Το σχίσμα γίνεται το 1054, σωστά.

Το 1054 η ανατολική πλευρά που είναι ελληνόφωνη, υιοθετεί για τον εαυτό της τον όρο ορθόδοξος.

Ελληνικός όρος, σωστά.

Ορθαδοκό.

Αυτός που έχει τη σωστή άποψη.

Έκπληξη καμία.

Αφού είναι ελληνόφωνα τα πατριαρχία της Ανατολής, ελληνικό όρο θα διαλέξουν.

Η άλλη πλευρά ζει στη Ρώμη, χρησιμοποιεί τη λατινική γλώσσα.

Έχει μεταφράσει το Ευαγγέλιο από το 400 μ.Χ.

στα λατινικά και το ψένει στα λατινικά.

Μισεί την ανατολική πλευρά όπως και η ανατολική μισή την δυτική.

Και ονομάζει τον εαυτό της πως καθολικός, ελληνικό όρο διαλέγει και η άλλη πλευρά.

και η άλλη πλευρά.

Είναι τρελένες που θα πει καθόλων, δηλαδή όλων των χριστιανών η άποψη.

Και έτσι ο χριστιανισμός το 1054 χωρίστηκε σε Greek Orthodox παγκοσμίως.

Όταν θες να πεις κάποιον ότι είναι χριστιανός ορθόδοξος λες Greek Orthodox.

Όταν λες Greek Orthodox, δεν εννοείς Ελλήνας.

Κι ένας Ρώσος είναι Greek Orthodox, γιατί είναι χριστιανός ορθόδοξος.

Κι ένας Βούλγαρος είναι Greek Orthodox.

Και οι άλλοι πλευρά λέγονται Roman Catholics.

Roman Catholics, από τη Ρώμη.

Και Roman Catholic είναι και ένας Άγγλος και ένας Γερμανός, καθολικός.

Δεν σημαίνει ότι είναι Ρωμαίος ή είναι Ιταλός.

Είναι ο προσανατολισμός που είχε χρησιμοποιηθεί για χιλιάδες χρόνια στο πλάσιμο αυτής της θρησκείας.

Που είχε τη βάση της στην ελληνική γλώσσα που πετάμε στα σκουπίδια.

Αυτή ακριβώς! Σας χαιρετώ, καλές γιορτές! Να είστε καλά! Καλές Γιορτές! Transcript file created: /content/drive/My Drive/yrSZV2y3QKw.srt