Κατά την ταπεινή μου άποψη τα βιβλία είναι σαν τις γυναίκες. Άλλες τις ερωτεύεσαι με την πρώτη ματιά, άλλες τις αγαπάς με το πέρασμα του χρόνου και άλλες δεν τις χωνεύεις -όπως τις πεθερές- όσο καιρό και να περάσεις μαζί τους. Ένα από τα βιβλία της πρώτης κατηγορίας -το ερωτεύτηκα σχεδόν μόλις το έπιασα στα χέρια μου- είναι το «Ο Πλάτων και ο Πλατύπους μπαίνουν σε ένα μπαρ…», των Τομ Κάθκαρτ και Νταν Κλάιν, που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα τον Σεπτέμβρη του 2008 από τις εκδόσεις Πλατύπους. Την μετάφραση του βιβλίου υπογράφει η Πηνελόπη Τριαδά, ενώ την επιστημονική επιμέλεια ο Ιωάννης Α. Λιάκουρας.
Πριν όμως σας μιλήσω γι’ αυτό επιτρέψτε μου να ανοίξω μια παρένθεση. Στα μαθητικά μου χρόνια, παρόλο που υπήρξα καλός μαθητής, δεν μου άρεσε ποτέ το σχολείο. Ποτέ, εκτός από την έκτη δημοτικού. Δάσκαλός μου τότε ήταν ένας άνθρωπος που είχε μόλις έρθει από την Γερμανία -Έλληνας που ασκούσε το λειτούργημα του στα εκεί Ελληνικά σχολεία. Αυτός ο άνθρωπος, με διάφορα τεχνάσματα, μας έκανε να περάσουμε υπέροχα εκείνη την χρονιά, να μάθουμε με ευχάριστους τρόπους και να αγαπήσουμε κάθε λεπτό που περάσαμε μαζί του. Θα μου πείτε γιατί σας τα λέω αυτά… Απλά θέλω να πω ότι έχει μεγάλη σημασία στην μάθηση ο τρόπος που χρησιμοποιεί ο κάθε “δάσκαλος”. Και επανερχόμαστε στο βιβλίο…
Σκοπός των δύο συγγραφέων είναι να κάνουν κτήμα των αναγνωστών τους διάφορες έννοιες και πρακτικές της φιλοσοφίας. Ο τρόπος που επέλεξαν να το κάνουν αυτό είναι, όσο κι αν φαντάζει περίεργο, το χιούμορ. Στην αρχή, του βιβλίου, θα βρείτε κάποιες σκέψεις τους σχετικά με τα ανέκδοτα και τη φιλοσοφία. Σκέψεις που αποδεικνύουν ότι αυτά τα δύο, πολλές φορές, δεν έχουν και πολύ μεγάλη απόσταση μεταξύ τους. Κάποιες φορές, δε, ταυτίζονται. Την κατάσταση αυτή, δηλαδή όταν ένα ανέκδοτο και μια φιλοσοφική σκέψη ταυτίζονται, ο Τομ Κάθκαρτ και ο Νταν Κλάιν την ονομάζουν Φαρσοσοφία.
Το «Ο Πλάτων και ο Πλατύπους μπαίνουν σε ένα μπαρ…» είναι ένα βιβλίο γεμάτο ανέκδοτα, μικρές ιστορίες, σκέψεις φιλοσόφων και έξυπνες φράσεις. Οι συγγραφείς οδηγούν τον αναγνώστη σε ευχάριστες διαδρομές στον φιλοσοφικό χώρο, κάνοντας στάσεις σε διάφορα σημαντικά και άκρως ενδιαφέροντα σημεία του.
Μαζί τους θα “συζητήσετε” περί Μεταφυσικής, όπου θα σας κάνουν να χαμογελάσετε και να πείτε «κοίτα να δεις…» λέγοντας σας πράγματα όπως το:
Ο αισιόδοξος λέει: «Το ποτήρι είναι μισογεμάτο».
Ο απαισιόδοξος λέει: «Το ποτήρι είναι μισοάδειο».
Ο ορθολογιστής λέει: «Αυτό το ποτήρι είναι δύο φορές μεγαλύτερο απ’ όσο χρειάζεται να είναι».
Θα εντρυφήσετε σε θέματα Λογικής, γελώντας με την καρδιά σας, καθώς θα σας διηγούνται ανέκδοτα όπως:
Ένας ογδοντάρης σε ένα γηροκομείο πλησιάζει μια ηλικιωμένη γυναίκα που φορά ένα καυτό ροζ κάπρι παντελόνι και λέει:
«Σήμερα είναι τα γενέθλιά μου».
«Υπέροχα», απαντά εκείνη. «Βάζω στοίχημα ότι μπορώ να σου πω ακριβώς πόσο χρονών είσαι».
«Αλήθεια; Πώς;»
Η γυναίκα απαντά. «Είναι εύκολο. Κατέβασε το παντελόνι σου».
Ο άντρας κατεβάζει το παντελόνι του.
«Εντάξει» λέει «τώρα κατέβασε το εσώρουχό σου».
Ο άντρας κάνει αυτό που του λέει. Τον πασπατεύει για λίγο και λέει: «Είσαι ογδόντα τεσσάρων!»
Εκείνος λέει: «Πως το ξέρεις;»
Κι εκείνη λέει: «Μου το είπες χθες».
Το ταξίδι όμως είναι ακόμα στην αρχή. Η Επιστημολογία (Η θεωρία της γνώσης) και η Ηθική περιμένουν να τις γνωρίσετε. Και αν σκέφτεστε πόσο διασκεδαστική μπορεί να είναι η ηθική, διαβάστε αυτό:
Ο Μωυσής κατεβαίνει αργά από το Όρος Σινά, με τις πλάκες στα χέρια, και ανακοινώνει στο συγκεντρωμένο πλήθος.
«Έχω καλά νέα και έχω κακά νέα. Τα καλά νέα είναι ότι κατάφερα να Τον πείσω να κατέβει στις δέκα. Τα κακά νέα είναι ότι τελικά μπήκε και η “μοιχεία”».
Έννοιες όπως η Φιλοσοφία της Θρησκείας, ο Υπαρξισμός, η Φιλοσοφία της Γλώσσας, η Κοινωνική και Πολιτική Φιλοσοφία, η Σχετικότητα αλλά και η Μεταφιλοσοφία, θα είναι οι επόμενοι σταθμοί σας σε αυτό το εκπληκτικό, άκρως διασκεδαστικό αλλά και απόλυτα χρήσιμο βιβλίο. Γιατί χρήσιμο; Μα, γιατί η φιλοσοφία εξετάζει διάφορα ζητήματα και βοηθά τον κάθε ένα από εμάς να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα και λύσεις στα προβλήματα που τον απασχολούν. Μέσω του βιβλίου αυτού η φιλοσοφία θα ανοίξει νέους ορίζοντες στην σκέψη σας και πάνω απ’ όλα θα το κάνει αυτό μέσω ενός πράγματος που λατρεύουμε όλοι. Τα ανέκδοτα!
Και μιας και αρχίσαμε με μια ιστοριούλα, ας κλείσουμε με μία δεύτερη. Κάποια στιγμή, στα φοιτητικά μου χρόνια -πριν μερικούς αιώνες- διάβασα την «Ασκητική» του Νίκου Καζαντζάκη και την ερωτεύτηκα όπως έγινε και με το «Ο Πλάτων και ο Πλατύπους μπαίνουν σε ένα μπαρ…». Την είχα, συνέχεια μαζί μου όπου και αν πήγαινα. Την διάβασα άπειρες φορές, την έκανα δώρο σε γιορτές φίλων και την έδωσα σε μια συμφοιτήτρια προσπαθώντας να γίνω γι’ αυτήν κάτι παραπάνω από συμφοιτητής… Με λίγα λόγια το «έλιωσα» το βιβλίο από την πολύ χρήση!
Ευτυχώς για εμάς, οι εκδόσεις Πλατύπους προέβλεψαν ότι το νέο βιβλίο τους θα γίνει ο καθημερινός σύντροφος πολλών Ελλήνων και το “εξόπλισαν” με όλα τα απαραίτητα… σκληρό εξώφυλλο, ευανάγνωστη και όμορφη γραμματοσειρά και μια πολύ προσεγμένη έκδοση, κάτι που διακρίνει βέβαια όλα τους τα βιβλία.
Η πρόταση μου; Μπείτε στο πρώτο βιβλιοπωλείο που θα συναντήσετε και αγοράστε το. Όταν γυρίσετε σπίτι, καθίστε αναπαυτικά στην αγαπημένη σας γωνιά και βουτήξτε στην μαγεία της φιλοσοφίας και του χιούμορ. Έχετε το μαζί σας στην τσάντα σας πρόχειρο, προτείνετε το και δωρίστε το στα αγαπημένα σας πρόσωπα.
Αν απ’ την άλλη θέλετε να βγάλετε γκόμενα ή γκόμενο γραφτείτε καλύτερα σε ένα γυμναστήριο… το βιβλίο αυτό δεν θα μπορέσει να σας φανεί χρήσιμο σε αυτό τον τομέα, όπως δεν μου φάνηκε χρήσιμη και εμένα η «Ασκητική» τότε… η νεαρά προτίμησε ένα πιο καλλίγραμμο νεαρό να της κάνει παρέα τα κρύα βράδια του χειμώνα…
Έκανα μόλις μια φιλοσοφική σκέψη ή μου φαίνεται; Καλή ανάγνωση!!!
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Επιτέλους, ένα υπερεντατικό σεμινάριο φιλοσοφίας μέσω ανεκδότων. Πράγματι, τα αστεία εξηγούν το νόημα των πάντων σε αυτό το ζωηρό βιβλίο, που ξεχειλίζει από ανέκδοτα, χιούμορ βαριετέ, καρτούν, μέχρι και κάνα-δυο πεντάστιχα.
Οι απόφοιτοι της φιλοσοφικής σχολής του Χάρβαρντ, Τομ Κάρθκαρτ και Νταν Κλάιν, είναι οι τελετάρχες σας σε αυτό το ξεκαρδιστικό και ωστόσο βαθυστόχαστο ταξίδι μέσα από τη Δυτική φιλοσοφία, που καλύπτει θέματα όπως:
ΛΟΓΙΚΗ: Ο Σέρλοκ Χολμς ποτέ δε συμπέρανε τίποτα!
ΥΠΑΡΞΙΣΜΟΣ: Δεν έχεις ζήσεις αν δε σκέφτεσαι το θάνατο όλη την ώρα.
ΗΘΙΚΗ: Η συνεισφορά των Σοπράνος στο Χρυσό Κανόνα.
ΓΛΩΣΣΑ: Όλα εξαρτώνται από το ποιος είναι ο ορισμός του “είναι”.
«Γέλασα, έμαθα, το ‘φχαριστήθηκα» – Ρόι Μπλάουντ Τζ.
Ο ΤΟΜ ΚΑΘΚΑΡΤ και ο ΝΤΑΝ ΚΛΑΙΝ αφού ολοκλήρωσαν τις φιλοσοφικές τους σπουδές στο Χάρβαρντ ακολούθησαν τις αναμενόμενες καριέρες. Ο Τομ δούλεψε με συμμορίες στους δρόμους του Σικάγο και περιστασιακά σε διάφορες θεολογικές σχολές. Ο Νταν έγραψε ανέκδοτα για κωμικούς, σχεδίασε φάρσες για την Κάντιντ Κάμερα και συνεχίζει να γράφει θρίλερ.