https://youtube.com/watch?v=nU9SasbIZig
Κριτική και εντυπώσεις
Κάθε Έλληνας αναγνώστης που αγαπά τα βιβλία ιστορίας, πιστεύω ότι θα έχει διαβάσει αρκετά από αυτά που αναφέρονται στην περίοδο του εμφυλίου πολέμου. Το δύσκολο με τα συγκεκριμένα πονήματα είναι να ξεχωρίσεις τι είναι αλήθεια, τι είναι παρανόηση και τι -ναι συμβαίνει και αυτό- ηθελημένη διαστρέβλωση των γεγονότων.
Κάθε φορά που έχω βρεθεί με μια μελέτη για τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο της δεκαετίας του ‘40 -έχουμε βλέπετε αρκετές από αυτές τις αδελφοκτόνες διαμάχες στην Ιστορία μας- δίνω ιδιαίτερη σημασία σε συγκεκριμένες λέξεις, ώστε να καταλάβω προς τα που γέρνει -αριστερά ή δεξιά- η πολιτική τοποθέτηση του συγγραφέα· έτσι μπορώ να προσαρμόσω ανάλογα τα φίλτρα μου.
Ακόμα, κάθε φορά που έτυχε να διαβάσω για τον συγκεκριμένο εμφύλιο, πρόσμενα-ήλπιζα να βρεθεί κάποιος να γράψει ένα αμερόληπτο ανάγνωσμα για το θέμα αυτό, με αναφορά στις πηγές από τις οποίες προκύπτουν οι τοποθετήσεις του.
Ζήτησε και θα σου δοθεί δεν λέμε; Ναι, μου δόθηκε… και με το παραπάνω! Το βιβλίο που αναζητούσα κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2021 από τις εκδόσεις Επίκεντρο, το έγραψε ο Πάνος Ζέρβας, το προλόγισε ο Ήρκος Αποστολίδης και φέρει τον τίτλο «Σημειώσεις για τον εμφύλιο – Τόμος Α», με υπότιτλο του πρώτου αυτού τόμου τον “Αντίσταση και κατοχικός εμφύλιος 1941-1944”!
…
Σωστά ο Πάνος Ζέρβας, στις Σημειώσεις για τον Εμφύλιο, Α. Αντίσταση και κατοχικός Εμφύλιος 1941-1944, ενώνει τα γεγονότα της δεκαετίας του 1940. Δεν είναι ξεκομμένος ο Εμφύλιος από την Κατοχή, ή, αντίστροφα, δεν μπορεί να εξετάζει κανείς πλήρως την Κατοχή και να σταματάει εκεί. Είναι σα ν’ αποκρύπτει στοιχεία Ο Εμφύλιος της Κατοχής είναι μιά πραγματικότητα. Και τα γεγονότα αυτά σημαδεύουν τις ελληνικές πολιτικές εξελίξεις από τότε σταθερά.
…
Αυτά αναφέρει στην αρχή του προλόγου του ο Ήρκος Αποστολίδης. Πόσο μα πόσο δίκαιο έχει! Ναι, όταν παραστεί ανάγκη, εμείς οι Έλληνες, γινόμαστε μια γροθιά. Όμως, όσο εύκολα ξεχνάμε τις διαφορές μας, άλλο τόσο εύκολα τις θυμόμαστε και χωριζόμαστε σε δύο στρατόπεδα. Αλίμονο, το έχουμε δει να συμβαίνει από τα αρχαία χρόνια μέχρι και τις μέρες μας!
Για να επιστρέψουμε όμως στην αξιοθαύμαστη μελέτη του Πάνου Ζέρβα. Ο συγγραφέας έχει χωρίσει το έργο του αυτό σε τέσσερα τμήματα…
Το πρώτο φέρει τον τίτλο “Κατοχή και Αντίσταση”. Από αυτό και μόνο καταλαβαίνετε ότι στις συγκεκριμένες σελίδες γίνονται αναφορές στους Γερμανούς, στους Ιταλούς, στους Βούλγαρους, στην πείνα, στην γέννηση των αντιστασιακών οργανώσεων, στην Εξέγερση της Δράμας, στις συνθήκες τόσο στις πόλεις όσο και στα χωριά, στην Κυβέρνηση του Βουνού, στον Γοργοπόταμο, κ.α.
Το δεύτερο τμήμα του βιβλίου τιτλοφορείται “Κατοχικός Εμφύλιος”. Εδώ συναντάμε τον Τσιγάντες, τον Κωστόπουλο, τον Σαράφη, τις δύο γραμμές του ΚΚΕ, τα στρατόπεδα του ΕΑΜ, την οργάνωση ΥΒΕ-ΠΑΟ, τη σύγκρουση ΕΛΑΣ-ΕΔΕΣ, τον Ψαρρό και την ΕΚΚΑ, τον Φωστερίδη, την ΟΠΛΑ, κ.α.
Στο τρίτο σταθμό του ταξιδιού μας, στον “Μέση Ανατολή” μαθαίνουμε αναλυτικά για την Κυβέρνηση και τον Στρατό στην μέση Ανατολή, για το Κίνημα τον Φεβρουάριο του 1943, για την Στάση τον Ιούλιο του 1943, για τον Απρίλη του 1944, για το Συνέδριο του Λιβάνου, για τη Συμφωνία της Καζέρτας, κ.α.
Το τελευταίο μέρος του βιβλίου έχει τον τίτλο “Η σύγκρουση του ΕΑΜ με τον δοσιλογισμό”. Εδώ να δείτε τι ιστορικούς θησαυρούς έχει συμπεριλάβει ο Πάνος Ζέρβας. Κατοχικές κυβερνήσεις, Έλληνες πράκτορες των Γερμανών, Τάγματα Ασφαλείας, δοσίλογοι, και άλλα πολλά εξίσου διαφωτιστικά και απίστευτα!
Όσο για τις τελευταίες σελίδες του βιβλίου; Εκεί θα βρείτε τον Επίλογο, την Βιβλιογραφία, ένα Ευρετήριο Ονομάτων, ένα Ευρετήριο Όρων και το Παράρτημα Εικόνων, όλα “εργαλεία” που περιμένουν από τον αναγνώστη να τα χρησιμοποιήσει κατάλληλα στην αναζήτηση της αλήθειας.
Της αλήθειας που επιτέλους ένα βιβλίο φέρνει στον κάθε ένα από εμάς, χωρίς να χρειαστεί να μελετήσουμε μια ολόκληρη βιβλιοθήκη συγγραμμάτων. Ναι, το έκανε ήδη ο Πάνος Ζέρβας -χαρά στο κουράγιο του- και μέσα από αυτή τη μαραθώνια μελέτη, δημιούργησε το Άριστο «Σημειώσεις για τον εμφύλιο – Τόμος Α».
Το ότι σας προτείνω Θερμότατα να το αγοράσετε και να το μελετήσετε αναλυτικά εννοείται! Είναι μια εξαίσια δουλειά όχι μόνο στην έρευνα που κρύβει από πίσω της, όχι μόνο στις ίσες αποστάσεις που κρατάει, αλλά και στον τρόπο -στην γλώσσα- που είναι γραμμένη. Διαβάζεται απνευστί, σαν καλογραμμένο και ευφάνταστο μυθιστόρημα… μόνο που -δυστυχώς- όσα διαβάσετε σε αυτό είναι η απόλυτη και κρυστάλλινη αλήθεια των σελίδων αυτών της Ιστορίας του Έθνους μας.
Μοναδικό!
Οπισθόφυλλο:
Κ’ έρχεται τώρα κάποιος απ’ το πουθενά, μη «ειδικός» για τους τόσο «ειδικούς», και κάνει μια τελείως διαφορετική προσπάθεια. Έχει καταβροχθίσει –αυτό είν’ ολοφάνερο– δεκάδες και ακόμα παραπάνω τόμους αχώνευτης ύλης, που μόνο «αθώα» δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται, έχει αντέξει στο διάβασμα της συστηματικής διαστρέβλωσης, της ηρωοποίησης δολοφόνων και συμπλεγματικών τυραννίσκων, εν ονόματι του «Αγώνα» ή του «αντιαγώνα», κάθε λογής μακελλάρηδων, μαζί και γνήσιων παλληκαριών, που σπάνια βρήκαν πλάτες «προβολής», και καλείται να τα βάλει σε μια σειρά, να τ’ αξιολογήσει μες λίγα λόγια, να χωρίσει την ήρα από το στάρι, δίκαια κι αμερόληπτα. Και ποιό το αποτέλεσμα; Φαίνεται πως τάχει καταφέρει σε πολύ σοβαρό βαθμό.
Η Αντίσταση ήταν κάτι περισσότερο από τον αγώνα για απελευθέρωση. Το πρόβλημα είναι να προσδιορίσει κανείς αυτό το περισσότερο. Ήταν ένα καθοριστικό, γενικό χαρακτηριστικό; Ήταν ένα επιμέρους στοιχείο, ανάμεσα στα άλλα; Προέκυπτε πράγματι θέμα κοινωνικής επανάστασης, ως λύση των αντιθέσεων που υπήρχαν;
Αυτή η τάση ήταν υπαρκτή και έντονη σε ορισμένες περιοχές, αλλά δεν ήταν κυρίαρχη μέσα στο ΕΑΜ. Η διεύρυνση του ΕΑΜ, όπως υλοποιήθηκε τους πρώτους μήνες του 44, είχε ως θεμέλιο τη συνεργασία με τους Βρετανούς. Πιο σωστά, την αποδοχή της επικυριαρχίας των Βρετανών στην Ελλάδα. Χωρίς αυτή τη στρατηγική δέσμευση, το ΕΑΜ δεν θα είχε περιθώριο περαιτέρω ανάπτυξης και θα υπήρχε αντίστροφη πορεία αποδυνάμωσης. Το γεγονός ότι πολλά στελέχη του ΚΚΕ εξακολούθησαν να οραματίζονται μια επανάσταση τύπου 1917 και να συμπεριφέρονται αναλόγως, στηριζόμενα στα αντιφατικά μηνύματα που εξέπεμπε η κομματική ηγεσία, απλώς περιέπλεξε τα πράγματα. Εξακολουθεί να το κάνει και σήμερα, στις απόπειρες κατανόησης εκείνης της περιόδου.
Ο Πάνος Ζέρβας είναι οδοντίατρος, διδάκτορας ΑΠΘ, διευθυντής ΕΣΥ. Μπλόγκερ από το 2005. Στα 2006 τυπώθηκε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο “Τα μυστικά του Κόλπου”. Μεγάλο μέρος της λογοτεχνικής του παραγωγής υπάρχει στο διαδίκτυο. Για τα ιστορικά θέματα που τον ενδιαφέρουν διατηρεί το ιστολόγιο «Σημειώσεις για τον Εμφύλιο».
[grbk https://www.greekbooks.gr/simeioseis-gia-ton-emfylio-tomos-a.html%5D
Ταυτότητα βιβλίου
Τίτλος βιβλίου
Σημειώσεις για τον εμφύλιο – Τόμος Α
Υπότιτλος βιβλίου
Αντίσταση και κατοχικός εμφύλιος 1941-1944
Συγγραφέας
Πάνος Ζέρβας
Εκδοτικός οίκος
Εκδόσεις Επίκεντρο
Ημερομηνία έκδοσης
Ιούνιος 2021
Αριθμός σελίδων
350
ISBN
978-618-204-051-5
Συντάκτης άρθρου
https://www.youtube.com/watch?v=6BwU4vx8o8k
