Με μια ματιά
Ο Γιώργος Καραμπελιάς αναλύει τη συστηματική προσπάθεια αλλαγής και διαστρέβλωσης της ελληνικής ιστορίας, η οποία ξεκίνησε στα πανεπιστήμια και έχει εξαπλωθεί μέχρι και στα δημοτικά σχολεία, καθώς και τους λόγους που κρύβονται πίσω της. Ο Καραμπελιάς υποστηρίζει ότι το φαινόμενο αυτό είναι αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης, με στόχο την εξάλειψη των εθνικών ταυτοτήτων και τη δημιουργία μιας παγκόσμιας κοινότητας στην οποία κυριαρχούν οι μεγάλες εταιρείες.
Ο Γιώργος Καραμπελιάς επισημαίνει την εκτεταμένη και σκόπιμη προσπάθεια διαστρέβλωσης της ελληνικής ιστορίας, που ξεκινά από τα πανεπιστήμια και φτάνει μέχρι τα δημοτικά σχολεία. Η συστηματική αυτή προσπάθεια στοχεύει στη δημιουργία της αντίληψης ότι οι Έλληνες είναι ένα νέο έθνος που δεν έχει καμία σχέση με τους αρχαίους Έλληνες ή τους βυζαντινούς Έλληνες, γεγονός που υπονομεύει την ιστορική συνέχεια και τη σημασία της ελληνικής ταυτότητας.
Ο Γιώργος Καραμπελιάς υποστηρίζει ότι αυτή η αναθεωρητική τάση στην ελληνική ιστορία καθοδηγείται από την παγκοσμιοποίηση, που επιδιώκει την εξάλειψη των εθνικών ταυτοτήτων και τη δημιουργία μιας παγκόσμιας κοινότητας στην οποία βασιλεύουν οι μεγάλες εταιρείες. Διαβρώνοντας τη μοναδική ιστορική και πολιτιστική ταυτότητα των εθνών, η παγκοσμιοποίηση προωθεί μια ομοιογενή, μονοσήμαντη κοσμοθεωρία που ωφελεί τα συμφέροντα των πολυεθνικών εταιρειών.
Ο Γιώργος Καραμπελιάς υπογραμμίζει τη σημασία της ελληνικής ταυτότητας ως αυτόνομης ιστορικής παράδοσης, η οποία έχει τις ρίζες της τόσο στην Ορθοδοξία όσο και στην αναφορά στον αρχαίο ελληνικό και βυζαντινό πολιτισμό. Αυτή η ιστορική συνέχεια είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση του μοναδικού χαρακτήρα του ελληνικού λαού και της συμβολής του στην παγκόσμια ιστορία. Ο Γιώργος Καραμπελιάς υποστηρίζει ότι η ελληνική ταυτότητα δεν είναι απλώς θέμα εθνικής υπερηφάνειας, αλλά και βασικός παράγοντας για τη διαμόρφωση του πολιτικού, κοινωνικού και πολιτιστικού τοπίου της χώρας.
Ο Γιώργος Καραμπελιάς ασκεί κριτική στους ρεβιζιονιστές (αναθεωρητές) ιστορικούς, όπως η Ψιμούλη, ο Τατσόπουλος και ο Ράμφος, που προσπαθούν να αποδομήσουν τα ιστορικά γεγονότα και να παραποιήσουν τα γεγονότα, συχνά για ιδεολογικούς ή πολιτικούς λόγους. Παραποιώντας το παρελθόν, οι ιστορικοί αυτοί υπονομεύουν τη νομιμότητα του ελληνικού έθνους και αποδυναμώνουν την αίσθηση της ταυτότητας και του σκοπού του. Ο Γιώργος Καραμπελιάς προτρέπει τους Έλληνες να επαγρυπνούν και να ασκούν κριτική σε τέτοιες προσπάθειες παραποίησης της ιστορίας και να υπερασπίζονται την αλήθεια για το παρελθόν της χώρας τους.
Ο Γιώργος Καραμπελιάς τονίζει την ανάγκη για μια σύγχρονη πρόταση που θα ενσωματώνει τη μεγάλη παράδοση του ελληνισμού στη σύγχρονη ζωή, προκειμένου να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η ελληνική ταυτότητα. Αυτό περιλαμβάνει όχι μόνο την αναθεώρηση του εκπαιδευτικού προγράμματος, αλλά και την καλλιέργεια στη νέα γενιά του αισθήματος υπερηφάνειας και ιδιοκτησίας της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού. Αγκαλιάζοντας την ιστορική και πολιτιστική τους κληρονομιά, οι Έλληνες μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα τη θέση τους στον κόσμο και να συμβάλουν στην ανάπτυξη μιας πιο ποικιλόμορφης και χωρίς αποκλεισμούς παγκόσμιας κοινότητας.
Ο Γιώργος Καραμπελιάς αναδεικνύει την επείγουσα ανάγκη υπεράσπισης και διατήρησης της ιστορικής και πολιτιστικής ταυτότητας της Ελλάδας απέναντι στην παγκοσμιοποίηση και την αναθεωρητική ιστορία. Τονίζοντας τη σημασία της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού, καλεί τους Έλληνες να είναι σε εγρήγορση και να αντιμετωπίζουν με κριτική διάθεση τις προσπάθειες διαστρέβλωσης ή υπονόμευσης της αλήθειας για το παρελθόν της χώρας τους. Τελικά, ο Γιώργος Καραμπελιάς υποστηρίζει ότι μια ισχυρή αίσθηση της ελληνικής ταυτότητας, που έχει τις ρίζες της στην ιστορική συνέχεια και τον πολιτισμικό πλούτο, είναι απαραίτητη για τη μελλοντική ευημερία και ευημερία της χώρας.
Πρόλογος
Τη Δευτέρα 27/1/2014 στα πλαίσια των εκδηλώσεων της Σχολής Γονέων-Ανοικτού Πανεπιστήμιου Κατερίνης μίλησε ο εκδότης-συγγραφέας κ .Γεώργιος Καραμπελιάς με θέμα “Συνωστισμένες στο Ζάλογγο”, στο Συνεδριακό Κέντρο του Δήμου Κατερίνης. Ο ομιλητής κ. Καραμπελιάς στην αρχή της ομιλίας του αναφέρθηκε στην “αποδομητική” ιστορική σχολή που δεσπόζει σήμερα σε μερικές ιστορικές και παιδαγωγικές σχολές της χώρας κι έφτασε μέχρι τα δημοτικά με το γνωστό βιβλίο της Ιστορίας της κ. Ρεπούση με τα πάμπολλα λάθη, το οποίο αποσύρθηκε, αφού έγινε γνωστό με τη γνωστή φράση του “συνωστισμού” στη Σμύρνη κατά τον ξεριζωμό των Μικρασιατών. Η νέα αυτή ιστορική σχολή “αποδόμησης” ξεκίνησε με τους Τζένκινς και Μάγκο από Αγγλικό Πανεπιστήμιο στη δεκαετία του ’60 μετά τον Κυπριακό Αγώνα και την ανεξαρτησία των Κυπρίων από τους Άγγλους για ευνόητους λόγους.
Για διάφορους λόγους υιοθετήθηκε και από Έλληνες ιστορικούς ιδιαίτερα μετά το 1990.Έτσι στην προσπάθεια να αποσιωπηθούν ή να υποβαθμιστούν ιστορικά γεγονότα και κεφάλαια της Ελληνικής Ιστορίας απομυθοποιήθηκαν η 25η Μαρτίου, τα Ορλωφικά, το κρυφό σχολείο, η “κλεφτουριά” και ο χορός του Ζαλόγγου καθώς και η θυσία των Σουλιωτισσών. Κατά την κ. Ψιμούλη οι γυναίκες στο Σούλι σπρώχτηκαν από τους άντρες τους( χωρίς να υπάρξει ο ηρωικός χορός) παρά τις μαρτυρίες των περιηγητών Πουκεβίλ και Μπαρτόλντυ και αργότερα του Περραιβού. Αναφερόμενη στους Σουλιώτες τους παρουσιάζει ληστές και Αρβανίτες που στο τέλος πέθαναν ως Έλληνες.
Με το βιασμό των ιστορικών στοιχείων που αφαιρούν τον ηρωισμό όχι μόνο από τους Σουλιώτες αλλά και από τους Χειμαρριώτες και τους Μανιάτες, κατεξοχήν επαναστατικούς πληθυσμούς, γράφουν ή παραδέχονται την έλλειψη εθνικής συνείδησης, κάποιοι πανεπιστημιακοί, για να στηρίξουν ότι το ελληνικό έθνος διαμορφώνεται μέσω του κράτους. Μύθοι είναι, κατά τον Αλέξη Πολίτη η παιδεία, η ανδρεία, το κρυφό σχολείο και οι Σουλιώτισσες που “αυτοκτόνησαν” κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Σκοπός η αποεθνικοποίηση, το ξερρίζωμα των νέων από την ιστορία και παράδοση, η άγνοια της πάλης του Ελληνισμού για 8 αιώνες τουλάχιστον, μετά το 1204, η μετάλλαξη όλων μας σε πολίτες του κόσμου χωρίς ρίζες και ταυτότητα τη στιγμή που γι’ αυτά πάλεψαν οι κλέφτες, οι αρματωλοί και οι νεομάρτυρες.
Ήταν φυσικό με τους “αποδομητές” της Ιστορίας η παραποίηση να περάσει και στα άλλα γεγονότα της αντίστασης των Σουλιωτών κατά του Αλή πασά. Η αυτοπυρπόληση του καλόγερου Σαμουήλ στο Κούγκι δεν έγινε ποτέ, είναι αμφίβολο αν ανατινάχτηκε η Δέσπω στου “Δημουλά τον Πύργο” κι ο χορός του Ζαλόγγου, όχι μόνο αποτελεί “εθνικιστικό μύθο”, αλλά πιθανόν οι Σουλιώτισσες να έπεσαν στο βάραθρο σπρωγμένες από τους ίδιους τους Σουλιώτες τους πολεμιστές.
Απαιτείται στις μέρες μας γνώση ορθή της Ιστορίας μας, εγρήγορση, διότι διανύουμε το δυσκολότερο αιώνα, για να μη μετατραπεί η χώρα μας σε χώρο διάβασης από ανατολή σε δύση. Η αποκαλυπτική ιστορικά ομιλία του κ. Καραμπελιά καθήλωσε το ακροατήριο και προκάλεσε γόνιμο και εποικοδομητικό διάλογο.
Δείτε ολόκληρο το βίντεο
η Σχολή Γονέων, Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Κατερίνη, σας καλωσορίζει και στην απόψινή εσπερίδα.
Κυρίες και κύριοι, συνεχίζουμε την απόψινή μας εσπερίδα με τον διακεκριμένο συγγραφέα και εκδότη Γιώργο Καραμπελιά.
Το θέμα που θα μας παρουσιάσει είναι «Συνωστισμένες στο Ζάλογγο” από το ομώνυμο βιβλίο του.
Πριν δώσω το λόγο στον κύριο Καραμπελιά, η κυρία Μάρθα Κακολίδου-Δόγα θα σας διαβάσει ένα μικρό βιογραφικό του ομιλητή.
Ο Γιώργος Καραμπελιάς είναι πολιτικός αναλυτής.
Βιογραφικά στοιχεία.
Γεννήθηκε το 1946 στην Κάτω Αχαΐα.
Από το 1964, ως φοιτητής της ιατρικής, συμμετείχε στην Νεολαία Λαμπράκη.
Μετά το 1967, σπούδασε οικονομία στη Γαλλία.
Συμμετείχε στο αντιδικτατορικό κίνημα και στον Μάη του 1968 σε ελληνικές και γαλλικές οργανώσεις.
Στη Γαλλία γράφει τα πρώτα του βιβλία.
Μετά τη μεταπολίτευση συνεχίζει αδιάλειπτα την πολιτική και συγγραφική του δραστηριότητα.
Πολιτική ιδεολογική δράση.
Από το 1979 έως το 1993 εξέδιδε το περιοδικό «Ρήξη».
Το 1980 μαζί με φίλους δημιούργησε το Εναλλακτικό Βιβλιοπωλείο και τις Εναλλακτικές Εκδόσεις.
Από τις εκδόσεις έχουν εκδοθεί ως σήμερα πάνω από 180 τίτλοι από τους τομείς της λογοτεχνίας, του δοκιμίου, της ιστορίας, των κοινωνικών κινημάτων, της οικολογίας, καθώς και το μεγαλύτερο μέρος των έργων του Έλληνα φιλόσοφου Κώστα Παπαϊωάννου.
Το 1992 πήρε το μεταπτυχιακό δίπλωμά του από την Οικονομική Σχολή των Παρισίων.
Από το 1993 έως το 1994 διεύθυνε τον τομέα πρόληψης, εκπαίδευσης και ανάπτυξης του ΚΕΘΕΑ για την απεξάρτηση από τα ναρκωτικά.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και μέλος της Γραμματείας των Οικολόγων Εναλλακτικών.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Σπίθας του Μίκη Θεοδωράκη.
Από το 1995 είναι εκδότης και αρχισυντάξης του διμηνιαίου περιοδικού Άρδην που συνεχίζει να εκδίδεται.
