Εκδόσεις Ωκεανός, 2018
Σελ. 363
Ένα βιβλίο γεμάτο φρίκη, κτηνωδία, πόνο, θάνατο, ελπίδα, όνειρα, ζωή, θέληση, αποφασιστικότητα, αγάπη, στοργή και έρωτα. Πρόκειται για ένα βιβλίο, που είναι μοναδικό μάθημα ανθρωπιάς.
Οι ήρωες αυτού του συγκινητικού βιβλίου είναι: ο Λόλε, η Γκίτα, η Σίλκα, η Ντάνα, η Ιβάνα, ο Γιακούμπ, ο Πεπάν, ο Μπαρέτσκι, ο Σβαρτσούμπερ, ο Χούστεκ και ο Μένγκελε.
Ο Εβραίος Λέλε Σοκολόφ-Άιζενμπεργκ, είναι, από το 1942, έγκλειστος στο στρατόπεδο του Άουσβιτς. Έμεινε τρία ολόκληρα χρόνια. Του έγινε τατουάζ με το νούμερο 32407. Γεννήθηκε το 1916 στο Κρομπάχι της Σλοβακίας. Η ειδικότητά του στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως ήταν να φτιάχνει στους άλλους κρατούμενους, στο αριστερό τους χέρι, το μπλε πενταψήφιο νούμερο, που του δίνανε. Θα τους μαρκαρίσει με μια βελόνα. Ήταν ο δερματοστίκτης του Άουσβιτς. Μα πώς μπορεί να το κάνει αυτό άνθρωπος σε άνθρωπο; Ένας τυχαίος αριθμός που θα καθορίζει το υπόλοιπο της ζωής του;
Κρατούμενοι πεθαίνουν με κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο. Πολλοί χάνονται από αρρώστιες, υποσιτισμό και έκθεση στο κρύο. Κάποιοι πέφτουν στα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα και αυτοκτονούν. Άλλους τους σκοτώνουν οι φρουροί πυροβολώντας τους από τους πύργους. Οι θάλαμοι αερίων και τα κρεματόρια δουλεύουν υπερωρίες. Ο Λάλε κατάφερε όλα αυτά τα χρόνια να μείνει ζωντανός, όταν είχε χαθεί τόσος κόσμος, γιατί δεν έκανε βαριά δουλειά, ούτε έμεινε νηστικός, επειδή ήταν ο στιγματιστής των άλλων κρατουμένων. Ο Λάλε ήταν ο μοναδικός Εβραίος που μπήκε στους φούρνους και ξαναβγήκε ζωντανός.
Ο Λάλε παίρνει κρυφά από κρατούμενες χρήματα, πετράδια και κοσμήματα και τα χρησιμοποιούσε για ν’ αγοράζει από τους ντόπιους χωριάτες τρόφιμα και φάρμακα, τα οποία τα μοίραζε στους κρατούμενους. Έτσι έσωσε από την πείνα και τις αρρώστιες πολλούς συνκρατούμενούς του και την Γκίτα.
Η Εβραία Γκίτα-Γκιζέλα Φουρμάνοβα γεννήθηκε το 1925 στο Βρανόφ ναντ Τόπλου της Σλοβακίας. Μεταφέρθηκε στο Άουσβιτς το 1942 και σημαδεύτηκε με τον αριθμό 34902. Το τατουάζ της ανανεώθηκε από τον Λάλε, όταν την μετέφεραν από το Άουσβιτς στο Μπίρκεναου. Όταν ο Λάλε έφτιαχνε το τατουάζ της Γκίτα, την ερωτεύτηκε. Τον είχε μαγέψει. Κοιτάζονται, και το βλέμμα του ενός σκαλίζει την ψυχή του άλλου. Ο Λάλε νιώθει την καρδιά του να βροντοχτυπάει. Όταν η Γκίτα του λέει ότι: «δεν έχουν μέλλον», της απαντάει: «Έχουμε. Θα υπάρξει αύριο για μας. Τη νύχτα που έφτασα εδώ ορκίστηκα στον εαυτό μου να επιζήσω μέσα σε αυτήν την κόλαση. Θα επιζήσουμε κι οι δύο, και θα χτίσουμε μια ζωή όπου θα μπορούμε να φιλιόμαστε όποτε θέλουμε, να κάνουμε έρωτα όποτε θέλουμε». Ο Λάλε και η Γκίτα κρατιούνται στη ζωή από τις ελπίδες τους. Είναι αποφασισμένοι να κρατηθούν ζωντανοί, κι ο Λάλε κάνει σχέδια για το μέλλον…
Μόνο ο θάνατος εμμένει σε τούτο το φρικιαστικό μέρος, που έχει στην είσοδο την πινακίδα: ARBEITMACΗTFREI –η εργασία απελευθερώνει. Είναι ένα στρατόπεδο θανάτου. Είναι το κατώφλι της κόλασης.
«Ο Δερματοστίκτης του Άουσβιτς» είναι η ιστορία δυο συνηθισμένων ανθρώπων που έζησαν σε ασυνήθιστους καιρούς, στερημένοι όχι μόνο την ελευθερία τους αλλά και την αξιοπρέπεια, τα ονόματα και την ταυτότητά τους. Είναι και η αφήγηση του Λάλε για το τι χρειαζόταν να κάνουν για να επιζήσουν. Ο Λάλε είχε ένα κανόνα στη ζωή του: «Άμα ξυπνήσεις το πρωί, τότε η μέρα είναι καλή». Χρειάστηκε τρία ολόκληρα χρόνια, για να ξετυλίξει, στην συγγραφέα Χέδερ Μόρρις, την ιστορία του στο στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας Άουσβιτς, της Πολωνίας. Μετά από εξήντα χρόνια περιέγραψε αυτά που έζησε, αυτά τα φρικαλέα γεγονότα της ανθρώπινης ιστορίας. Τα ιστόρησε και καταγράφηκαν «για να μην ξανασυμβούν ποτέ», όπως είπε.
Πρόκειται για ένα εκπληκτικό ντοκουμέντο που έρχεται περισσότερα από εβδομήντα χρόνια μετά από τα γεγονότα που περιγράφει, για να μας υπενθυμίσει πόσες ιστορίες θα μείνουν ανείπωτες για πάντα. Μας υπενθυμίζει ότι καθένα από τα θύματα του Ολοκαυτώματος ήταν ένα ξεχωριστό άτομο με τη δική του μοναδική ιστορία…
Μια αληθινή και συγκλονιστική ιστορία αγάπης και επιβίωσης σε ένα από τα πιο φρικτά κολαστήρια των Ναζί.
Μεταφράστηκε σε 24 γλώσσες.
H Χέδερ Μόρρις γεννήθηκε στην Νέα Ζηλανδία και κατοικεί στην Αυστραλία. Εργαζόμενη επί χρόνια σε ένα μεγάλο νοσοκομείο της Μελβούρνης, μελετούσε και έγραφε παράλληλα σενάρια, ένα από τα οποία μάλιστα είχε επιλεγεί από κάποιον βραβευμένο με Όσκαρ Αμερικανό σεναριογράφο. Το 2003, σύστησαν την Χέδερ σε έναν ηλικιωμένο κύριο ο οποίος «είχε μια ιστορία που ίσως άξιζε να ειπωθεί». Η γνωριμία της με τον Λάλε Σοκολόφ άλλαξε τη ζωή και των δυο τους. Η φιλία τους άνθισε και ο Λάλε εμπιστεύτηκε στην Χέδερ τις πιο προσωπικές λεπτομέρειες της ζωής του κατά το Ολοκαύτωμα. Αρχικά, η Χέδερ έγραψε ένα σενάριο με την ιστορία του Λάλε, το οποίο εκτιμήθηκε πολύ σε διεθνείς διαγωνισμούς. Εντέλει, έδωσε στην αφήγηση τη μορφή μυθιστορήματος –του πρώτου της, «Ο δερματοστίκτης του Άουσβιτς».
Τραχανάς Κώστας
