Δείτε τα βίντεο
Τι είναι ο Παράδεισος και η Νέα Ιερουσαλήμ;
Ευλογία και Προσευχή
Η ομιλία ξεκινά με μια μικρή δέηση προς τον Θεό δημιουργό του ουρανού και της γης, και την παράκληση να στείλει το Άγιο Πνεύμα στον ομιλητή και στους ακροατές, ώστε να τους δώσει σύνεση, σοφία και προθυμία να κατανοήσουν τους θείους λόγους.
Ο Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος αναφέρεται στην αγάπη που πρέπει να έχουμε προς όλους τους ανθρώπους, ακόμη και προς τους εχθρούς μας, ακολουθώντας την εντολή του Κυρίου. Σκοπός του είναι να δείξει έναν τρόπο για να πλησιάσουν οι ακροατές τον Θεό και να γίνουν ευτυχισμένοι.
Η Παροδικότητα της Επίγειας Ζωής
Ο Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος τονίζει ότι η ζωή στη γη είναι παροδική και ότι δεν είμαστε εδώ για να μείνουμε για πάντα. Αναφέρει ότι δεν έχουμε εδώ μια διαρκή πόλη, αλλά επιζητούμε τη μέλλουσα. Εάν κερδίσουμε όλο τον κόσμο αλλά χάσουμε την ψυχή μας, δεν ωφελούμαστε. Η πραγματική ευτυχία βρίσκεται στους ουρανούς, στην αιώνια πατρίδα μας. Όλοι είμαστε προορισμένοι για την άνω Ιερουσαλήμ, αλλά δεν πηγαίνουν όλοι εκεί, διότι δεν γνωρίζουν τον τρόπο.
Η Άνω Ιερουσαλήμ και η Δυσκολία Κατανόησής Της
Η Άνω Ιερουσαλήμ είναι η πόλη της πραγματικής ευτυχίας και μακαριότητας, που καλούμαστε να κατοικήσουμε. Δεν είναι εύκολο να κατανοήσουμε τι είναι η Άνω Ιερουσαλήμ, ούτε είναι δυνατό για τον ανθρώπινο νου να το χωρέσει. Μόνο άγιοι και ενάρετοι άνδρες, που έλαβαν τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και καθάρισαν τον εαυτό τους από κάθε αμαρτία, αξιώθηκαν να τη δουν με τα μάτια της ψυχής τους, ακόμη και με το σώμα τους.
Μαρτυρίες Αγίων για την Άνω Ιερουσαλήμ
Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος: Ο Ιωάννης είδε την Αγία Πόλη, την Άνω Ιερουσαλήμ, να κατεβαίνει από τον Θεό, στολισμένη σαν νύφη. Άκουσε μια μεγάλη φωνή που έλεγε ότι η σκηνή του Θεού είναι με τους ανθρώπους, και θα κατοικήσει μαζί τους. Ο Θεός θα εξαλείψει κάθε δάκρυ από τα μάτια τους, και δεν θα υπάρχει πια θάνατος, πένθος, κραυγή, πόνος ή κόπος. Ο Θεός είπε: “Ιδού, γέγοναν τα πάντα καινά”. Αυτή είναι η πόλη που ο Θεός θα είναι Θεός τους, και αυτοί θα είναι λαός του και παιδιά του.
Απόστολος Παύλος: Ο Παύλος αναφέρθηκε σε έναν άνθρωπο που αρπάχθηκε μέχρι τον τρίτο ουρανό και είδε άρρητα ρήματα, τα οποία δεν επιτρέπεται σε άνθρωπο να λαλεί. Μας λέει ότι είμαστε τέκνα Θεού, και δεν έχει φανερωθεί τι θα γίνουμε. Όταν φανερωθεί ο Χριστός, θα είμαστε όμοιοι με Αυτόν, διότι θα Τον δούμε όπως είναι. Η πατρίδα μας είναι στους ουρανούς, από όπου περιμένουμε τον Σωτήρα Χριστό, ο οποίος θα μετασχηματίσει το σώμα της ταπείνωσής μας σε σύμμορφο με το σώμα της δόξας Του.
Άγιος Αυγουστίνος: Η Ουράνια Ιερουσαλήμ είναι η κατοικία των προφητών, των αποστόλων, των μαρτύρων, των ομολογητών, των οσίων και των δικαίων. Εκεί δεν υπάρχει κανένα κακό, αλλά κάθε αγαθό, και δεν υπάρχει εχθρός που να πολεμά. Υπάρχει άκρα και βεβαία ασφάλεια, γαλήνη, ησυχία, ευτυχία και αιώνια μακαριότητα. Εκεί είναι η Αγία Τριάς, και θα βλέπουμε το πρόσωπο του Χριστού πρόσωπο με πρόσωπο. Ο Δαυίδ λέει: “Θα χορτάσω όταν δω τη δόξα Σου”.
Η Αδυναμία Πλήρους Κατανόησης και το Παράδειγμα του Αγίου Αυγουστίνου
Παρά τις μαρτυρίες των αγίων, ο νους μας δεν μπορεί να συλλάβει πλήρως τη δόξα του παραδείσου.
Ο Άγιος Αυγουστίνος, προσπαθώντας να εξερευνήσει την ουράνια πόλη και να γράψει ένα βιβλίο γι’ αυτήν, βυθιζόταν σε ένα πέλαγος από το οποίο δεν μπορούσε να εξέλθει. Μια μέρα, βλέποντας ένα παιδί να προσπαθεί να βάλει όλη τη θάλασσα σε μια μικρή λακκούβα, κατάλαβε ότι είναι πιο εύκολο να χωρέσει η θάλασσα στη λακκούβα παρά η ουράνια δόξα στο ανθρώπινο μυαλό. Όταν πέθανε ο φίλος του, Ιερώνυμος, ο Αυγουστίνος παρακάλεσε τον Θεό να του φανεί στον ύπνο και να του πει πώς είναι στον παράδεισο. Ο Ιερώνυμος του φάνηκε και του είπε ότι η ουράνια δόξα και μακαριότητα δεν περιγράφεται με λόγια ούτε κατανοείται με τον νου.
Ο Άγιος Αυγουστίνος και η κατανόηση του Παραδείσου
Ο Άγιος Αυγουστίνος αφιέρωσε πολύ χρόνο στην εξερεύνηση των Μυστηρίων του Θεού, αλλά παρόλα αυτά, δεν μπόρεσε να την κατανοήσει πλήρως. Όταν προσπαθούσε να συλλάβει το μεγαλείο, την ευτυχία και τη μακαριότητα του παραδείσου, ή πώς είναι η Αγία Τριάδα ένιωθε σαν να βυθιζόταν σε ένα πέλαγος χωρίς διέξοδο.
Μια μέρα, ενώ περπατούσε στην παραλία σκεπτόμενος για ένα βιβλίο που ήθελε να γράψει για την Αγία Τριάδα και τον Παράδεισο, είδε ένα μικρό παιδί να προσπαθεί να αδειάσει τη θάλασσα σε μια μικρή λακκούβα που είχε φτιάξει στην άμμο. Όταν ο Αυγουστίνος ρώτησε το παιδί τι έκανε, το παιδί απάντησε ότι προσπαθούσε να βάλει όλη τη θάλασσα στη λακκούβα. Τότε, ο άγιος Αυγουστίνος γέλασε κοροϊδευτικά. Αλλά το παιδί, που ήταν Άγγελος Κυρίου, του εξήγησε ότι είναι πιο εύκολο η θάλασσα να χωρέσει σε αυτή τη μικρή λακκούβα παρά για το μυαλό του ανθρώπου να κατανοήσει την Ουσία του Θεού, την Αγία Τριάδα και τον Παράδεισο.
Αυτό το περιστατικό τον έκανε να συνειδητοποιήσει ότι ο παράδεισος είναι κάτι που μπορούμε να απολαύσουμε, αλλά όχι να κατανοήσουμε πλήρως.
Ο Άγιος Ιερώνυμος και η Ουράνια Δόξα
Ο Άγιος Ιερώνυμος, ένας άλλος μεγάλος Πατέρας της Εκκλησίας και φίλος του Αυγουστίνου, υπήρξε επίσης αναζητητής της αλήθειας και της κατανόησης των ουρανίων.
