Κριτική και εντυπώσεις
Ο Νικολό Μακιαβέλι (Niccolò di Bernardo dei Machiavelli) ήταν μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στον ευρωπαϊκό χώρο, την περίοδο της Αναγέννησης. Γεννήθηκε στη Φλωρεντία της Ιταλίας στις 3 Μαΐου του 1469 και πέθανε στην ίδια πόλη στις 21 Ιουνίου 1527 σε ηλικία 58 ετών. Υπήρξε διπλωμάτης, πολιτικός, ιστορικός, ανθρωπιστής και συγγραφέας.
Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε την σημασία του όρου “Μακιαβελισμός”, άντε και μερικά έργα του όπως “Ο Ηγεμόνας”, “Ο Μανδραγόρας”, “Ο αρχιδιάβολος Μπελφαγκόρ”, κ.α. Ποιός όμως ήταν ο άνθρωπος πίσω από αυτά τα έργα και από αυτή την θεωρία που πήρε το όνομά του;
Σε αυτό το ερώτημα, απαντά με μοναδικό τρόπο, ο Πατρίκ Μπουσρόν στο έργο του “Un été avec Machiavel”. Όντας απόφοιτος της École normale superieure, agrege και διδάκτωρ της ιστορίας -είναι καθηγητής της μεσαιωνικής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Paris I Pantheon-Sorbonne- είναι ομολογουμένως ένας από τους πλέον κατάλληλους ανθρώπους στο κόσμο, για να μας παρουσιάσει σφαιρικά τον Νικολό Μακιαβέλι!
Πράγματι, το έργο του Μπουσρόν δεν είναι μια στείρα απαρίθμηση γεγονότων, ημερομηνιών και πλαστουργημάτων, όπως είθισται να είναι οι περισσότερες βιογραφίες. Ο Γάλλος ιστορικός χρησιμοποιεί τα προηγούμενα ως μπούσουλα, ως οδοδείκτες, και ρίχνει την διερευνητική του ματιά σε όσα πλαισίωναν, σε όσα επηρέασαν τον χαρακτήρα, την σκέψη και εν τέλει το συγγραφικό έργο του Μακιαβέλλι.
Γραμμένο με μια τόσο επιστημονική όσο και λογοτεχνική γλώσσα, το «Μακιαβέλλι» του Πατρίκ Μπουσρόν, διαβάζεται ευχάριστα και μεταφέρει ένα έντονο άρωμα της εποχής που έδρασε αυτή η πολυεπίπεδη -και θα τολμήσω να πω παρεξηγημένη- προσωπικότητα.
Οι τόποι, οι άνθρωποι, τα γεγονότα που διαμόρφωσαν τον Μακιαβέλλι -όσο μικρή ή μεγάλη και αν ήταν η επιρροή τους σε αυτόν- παρελαύνουν από τις σελίδες του αναγνώσματος αυτού, τοποθετημένα εντέχνως στις έξι ενότητες και στα τριάντα συνολικά -μικρής έκτασης- κεφάλαια που το απαρτίζουν.
Και αφού σας προτείνω να το διαβάσετε, αν θέλετε να αποκτήσετε μια ολοκληρωμένη εικόνα για τον Μακιαβέλλι, θα αφήσω τον ίδιο το συγγραφέα να κλείσει αυτή την κριτική με λίγα λόγια από αυτά που αναφέρει κάπου εκεί προς το τέλος του πονήματός του…
…
Επιχείρησα, στη διάρκεια του καλοκαιριού του 2016, να ανασυστήσω το πρόσωπό του Μακιαβέλλι πίσω από τη μάσκα του μακιαβελλισμού· και αν αυτό το πρόσωπο εμφανίζεται κάθε φορά διαφορετικό και μεταλλασσόμενο σαν ουρανός καταιγίδας, είναι επειδή ο Μακιαβέλλι δεν είχε ποτέ το χρόνο να επιλέξει ανάμεσα στα διαφορετικά ταλέντα του. Όλα τον επανέφεραν στην τέχνη τού να ονομάζει με ακρίβεια τα πράγματα που επισυμβαίνουν, στην ενδιάθετη ροπή του προς το άτεγκτο της ετυμηγορίας, η οποία παραμένει, το έχουμε πει χίλιες φορές, αδιαχώριστα ποιητική και πολιτική.
Οπισθόφυλλο:
«Το ενδιαφέρον για τον Μακιαβέλλι αναγεννάται πάντοτε τη στιγμή που προμηνύονται καταιγίδες, διότι είναι αυτός που ξέρει να φιλοσοφεί σε θυελλώδεις καιρούς. Και αν τον ξαναδιαβάζουμε σήμερα, είναι γιατί υπάρχει λόγος να ανησυχούμε. Επιστρέφει: ξυπνήστε».
«Ο Μακιαβέλλι είναι αφυπνιστής, επειδή είναι συγγραφέας. Γράφει βουτώντας την πένα του στην πληγή. Γράφει για να δώσει και πάλι ζωή όχι στην αίγλη των λέξεων, αλλά στην αλήθεια των πραγµάτων».
Patrick Boucheron
Ο Μακιαβέλλι διαβάζεται συνεχώς ήδη από τον θάνατό του το 1527. Αλλά τι ξέρουμε γι’ αυτόν εκτός από τον µακιαβελλισµό, αυτό το συλλογικό άγχος απέναντι στο κακό στην πολιτική; Για να αναζητήσουμε τον άνθρωπο πίσω από τη μάσκα που τον παραμορφώνει, πρώτα πρώτα πρέπει να αναδείξουμε τις αντιφάσεις που βασανίζουν το φλογερό αυτό πνεύμα της φλωρεντινής Αναγέννησης: τον δημιουργό του Ηγεμόνα και τον άνθρωπο της δράσης, τον αθυρόστομο ποιητή και τον χιουμορίστα, τον άνθρωπο που αντλεί έμπνευση τόσο από τους ζωγράφους όσο και από τον μηχανισμό των ανθρώπινων παθών και συμφερόντων. Η σοφία του Μακιαβέλλι μήπως εντέλει βρίσκεται στη «λεπτή τέχνη της παιγνιώδους πρόκλησης»;
[grbk https://www.greekbooks.gr/makiabelli.html%5D
Ταυτότητα βιβλίου
Τίτλος βιβλίου
Μακιαβέλλι
Un été avec Machiavel
Υπότιλος βιβλίου
Η τέχνη του να διδάσκεις στους ανθρώπους τι πρέπει να φοβούνται
Συγγραφέας
Πατρίκ Μπουσρόν
Patric Boucheron
Μετάφραση
Μήνα Πατεράκη Γαρέφη
Εκδοτικός οίκος
Εκδόσεις Πατάκη
Ημερομηνία έκδοσης
Μάρτιος 2022
Αριθμός σελίδων
206
ISBN
978-960-16-8454-3
