Η Εργασία προσφέρει ηθική ευχαρίστηση σε κάθε άνθρωπο. Τα αποτελέσματα της εργασίας κρατούν τον άνθρωπο στη ζωή, τα καλά και οι ωφέλειες που προκύπτουν από την εργασία είναι αναγκαία για τη συντήρηση στη ζωή αλλά και για την ανύψωση της ποιότητάς της γιατί η εργασία προσφέρει ηθική και υλική ευχαρίστηση και εξευγενίζει τον άνθρωπο.
Δείγμα του πολιτισμού μιας χώρας και της στάθμης του βιοτικού της επιπέδου αποτελεί το ποσοστό των εργαζομένων της και, αντίθετα, ένδειξη οικονομικής διαταραχής και πολλές φορές πολιτιστικής στασιμότητας αποτελεί το ποσοστό των κατοίκων της που μαστίζονται από ανεργία. Γιατί η εργασία εκτός από το ότι παρέχει στον άνθρωπο υλικά αγαθά, του προσφέρει και έντονη ηθική ευχαρίστηση. Η κοινή παραδοχή του ότι η εργασία έχει ως αποτέλεσμα την υλική ευημερία μα και την ηθική ικανοποίηση του ανθρώπου έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα ακόμη. Οι αρχαίοι προγονοί μας είχαν φτάσει στο σημείο της έξαρσης της εργασίας σε βαθμό που μας προκαλεί θαυμασμό. Επομένως, η εργασία έχει τη δύναμη να κρατά τον άνθρωπο στη ζωή γιατί γεμίζει τη ζωή του και έτσι αυτή κυλάει αποκτώντας νόημα και αξιόλογο περιεχόμενο. Και επειδή σύμφωνα με φιλοσοφικούς όρους ο άνθρωπος αποτελεί άρρηκτη ψυχοσωματική ενότητα, έχει ανάγκη από ολική επιβίωση μα και από ισορροπία των ψυχικών λειτουργιών του. Αυτά τα δύο βασικά στοιχεία που συντελούν στην ολοκλήρωση (πνευματική και σωματική ανάπτυξη) της ανθρώπινης προσωπικότητας, απορρέουν και αποκτιούνται με την εργασία. Έτσι, ο άνθρωπος γίνεται πνευματικά και οικονομικά ανεξάρτητος, αντίστοιχα.
Βέβαια τα καλά προκύπτουν από την εργασία με κόπο και μόχθο. Απαιτείται σκληρή πνευματική ή σωματική προσπάθεια αναλόγως με τη φύση της εργασίας, αλλά όπως αναφέρθηκε, οι καρποί της εργασίας είναι απαραίτητα και γλυκείς. Άλλωστε, αυτή η προσπάθεια που πρέπει, βέβαια, να κινείται μέσα στα φυσιολογικά όρια και που καταβάλλεται κατά τη διάρκεια της εργασίας, ανανεώνει και αναζωογονεί την ανθρώπινη ύπαρξη, γιατί αφού με τη εργασία καταναλώνει ενέργεια αισθάνεται την ανάγκη για περαιτέρω λήψη υλικής αλλά και πνευματικής τροφής. Ακόμη η εργασία είναι και ένα μέσο προώθησης της ευγενούς άμιλλας μεταξύ των ανθρώπων. Γιατί, όταν όλοι εργάζονται με ζήλο όχι μόνο για το προσωπικό τους όφελος αλλά και για την κοινωνία, τότε αυτή η κοινωνία προοδεύει και ο πολιτισμός της αναπτύσσεται.
