Άγιος Υπάτιος ο επίσκοπος Γαγγρών. Βίος
Ο Άγιος Υπάτιος, ένας φωτισμένος ιεράρχης, έζησε σε μια εποχή σημαίνουσας θεολογικής διαμάχης και πολιτικής αστάθειας.
Τα Πρώιμα Χρόνια και η Θεολογική Συμβολή
Γεννημένος γύρω στο 270 μ.Χ., ο Άγιος Υπάτιος αναδείχθηκε ως μια σημαντική μορφή της χριστιανικής εκκλησίας κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Ήταν ένας από τους 318 θεοφόρους πατέρες που συμμετείχαν στην Πρώτη Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας το 325 μ.Χ., μια συνέλευση που διαμόρφωσε θεμελιώδεις θεολογικές αρχές. Η σοφία και η πνευματικότητά του τον κατέστησαν σεβαστό μέλος της εκκλησίας.
Εκκλησιαστική Διακονία και Θαύματα
Ως επίσκοπος Γαγγρών, ο Άγιος Υπάτιος φρόντισε να υπάρχουν σε όλη την επισκοπή του ιερείς που τους δίδασκε ο ίδιος. Έφτιαξε πτωχοκομεία και άλλα ιδρύματα. Αποσυρόταν σε μια σπηλιά για να προσευχηθεί και να μελετήσει την Αγία Γραφή. Με βάση αυτή τη μελέτη και την Θεία Φώτιση έγγραψε τα συγγράμματά του που τόσους πολλούς βοήθησαν.
Ο Άγιος Υπάτιος, με τη χάρη του Θεού έκανε πολλά θαύματα και προσέλκυσε πολλούς απίστους στην χριστιανική πίστη με τη διδασκαλία του και τα βιβλία του. Η αγιότητά του ήταν εμφανής στις πράξεις του. Έκανε το αλμυρό νερό πόσιμο, φωτιζόταν από ένα θείο φως όταν περπατούσε τη νύχτα, και νίκησε μια ομάδα που προκαλούσε προβλήματα στην περιοχή. Με την χάρη του Θεού λύτρωσε τους αγρότες από τους αρουραίους που κατέστρεφαν τις σοδειές.
Ο Δράκος του Βασιλικού Θησαυρού
Μια από τις πιο αξιοσημείωτες ιστορίες του Αγίου Υπατίου αφορά ένα μεγάλο φίδι που εισέβαλε στον βασιλικό θησαυρό. Αυτό το φίδι προκαλούσε φόβο, και κανείς δεν τολμούσε να πλησιάσει. Ο Αυτοκράτορας Κωνστάντιος (352-360), έχοντας ακούσει για τα θαύματά του, στράφηκε στον Άγιο Υπάτιο για βοήθεια.
Ο Άγιος Υπάτιος, ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση του βασιλιά, τον συνάντησε με σεβασμό και συμπόνια. Ενθάρρυνε τον βασιλιά, λέγοντας ότι η δύναμη του Θεού μπορεί να υπερνικήσει κάθε ανθρώπινη αδυναμία. Προσευχήθηκε και ζήτησε από τον βασιλιά να δείξει πίστη.
Ο Άγιος Υπάτιος, με θάρρος, πλησίασε το θησαυροφυλάκιο. Με ένα ραβδί που έφερε το σύμβολο του Τιμίου Σταυρού, προσπάθησε να χτυπήσει το φίδι, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Όσοι παρακολουθούσαν φοβήθηκαν και νόμισαν ότι ο Άγιος είχε χάσει τη ζωή του.
Τότε, ο Άγιος Υπάτιος επικαλέστηκε τον Θεό. Έβαλε το ραβδί στο στόμα του φιδιού και το διέταξε να τον ακολουθήσει. Το φίδι υπάκουσε, και ο Άγιος το οδήγησε στην αγορά, προκαλώντας έκπληξη και δέος.
Το φίδι, ένα τεράστιο πλάσμα μήκους 60 πήχεων, ήταν ένα τρομακτικό θέαμα. Ο Άγιος Υπάτιος είπε να ετοιμάσουν μια πυρά, και με την εξουσία που του δόθηκε από τον Θεό, διέταξε το φίδι να μπει στη φωτιά. Το φίδι υπάκουσε, και η καταστροφή του έγινε σύμβολο της δύναμης της πίστης.
Ο Κωνστάντιος εντυπωσιασμένος από το θαύμα, τίμησε τον Άγιο Υπάτιο με μεγάλη ευλάβεια. Η εικόνα του αγίου τοποθετήθηκε πάνω από την πόρτα του θησαυροφυλακίου ως σύμβολο προστασίας και τα Γάγγρα απαλλάχτηκαν από τον ετήσιο φόρο που τόση δυσκολία προκαλούσε στους φτωχούς. Παρά τα θαύματα που είδε με τα μάτια του, ο Αυτοκράτορας Κωνστάντιος συνέχισε να δείχνει συμπάθεια στην αίρεση του Αρείου.
Δυσκολίες και Μαρτυρικό Τέλος
Ωστόσο, η ζωή του Αγίου Υπατίου δεν ήταν απαλλαγμένη από δυσκολίες. Αντιμετώπισε εχθρότητα από τους Ναβατιανούς, ιδιαίτερα από τους απίστους της Λαζικής και της Τραπεζούντας.
Μια ομάδα αιρετικών του επιτέθηκαν σε ένα ορεινό πέρασμα, χτυπώντας τον βάναυσα και ρίχνοντάς τον σε ένα ποτάμι. Μια γυναίκα έδωσε το τελειωτικό χτύπημα, σκοτώνοντάς τον με μια πέτρα. Λίγο πριν αφήσει την τελευταία του πνοή, ψιθύρισε τα λόγια του Αγίου Στεφάνου: “Κύριε, μη στήσης αυτοίς την αμαρτίαν ταύτην”. Έτσι ο Άγιος Υπάτιος πήρε το Στέφανο του Μαρτυρίου.
Άγιος Υπάτιος ο επίσκοπος Γαγγρών. Τίμιο Λείψανο
Έκρυψαν το Τίμιο Λείψανο του Αγίου Υπατίου σε έναν αχυρώνα. Ο ιδιοκτήτης, όταν αργότερα την ίδια μέρα γύρισε για να πάρει σανό για τα ζώα του, είδε μια θεϊκή λάμψη να φωτίζει τον χώρο και άκουσε αγγελικές μελωδίες. Ειδοποίησε τους κατοίκους των Γαγγρών και με πομπή έφεραν στην πόλη το Τίμιο Λείψανο.
Ένα από τα πρώτα θαύματα που έκανε ο Άγιος Υπάτιος μετά θάνατον, ήταν να θεραπεύσει και να διώξει τα δαιμόνια από τη γυναίκα που τον σκότωσε.
Άγιος Υπάτιος ο επίσκοπος Γαγγρών. Γιορτή
Τη μνήμη του Αγίου Υπατίου του επισκόπου Γαγγρών τιμούμε στις 31 Μαρτίου.
Άγιος Υπάτιος ο επίσκοπος Γαγγρών. Απολυτίκιο
Οσίως ιέρευσας τω επί πάντων Θεώ, και πρόεδρος ένθεος της Εκκλησίας Γαγγρών, εδείχθης Υπάτιε. Όθεν θαυματουργίαις διαλάμπων ποικίλαις, σύνθρονον τω Τεκόντι τον Υίον ωμολώγεις, δι’ ον και χαίρων ήθλησας, Ιερομάρτυς ένδοξε.