Μετά τον θάνατο του Αγίου Ιερώνυμου, ο Άγιος Αυγουστίνος παρακαλούσε τον Θεό να του φανεί ο φίλος του στον ύπνο του και να του περιγράψει πώς είναι τα πράγματα στον παράδεισο. Μια νύχτα, ο Άγιος Ιερώνυμος φάνηκε στον Αυγουστίνο και του είπε ότι η ουράνια δόξα και μακαριότητα δεν μπορούν να περιγραφούν με λόγια ούτε να κατανοηθούν πλήρως από τον ανθρώπινο νου. Ακόμη και οι άγγελοι απολαμβάνουν αυτή τη δόξα, και ο ανθρώπινος νους δεν μπορεί να τη χωρέσει. Επίσης ανέφερε ότι ούτε ο Απόστολος Παύλος μπόρεσε να περιγράψει αυτά που είδε.
Αυτές οι ιστορίες τονίζουν την αδυναμία του ανθρώπινου νου να συλλάβει πλήρως το μεγαλείο και την ομορφιά του παραδείσου, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για πίστη και ελπίδα στην απόκτηση της ουράνιας δόξας. Ο ανθρώπινος νους έχει όρια και δεν μπορεί να συλλάβει πλήρως το μεγαλείο και την ομορφιά του παραδείσου. Ωστόσο, αυτό δεν πρέπει να μας απογοητεύει, αλλά να μας ωθεί σε μια βαθύτερη πίστη και ελπίδα στην απόκτηση της ουράνιας δόξας. Η αληθινή γνώση του Θεού και του παραδείσου δεν έρχεται μόνο μέσω της λογικής, αλλά κυρίως μέσω της αγάπης, της πίστης και της καθαρής καρδιάς.
Σκέψεις για την Ουράνια Πατρίδα και Προετοιμασία
Συχνά αμελούμε την ουράνια πατρίδα και δεν σκεφτόμαστε τα αγαθά που μας έχει ετοιμάσει ο Θεός. Πρέπει να πιστεύουμε και να κατανοούμε τι μεγαλείο είναι η πατρίδα μας, την οποία καταφρονούμε. Ο Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος υπόσχεται να εξηγήσει πώς μπορούμε να γίνουμε άξιοι να αποκτήσουμε αυτήν την ουράνια πατρίδα.
Πώς θα πάμε στον Παράδεισο;
Η Πίστη και η Αγάπη ως τα Δύο Αναγκαία Φτερά για την Πτήση προς την Άνω Ιερουσαλήμ
Για να μπορέσουμε να φτάσουμε στην άνω Ιερουσαλήμ, είναι απαραίτητο να είμαστε εφοδιασμένοι με δύο πτέρυγες, οι οποίες είναι η πίστη και η αγάπη. Δεν είναι αρκετό μόνο ένα φτερό, διότι όπως τα πτηνά χρειάζονται δύο φτερά για να πετάξουν, έτσι και εμείς χρειαζόμαστε και την πίστη και την αγάπη. Η πίστη που σώζει είναι αυτή που αισθανόμαστε, η αληθινή, η θερμή και η στέρεα πίστη.
Η Πίστη και τα Σημεία που τη Συνοδεύουν
Ο Κύριος, όταν απέστειλε τους αποστόλους στον κόσμο για να κηρύξουν, τους είπε ότι όσοι πιστεύουν θα κάνουν σημεία. Συγκεκριμένα, θα διώχνουν δαιμόνια στο όνομά Του, θα μιλούν ξένες γλώσσες, δεν θα θανατώνονται αν πιουν δηλητήριο και θα θεραπεύουν τους αρρώστους. Δυστυχώς, σήμερα αυτά τα σημεία απουσιάζουν, γεγονός που υποδηλώνει την έλλειψη πραγματικής και στερεάς πίστης.
Τα Αποτελέσματα και τα Κατορθώματα της Πίστεως
Στην προς Εβραίους επιστολή του, ο απόστολος Παύλος αναφέρει τα κατορθώματα των αγίων δια της πίστεως. Αυτοί κατηγόρησαν βασιλείες, εργάστηκαν δικαιοσύνη, πέτυχαν επαγγελίες, έσβησαν τη δύναμη της φωτιάς, έφραξαν τα στόματα των λεόντων, ανέστησαν ανθρώπους εκ νεκρών. Πολλοί άγιοι πέρασαν τη ζωή τους με στερήσεις, θλίψεις και κακουχίες για την πίστη τους στον Χριστό, ζώντας σε ερημιές, βουνά, σπηλιές και τρύπες της γης. Όλα αυτά τα θαύματα ήταν αποτελέσματα της πίστεως.
Η Επιδημία και η Δοκιμασία της Πίστεως στην Αλεξάνδρεια
Η ιστορία ξεκινά στην Αίγυπτο, και συγκεκριμένα στην Αλεξάνδρεια, μια μεγάλη και σημαντική πόλη της εποχής. Η Αλεξάνδρεια ήταν μια πολυπολιτισμική πόλη με μεγάλη ελληνική κοινότητα, που αριθμούσε πάνω από 500.000 κατοίκους. Εκείνη την περίοδο, η πόλη μαστιζόταν από μια θανατηφόρα επιδημία, που προκαλούσε τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων.
Η Ενοχή των Χριστιανών και η Δοκιμασία της Πίστης
Μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα φόβου και απελπισίας, ένας Εβραίος γιατρός, ο οποίος είχε προσχωρήσει στην αυλή του βασιλιά για να αποκτήσει εύνοια, κατηγόρησε τους χριστιανούς για την επιδημία. Υποστήριξε ότι οι χριστιανοί χρησιμοποιούσαν ένα ξύλο (αναφερόμενος στον Σταυρό) για να μαγεύουν το νερό, προκαλώντας έτσι την ασθένεια. Ο βασιλιάς, επηρεασμένος από αυτές τις κατηγορίες, κάλεσε τον Πατριάρχη και τον κατηγόρησε για τις πράξεις των χριστιανών. Ο Πατριάρχης αρνήθηκε τις κατηγορίες, εξηγώντας ότι ο Σταυρός χρησιμοποιείται για την αποτροπή της ασθένειας.
Όμως, ο Εβραίος γιατρός δεν ησύχασε και συνέχισε να υποκινεί τον βασιλιά εναντίον των χριστιανών. Του πρότεινε να τους θανατώσει όλους ή να τους αναγκάσει να αλλάξουν την πίστη τους, καθώς πίστευαν σε έναν “πλάνη” (τον Ιησού Χριστό) που είχε σταυρωθεί από τους προγόνους τους και είχε αφήσει ένα βιβλίο γεμάτο ψέματα. Για να αποδείξει την “ανοησία” της χριστιανικής πίστης, ο γιατρός υπέδειξε στον βασιλιά ένα χωρίο από το Ευαγγέλιο, όπου ο Χριστός λέει στους μαθητές του ότι αν έχουν πίστη, μπορούν να μετακινήσουν ένα βουνό.
Ο βασιλιάς, θεωρώντας αυτό το αίτημα παράλογο, κάλεσε τον Πατριάρχη και του ζήτησε να μετακινήσει ένα βουνό. Του έδωσε προθεσμία μιας εβδομάδας, απειλώντας ότι αν δεν το έκανε, θα εξολόθρευε όλους τους χριστιανούς ή θα τους εξισλαμούσε.
Η Προσευχή ως Μόνη Ελπίδα
Ο Πατριάρχης, απελπισμένος, κάλεσε όλους τους χριστιανούς να κλειστούν στα σπίτια τους και να προσεύχονται με δάκρυα για να τους ελεήσει ο Θεός. Ο ίδιος, μαζί με τον κλήρο, προσευχόταν ακατάπαυστα στην εκκλησία. Εκείνη την περίοδο, Πατριάρχης στην Κωνσταντινούπολη ήταν ο Ιερεμίας.
Καθώς η εβδομάδα πλησίαζε στο τέλος της, και συγκεκριμένα την Παρασκευή, ενώ ο Πατριάρχης προσευχόταν με θέρμη, ένας άγγελος Κυρίου εμφανίστηκε και του είπε ότι μόνο η προσευχή ενός τσαγκάρη θα μπορούσε να εισακουστεί από τον Θεό και να σώσει τους χριστιανούς.
Ο Τσαγκάρης: Ένας Άνθρωπος της Πίστης
Ο άγγελος υπέδειξε στον Πατριάρχη να βρει τον τσαγκάρη σε μια φτωχική συνοικία. Τον περιέγραψε ως έναν άνθρωπο που, παρά τα λίγα γράμματα που ήξερε, ήταν αφοσιωμένος στον Θεό και διάβαζε την ακολουθία του. Ήταν ένας άνθρωπος με μεγάλη αγάπη και πίστη, που έβαζε σε εφαρμογή όσα διάβαζε.
Επιπλέον, ο τσαγκάρης ήταν γνωστός για την ελεημοσύνη του. Κρατούσε μόνο τα απαραίτητα για τη ζωή του από το ημερομίσθιό του και τα υπόλοιπα τα μοίραζε στους φτωχούς.
Μια φορά, ενώ εργαζόταν στο εργαστήριό του, μια γυναίκα με ανήθικες προθέσεις πήγε να του πάρει μέτρα για παπούτσια. Ο τσαγκάρης, για να αποφύγει τον πειρασμό, αφαίρεσε το μάτι του με ένα σουβλί, εφαρμόζοντας κυριολεκτικά την εντολή του Ευαγγελίου που λέει ότι αν το μάτι σε σκανδαλίζει, πρέπει να το βγάλεις. Ο Θεός όμως δεν τον εγκατέλειψε.
Η Συνάντηση και η Προσευχή
Ακολουθώντας τις οδηγίες του αγγέλου, ο Πατριάρχης βρήκε τον τσαγκάρη και τον παρακάλεσε να προσευχηθεί για τη σωτηρία των χριστιανών. Ο τσαγκάρης, ταπεινός και θεωρώντας τον εαυτό του αμαρτωλό, δίστασε αρχικά, αλλά τελικά δέχτηκε. Ο Πατριάρχης του ζήτησε να παρευρεθεί την Κυριακή, όπου θα έπρεπε να διατάξει το βουνό να μετακινηθεί.
Την Κυριακή, ο Πατριάρχης και ο τσαγκάρης παρουσιάστηκαν μπροστά στον βασιλιά και το συγκεντρωμένο πλήθος. Ο βασιλιάς, περιτριγυρισμένος από τους αυλικούς του και πλήθος κόσμου, περίμενε να δει αν ο Πατριάρχης θα κατάφερνε να μετακινήσει το βουνό.
Το Θαύμα της Μετακίνησης του Όρους
Ο Πατριάρχης πήρε τον τσαγκάρη και προχώρησαν μπροστά. Δεξιά και αριστερά στέκονταν οι άνθρωποι, ενώ σε ένα μέρος βρίσκονταν οι Έλληνες, γεμάτοι ανησυχία αλλά και πίστη. Αφού προχώρησαν 60-70 μέτρα, γονάτισαν και οι δύο και προσευχήθηκαν για αρκετή ώρα. Ο κόσμος παρακολουθούσε με κομμένη την ανάσα.
Σηκώθηκαν και ο Πατριάρχης ζήτησε από τον τσαγκάρη να διατάξει το βουνό να έρθει. Ο τσαγκάρης όμως αρνήθηκε και είπε ότι ο ίδιος ο Πατριάρχης έπρεπε να το κάνει. Μετά από μια σύντομη διαφωνία, ο τσαγκάρης έκανε το σημείο του σταυρού και, με φωνή δυνατή, στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, διέταξε το βουνό να μετακινηθεί.
Αμέσως, ακούστηκε ένας φοβερός κρότος και όλοι είδαν το βουνό να σηκώνεται. Κόπηκε σε τρία κομμάτια και άρχισε να κινείται προς το μέρος του βασιλιά και του πλήθους. Ο βασιλιάς, τρομοκρατημένος, έπεσε στα πόδια του Πατριάρχη και τον παρακάλεσε να σταματήσει το βουνό, για να μην καταπλακώσει και σκοτώσει τους πάντες.
Ο Πατριάρχης σταμάτησε το βουνό, το οποίο και σταμάτησε. Όλοι φώναζαν “Κύριε ελέησον” και αναγνώριζαν τη δύναμη της πίστης των χριστιανών. Ακόμη και οι Εβραίοι και οι Οθωμανοί, καθώς και ο ίδιος ο βασιλιάς, πίστεψαν.
Η Δοκιμασία με το Δηλητήριο
Ενθουσιασμένος, ο βασιλιάς κάλεσε τον Εβραίο γιατρό και τον ρώτησε αν αυτά που έλεγε το Ευαγγέλιο των χριστιανών ήταν αλήθεια. Ο γιατρός πρότεινε να δώσει στον Πατριάρχη ένα θανατηφόρο δηλητήριο και αν δεν πάθαινε τίποτα, τότε θα πίστευε.
Ο βασιλιάς συμφώνησε και ο Πατριάρχης, χωρίς δισταγμό, ήπιε όλο το δηλητήριο, αφού πρώτα έκανε το σημείο του σταυρού. Παραδόξως, δεν έπαθε τίποτα. Ο Εβραίος γιατρός θαύμασε, καθώς περίμενε ότι ο Πατριάρχης θα πέθαινε ακαριαία, λόγω της ισχύος του δηλητηρίου.
Τότε, ο Πατριάρχης πρότεινε στον βασιλιά να δώσει το δηλητήριο στον Εβραίο γιατρό. Ο γιατρός αρνήθηκε, αλλά ο βασιλιάς τον απείλησε με θάνατο αν δεν το έπινε. Ο γιατρός, βλέποντας ότι δεν είχε άλλη επιλογή, ήπιε το δηλητήριο και πέθανε αμέσως.
Το Τέλος της Ιστορίας και η Βρύση του Τσαγκάρη στην Έρημο του Σινά
Ο βασιλιάς, συγκλονισμένος από τα θαύματα που είδε, πίστεψε κρυφά στον Χριστό. Κάλεσε τον Πατριάρχη, βαφτίστηκε κρυφά και έγινε μοναχός, αλλά το γεγονός αυτό κρατήθηκε μυστικό για να μην προκληθούν αντιδράσεις από τους Οθωμανούς.
Όσο για τον τσαγκάρη, σύμφωνα με ένα χειρόγραφο, κάποτε που υπήρχε έλλειψη νερού για τους μοναχούς στο όρος Σινά, προσευχήθηκε σε μια πέτρα και από εκεί ανέβλυσε νερό. Η πηγή αυτή υπάρχει μέχρι σήμερα και ονομάζεται “η βρύση του τσαγκάρη“.
Αυτή η ιστορία, όπως τονίζεται στην πηγή, αποτελεί ένα παράδειγμα της δύναμης της πίστης. Ακόμη και ένας απλός και φτωχός άνθρωπος, με πίστη και αφοσίωση στον Θεό, μπορεί να κάνει θαύματα. Η πίστη οδηγεί στην αγάπη και στις άλλες αρετές, και μας αξιώνει να γίνουμε και εμείς “θεοί κατά χάρην” και να κληρονομήσουμε την αιώνια ζωή.
Η Πίστη ως Εισαγωγή στην Αγάπη και στις Άλλες Αρετές
Η πίστη είναι απαραίτητη για τη σωτηρία, αλλά πρέπει να συνοδεύεται από έργα. Η πίστη είναι η εισαγωγή και μας οδηγεί στην αγάπη και στις άλλες αρετές. Ο πρωτοκορυφαίος απόστολος Πέτρος λέει ότι εν τη πίστη πρέπει να υπάρχει η αρετή, εν τη αρετή η γνώση, εν τη γνώσει η εγκράτεια, εν τη εγκρατεία η υπομονή, εν τη υπομονή η ευσέβεια, εν τη ευσεβεία η φιλαδελφία και εν τη φιλαδελφία η αγάπη. Όποιος πιστεύει, φοβάται την αμαρτία και τον Θεό, ταπεινώνεται, γίνεται πράος, καθαίρεται και αξιώνεται να συγκαταστεί με τον Χριστό. Πρέπει να αγαπάμε τον Θεό για να γίνουμε θεοί κατά χάριν και να αξιωθούμε της βασιλείας των ουρανών.