Συμπερασματικά, η εργασία είναι άκρως αναγκαία για τη συντήρηση του ανθρώπου στη ζωή. Επειδή η επιβίωση του ανθρώπου εξαρτάται από τους οικονομικούς πόρους του, η εργασία που είναι η μόνη ικανή να του τους παρέχει, εντάσσεται μέσα στις πηγές που πλουσιοπάροχα σκορπούν τα υλικά τους αγαθά. Άλλωστε, η εργασία ικανοποιεί νόμιμα τις βιοτικές ανάγκες του ανθρώπου και έτσι αποτελεί τη μόνη ασφαλή και προσαρμοσμένη στους νόμους του κράτους πηγή αγαθών. Κάθε παρέκκλιση από την εργασία που στοχεύει στην απόκτηση υλικών αγαθών με αθέμιτα μέσα μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο στην καταστροφή που μεταφράζεται είτε ως έντονη οικονομική εξάρτηση από άλλους, είτε ως δημιουργία ψυχικών τραυμάτων, είτε ως στέρηση της ελευθερίας του, και φυσικά σε πολλές περιπτώσεις συνυπάρχουν και οι τρεις αυτές ανυπόφορες συνέπειες.
Ιδίως στην εποχή μας που η κοινωνία έχει πολυάριθμες και πολύμορφες απαιτήσεις, η εργασία κρίνεται απαραίτητη, επομένως και αδιάσπαστο στοιχείο κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας ατομικής και κατ’ επέκταση συλλογικής.
Αλλά επειδή ο σύγχρονος άνθρωπος αντιμετωπίζει πρόσθετα προβλήματα που ίσως δεν τα αντιμετώπιζαν οι παλαιότερες γενιές σε τόση οξύτητα, διακατέχεται από άγχος, η μοναξιά είναι ένα πρόβλημα απειλητικό γι αυτόν, η εργασία είναι ακόμη πιο επιτακτική ανάγκη για ένα δεύτερο σημαντικό λόγο, εκτός από την υλική ευχαρίστηση που προσφέρει: Συντελεί στην άρση των ψυχολογικών προβλημάτων επειδή προσφέροντας ηθική ευχαρίστηση καταφέρνει να εναρμονίζει τις ψυχικές και πνευματικές λειτουργίες του ανθρώπου και να συμβιβάζει τις συγκρουόμενες δυνάμεις και ορμές του εσωτερικού του κόσμου. Άλλωστε, ο σημερινός άνθρωπος, επειδή έχει τόση ανάγκη από ηθική ικανοποίηση και αισθάνεται μέσα του έντονα πως πρέπει να πληρώσει το εσωτερικό του κενό, φτάνει στο σημείο να επιζητά πολλές φορές την αδιάκοπη και έντονη πνευματική, ιδιαίτερα, εργασία. Βέβαια «παν μέτρον άριστον» γιατί και η εργασία όταν υπερβαίνει τα φυσιολογικά όρια, αποβαίνει βλαβερή. Όμως ανεξάρτητα από τις ακραίες θέσεις, η εργασία εξευγενίζει τον άνθρωπο και συμβάλλει σημαντικά στην άνοδο του βιοτικού του επιπέδου. Ανάλογα με τη φύση της, καθιστά τον άνθρωπο μέτοχο πολυποίκιλων αγαθών, του δημιουργεί εθισμό προς την αρετή και τον αποτρέπει από την αργία που είναι «μήτηρ πάσης κακίας». Άρα, του εμφυσεί υψηλά αισθήματα, τον «εξωραΐζει» και τον εξευγενίζει.
Επομένως, αν ο άνθρωπος επιθυμεί να ανέλθει και να αναπτυχθεί και από οικονομική άποψη μα και ως πνευματική και ηθική προσωπικότητα, θα πρέπει να στραφεί χωρίς προκατάληψη προς την εργασία, την ενταγμένη στα πλαίσια του «φυσιολογικού», και να τη θεωρεί ως μια από τις σημαντικότερες εκδηλώσεις της ζωής του, πάνω στην οποία αντικατοπτρίζεται η όλη του υπόσταση ως ψυχοσωματικού συνόλου.
Αμαλία Κ. Ηλιάδη
Φιλόλογος-Ιστορικός
Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων
