Το κείμενο διαχωρίζει την αληθινή ευσέβεια από τον ευσεβισμό, τονίζοντας ότι η πρώτη είναι καρπός του Πνεύματος, ενώ ο δεύτερος αποτελεί μια αλλοίωση της πνευματικής ζωής. Περιγράφει την απλότητα, την αγάπη και την ταπεινοφροσύνη ως χαρακτηριστικά της γνήσιας ευσέβειας, σε αντίθεση με την υποκρισία, τον φορμαλισμό και τον εγωκεντρισμό του ευσεβισμού. Επιπλέον, αναλύει τους μηχανισμούς αναπαραγωγής του ευσεβισμού σε κλειστές ομάδες και σέκτες, οι οποίοι οδηγούν σε πλύση εγκεφάλου και χειραγώγηση. Τέλος, το κείμενο καταδικάζει τον ευσεβισμό ως δυτική επιρροή που διαστρεβλώνει την ορθόδοξη πνευματικότητα, υπογραμμίζοντας πως ο Χριστιανισμός είναι ελευθερία και αγάπη, όχι θρησκεία.
Δείτε το βίντεο
Ευσεβισμός: Η Μετάλλαξη της Αληθούς Ευσεβείας
Το θέμα του ευσεβισμού, αναφέρεται στη μετάλλαξη της γνήσιας ευσέβειας σε μια απεχθή της μορφή. Αυτή η διάσταση, που αφορά το “είναι” και το “φαίνεσθαι” στην πνευματική ζωή, δεν είναι πάντοτε συνειδητή ή ορατή. Συχνά εκδηλώνεται ανεπαίσθητα, μυστικά, ακόμη και ασύνειδα, στους αφανείς χώρους της ψυχής, αθέατη ακόμα και από τον ίδιο τον φορέα της. Η κατανόηση αυτών των ιδιαίτερα σύνθετων πνευματικών καταστάσεων είναι δυνατή μόνο για τον «ετάζων καρδίας και νεφρούς» Παράκλητο. Ο Όσιος γέρων Παΐσιος, άλλωστε, υπογράμμιζε τη διαφορά ανάμεσα στην «ευρωπαϊκή ευσέβεια», την οποία ταύτιζε με τον ευσεβισμό, και την Ορθόδοξη ευλάβεια.
Η Ψυχοπαθολογία του Ευσεβισμού
Σκιαγραφούνται με σαφήνεια τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν την ψυχοπαθολογία των ευσεβιστών, σε πλήρη αντίθεση με τη γνήσια ευσέβεια, η οποία είναι καρπός του Πνεύματος και φορέας της εν Χριστώ ζωής. Οι ευσεβιστές παρουσιάζονται ως σύνθετοι και στρυφνοί άνθρωποι, με μια φαρισαϊκού τύπου επιθυμία να ξεχωρίζουν και να υπερτερούν έναντι του «αμαρτωλού κόσμου» και των «εκκοσμικευμένων» θρησκευόμενων. Επιδεικνύουν έναν τυπολατρικό και φονταμενταλιστικό χαρακτήρα, όντας φιλοσεχταριστές. Η εμφάνισή τους και ο τρόπος τους χαρακτηρίζονται ως «στημένοι», ενώ είναι απρόσιτοι, ανέραστοι, υποκριτές και πονηροί.
Κεντρικό χαρακτηριστικό τους είναι ένα ιδιαιτέρως φουσκωμένο εγώ, το οποίο τους οδηγεί σε μια ψευδαίσθηση ακάθαρτης «καθαρότητας». Είναι ατομοκεντρικοί, εγωπαθείς κατακριτές των πάντων, ηθικιστές, πουριτανοί και ηθικολόγοι. Η αυτάρκειά τους είναι άθεσμη και ακαλαίσθητη, ενώ είναι άκρως συντηρητικοί, συχνά εθνικιστές και λάτρεις του ολοκληρωτισμού. Η έλλειψη συμπάθειας, αναλγησίας, ανελέητου και στοργής είναι εμφανής, ενώ συχνά είναι και κακεντρεχείς. Η «λυδία λίθος» για την ύπαρξη πνευματικής πλάνης στην περίπτωσή τους είναι η αγένεια που επιδεικνύουν όποτε θιγούν με οποιονδήποτε τρόπο. Είναι ορθοδοξόφρονες μόνο του γράμματος, όχι του πνεύματος, ψυχροί, σοβαροφανείς και αγενείς. Αυτές οι γκρίζες, σκοτεινές, άχρωμες, άνοστες, στυφές, πικρές, παγερές, ανέραστες μορφές, όπως περιγράφονται, κρατούν πεισματικά τους ίδιους μέσα στην εμμονή τους στην ψευδαισθητική περιχαράκωση του εγώ και των κίβδηλων ψυχικών τους αυτασφαλίσεων.
Ο Ευσεβισμός στην Κοινωνία και την Εκκλησία
Οι ευσεβιστές, αν και βρίσκονται παντού, συνωστίζονται με μεγαλύτερη πυκνότητα μέσα στους χώρους των σεκτών, των σχισματικών ομάδων και των παραθρησκευτικών οργανώσεων. Ακόμη και οι πιο καλοπροαίρετοι εξ αυτών, που είναι πνευματικά «ανάπηροι» στην αδυναμία τους να εξέλθουν από αυτές τις φιλοευσεβιστικές ομάδες, χάνουν σταδιακά, ίσως και ανεπαίσθητα, κάθε ίχνος υγιούς πνευματικής κατάστασης και το άρωμα της ορθόδοξης ευλάβειας. Η υποτιθέμενη «καλοσύνη» τους αμφισβητείται σκληρά, αμείλικτα και απογοητευτικά, με την απάντηση να είναι αρνητική ως προς το αν είναι τόσο καλοί χριστιανοί όσο δείχνουν.
Εντός της επίσημης Εκκλησίας, ο εκδυτικισμός, που προέρχεται από τον ιστορικό συγκερασμό παπισμού, προτεσταντισμού, φραγκοκρατίας και οθωμανικού ζυγού, έχει βρει εραστές στις παρεκκλησιαστικές οργανώσεις. Η επίσημη Εκκλησία φαίνεται να τηρεί «ενοχική σιγή». Η πλειοψηφία των μελών της, από τους απλούς λαϊκούς μέχρι την ανώτατη ηγεσία, πάσχει και είναι στιγματισμένη από την ευσεβιστική και οργανωσιακή «μέντα» (νοοτροπία).
Μηχανισμοί Αναπαραγωγής και Συνέπειες του Ευσεβισμού
Ο ευσεβισμός έχει αναπτύξει τους δικούς του μηχανισμούς και χώρους εκκόλαψης για την αναπαραγωγή αυτής της «δυτικής – προπαντός – εισαγόμενης έκνομης «ευσεβείας»». Η επιλογή κλειστών ομάδων και η ανάδειξη συγκεκριμένων «γερόντων» – εξομολογητών – πνευματικών ηγετών αποτελεί έναν αυτόματο τρόπο αναπαραγωγής «θλιβερών φωτοκοπιών» και τη διαιώνιση μιας γενιάς που απέχει κατά πολύ από την ορθόδοξη πνευματικότητα.
Οι πνευματικές ενέργειες που διενεργούνται σε βάρος των οπαδών του ευσεβισμού χαρακτηρίζονται ως εγκληματικές. Περιλαμβάνουν:
- Τον έλεγχο των συνειδήσεων.
- Τη δημιουργία φοβικών και εξαρτημένων προσωπικοτήτων, κάτι που γίνεται έντεχνα και αδιόρατα.
- Την πλύση εγκεφάλου.
- Την απαγόρευση «συμμείξεως» με τους «ακάθαρτους εκτός» ή το «πλήθος».
- Τη διεστραμμένη καθοδήγηση, η οποία δεν προωθεί την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας και της ετερότητας, αλλά τη στανική πειθαρχία και την αναγκαστική υπακοή.
Αυτές οι ενέργειες πλήττουν τόσο τους πωρωμένους όσο και τους αδύναμους και αφελείς οπαδδούς του ευσεβισμού. Μέσω αυτών των μηχανισμών, οι ευσεβιστές δυσφημούν τον χριστιανισμό και εκδιώκουν τους υποψήφιους ακόλουθους του Χριστού.
Η Αληθής Χριστιανική Ζωή σε Αντίθεση με τον Ευσεβισμό
Σε πλήρη αντίθεση με την ψευδή «αγιότητα» του ευσεβισμού, ο χριστιανισμός είναι ελευθερία, απλότητα, αρχοντιά και αγάπη. Δεν αποτελεί απλώς μια θρησκεία, αλλά μια σύναξη γύρω από τον Χριστό, μια οικογένεια, την Εκκλησία. Οι φατρίες και οι σέχτες των «καθαρών» κάθε εποχής δεν έχουν καμία θέση σε αυτό το αγιασμένο Σώμα, καθώς πιστεύουν πως κατέχουν μια δική τους, ανώτερη και πιο ποιοτική «αγιότητα». Η γνήσια ευσέβεια, αντίθετα, είναι καρπός του Πνεύματος, με χαρακτηριστικά όπως η απλότητα, ο αντιφορμαλισμός, η προσήνεια, η αγαθοσύνη, η ταπείνωση, η αγάπη και η συγχώρεση των πάντων, η πραότητα, η ειρήνη και η ευγένεια. Αυτά τα χαρακτηριστικά αποτελούν το μέτρο σύγκρισης για την ορθόδοξη οντολογική ταυτότητα.