Το 2006 εκδίδει τη μηνιαία εφημερίδα Ρήξη και το 2011 το επιστημονικό περιοδικό Νέος Λόγιος Ερμής.
Αποτελεί ιδρυτικό και προεξέχον μέλος της κίνησης πολιτών Άρδην που δημιουργήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου του 2011.
Παράλληλα αρθρογραφεί σε εφημερίδες στην Ελλάδα και στην Κύπρο.
Συγγραφικά του έργα.
Έχει γράψει μεταξύ άλλων τα ακόλουθα βιβλία.
Το τέλος του παλιού κόσμου, εκδόσεις πολιτιστική επανάσταση 1975.
Μικρομεσαία δημοκρατία το 1982.
Πέρα από τον σοσιαλισμό, μια νέα ουτοπία, 1922, Δοκίμιο για την Νεοελληνική Ιδεολογία, Εναλλακτικές Εκδόσεις 2002, το 1204 και η Διαμόρφωση του Νεότερου Ελληνισμού, εναλλακτικές εκδόσεις, 2006.
Κοινωνικές συγκρούσεις και διαφωτισμός στην προεπαναστατική Σμύρνη, εναλλακτικές εκδόσεις, 2009.
Η ανολοκλήρωτη επανάσταση του Ρήγα Φεραίου, πάλι από τις εναλλακτικές εκδόσεις, 2011, συνωστισμένες στο Ζάλογγο, που είναι και η ομιλία μας σήμερα, η αποστασία των διανοουμένων.
Αυτά.
Κύριε Καραμπελιά, έχετε το λόγο.
Ευχαριστώ πολύ.
Ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση και την τιμή που μου κάνετε να είστε σήμερα εδώ, κάνει και παγωνιά, να μιλήσουμε για ένα ζήτημα που προσπάθησα να αναδείξω μέσα από το βιβλίο μου «Συνωστισμένες στο Ζάλογγο» και που δεν αφορά μόνο τη συγκεκριμένη περίπτωση, αλλά προσπαθεί να διερευνήσει τι γίνεται συνολικά με το ζήτημα της ιστορίας στο σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας, ιδιαίτερα δεν στην ανώτερη εκπαίδευση.
Πολλοί όταν ακούνε το «Συνωστισμένες στο Ζάλογγο» φαντάζονται ότι κάνω ένα λογοπαίγνιο αναφερόμενο στο βιβλίο της κυρίας Ρεπούση που μιλούσε για τις Συνωστισμένες στην προκυμία της Σμύρνης.
Πρόκειται για κάτι χειρότερο, για το ότι ένα βιβλίο το οποίο έχει εκδοθεί για να λειτουργεί ως πανεπιστημιακό εγχειρίδιο, διδάσκεται στα πανεπιστήμια για το Σούλι, μιας άλλης κυρίας, της κυρίας Ψιμούλη, ότι οι Σουλιώτισσες στη διάρκεια της μάχης στο Ζάλογγο σπρώχτηκαν από τους άντρες τους, λόγω του συνωστισμού προφανώς, και έπεσαν κάτω και επομένως, όπως λέει μάλιστα, δεν υπήρχαν ούτε χοροί, ούτε τραγούδια, ούτε όλα αυτά τα οποία ακούσαμε πριν.
Επειδή θεώρησα ότι αυτό το πράγμα ήταν μια ιστορική τερατωδία, δεδομένου ότι μαρτυρίες για το χορό του Ζαλόγγου έχουμε πάρα πολλές από ξένους περιηγητές, ένα ή δύο χρόνια αμέσως μετά το γεγονός, και από τον γνωστό Πουκεβίλ, από τον Μπαρτόλντι, πάρα πολλούς, πριν καν γραφτεί το συγκεκριμένο γεγονός από Έλληνα ιστορικό που είναι ο Περραιβός, ο γνωστός αγωνιστής του 1921, Χριστόφορος Περραιβός, που ήταν συναγωνιστής του Ρίγα Βελεστινλή.
Είχαν πιαστεί μαζί στην Τεργέστη, αλλά γλίτωσε ο Περραιβός διότι είχε γαλλική υπηκοότητα διότι τα Επτάνησα και η Πρέβεζα ανήκαν στους Γάλλους εκείνη την εποχή και έτσι κατόρθωσε να διασωθεί ενώ ο Ρήγας και οι…
κάνω μια παρένθεση εδώ αυτοί που εξοντώθηκαν ο Ρήγας Βελεστινλής και οι υπόλοιποι ήταν όσοι είχαν Οθωμανική υπηκοότητα και τους παρέδωσαν οι Αυστριακοί στους Τούρκους.
Οι υπόλοιποι και ήταν πάρα πολλοί και αυτό δείχνω στο βιβλίο μου για το Ρήγα Βελεστινλή ότι δεν είχαμε να κάνουμε με μία ατομική προσπάθεια αλλά με μια ολόκληρη οργάνωση που προμηνύει ουσιαστικά αυτό που μερικά χρόνια αργότερα έγινε με τη Φιλική Εταιρεία.
Αλλά ας ξανάρθουμε στο θέμα του Ζαλόγγου και του χορού του.
Αυτό λοιπόν που άρχισα να ψάχνω το συγκεκριμένο ζήτημα.
Και έψαξα τις πηγές, είδα το βιβλίο το συγκεκριμένο και διαπίστωσα ότι γίνεται μία προσπάθεια σε ένα ογκώδες βιβλίο να αποδειχθεί ότι οι Σουλιώτες δεν ήταν τίποτα άλλο παρά κατσαπλιάδες, ληστές, χωρίς καμιά εθνική συνείδηση, οι οποίοι συγκρούονταν με τον Αλή Πασά ποιος από τους δυο θα καταπιέσει περισσότερο τους Έλληνες της περιοχής και άρα επρόκειτο για μία σύγκρουση η οποία δεν είχε κανένα πολιτικό περιεχόμενο.
Όπως λέει μάλιστα χαρακτηριστικά η κυρία Ψιμούλη, οι Σουλιώτες γεννήθηκαν Αρβανίτες, έζησαν σαν Σουλιώτες και πέθαναν ως Έλληνες.
Μόνο με το θάνατό τους το 1921, με τον Μάρκο Μπότσαρη, με την συμμετοχή τους στην άμυνα του Μεσολογγίου, γιατί ξέρετε ότι στο Μεσολόγγι κατ’ εξοχήν Σουλιώτες πολεμούσαν, οι Σουλιώτες που είχαν ξεριζωθεί από τον Αλή από την περιοχή τους.
Και όλα αυτά για τη συγκεκριμένη κυρία, αλλά όχι μόνο για αυτή, γιατί ανακάλυψα ότι και άλλοι καθηγητές πανεπιστημίου και άλλοι γνωστοί ιστορικοί παρουσιάζουν μια ανάλογη εικόνα, θα σας διαβάσω ένα-δύο αποσπάσματά τους στη συνέχεια, για το Σούλι.
Επομένως, πρόκειται για μια συστηματική προσπάθεια να αποδειχθεί ότι οι Σουλιώτες δεν ήταν οι ήρωες τους οποίους ξέρουμε, η πιο χαρακτηριστική περίπτωση ηρωισμού μαζί με τους Χειμαριώτες και τους Μανιάτες, δηλαδή τις πολεμικές φυλές που είχε το γένος μας πριν από την Επανάσταση του 1921, αλλά ήταν απλώς ληστές.
Κατά τον ίδιο τρόπο που ο Κολοκοτρώνης ήταν απλά κλέφτης.
Ο κύριος Τατσόπουλος είχε πει και άλλα, γι’ αυτό δεν είναι της ώρας να τα αναφέρω.
Όλη αυτή η ιστορία η οποία θέλει να εμφανίσει ότι πριν από την Επανάσταση του 1921 δεν υπήρχε εθνική συνείδηση στους Έλληνες και ότι αυτή η εθνική συνείδηση είναι επείσακτη, έρχεται από τη Γαλλική Επανάσταση και μετά αυτό είναι το θεωρητικό σχήμα το οποίο έχουν κατασκευάσει αυτοί οι άνθρωποι, που λέει ότι εμείς δεν υπάρχουμε στην ουσία ως ανεξάρτητο έθνος, είμαστε ένα δημιούργημα ουσιαστικά του φιλελληνισμού των ξένων, οι οποίοι μας μπέρδεψαν με τους αρχαίους Έλληνες και γι’ αυτό μας βοήθησαν και δημιούργησαν ουσιαστικά το ελληνικό έθνος κράτος και πρέπει να τους είμαστε υπόχρεοι πρώτα απ’ όλα και δεύτερον γι’ αυτό δεν έχουμε καμία ιστορική συνέχεια με τον παλιότερο ελληνισμό, δηλαδή τον Βυζαντινό, τον οποίο εξάλλου τον έχουν κατασυκοφαντήσει σε βαθμό κακουργήματος έτσι ώστε να οι περισσότεροι, ακόμα και πάρα πολλοί νέο Έλληνες να θεωρούν ότι οι Βυζαντινοί λίγο πολύ δεν ήταν Έλληνες και με τον αρχαίο Ελληνισμό.
Επομένως, σε αυτό το σχήμα έρχεται κανένας να ψάξει το πώς και γιατί.
Εγώ στα τελευταία μου βιβλία αρχίζοντας από το 1204 Εγώ στα τελευταία μου βιβλία, αρχίζοντας από το 1204, έχω αρχίσει μια δουλειά, παρόλο που αν θέλετε δεν είχα ασχοληθεί με την ιστορία επαγγελματικά στο παρελθόν, περισσότερο με την οικονομική ιστορία, είναι παραπλήσια, είχα ασχοληθεί, υποχρεώθηκα τα τελευταία 10 ή 15 χρόνια να επικεντρωθώ στα ζητήματα της ιστορίας.
Για ποιο λόγο.
Διότι πραγματοποιείται εδώ και αν θέλετε από το 1990 και μετά, αλλά κυρίως μετά το 2000 περίπου, μια συστηματική προσπάθεια αλλαγής της ιστορίας.
Η οποία ξεκινάει από τα πανεπιστήμια και έφτασε και μέχρι το δημοτικό σχολείο.
Και τότε οι περισσότεροι από εμάς πήραν χαμπάρι τι συμβαίνει, όταν έφτασε στο δημοτικό σχολείο με την κυρία Ρεπούση, όταν έφτασε στο Δημοτικό Σχολείο με την κυρία Ρεπούση, τότε που ο Δημήτρης Νατσιός, ένας δάσκαλος που νομίζω είχατε την τιμή να τον έχετε φιλοξενήσει.
Ο Δημήτρης ξεκίνησε μία ιστορία για αυτό το βιβλίο και άρχισε όλη αυτή η δημόσια συζήτηση που κατέληξε στην απόσυρση αυτού του βιβλίου και στην ταύτιση του ονόματος της κυρίας Ρεπούση με το όνειρο. Παρ’ όλα αυτά έχει εκλεγεί βουλευτής.
Τότε λοιπόν ανακάλυψαν οι Έλληνες ότι κάτι συμβαίνει με την ιστορία.
Ότι υπάρχει, θα το δείτε ας πούμε, αν διαβάσετε τα νέα, το βήμα, τις Κυριακάτικες εκδόσεις, τις Σαββατιάτικες, θα δείτε την ιδιαίτερη επικέντρωση η οποία υπάρχει στα ζητήματα της ιστορίας και της γλώσσας.
Γίνεται μια συστηματική προσπάθεια να περάσει η αντίληψη ότι οι Έλληνες είναι ένα καινοφανές έθνος, οι νεότεροι Έλληνες, δεν έχουν σχέση άλλοι εκτός από το ότι ζούμε στους ίδιους τόπους και κάπως μοιάζει η γλώσσα μας με τους αρχαίους αυτή είναι η άποψη την οποία περνάνε είναι ένα καινοφανές έθνος το οποίο όπως συζητούσαμε και το μεσημέρι με τον κύριο Βυένιο, το γνωστό σας το δημοσιογράφο στο κανάλι είναι ότι το ελληνικό έθνος είναι δημιούργημα του κράτους.
Αυτό είναι το σχήμα.
Γι’ αυτό εξάλλου λένε κράτος-έθνος.
Θα έχετε προσέξει ότι εμείς οι παλιότεροι λέγαμε έθνος-κράτος.
Δηλαδή τι είναι το έθνος-κράτος.
Η ιστορική στιγμή που το έθνος συγκροτεί και κράτος.
Δηλαδή τι είναι το έθνος κράτος η ιστορική στιγμή που το έθνος συγκροτεί και κράτος.
Η νεότερη αυτή αντίληψη τι λέει.
Ότι το έθνος συγκροτείται δια του κράτους.
Άρα υπάρχει από τότε που υπάρχει κράτος.
Επομένως το νεότερο ελληνικό έθνος είναι δημιούργημα του κράτους.
Αυτό ακριβώς έλεγε ο Φαλμεράιερ.
Αυτή ήταν η θεωρία που έχουμε εμάς στα σχολειά μας του Φαλμεράιερ.
Αυτό έλεγε ότι στην Ελλάδα υπήρχαν ένα σύνολο, μια πανσπερμία φυλών και εθνοτήτων που κάτω από την ευλογία των μεγάλων δυνάμεων, συγκρότησαν ένα κράτος και αυτό το κράτος δημιουργεί με τη σειρά του το ελληνικό έθνος.
Και γι’ αυτό εξάλλου, όπως έλεγα πάλι, τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκε μια αντίστοιχη θεωρία στην Κύπρο του λεγόμενου νεοκυπριωτισμού, ένα ρεύμα το οποίο μάλιστα για διάστημα συνδέθηκε και με τον κύριο Χριστόφια, το οποίο υποστήριζε ότι οι Κύπροι δεν είναι Έλληνες, αλλά είναι ένα νέο έθνος το κυπριακό.
Στο βαθμό μάλιστα που το κράτος δημιουργεί το έθνος, έχουν δίκιο οι άνθρωποι.
δημιουργεί το έθνος, έχουν δίκιο οι άνθρωποι.
Οι Έλληνες της Κύπρου, οι οποίοι υπάρχουν στην παράδοσή μας στον Ελληνισμό, έχουν συμμετάσχει σε όλες τους αγώνες του Ελληνισμού, από τον Τροϊκό πόλεμο μέχρι τους Μακεδονικούς αγώνες και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, που συμμετείχαν πάρα πολλοί εθελοντές, αυτοί δεν υπάρχουν ή είναι ένα αποκύημα της φαντασίας μας.
Όπως εξάλλου θα έχετε ακούσει πολύ συχνά, το άκουγα σε αυτή την εκπομπή εκεί του Sky, που έλεγε ότι η λέξη Έλληνας, λέει, δεν χρησιμοποιούταν ποτέ.
Τη χρησιμοποίησε πρώτος ο Κοραής, το οποίο είναι, ξέρουμε ότι ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έτσι όταν αντιστεκόταν μίλησε για τους Έλληνες, για να μην μπω τις χιλιάδες φορές που υπάρχουν αναφορές σε Έλληνες και από τους εκκλησιαστικούς ρήτορες, από τον Ηλία Μηνιάτη, από ατελείωτους σε όλη την τουρκοκρατία, αλλά συμβαίνει και το εξής αστείο ο Κοραής υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να λεγόμαστε Έλληνες αλλά Γραικοί και όμως ο κύριος Βερέμης ο οποίος παριστάνει τον καθηγητή και τον ιστορικό μας είπε ότι ο Κοραής ξανάφερε τη λέξη Έλληνας ενώ ο Κοραής επέμενε ότι πρέπει να ονομαζόμαστε Γραικοί.
Διότι επειδή οι ξένοι μας έλεγαν Γκρεκ, Γκρήκ και τα λοιπά και το Γραικοί υπάρχει βεβαίως και αυτό.
Έτσι οι Έλληνες είχαν τρεις, είναι γνωστό στην ιστορική μας διαδρομή, ότι Ρωμιοσύνη γράφει ο Ρίτσος, Έλληνες, Γραικοί.
Ο Γρεκός αναφέρεται από τον Αριστοτέλη για πρώτη φορά.
Είναι μια εκδοχή του Έλληνα από πολύ παλιά.
Πάνω στη σύγχυση λοιπόν όλων των λέξεων, των εννοιών κτλ.
πάει να περάσει η άποψη ότι τι είμαστε εμείς, ένα μικρό βαλκανικό εθνίδιο, συρρικνωμένο, το οποίο απλώς κατά τύχη βρίσκεται στα εδάφη του παλιού ελληνισμού και καμαρώνουμε ότι είμαστε απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων και των Βυζαντινών Ελλήνων, καμαρώνουμε ότι είμαστε απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων και των Βυζαντινών Ελλήνων, ενώ στην πραγματικότητα είμαστε κάτι των νεοπαγές, που επειδή είμαστε νεοπαγές και εύκολα μπορεί να διαλυθεί.
Διότι αυτό είναι το ζουμί της υπόθεσης.
Δηλαδή το για ποιο λόγο γίνεται αυτό.
Διότι μέσα στα πλαίσια της λογικής αυτής που είχαμε ονομάσει παγκοσμιοποίηση, η οποία εξαλείφει τις εθνικές ταυτότητες και δημιουργεί ένα παγκόσμιο σύνολο κυριαρχούμενο προφανώς από τις μεγάλες εταιρείες, από την Coca-Cola.
Δηλαδή δεν είναι τυχαίο ότι προτάσσεται ένα παγκόσμιο πρότυπο τρόπους ζωής, κατανάλωσης και μέσα σε αυτό δεν χωράνε οι ιδιαίτερες ταυτότητες.
Αυτή είναι όλη η λογική η οποία από τη δεκαετία του 1990 και μετά και ιδιαίτερα από το 2000 έφερε στο προσκήνιο αυτή τη νέα ιστορική σχολή.
Μια ιστορική σχολή η οποία έχει κυριαρχήσει στις περισσότερες ιστορικές σχολές για να έχουμε υπόψη μας τι συμβαίνει.
Δεν το ξέρουμε οι περισσότεροι ότι συμβαίνει αυτό, όπως και στις παιδαγωγικές σχολές.
Και αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι κυριαρχώντας στις παιδαγωγικές σχολές αυτή η αντίληψη ξαπλώνεται σε όλο το σύστημα εκπαίδευσης και σε όλη την νεολαία της χώρας.
Γι’ αυτό εξάλλου το ξανάπαμε και το μεσημέρι και το λέω συχνά, Εξάλλου το ξανά πάμε και το μεσημέρι και το λέω συχνά.
Εμείς όταν διαδηλώναμε μικροί για την Κύπρο ή για αντίστοιχα θέματα καίγαμε τις τουρκικές και τις αμερικάνικες σημαίες και οι Έλληνες φοιτητές τα τελευταία χρόνια καίγανε την ελληνική σημαία.
Αυτό είναι χαρακτηριστικό μιας ολόκληρης κουλτούρας, μιας ολόκληρης αντίληψης, μιας ολόκληρης παιδείας η οποία έχει περάσει στις νεότερες γενιές και η οποία πάρα πολύ εύκολα, ακριβώς γιατί έχει προκληθεί μια εκτεταμένη αποεθνικοποίηση, επιτρέπει να λένε σήμερα το 70% των νέων ζούμε σε δύσκολες οικονομικές συνθήκες όμως ότι μπορούμε να σηκωθούμε και να φύγουμε από την Ελλάδα.
Διότι το πρότυπο ζωής και κοινωνίας είναι το οποίο περνάει η τηλεόραση, το ίντερνετ, όλη αυτή η αντίληψη της απόρριψης της ταυτότητας είναι ένα πρότυπο ενός πολίτη του κόσμου χωρίς ρίζες και ταυτότητα.
Αυτό είναι το πρότυπο του ανθρωπολογικού, αν θέλετε, το οποίο προβάλλει αυτή η αντίληψη.
Εξάλλου δεν είναι τυχαίο, όλοι μας οι πολιτικοί στα κολέγια έχουν πάει, στα Αμερικάνικα Πανεπιστήμια έχουν φοιτήσει, καμιά φορά κατοικούσαν και στις ίδιες…
Στα ίδια πανεπιστήμια, στις ίδιες εστίες, στα ίδια δωμάτια.
Τραβάει από πολύ μακριά αυτή η ιστορία.
τραβάει από πολύ μακριά αυτή η ιστορία.
Μια ιστορία η οποία μεταβάλει τις ελίτ της χώρας, και τις οικονομικές ελίτ, αλλά και τις πνευματικές ιδιαίτερα, σε ανθρώπους οι οποίοι βλέπουν με περιφρόνηση τη χώρα τους.
Σε ανθρώπους οι οποίοι βλέπουν με περιφρόνηση τη χώρα τους.
Δηλαδή υπάρχει μια βαθύτατη περιφρόνηση για την ελληνική ταυτότητα, γι’ αυτό εξάλλου υπάρχει και βαθύτατη περιφρόνηση και απώθηση για την Ορθοδοξία.
Άσχετα με το διότι την Ορθοδοξία, άσχετα με το αν είναι κανένας πιστός ή δεν είναι, αν δεν μπορεί να κατανοήσει ότι για 17 αιώνες διαμόρφωσε την ελληνική ταυτότητα έτσι που ακόμα και αυτός ο οποίος δεν πιστεύει στην Ελλάδα είναι ορθόδοξος το ήθος, όποιος δεν έχει καταλάβει ότι στους αιώνες της τουρκοκρατίας και της φραγκοκρατίας, εάν δεν υπήρχε η Ορθοδοξία με την οποία ταυτίζονταν το γένος τότε, διότι οι διαφοροποιήσεις εκείνη την εποχή ήταν διαφοροποιήσεις οι οποίες καθορίζονταν από τη θρησκευτική ταυτότητα, ξέρετε τι λέγαμε τότε, και τότε τούρκεψε.
Τι σημαίνει τούρκεψε, εξισλαμίστηκε.
Και οι Τούρκοι σήμερα, επειδή ψάχνουν διάφοροι το DNA των Τούρκων και ανακαλύπτουν ότι στην πλειοψηφία του είναι Έλληνες.
Βέβαια είναι Έλληνες.
Εξισλαμισμένοι όμως άρα Τούρκοι.
Δηλαδή το θρησκευτικό στοιχείο ιδιαίτερα εκείνη την περίοδο που δεν υπήρχαν ούτε παιδεία ούτε κράτος, ήταν το αποφασιστικό που χώριζε τις ταυτότητες.
Και γι’ αυτό εξάλλου είναι τόσο σημαντική στην ιστορία μας οι νεομάρτυρες, τους οποίους δεν διδάσκουν στα σχολειά μας, οι δύο μορφές αντίστασης που είχαμε στη διάρκεια της τουρκοκρατίας, οι δύο κυριότερες μορφές αντίστασης που είχαμε στη διάρκεια της τουρκοκρατίας, οι δύο κυριότερες μορφές αντίστασης ήταν από τη μια πλευρά οι κλέφτες και οι αρματολοί που ξέρουμε ότι βγαίναν στα βουνά και από την άλλη οι νεομάρτυρες οι οποίοι διατήρησαν την συνέχεια, έτσι, ήτανε μάρτυρες του ίδιου πράγματος, του γένους τους που ταυτιζόταν με την Ορθοδοξία.
που ταυτιζόταν με την Ορθοδοξία.
Όλα αυτά τα πράγματα λοιπόν, τα οποία είναι προφανή και δεν είναι ανάγκη να είναι κανένας ταυτισμένος, ας πούμε με την Εκκλησία, με την Ιεραρχία και με οτιδήποτε άλλο, αρκεί να έχει τα μάτια του ανοιχτά, για να βλέπει ότι αυτή είναι η ιστορική πραγματικότητα.
Όταν λοιπόν ξεριζώσεις αυτή την ιστορική πραγματικότητα, όταν ξεριζώσεις αυτή τη σχέση, τότε πάρα πολύ εύκολα μπορείς να φτιάξεις έναν άνθρωπο, ένα μοντέλο ενός νέου Έλληνα, ο οποίος δεν έχει επαφή με την ιστορική του παράδοση και την πραγματικότητα.
την πραγματικότητα.
Αυτό είναι αποφασιστική σημασία για τους Έλληνες.
Γιατί.
Διότι η ιστορική συνείδηση, διότι η ιδιοπροσωπία των Ελλήνων είναι η ιδιοπροσωπία ιστορικού χαρακτήρα.
Δηλαδή, τι μας ενώνει η ιστορική μας παράδοση.
Σε αυτή την ιστορική παράδοση εντάσσω και την Ορθοδοξία και την αναφορά στον αρχαίο ελληνικό κόσμο.
Είμαστε ένα μικρό έθνο σήμερα, το οποίο ταυτόχρονα, όπως λέει ο Σεφέρης, Σεφέρης, έχω αυτό το μαρμάρινο κεφάλι που μου εξαντλεί τους αγκώνες και πρέπει να ανταποκριθώ σε αυτό που η ιστορία μου έχει θέσει ως επιταγή.
Και αυτό που μας έχει θέσει η ιστορία ως επιταγή είναι έστω στον ελάχιστο βαθμό να είμαστε αντάξιοι ή να ανταποκρινόμαστε σε αυτό που η ιστορική διάρκεια έχει καθορίσει.
Να μιλήσω σε όλα τα επίπεδα, τόσο στο επίπεδο της αρχαίας Ελλάδας ή του Αλεξάνδρου που έφερε, αν θέλετε, ενοποίησε για πρώτη φορά τον τότε κόσμο, Έλληνας ήταν.
Στα ελληνικά γραφτήκαν τα Ευαγγέλια, στα ελληνικά γράφτηκαν οι επιστολές του Αποστόλου Παύλου, δηλαδή τα ελληνικά και ο ελληνισμός είναι ο φορέας της διαμόρφωσης του μεγαλύτερου μέρους του νεότερου πολιτισμού μας.
Έτσι, ένα άλλο μεγάλο κομμάτι, αλλά σε άλλο πολιτιστικό χώρο έχουν οι Κινέζοι.
Και γι’ αυτό εξάλλου οι Κινέζοι δείχνουν τόσο πολύ σεβασμό στους Έλληνες όσο δεν δείχνουμε εμείς σεβασμό οι ίδιοι στους Έλληνες και μας αντιμετωπίζουν όχι σαν ένα μικρό πληθυσμιακά έθνος, αυτή που είναι ένα δισεκατομμύριο, τριακόσια εκατομμύρια πληθυσμός, αλλά σαν έκφραση και συνέχεια ενός μεγάλου πολιτισμού.
Αυτό λοιπόν το στοιχείο, εάν το κατακρεουργήσει κανείς, εάν το ριζοτομήσει, εάν εξαφανιστεί η σχέση μας με τον παλαιότερο ελληνισμό, καταλαβαίνετε και με το τι σήμαινε η Ορθοδοξία, γιατί ακόμα η Ορθόδοξη παράδοση μας μας συνδέει π.χ. με το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, με το Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων, με την Μονή του Σινά.
Αυτό τι δείχνει είναι τα ιστορικά υπολείμματα μιας μεγάλης παράδοσης μιας μεγάλης παράδοσης για την οποία δεν έχουμε συνείδηση συχνά και θεωρούμε ότι είμαστε κι εμείς κάποιοι εδώ Βαλκάνιοι, φουκαράδες που περιμένουμε από κάποια μεγάλη ξένη δύναμη να προσκολληθούμε και αυτή είναι η αντίληψη την οποία μας έχουν περάσει σε μεγάλο βαθμό οι ηγεσίες μας.
Σε ένα τελευταίο μου βιβλίο, ένα βιβλίο που έβγαλα φέτος, που το λέω μια υπονομευμένη άνοιξη ως τίτλο, στις ρίζες της οικονομικής εξάρτησης, όπου ξαναγυρνάω στην οικονομική ιστορία την οποία έχω σπουδάσει, προσπαθώ να δω πώς και γιατί έγινε, φτιάχτηκε μια παράδοση ώστε οι ελληνικοί, ας το πούμε έτσι, οι Έλληνες μεγάλοι κεφαλαιούχοι και επιχειρηματίες, μεταβλήθηκαν σταδιακώς σε μεταπράτες.
Πώς δηλαδή, και το ίδιο συνέβη και με τους πολιτικούς και τους διανοούμενούς μας.
Δηλαδή, έχουμε γίνει και το έχουμε ζει στα τελευταία χρόνια με πολύ μεγάλη ένταση.
Είμαστε εισαγωγής προϊόντων, ιδεών, πολιτικών.
Τα πάντα είναι εισαγόμενα.
Θυμώστε μια διαφήμιση που είχε στην τηλεόραση ο κύριος εισαγόμενος.
Αυτό το πράγμα το οποίο βρίσκεται και στη ρίζα της κρίσης την οποία περνάμε και το οποίο ένας Έλληνας ιστορικός, πολύ σημαντικός, ο Κωστής Μοσκώφ εδώ από τη Θεσσαλονίκη, ονόμασε «Καημό της Ρωμιοσύνης».
Το γεγονός δηλαδή ότι οι προσπάθειές μας μένουν διαρκώς ανολοκλήρωτες, αυτός είναι ο καημός της Ρωμιοσύνης, το ανολοκλήρωτο, έχει να κάνει με το ότι εδώ εμείς για 8 ή 9 αιώνες είμαστε υποχρεωμένοι για να υπάρξουμε, να αντιστεκόμαστε.
Να αντιστεκόμαστε με νύχια και με δόντια.
Όπως λέει κάπου ο Νίκος Σβορώνος, ένας άλλος πάλι σημαντικός ιστορικός μας, για οκτώ αιώνες οι Έλληνες ανέπτυξαν ένα αντιστασιακό ήθος.
Σκεφτείτε, από το 1071 αρχίζει αυτή η ιστορία, όταν από τη μία πλευρά στο Μαντζικέρτ εισβάλλουν οι Τούρκοι και είναι η πρώτη μεγάλη ήττα των Βυζαντινών στο Μαντζικέρτ της Μικράς Ασίας που οδηγεί στην απώλεια στα 200 της Μικράς Ασίας και την ίδια χρονιά, κάτι το οποίο δεν το λέμε συχνά, οι Νορμανδοί καταλαμβάνουν τη Σικελία και τη Νότια Ιταλία, που ήταν ελληνικές μέχρι τότε, και σε μερικά χρόνια αποβιβάζονται στο Δυρράχιο και μετά από λίγο πολιορκούν τη Θεσσαλονίκη.
Δηλαδή, από τότε, μετρήστε πόσο είναι, δεν είναι οκτώ αιώνες, είναι ήδη περισσότερο.
μετρήστε πόσο είναι, δεν είναι 8 αιώνες, είναι ήδη περισσότερο αλλά ως σύμβολο, ως απαρχή βάζουμε το 1204, γι’ αυτό λέμε 8 αιώνες από τότε λοιπόν και μετά ο ελληνισμός για να επιβιώσει είναι υποχρεωμένος να παλεύει αδιάκοπα προς τα ανατολικά και τα δυτικά αλλά και τα βόρεια, αλλά η κύρια πλευρά είναι τα ανατολικά και τα δυτικά, από τη άλλη πλευρά, από την Ανατολή, από τους Οθωμανούς, οι οποίοι από μικρές ομάδες νομάδων, εξισλαμίζοντας βιαίως ή όχι τους εγχώριους πληθυσμούς, επεκτείνονται σε βάρος κατεξοχήν του ελληνισμού.
Ο ελληνισμός υφίσταται από τότε μέχρι σήμερα αδιάλειπτα μια πίεση και από την Ανατολή και από τη Δύση.
Και αυτό απαντάει, αν θέλετε, σε ένα συχνό ερώτημα το οποίο βάζουν πολλοί άνθρωποι, λέει, ανήκουμε στην Ανατολή ή στη Δύση.
Ε, δεν ανήκουμε ούτε στην Ανατολή ούτε στη Δύση.
Ο ελληνισμός αποτελεί μια δικιά του αυτόνομη ιστορική παράδοση, έναν αυτόνομο ιστορικό χώρο, ο οποίος συρρικνώθηκε μέσα από την ιστορική διαδρομή και περιορίστηκε σε αυτό που είμαστε σήμερα.
Είμαστε άρα απόγονοι και κληρονόμοι μιας μεγάλης ιστορικής παράδοσης.
Αν αυτό το αφαιρέσουμε από τους Έλληνες, σε όποια μορφή κι αν είναι, είτε στην αναφορά μας στους αρχαίους Έλληνες, είτε στην αναφορά μας στο Βυζάντιο, είτε στην αναφορά μας στη μεγάλη ορθόδοξη παράδοση, όλα αυτά τα οποία συγκροτούν το πρόσωπό μας και θα πρέπει εδώ να αποφύγουμε κάθε εμφύλιο.
Δεν μας φτάνουν οι εμφύλιοι που έχουμε μεταξύ μας, δεν θα κάνουμε και άλλους εμφυλίους για το εάν η παράδοσή μας είναι η αρχαιοελληνική, η βυζαντινή, η νεότερη, είναι όλα αυτά μαζί.
Άσχετα με το ποιο μπορεί να μας αρέσει κάποιο περισσότερο ή κάποιο λιγότερο, δεν είναι εκεί το πρόβλημα.
Το πρόβλημα είναι ότι όλα αυτά αποτελούν στοιχεία της παράδοσης και της ιδιοπροσωπίας μας.
Και γι’ αυτό θα δείτε ότι έχουν επιβιώσει μέσα από τους αιώνες με διάφορες μορφές.
Εκεί που ήταν οι αρχαίοι ναοί γίναν τα εκκλησάκια, η παράδοσή μας των Αγίων πόσο δεμένη είναι με αντίστοιχες πραγματικότητες της αρχαίας Ελλάδας, πώς συνεχίζονται έτσι μέσα από τη λαϊκή παράδοση ένα σύνολο από στοιχεία, τα βρίσκουμε σήμερα και υπήρχαν από την αρχαιότητα.
Για να μην πάω στις λαϊκές παραδόσεις και ούτω καθεξής που ξέρουμε ή τις λαϊκές παροιμίες πόσο μεγάλη συνέχεια έχουν.
Θα μου πείτε τώρα τι σχέση έχουν όλα αυτά με το Ζάλογγο και το Σούλι.
Ξανά έρχομαι, έκανα μία μικρή παρένθεση.
Για να εξηγήσω λίγο το γιατί η επιμονή στο θέμα της αποδόμησης της ιστορίας του Σουλίου.
Διότι αν δεχτούμε ότι οι Σουλιώτες έχουν ελληνική συνείδηση και έχουν συμμετάσχει σε όλους τους αγώνες του ελληνισμού από το 1610 όταν για πρώτη φορά κυνηγημένοι οι αγρότες που είχαν συμμετάσχει στην επανάσταση του Διονύσιου, του φιλόσοφου, του επίσκοπου Λαρίσης και Τρίκης όπως έχει μείνει, και οι οποίοι κατέλαβαν τα Γιάννενα το 1611, έγινε μια επανάσταση, Κατέλαβαν τα Γιάννενα το 1611, έγινε μια επανάσταση.
Κατέλαβαν τα Γιάννενα για λίγο, συνέλαβαν οι Τούρκοι τους ηγέτες της επανάστασης ανάμεσά τους τον Διονύσιο, τον έγδαραν ζωντανό, γέμισαν το σώμα το ότι είχε μείνει με άχυρα και το έστειλαν στην Κωνσταντινούπολη μαζί με 250 κεφάλια επαναστατών και στη συνέχεια πάρα πολλοί από τους αγρότες, οι οποίοι είχαν συμμετάσχει στην επανάσταση μαζί με τον Διονύσιο, ανέβηκαν στα βουνά.
με τον Διονύσιο, ανέβηκαν στα βουνά.
Έτσι ενισχύθηκαν οι πυρήνες λίγων χωρικών και λίγων κτηνοτρόφων που ήταν στα βουνά και άρχισε να συγκροτείται το Σούλι.
Από τότε αρχίζει το Σούλι.
Δηλαδή οι Σουλιώτες από γεννησιμιού τους είναι δεμένοι με μια αντιστασιακή παράδοση και γι’ αυτό σταδιακώς έφτασαν να συγκροτήσουν, συμμετείχαν σε όλες τις μεγάλες επαναστατικές κινήσεις του ελληνισμού, δηλαδή το 1770 στα Ορλοφικά, το 1792 όταν γίνεται η επαναστάσεις που ξέρουμε με το Λάμπρο Κατσόνη και τότε συμμετείχαν και γι’ αυτό οκτώ φορές πριν τον Αλή Πασά έγιναν μεγάλες μάχες με τους Τούρκους και από τότε που ανεβαίνει ο Αλή Πασά ουσιαστικά είναι ένας διαρκής αγώνας μέχρι το 1803 που κατόρθωσε να εξοντώσει τους Σουλιώτες με διάφορα μέσα τα οποία χρησιμοποίησε και οι Σουλιώτες υποχρεώθηκαν να εκπατριστούν.
Πήγαν στην…
οι περισσότεροι είχαν πάει τότε στα Επτάνησα, μετά συμμετείχαν αποφασιστικά στην Ελληνική Επανάσταση και έχουν σκορπίσει σε όλη την Ελλάδα.
Φαντάζομαι και εδώ θα υπάρχουν κάποιοι απόγονοι των Σουλιωτών.
Δεν υπάρχει μέρος της Ελλάδας.
Εγώ όπου έχω πάει παντού έχω συναντήσει κάποιους ανθρώπους οι οποίοι προέρχονται από το Σούλι και σκόρπισαν σε όλη την Ελλάδα.
και σκόρπισαν σε όλη την Ελλάδα.
Επομένως, το να πεις ότι οι Σουλιώτες είναι Βασιβουζούκοι χωρίς εθνική συνείδηση έχει ένα πολύ συγκεκριμένο στόχο.
Θα σας διαβάσω τι λέει ένας καθηγητής πανεπιστημίου και έχει και ιστορικό όνομα, πολίτης απόγονος της μεγάλης οικογένειας του Νικολάου Πολίτη ο Αλέξης Πολίτης για το Ζάλογγο και για τους Σουλιώτες.
Λέει, ο χορός του Ζαλόγγου αποτελεί μαζί με τις μυθοποιημένες εκδοχές των κλεφταρματολών και των αλλεπάλληλων εξεγέρσεων κατά των Οθωμανών, μυθοποιημένες εκδοχές, συμπληρωματικές του κρυφού σχολειού.
Παιδεία και ανδρεία συνιστούν τα αγκωνάρια κάθε ιδεολογήματος για την εξαιρετική ελληνική φυλή.
Δηλαδή έχει εντοπίσει πολύ συγκεκριμένα.
Λέει παιδεία άρα είναι μύθος ότι οι Έλληνες στη διάρκεια της τουρκοκρατίας με δόντια και νύχια κράτησαν την παιδεία τους και έχτισαν μια παιδεία που τους επέτρεψε να προχωρήσουν στη συνέχεια και είναι μύθος και η Ανδρεία μυθοποιημένες εξεγέρσεις.
Γι’ αυτό λέει είναι καίριο να πλήξουμε το μύθο των Σουλιωτών διότι οι Σουλιώτες είναι η ευγενέστερη και η πιο γνωστή μορφή αυτού του αγώνα.
Συνεχίζει λοιπόν.
Αν το κρυφό σχολειό αποτελεί μια κατασκευή εκ του μηδενός, ο πυρήνας των γεγονότων του Ζαλόγγου υπήρχε.
Το δέχεται τουλάχιστον.
Βέβαια οι υπερασπιστές και οι προδότες του Σουλίου στο ίδιο επίπεδο όπως και οι γυναίκες που αυτοκτόνησαν δεν είχαν εκείνα ακόμα τα χρόνια 1803 ενταχθεί ολοκληρωτικά στην εθνική ομάδα των Ελλήνων.
Ολοκληρωτικά στην Εθνική Ομάδα των Ελλήνων.
Ολοκληρωτικά.
Συνεχίζει.
Αρβανίτες ήταν. Δηλαδή Αλβανοί. Δεν είχαν ενταχθεί, προσέξτε την αντίφαση πρώτα-πρώτα. Δεν είχαν ενταχθεί ολοκληρωτικά στην Εθνική Ομάδα των Ελλήνων, αλλά Αλβανοί ήταν.
Συνεχίζει.
Ως προς ο γεγονός, ναι.
Λέει λοιπόν παρακάτω ο ίδιος.
Υπάρχει, για ποιο λόγο λέει ο χορός του Ζαλόγγου, ξέρετε ο χορός του Ζαλόγγου έγινε πάρα πολύ γνωστός, διότι υπήρχαν πολλοί περιηγητές οι οποίοι τον είχαν περιγράψει πριν από την Επανάσταση του 1921 και επειδή ήταν ένα φοβερό γεγονός, έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στην ανάπτυξη του φιλελληνισμού σε όλη την Ευρώπη.
Δηλαδή το φιλελληνικό ρεύμα στηρίχτηκε αποφασιστικά στο χορό του Ζαλόγγου.
Για να δούμε πώς το εξηγεί ο κύριος καθηγητής.
Υπάρχει όμως μια δεύτερη εντυπωσιακή ιδιαιτερότητα.
Μια μοναδικότητα πιστεύω.
Η ευρωπαϊκή καλλιέργεια του χορού και η διασάλπιση του από τα φιλελληνικά ηχεία.
Υπάρχει, οι Ευρωπαίοι αγαπούσαν το χορό.
Και συνεχίζει παρακάτω.
Το Σούλι λοιπόν έχοντας από τη μια πλευρά τον άκρο ηρωισμό και από την άλλη την άκρα βιαιότητα του Αλή Πασά συνιστούσε εξαίρετο παράδειγμα του ρομαντισμού, το ίδιο και ο γυναικείος ηρωισμός.
Και εδώ, αν ζητήσουμε τη βοήθεια της ψυχανάλυσης, ίσως να ανακαλύψουμε και έναν κρυμμένο ανδρικό ερωτισμό.
Επειδή υπάρχει ένας κρυμμένος ανδρικός ερωτισμός, πρόβαλαν στην Ευρώπη το χορό του Ζαλόγγου και το ότι…
Θυμώνω πάρα πολύ.
Οι γυναίκες πετούσαν τα παιδιά τους κάτω.
Δεν το αναφέρει αυτό βέβαια, διότι θα χάλαγε το σχήμα του ερωτισμού, διότι όπως ξέρετε, ο χορός του Ζαλόγγου, προτού πέσουν οι γυναίκες έριχναν πρώτα τα μωρά τους και τα παιδιά τους κάτω.
Συνεχίζει όμως ο ίδιος, αναφέρομαι σε αυτόν, γιατί είναι ένας γνωστός ιστορικός καθηγητής, όσοι ασχολούνται με την ιστορία φαντάζομαι το γνωρίζουν ο οποίος λέει ότι παρακάτω, ξέρετε για το χορό του Ζαλόγγου εκτός από τις μαρτυρίες έχουμε τις μαρτυρίες δύο μικρών παιδιών τα οποία επέζησαν πέφτοντας στα πτώματα των μανάδων τους έχουμε τις μαρτυρίες από δύο κοριτσάκια μάλιστα τα οποία ήταν τότε 4-5 χρονών και επιζήσανε και αυτό ακούστε πώς αμφισβητεί τη μαρτυρία των κοριτσιών.
Έχει σημασία.
Ακόμα και αν δεχτούμε ότι η αφήγηση στηρίχτηκε στην ίδια την Αικατερίνη Καρά, είναι ένα από τα κοριτσάκια, ή πιο πριν στη Λάμπρο, είναι η δεύτερη, είναι δύο κορίτσια, ή πιο πριν στη Λάμπρο, είναι η δεύτερη, είναι δύο κορίτσια, θα πρέπει να δεχτούμε πως τα μικρά κορίτσια είχαν την ψυχραιμία να παρατηρούν και αφού γκρεμίστηκαν τι γινόταν πάνω στο βράχο.
Δηλαδή, μας λέει ο άνθρωπος ότι τα κορίτσια τα οποία πετάχτηκαν κάτω, σου λέει γυρνάγανε και βλέπανε πίσω τι γινότανε αυτά είναι τα επιχειρήματα των ανθρώπων οι οποίοι θέλουν να αμφισβητήσουν το χορό του Ζαλόγγου όσο για την κυρία Ψιμούλη σας είπα ότι μας λέει ότι σπρωχτήκανε ο άλλος ο οποίος δεν αμφισβητεί ότι έγινε μας λέει ότι πέσανε τώρα πως πέσανε βγάλε άκρη ναι εκείνο που έχει σημασία είναι ότι δεν υπάρχει χορός αυτό τον απασχολεί και ότι αυτό έγινε γνωστό διότι οι Ευρωπαίοι αγαπούσαν το χορό.
Αυτά λοιπόν είναι, αν τα ακούτε εδώ και φαντάζομαι σας σηκώνονται οι τρίχες και όμως αυτά είναι κυρίαρχα στη σύγχρονη ελληνική ιστοριογραφία.
είναι κυρίαρχα στη σύγχρονη ελληνική ιστοριογραφία.
Ψάχνοντας λοιπόν το βιβλίο της κυρίας αυτής, ανακάλυψα ότι για να στηρίξει την άποψή της, δεν αρκέστηκε στο να διαστρεβλώσει τα ιστορικά γεγονότα, αλλά τα παραποίησε.
Έφτιαξε ψεύτικες παραπομπές.
Ήθελε να αποδείξει πρώτον ότι ο Σαμουήλ δεν ανατίναξε το Κούγκι.
Δεν υπάρχει έκρηξη στο Κούγκι.
Ποιος ανατίναξε το Κούγκι.
Ο προδότης και όχι ήρωας ακούσαμε πριν για τον Τζαβέλα.
Ο Τζαβέλα δεν ήταν ήρωας αλλά προδότης βαλτός από τον Αλί Πασά να ανατινάξει το Κούγκι.
Δεν υπάρχει καμία μαρτυρία γι’ αυτό.
Άρα δεν υπάρχει ούτε χορός του Ζαλόγγου, ούτε Κούγκι, ούτε ήρωας Τζαβέλας.
Δηλαδή φτιάνουμε για να το αποδείξει παραποιεί τα ιστορικά στοιχεία.
Σας αναφέρω ένα παράδειγμα, έτσι πολύ χτυπητό, που μετά στην απάντησή της, γιατί τι να κάνει, στην έκδοση αυτή έχω και την απάντηση, τα αποσπάσματα από την απάντηση κυρίας και τη δικιά μου απάντηση.
Είναι η τελευταία έκδοση, όσοι έχετε πάρει το βιβλίο παλιότερα δεν θα το βρείτε.
Έχει γίνει μετά μία συζήτηση.
Υποχρεώθηκε να απαντήσει.
Και λέει, ε κάναμε και ένα λάθος.
Τι λάθος έκανε;
Για ακούστε το τι λάθος έκανε.
Οι Σουλιώτες επειδή είχαν επαφή με την Οι Σουλιώτες επειδή είχαν επαφή με την διοίκηση των Επτανήσων που είχε τότε διοικητή τον Μοτσενίγκο ήταν μια εποχή που υπήρχε ένα ημιανεξάρτητο ελληνικό κράτος κάτω από τους Ρώσους, η Ιόνιος Πολιτεία, στα Επτάνησα.
Και οι Σουλιώτες είχαν μεγάλη επαφή μαζί τους και επικοινωνούσαν.
Στένουν λοιπόν μια επιστολή, την οποία υπογράφουν πέντε Σουλιώτες αρχηγοί και λένε στο Μοτσενίγκο προσέξτε διότι κάποιος από εκεί που θα έρθει είναι βαλτός και θέλει να μας προδώσει.
Γράφει λοιπόν η κυρία αυτή.
Πιθανότατα πρόκειται για τον, ο προδότης είναι ο Τζαβέλας, ο οποίος είχε επαφές με τον Αλή Πασά, λέει.
Λέει, όπως διαβάζει κανείς το βιβλίο, η ίδια πριν έχει παραθέσει την επιστολή όπου αναφέρονται ποιοι υπογράφουν την επιστολή.
Μεταξύ αυτών είναι ο Τζαβέλας.
Ο Τζαβέλας υπογράφει την επιστολή που υποτίθεται μιλάει για προδότη και καταγγέλει τον εαυτό του.
Όταν το διαβάσεις στο βιβλίο δεν το καταλαβαίνεις ότι πρόκειται για την ίδια επιστολή.
Εγώ έψαξα στις βιβλιοθήκες και το βρήκα, έχει δημοσιευτεί το 1926.
Ο αναγνώστης του βιβλίου θα πάει να ψάξει στις βιβλιοθήκες να δει γιατί πρόκειται.
Και έτσι λέει λοιπόν, έκανα ένα βιβλιοθήκες να δει για τι πρόκειται.
Και έτσι λέει λοιπόν έκανα ένα βιβλίο να μην κάνω και ένα λάθος.
Έκανε ένα λάθος.
Έκανε ένα δεύτερο λάθος.
Εμφανίζει του Σουλιώτες, σας είπα για τον Τζαβέλα που αποσιωπά όλα τα γεγονότα πως έγινε στο Κούγκι.
Τώρα δεν θέλω να σας μπλέξω με λεπτομέρειες.
Υπάρχει μία θύμηση την οποία την κατακρεουργεί για να αποδείξει ότι…
Τέλος πάντων, δεν μπαίνω σε αυτό.
Θα μπω στο τελευταίο.
Εξάλλου κάτι πρέπει να διαβάσετε κιόλας.
Αν σας τα πω όλα.
Στο τελευταίο είναι το πώς παρουσιάζει τους Σουλιώτες ότι καταπίεζαν τους Έλληνες.
Διότι ένα από τα σχήματα τα οποία φτιάνουν είναι ότι οι Σουλιώτες ως ληστές καταπιέζανε τους υπόλοιπους Έλληνες.
Για να φτιαχτεί αυτό το σχήμα και άρα με τον Αλή συγκρούονταν ποιος από τους δύο θα ελέγχει και θα καταπιέζει τους Έλληνες.
Έτσι υπάρχει μία μαρτυρία για τα 61 παρασουλιώτικα χωριά, δηλαδή τι είχε γίνει, οι Σουλιώτες σταδιακώς και γι’ αυτό εξάλλου γινόταν τόσος πόλεμος εναντίον τους, είχαν απελευθερώσει 61 χωριά.
Συν τα 11 αρχικά, δηλαδή ήταν 4, 7, 11, άλλα 61.
Δηλαδή έτεινε να δημιουργηθεί στο εσωτερικό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μια νέα ημιανεξάρτητη επικράτεια.
Και αυτός ήταν ο μεγάλος κίνδυνος για τον οποίο ο Αλή Πασάς έτσι και οι Τούρκοι ήθελαν να εξαλείψουν τη Σουλιώτικη Ομοσπονδία.
Τα παρασουλιώτικα χωριά επειδή το Σούλι αν έχετε πάει είναι εντελώς άγονο.
Στο Σούλι δεν φυτρώνει τίποτα.
Είχαν φτάσει, ήταν 6.000 άτομα, πάρα πολλοί για εκείνη την εποχή.
Για να επιβιώσουν έπαιρναν τρόφιμα και φορολογία από τα παρασουλιώτικα χωριά τα οποία ήταν σύμφωνα με τα ρώσικα αρχεία που έχουμε καταγραφή γι’ αυτό 2.500 γρόσια το χρόνο.
2.500 γρόσια το χρόνο από 61 χωριά ήταν σχετικά μικρό ποσό σε σχέση με τη φορολογία την οποία επέβαλαν οι Οθωμανοί, η οποία ξεπερνούσε για τον αντίστοιχο αριθμό χωριών τα 40 με 50 χιλιάδες γρόσια.
Έτσι όμως φαίνεται ότι απλώς συμμετείχαν στην πολεμική προσπάθεια των Σουλιωτών, αν μείνουμε στα 2.500.
Και τι κάνει;
Προσθέτει ένα μικρό “μηνιαίως”.
Έτσι.
Ήτανε 2.500 γρόσια μηνιαίος που σημαίνει 30.000 καταλαβαίνετε ότι η εικόνα αλλάζει εντελώς ξαφνικά γίνονται και αυτοί θεομπαίχτες σαν τον Αλή Πασά που κλέβανε τα χωριά, έτσι έγινε μια παρανόηση, να λυπάσαι που κλέβανε τα χωριά.
Και λέει έγινε μια παρανόηση.
Έκανε μια παρανόηση.
Ενώ παραπέμπει στην συγκεκριμένη πηγή και λέει είναι 2.500 μηνιαίως, ενώ η πηγή τρέχω εγώ, γιατί μου φάνηκε περίεργο. Να σας πω πώς το βρήκα.
Το βρήκα διότι λέω φορολογία μηνιαία δεν υπάρχει ποτέ.
Ούτε και εδώ και στην Ελλάδα σήμερα που μας ρίχνουν τον ένα φόρο πάνω στον άλλον.
Ετήσιοι είναι οι φόροι.
Απλά είναι πολλοί.
Έτσι είχαν και οι Τούρκοι.
Ξέρετε, οι Τούρκοι είχανε καμιά τριανταριά με σαράντα φόρους διαφορετικούς.
Δεν ήταν ένας ο φόρος.
Για διάφορα πράγματα, το κρασί που παράγεις, για το εκείνο που γίνεται, για το πέρασμα του δρόμου κτλ.
Εκτός από το χαράτσι δηλαδή και τον κεφαλικό φόρο που ήταν οι δυο βασικοί φόροι, υπήρχαν δεκάδες άλλες φορολογίες τις οποίες επιβάλλανε ανάλογα με την περίσταση.
Αλλά μηνιαίος φόρος δεν υπήρχε.
Και αυτό αν θέλετε με εντυπωσίασε.
Είχα αρχίσει να ψιλιάζομαι ότι πρέπει να κοιτάω κάθε πράγμα που λέει και τρέχω στην συγκεκριμένη πηγή που είναι του Ρώσου ιστορικού Άρτς που έχει γράψει για την περίοδο και βλέπω ότι λέει βεβαίως ετήσια.
Όπως ήταν η φορολογία.
Άλλη μια παραδρομή της ιστορικού μας.
Όλες αυτές οι παραδρομές καταλήγουν στο να κατασκευάσουμε μια νέα ιστορία, που δεν έχει καμία σχέση με την ιστορική αλήθεια, αυτοί είναι οι νέοι ιστορικοί μας, οι οποίοι θέλουν, υποτίθεται, να αποκαθάρουν την ιστορία από τα εθνικιστικά μυθεύματα τα οποία είχε φέρει ο Παπαρρηγόπουλος και οι άλλοι ιστορικοί μας και κατασκευάζουν, κυριολεκτικώς, μια ιστορία με τέτοια επιχειρήματα τα οποία προκαλούν και οργή.
Προκαλεί οργή το να λες ότι ο χορός του Ζαλόγγου έγινε γνωστός διότι οι Ευρωπαίοι αγαπάγαν τον χορό!
Σε ένα τόσο τραγικό συμβάν και ένα συμβάν που αυτοί οι άνθρωποι τους ξεπερνάει.
Τους ξεπερνάει το ότι μπορούν οι λαοί και οι άνθρωποι όταν παλεύουν για την πατρίδα, την πίστη τους να δείχνουν τέτοιου τύπου αποφασιστικότητα και επιμονή.
Αλλά έχουμε ατελείωτες τέτοια γεγονότα.
Ξέρετε, λίγο μετά οι Σουλιώτες στη Ρινιάσα, επειδή συνεχίστηκαν οι μάχες, έχουμε πάλι το ίδιο γεγονός.
Έχουμε τη Δέσπω, η οποία ανατινάχτηκε, έτσι, στο Δημουλά τον Πύργο, όπως λέει το γνωστό άσμα.
Έχουμε ατελείωτες περιπτώσεις, στην Αραπίτσα, έχουμε στον Πόντο, τόσες φορές δηλαδή έχει συμβεί αυτό το πράγμα και όμως αυτοί οι άνθρωποι, την πιο γνωστή από αυτές, το χορό του Ζαλόγγου, θέλουν να τον αποδομήσουν.
Νομίζω ότι έχω πει πολλά.
Θα πω δύο λόγια ακόμα για να συνδέσω κάποια πράγματα.
Ότι έχουμε ένα εγχείρημα το οποίο ξεκινάει…
Από πότε ξεκίνησε αυτή η νέα ιστοριογραφία.
Πάνω σε αυτό έχω ένα μεγάλο δοκίμιο στο βιβλίο μου «Η αποστασία των διανοουμένων» που δείχνω πώς και πότε ξεκίνησε η σύγχρονη προσπάθεια που αντιστοιχεί σε αυτό που έκανε ο Φαλμεράιερ το 1830.
Ξεκίνησε στη δεκαετία του 1960 στα Αγγλικά Πανεπιστήμια.
Αναφέρομαι και στο 1904 για το Μάγκο και το Τζέγκινς που είναι υποτίθεται ελληνιστές, μάλιστα κατείχαν την έδρα Κοραής την οποία πληρώνει το ελληνικό δημόσιο στην Αγγλία και οι οποίοι ξεκίνησαν γύρω στο 1962, 1963, 1964 οι Άγγλοι δεν κινούνται ποτέ παρά μόνο συνδεδεμένοι και με πολιτικά γεγονότα, τότε ήταν ο Κυπριακός Αγώνας.
Την εποχή λοιπόν του Κυπριακού Αγώνα εμφανίζεται αιφνιδίως στην Αγγλία μια νέα ιστορική σχολή από τον κύριο Τζένκινς, ο οποίος ήταν ο πρώτος και ο Μάγκο, ο οποίος έχει γεννηθεί στην Κωνσταντινούπολη, είναι επίλεκτο μέλος του αγγλό-τουρκικού λόμπι στο Λονδίνο, και αυτός και ο αδερφός του, και οι οποίοι ξαφνικά αρχίζουν να περνάνε την ιδέα ότι οι Έλληνες είναι ένα πρόσφατο δημιούργημα.
Αυτή είναι η απαρχή, δημοσιεύτηκε αυτό το κείμενο στις εποχές το 1965 και από τότε σταδιακώς αρχίζει να οικοδομείται με τους μαθητές τους στα Πανεπιστήμια της Αγγλίας και αυτό το πράγμα μετά τη μεταπολίτευση αρχίζει να διογκώνεται.
Περάσαμε από την παλιά λογική όπου η Χούντα αν θέλετε συκοφάντησε και τον Ελληνισμό και τον Χριστιανισμό κάνοντας όλα αυτά τα γελοία τα οποία έκανε στη διάρκεια της δικτατορίας.
Απάντηση σε αυτό ήρθε στη διάρκεια της μεταπολίτευσης και όσο περνάγανε τα χρόνια και τα θετικά στοιχεία της μεταπολίτευσης περνάγανε σε δεύτερο πλάνο και περνάγαν μπροστά τα αρνητικά, όπως συμβαίνει κυρίως μετά το 1990, φτιάνεται μια νέα ιστορική πραγματικότητα από μαθητές αυτών.
Οι Άγγλοι το ξεκίνησαν, οι Άγγλοι οι οποίοι πάντα μας προσέχουν ιδιαίτερα.
Το 1790, σε μια συζήτηση στην Αγγλική Βουλή, είχαν πει ότι δεν πρέπει να αφήσουμε τους Έλληνες να κάνουν ανεξάρτητο κράτος, γιατί θα είναι μεγάλοι ανταγωνιστές μας, ο κύριος Πιτ, μεγάλοι ανταγωνιστές μας στην Ανατολική Μεσόγειο και εξάλλου εννοούσαν τότε ότι αυτό το κράτος θα είχε πιθανότατα πρωτεύουσά του την ιστορική πρωτεύουσα του ελληνισμού του νεότερου που ήταν η Κωνσταντινούπολη και επομένως φοβόντουσαν πάρα πολύ τη δημιουργία ενός ισχυρού ελληνικού κράτους και γι’ αυτό έκαναν ό,τι μπορούσαν, για να μην γίνει ποτέ.
Έκαναν ό,τι μπορούσαν όταν έγινε πλέον η επανάσταση, όταν ξεκίνησε η επανάσταση, έστελναν πολεμοφόδια στους Τούρκους, στην Πάτρα και αλλού, έτσι από τα Επτάνησα.
Όταν μετά από μερικά χρόνια αποδείχθηκε ότι δεν μπορεί να γίνει αλλιώς, η επανάσταση προχωράει, προσπάθησαν να την ελέγξουν.
Δύο δάνεια, 1824-1828.
Τα αγγλικά δάνεια με τα οποία η Ελλάδα έγινε προτεκτοράτο και ελεγχόμενη από τις μεγάλες δυνάμεις.
Το νέο κράτος μας το περιόρισαν σε ένα μικρό κράτος, πυροδότησαν τους εμφυλίους πολέμους έτσι ώστε να βγάλουμε και τα μάτια μας μεταξύ μας, διότι τα λεφτά από το δάνειο, ό,τι έφτασε στην Ελλάδα από τα 2.800 αυτά σαν 500.000 πήγανε για να χρηματοδοτήσουν τον εμφύλιο και έτσι παραδοθήκαμε αναγκαστικά, όπως συμβαίνει σε ένα βαθμό και τώρα.
Τι συμβαίνει τώρα, είμαστε αποδυναμωμένοι παραγωγικά, είμαστε αποδυναμωμένοι πνευματικά, είμαστε αποδυναμωμένοι δημογραφικά, και σου λέει μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα.
Μας ελέγχουν από όλες τις πλευρές και από εκεί βγαίνει αν θέλετε η ανημπόρια την οποία νιώθουν οι Έλληνες σήμερα.
Αυτή η ανημπόρια η οποία υπάρχει αυτή η κατάθλιψη που έχει καταλάβει τους Έλληνες βγαίνει από την μεγάλη δυσκολία να αντιτάξουν μια εναλλακτική πρόταση σε αυτή την καταστροφή την οποία υφιστάμεθα.
Κάτι ανάλογο σε άλλη κλίμακα και πολύ μεγαλύτερη συνέβη και τότε.
Και με αυτά τα δάνεια, ξέρετε τα δάνεια ξεπληρώθηκαν μετά το 1970.
Αυτά τα δάνεια τα πληρώναμε όπως τα πληρώνουμε τώρα, θα πληρώνουμε τα δισέγγονά μας, τα παρόντα δάνεια.
Έτσι λοιπόν, μέχρι τώρα πληρώναμε τα παλιά δάνεια και μια και μας τελειώσανε, φροντίσαμε να ξαναβάλουμε καινούρια ώστε να συνεχιστεί η διαδικασία ελέγχου αυτού του ιστορικού χώρου, ο οποίος επειδή βρίσκεται στο κέντρο των αντιθέσεων των παγκοσμίων, δέστε, το Ιράκ, η Συρία, η Μέση Ανατολή, η Παλαιστίνη, το κέντρο των παγκοσμίων αντιθέσεων εδώ και πάρα πολλούς αιώνες είναι η περιοχή μας.
είναι και ευτυχές γεγονός διότι ζούμε την ιστορία και ταυτόχρονα όμως υποχρεώνει σε μια διαρκή εγρήγορση.
Άμα πεις ξεκουραστήκαμε την πάτησες.
Δεν έχει να ξεκουραστεί σε αυτόν τον τόπο.
Τα τελευταία 40 χρόνια νομίζαν οι Έλληνες οι οποίοι για πρώτη φορά ζούσαν ειρηνικές συνθήκες σχετικά μια κάποια ευημερία κτλ.
ότι επιτέλους ξεφύγαμε από τη μοίρα του ελληνισμού, τη μοίρα που σε υποχρεώνει να φυλάς Θερμοπύλες διαρκώς.
Και ότι γίναμε Ευρωπαίοι, Σουηδοί.
Οι Σουηδοί δεν έχουν κανένα πρόβλημα, ποιος να τους απειλήσει;
Εμείς εδώ είμαστε στο κέντρο των παγκόσμιων αντιθέσεων.
Εάν δεν έχουμε εγρήγορση και αν δεν κάνουμε την παράδοσή μας σύγχρονη πρόταση, γιατί αυτό είναι το μεγάλο έλλειμμα το ιστορικό που έχουμε, ότι κάθεται το καινούριο.
Νιώθαμε ότι έπρεπε να είναι εισαγόμενο και ότι η παράδοση κοιτάει μόνο προς τα πίσω.
Δεν κάναμε ποτέ την παράδοσή μας τη βάση για το σύγχρονη πρόταση ζωής.
Δεν έγινε ποτέ αυτό το πράγμα στην Ελλάδα.
Και έτσι ανάμεσα στο δίπολο, δέστε το, σε όλη μας την ιστορία, τουλάχιστον από την Επανάσταση του 1921, για να μην πάω πιο πίσω, για να μην πάω από την εποχή ενωτικών-ανθενωτικών στην Κωνσταντινούπολη, από τότε και μετά θα δείτε αυτή τη σύγκρουση να είναι παρούσα.
Και δεν είχαμε ποτέ τις δυνάμεις να κάνουμε αυτό που κάνανε οι Κινέζοι, οι Ιαπωνέζοι, οι οποίοι τι κάνανε.
Πήραν ένα σύνολο πράγματα από τη Δύση, τεχνολογία, παραγωγή, αλλά τα ενσωμάτωσαν στη δικιά τους παράδοση.
Στη δικιά τους παράδοση.
Εμείς το σύγχρονο, ο εκσυγχρονισμός που μας έλεγε, ο πχιοτικός εκσυγχρονισμός που μας έλεγε ο κύριος Σημίτης, ποιοτικός, ήταν εισαγωγή.
Και ότι η παράδοση κοιτάει προς τα πίσω.
Το αίτημα στο οποίο καλούμαστε να απαντήσουμε για να μην έχουμε το τέλος του ελληνισμού, διότι αυτός ο αιώνας είναι ο αποφασιστικότερος στην ιστορία μας.
Αυτό το αιώνα θα παιχτεί, παίζεται, το τομάρι μας, κυριολεκτικά, και όχι το ατομικό, ατομικά, μπορούμε να επιβιώσουμε.
Ξέρετε πώς οι Λιβανέζοι βρίσκονται στην Λατινική Αμερική, κάποιος έφτασε να γίνει και πρόεδρο σε μια χώρα της Λατινικής Αμερικής.
Αλλά ως συλλογικό υποκείμενο, ως γένος, έθνος, για να επιβιώσουμε.
Αυτός ο αιώνας είναι ο αποφασιστικότερος στην ιστορία μας.
Θα πείτε, λες μεγάλη κουβέντα, έχουμε περάσει και άλλα δύσκολα.
Ποτέ δεν ήταν τόσο δύσκολα.
Γιατί; Γιατί κάποτε μπορεί να μην είχαμε κράτος, μπορεί να μας λείπαν τα πάντα, είχαμε όμως και δημογραφία ισχυρή.
10 ή 15 παιδιά γεννάγανε οι πατεράδες μας και οι μανάδες μας.
Είχαμε έναν πολιτισμό ο οποίος έφτανε από την Αλεξάνδρεια, έτσι ακόμα και όταν είμαστε κάτω από τους Τούρκους, μέχρι τη Βιέννη.
έτσι ακόμα και όταν είμαστε κάτω από τους Τούρκους μέχρι τη Βιέννη, είχαμε μία ακμαία και οικονομική και πνευματική ζωή.
Δέστε το επίπεδο της πνευματικής μας ζωής σήμερα και πάρτε 30 χρόνια πριν.
Εγώ δεν σας πάω πιο μακριά.
Πηγαίνετε στο Σεφέρι, στον Ελύτη, στο Χατζιδάκι, στον Θεοδωράκη και συγκρίνετε.
Δέστε ότι η διαδρομή είναι διαδρομή πτωτική.
Εντάξει, είναι παγκόσμιο φαινόμενο, αλλά σε εμάς, εμείς δεν έχουμε τα περιθώρια που έχουν άλλοι λαοί.
Οι Γάλλοι μπορεί να περνάνε κρίση, αλλά έχουν τα ιστορικά περιθώρια να ανακάμψουν.
Εμείς δεν έχουμε τα ιστορικά περιθώρια, διότι είμαστε στα σύνορα των κόσμων.
Εάν αφεθούμε, θα γίνουμε από χώρα χώρος μετάβασης από την Ανατολή στη Δύση.
Κατά τον ίδιο τρόπο, γι’ αυτό πολύ συχνά το λέω ότι κινδυνεύουμε με Λιβανοποίηση, κατά τον ίδιο τρόπο που έγινε στο Λίβανο ή στο Κόσοβο.
Στο Κόσοβο το 1900 οι Σέρβοι ήταν πλειοψηφία του πληθυσμού.
Το 1940 ήταν περίπου ίδιοι με τους Αλβανούς.
Σήμερα δεν είναι ούτε 5% Αυτό θα πείτε μπορεί να συμβεί βεβαίως μπορεί να συμβεί.
Δεν έχουμε κερδίσει την ιστορική αθανασία αν τα παιδιά μας θεωρούν ότι εδώ δεν μπορούν να ζήσουν και φεύγουν η δημογραφία μας μειώνεται έρχονται ξένοι πληθυσμοί οι οποίοι αναποφεύκτως θα αυξάνονται και οι οποίοι κάποια στιγμή θα επιβάλλουν και την παρουσία της δικιάς τους ταυτότητας εδώ.
Πιστεύετε ότι δεν θα μεταβληθούμε σε ένα πέρασμα μεταξύ Ανατολής και Δύσης ελεγχόμενο από την τευτονική Ευρώπη, τη Γερμανία από τη μια και την Τουρκία από την άλλη.
Οι οποίοι δόξα τω Θεώ από την εποχή του Βίσμαρκ άξονα έχουν μεταξύ τους.
Και αυτόν τον άξονα να είστε βέβαιοι ότι θα τον ξανακάνουν.
Και ήδη λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό αυτός ο άξονας.
Τρία εκατομμύρια Τούρκοι είναι στην Γερμανία.
Υπάρχει δηλαδή μία πραγματικότητα που όταν ξεθεμελιώνανε οι Γερμανοί την Γιουγκοσλαβία και λέγαμε προσέξτε, πρέπει να προσέξουμε το ξεθεμελίωμα της Γιουγκοσλαβίας που ήταν ένας ισχυρός παράγων αυτονομίας στα Βαλκάνια, διότι είχαν μια παράδοση αυτονομίας οι Σέρβοι και οι Γιουγκοσλάβοι πολύ μεγάλη, θα έρθει η συνέχεια θα είμαστε εμείς.
Και τα Βαλκάνια θα τείνουν να γίνουν μια περιοχή με μικροσκοπικά κρατίδια ή ανίσχυρα κράτη, τα οποία θα ελέγχονται από τη μία πλευρά από τη Γερμανική Ευρώπη και από την άλλη από την Οθωμανική Τουρκία.
Αυτός είναι ο κίνδυνος που έχουμε μπροστά μας.
Και αν δεν ξαναπάρουμε δυνάμεις από τη μεγάλη μας παράδοση και να την κάνουμε πρόταγμα για το σήμερα, δεν μας ενδιαφέρουν οι δυνάμεις με μια προγωνοπληξία ότι τι είχαμε.
Σημασία έχει αυτό το ότι είχαμε μπορούμε να το κάνουμε ένα μικρό μοτεράκι στον πολιτισμό και την πραγματικότητά μας σήμερα αυτό είναι το ερώτημα έτσι ώστε να κατορθώσουμε και να συνειδητοποιήσουμε αρχικά αυτά τα ζητήματα να αρχίσουμε να διαβάζουμε διότι τα έχουμε παρατήσει και να συνειδητοποιήσουμε ότι περνάμε το δυσκολότερο αιώνα της ιστορίας του ελληνισμού.
Ακούσαμε και το τραγούδι και για τον…
Θα τελειώσω με δύο λόγια από τα δημοτικά μας τραγούδια για τις Σουλιώτισσες.
Γιατί ευτυχώς η παλιά μας παράδοση έχει, και θα μιλήσω για το πώς οι γυναίκες συμμετείχαν στις πολέμους των Σουλιωτών.
Υπάρχουν πολλά δημοτικά τραγούδια γι’ αυτό.
Σας διαβάζω μερικά αποσπάσματα και τελειώνω με αυτό.
Ας έρτουν πόλεμο να διούν και Σουλιωτών τουφέκια,
Να μάθουν Λάμπρου το σπαθί, Μπότσαρη το τουφέκι,
Τ’ άρματα των Σουλιώτισσών, της ξακουσμένης Χάϊδως.
Ο πόλεμος αρχίνησε κι’ άναψαν τα τουφέκια,
Μια παπαδιά τους χούγιαξε άλλο δημοτικό τραγούδι, μια παπαδιά τους λέει
Πού πας, Μουχτάρ τ’ Αλή πασά; που πάγεις, παλαιολιάπη;
Δεν είν’ εδώ το Χόρμοβον, δεν είν’ ο Αϊ-Βασίλης,
Να πάρεις σκλάβους τα παιδιά, να πάρεις τες γυναίκες.
Είναι το Σούλι το κακόν, στον κόσμον ξακουσμένον·
Που πολεμά Τσαβέλαινα σαν άξιον παλικάρι·
που πολεμούν, μωρά παιδιά,
γυναίκες σαν τους άντρες.
Για βγάλε την αρβανιτιά (σσ τους Τουρκαλβανούς εννοεί εδώ),
να βγάλω εγώ γυναίκες.
Άλλο.
Ξέρετε είναι…
«Μαζί μου όλοι τρέξετε και άντρες και γυναίκες, τους Τούρκους κατακόψετε, σπόρο να μην αφήστε».
Να λένε στο Σούλι τους σκότωσαν, Σουλιώτισσες γυναίκες.
Αυτά είναι οι σουλιώτισσες οι οποίες Συνωστισμένες πέσανε από το Ζάλογγο.
Ευχαριστώ.
Ευχαριστώ.
Εκ μέρους της Σχολής των Νέων Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Κατερίνης θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά κύριε Γιώργο Καραμπελιά που με τη σημερινή σας ομιλία προβήκατε σε εμπεριστατωμένη αποκάλυψη των παραχαρακτών της ελληνικής ιστορίας ανθρώπων που κατευθύνονται από σκοτεινούς κύκλους και εξυπηρετούν ἀλλότρια συμφέροντα.
Επίσης, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την αληθινή και έξω από τα δόντια παρουσίαση της νεοελληνικής ιστορίας.
Στο σημείο αυτό θα καλέσω τον πρόεδρο της Σχολής Γονέων, κύριο Κώστα Κορομπίλη, να απονείμει ένα μικρό αναμνηστικό στον ομιλητή.
Ευχαριστώ.
Ακόμα, Γιώργος, δεν έγινε.
Παραμένω ο Κωνσταντίνος.
Απονείμει ένα μικρό αναμνηστικό στον ομιλητή.
Ακόμα, Γιώργος, δεν έγινα.
Παραμένω ο Κωνσταντίνος.
Και όπως μας έλεγε ο καθηγητής, ο κύριος Φωτιάδης, όταν πηγαίνανε στα βαφτίσια τότε, στα χρόνια τα δύσκολα της Τουρκοκρατίας, μια από τις ευχές ήταν να ζήσεις, να χαίρεσαι το όνομά σου.
Και όπως μας το εξήγησε, δηλαδή να μην χρειαστεί ποτέ να αλλαξοπιστήσεις.
Από τον Πρωθυπουργό με τον πχιοτικό εκσυγχρονισμό φτάσαμε στο μηδέν εις το πηλίκιο, στον έτερο Πρωθυπουργό.
Και σας ευχαριστούμε θερμότατα κυρία Καραμπελιά.
Επίσης και για την αφορά που κάνατε για τον Ελληνισμό.
και η ιστορική κοιτίδα του Ελληνισμού είναι το Αιγαίο με τις δύο πλευρές του, την Ανατολική και την Δυτική.
Και αν μελετήσουμε καλά το Βυζάντιο θα δούμε ότι πράγματι τα Βαλκάνια και η Μικρά Ασία ήταν η κοιτίδα μας, ήταν η βάση μας.
Εκτεινόμασταν δυτικά προς την Ισπανία, στη Γαλλία και ανατολικά προς τους Πέρσες, αλλά πάντα δυτικά προς την Ισπανία, στη Γαλλία και ανατολικά προς τους Πέρσες, αλλά πάντα συρρικνωνόμασταν.
Μεγαλώναμε και μαζευόμασταν.
Η κοιτίδα μας ήταν οι δύο πλευρές του Αιγαίου, να μην το ξεχνάμε.
Και λίγο πριν την επανάσταση ο Ρήγας Φεραίος, στο Θούριο, το όνειρο του ήταν, όχι το μικροκρατίδιο αυτό το οποίο ζούμε στις μέρες μας εδώ και 200 χρόνια, αλλά να ενώσει τους υπόδουλους υπό των Μωαμεθανών ορθοδόξους λαούς πάλι ποτέ Βυζάντιο, δηλαδή στους Ρωμιούς, στους πολίτες της Νέας Ρώμης, όπως πολλές φορές μας έχει πει ο πατήρ Γεώργιος Μεταλληνός.
Επιτρέψτε μου λοιπόν εκ μέ μέρους της Σχολής Γονέων, να σας προσφέρουμε δύο βιβλία.
Το ένα είναι του Γεωργίου Σκληρού Κωνσταντινίδη, πόντιο από το Σοχούμι της Ρωσίας, Ελληνοπόντιο, ο οποίος το έγραψε πριν 100 χρόνια, το 1919, στην Αλεξάνδρεια.
Θα ήθελα να το μελετήσετε και να μας πείτε, γιατί το θέμα του ήταν τα σύγχρονα προβλήματα του ελληνισμού.
Νομίζω 100 χρόνια μετά παραμένουν τα ίδια.
Και το δεύτερο βιβλίο είναι ενός φιλέλληνα του Fridtjof Nansen, που είναι ένας Νορβηγός ήρωας σε μια ελληνική τραγωδία.
Είχε βρεθεί στην ανταλλαγή πληθυσμών το 1922-1924 στη Μικρασιατική καταστροφή.
Σας ευχαριστούμε λοιπόν και πάλι θερμά και σας περιμένουμε σε επόμενη εκδήλωσή μας της Σχολή Γονέων.
Μας έχετε ανησυχήσει κ. Καραμπελιά.
Αυτή η τάση της αποδόμησης της ιστορίας, η οποία δεν ξέρουμε από πότε προέρχεται και σε αυτούς έπρεπε να συμπεριλάβετε, νομίζω κάπως τον αναφέρατε, τον κύριο Βερέμη, τον καθηγητή, ο οποίος με εκείνο το έκτρωμα της επανάστασης του 1821 στο Sky, μας είχε ανατριχιάσει, εγώ έγραψα κάτι τότε στην εφημερίδα, στην Καθημερινή, δεν είδαμε όμως να παίρνει κανείς θέση.
Φερειπείν η Ακαδημία των Αθηνών.
Είστε εσείς, κύριος Γιαναράς, ο κύριος Ράμφος και δύο-τρεις ακόμη, που ανησυχείτε για αυτά τα θέματα.
Και μπράβο σας, συγχαρητήρια που παίρνετε θέση.
Τι κάνει όμως σήμερα η επίσημη πολιτεία, τι κάνει το Υπουργείο Παιδείας, τι κάνει το λεγόμενο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο γύρω από τα βιβλία.
Βλέπετε, θα έχουμε καμία ελπίδα να αλλάξουν τα πράγματα ή θα πάμε από το κακό στο χειρότερο.
Σας ευχαριστώ.
Να πω μόνο ότι όπως τελικά η Ακαδημία όταν είχε βγει το βιβλίο της κυρίας Ρεπούση υποχρεώθηκε εν τέλει να κάνει μία ανάλυση για το βιβλίο αυτό και κατέγραψε 70 ιστορικά λάθη που περιέχονταν στο βιβλίο της.
Και αυτό προς τιμήν έστω της Ακαδημίας που κάτω από την πίεση η οποία υπήρξε και κάτω από την πρωτοβουλία και με την πρωτοβουλία ορισμένων ανθρώπων υποχρεώθηκε και έτσι αποσύρθηκε το βιβλίο μετά την έκθεση αυτή που ήρθε από την Ακαδημία.
Τώρα κάτι αναφέρατε τον κύριο Ράμφο.
Δυστυχώς ο κύριος Ράμφο στον τελευταίο καιρό έχει περάσει στην απέναντι πτέρυγα.
Δυστυχώς, και μάλιστα πολύ ανοιχτά, μας λέει ότι πρέπει να σκοτώσουμε τον Έλληνα μέσα μας για να συνεχίσουμε να υπάρχουμε.
Τόσο πολύ.
Το βιβλίο μου «Η Αποστασία των Διανοουμένων» κατά το ήμισυ αναφέρεται στον κύριο Ράμφο.
Θα κάνουμε μια άλλη φορά τη συζήτηση.
Ναι, βεβαίως.
Και γι’ αυτό βγαίνει πολύ συχνά στην τηλεόραση πλέον.
Ενώ στο παρελθόν δεν έβγαινε, όταν έλεγε άλλα πράγματα.
Τώρα που λέει αυτά που λέει, ότι οι Γερμανοί δουλεύουν και εμείς είμαστε τεμπέληδες, ότι χρειαζόμαστε το Γερμανό μας και ό,τι καθεξής.
Ο κ. Ράμφος λέει φοβερά πράγματα.
Λέει φοβερά πράγματα.
Μαζί με τον επίσης κάποτε φίλο μου και μάλιστα η στροφή του κυρίου Ράμφο άρχισε σε μια συνέντευξη που έδινε σε μένα στο Άρδην και εγώ είχα μείνει εν ολίγοις έκθαμβος διότι άλλα περίμενα να ακούσω.
Ήταν μετά από ένα ταξίδι του στην Αμερική όταν επέστρεψε είδε τον κόσμο διαφορετικά.
Και άρχισε σταδιακώς μια μετεξέλιξη που τον οδήγησε τον τελευταίο καιρό σε απόρριψη εντελώς της παράδοσης μας, θεωρεί ότι το μεγάλο πρόβλημα της καθυστέρησης της Ελλάδας είναι η Ορθοδοξία, η οποία πρέπει να ξεριζωθεί, και ότι πρέπει να μιμηθούμε τους Προτεστάντες και τη Δύση.
Αυτά επί λέξει.
Στο βιβλίο μου, θα σας διαβάσω μια και που το έφερε η κουβέντα, κομματάκια από τον κύριο Ράμφο, που έχουν πάρα πολύ ενδιαφέρον.
Δεν τα έχει γράψει άνθρωπος αυτά που λέει ο Ράμφος.
Ναι, πήρε πολλές στροφές, υπερβολικά πολλές.
Πρώτα-πρώτα μας λέει, έχει ένα κομμάτι, που λέει ότι οι Έλληνες το 1204 μάλλον αξίζαμε που τα πάθαμε, διότι είχαν ξεσηκωθεί, λέει, μερικά χρόνια πριν και είχαν σφαγιάσει τους Δυτικούς στην Κωνσταντινούπολη. Και επομένως αυτοί έκαναν μία απάντηση σε αυτό το πράγμα.
Λέει και διάφορα ψεύδη, αλλά δεν έχει σημασία, δεν είναι της ώρας, αν είχαμε τη συζήτηση αυτή.
Εκείνο όμως που, να σας διαβάσω κάτι, είναι πολύ χαρακτηριστικό.
Λέει λοιπόν, προσέξτε τι έφερε το Χίτλερ στη Γερμανία.
Η Γερμανία έπεσε θύμα ενός μεγάλου πνευματικού ρεύματος από τα δύο που την διέτρεχαν.
Το ένα ρεύμα ήταν η Καντιανή παράδοση και ο Γερμανικός Διαφωτισμός, το άλλο ρεύμα ήταν ο Ρομαντισμός.
Εξάλλου και τους Έλληνες τους κατηγορεί για Ρομαντισμό ο Ράμφος.
Δηλαδή η κυριαρχία του συναισθήματος έφερε το Χίτλερ!
Το συναίσθημα έφερε το Χίτλερ.
Και τον ρωτάει ο δημοσιογράφος. Αν ισχύει αυτό που λέτε, γιατί η Γερμανία έκανε δύο παγκοσμίους πολέμους;
Απαντά.
Μα οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι που έκανε η Γερμανία λύθηκαν τώρα με την Ευρωπαϊκή Ένωση σοφότερα.
Δηλαδή έγινε διανομή αγορών με ειρηνικό τρόπο.
Αυτό απάντησε.
Ότι σήμερα έχουμε τη συνέχεια των δύο παγκοσμίων πολέμων με ειρηνικό τρόπο.
Και το θεωρεί πάρα πολύ θετικό ο κύριος Ράμφος.
Επιπλέον ο κύριος Ράμφος είναι ο άνθρωπος χωρίς παρελθόν και προτείνει ότι οι Έλληνες πρέπει να εγκαταλείψουν το παρελθόν τους, όπως και ο ίδιος έχει εγκαταλείψει το παρελθόν του.
Σας διαβάζω είναι καταπληκτικό, δεν το έχει πει (ποτέ) άνθρωπος αυτό.
Μπορώ να πω, λέει, ότι είμαι παιδί του πολέμου, αναφέρεται στον εαυτό του, είναι μια συνέντευξη.
Έχω αναμνήσεις οι οποίες δεν έγραψαν μέσα μου.
Με αυτή την έννοια μπορώ να πω ότι είμαι ένας άνθρωπος χωρίς παρελθόν.
Και το πιστεύω αυτό για μένα.
Και συνεχίζει.
Δηλαδή, τον ρωτάει ο δημοσιογράφος, μπορεί ένας άνθρωπος να μην έχει παρελθόν;
Βεβαίως.
Αν δεν φέρει βαρέως τα πράγματα.
Όταν δεν φέρεις βαρέως τα πράγματα, το παρελθόν χάνεται.
Το παρελθόν είναι εκεί για να σε επιβαρύνει.
Η ιστορία μας δηλαδή, καταλαβαίνετε πού πηγαίνει, είναι εδώ για να μας επιβαρύνει! Δεν είναι ποτέ για να σε ελαφρύνει.
Επομένως κάποιος που δεν πνίγεται από ενοχές και από αμφιβολίες, για το τι έχει κάνει στη ζωή του, για το τι έκανε ο κύριος Ράμφος τα προηγούμενα 70 χρόνια της ζωής του.
Νομίζω ότι έχει κάνει μια ζωτική διαγραφή του παρελθόντος.
Όλοι λέμε, εγώ τρέμω επειδή ξεχνάω όσο περνάνε τα χρόνια, δεν τρέμω τίποτε άλλο παρά το Αλτσχάιμερ.
Την απώλεια της μνήμης.
Ο κύριος Ράμφος λέει ότι αυτό πρέπει να κάνουμε.
Ο οποίος κυριαρχεί και είναι ο κύριος διανοούμενος του μνημονίου σήμερα.
Και έλεγε άλλα πράγματα κάποτε.
Πώς βρίσκει ένας άνθρωπος το δρόμο του;
Δεν τον ψάχνω, γι’ αυτό τον βρίσκω.
Γιατί από εκεί θα άρχιζε η αγωνία.
Η αγωνία αρχίζει όταν ψάχνουμε να βρούμε.
Δεν ψάχνω το δρόμο μου.
Απλώς περπατάτε.
Ναι, περπατάω και νομίζω ότι εκεί που πάω, πάω καλά.
Δεν υπήρχαν στιγμές στη ζωή σας που νιώσατε ότι πήρατε λάθος δρόμο.
Ο Ράμφος ο οποίος πριν λίγο καιρό έγραφε ότι είναι εναντίον ας πούμε της Δύσης, της καταστροφής της παράδοσης μας κτλ.
Ο ίδιος Ράμφος είναι.
Μέσα σε 10 χρόνια! Ναι!
Όχι, γιατί είπαμε δεν έχω παρελθόν.
Αν δεν έχεις παρελθόν, δεν μπορείς να πάρεις λάθος δρόμο.
Δεν μπορείς να μετανιώσεις για κάτι.
Η μετάνοια αρχίζει από τη στιγμή που είναι ζωντανό το πριν μέσα σου.
Αυτά λέει σήμερα ο κύριος Ράμφος και μπορώ να σας διαβάσω ατελείωτα.
Έχω κάνει ένα μεγάλο δοκίμιο για τον Ράμφο αυτό το βιβλίο.
Διότι είμαστε υποχρεωμένοι να αποδομήσουμε τους αποδομητές.
Η επόμενη ερώτηση ο κύριος Χρυσικός.
Υπάρχει εναλλακτική πρόταση σήμερα σε αυτή την κατάσταση που έχουμε οδηγηθεί.
Γιατί αν κάνουμε ένα flashback προς τα πίσω, θα δούμε ότι οι μονοκομματικές κυβερνήσεις έφεραν τη χώρα μας σε αυτή την κατάσταση.
Το ερώτημα είναι, σήμερα υπάρχουν πεφωτισμένοι ηγέτες που μπορούν να καθίσουν σε ένα τραπέζι και να βρουν λύση, γιατί έχω την εντύπωση ότι δεν μπορούν να καθίσουν σε ένα τραπέζι διότι ο εκλογικός νόμος δεν τους το επιτρέπει και ένας τραβάει από εδώ και άλλος τραβάει από εκεί.
Αυτό ήταν το ερώτημά μου και θέλω απάντηση.
Δυστυχώς αν το πρόβλημα ήταν μόνο ο εκλογικός νόμος θα ήταν εύκολη η απάντηση.
Δυστυχώς είναι ότι δεν υπάρχουν αυτοί οι φωτισμένοι ηγέτες που λέτε.
Το μεγάλο πρόβλημα, η μεγάλη κρίση την οποία περνάει ο ελληνισμός σήμερα είναι ότι έχει εξαντληθεί τόσο πολύ το πολιτικό προσωπικό το οποίο επί 40 χρόνια κυβερνάει, διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουμε 40 χρόνια, λίγο πολύ, μια γενιά ανθρώπων η οποία κυβερνά.
Αυτό δεν έχει ξανασυμβεί στην ελληνική ιστορία σε τέτοια έκταση.
Και ιδιαίτερα μετά το 1990, που είχε τελειώσει, το υπαινίχτηκα λίγο πριν, με την κρίση της περιόδου Κοσκωτά, που τα θυμόμαστε οι παλιότεροι, του 1988-1989, είχε λήξει ιστορικά η μεταπολίτευση.
Ό,τι δηλαδή είχε να δώσει και αν τότε κατορθώναμε να ξεφορτωθούμε αυτή την ιστορική περίοδο, πιστεύω ότι θα είχαμε πάει πολύ καλύτερα.
Τι συνέβη όμως;
Συνέβησαν τεράστιες γεωπολιτικές αλλαγές.
Εγώ λέω κάποτε έτσι αστειευόμενος, ας όψεται ο Πιτσαδόρος.
Και όλοι με κοιτάνε, λένε τώρα τρελάθηκε ο Καραμπελιάς τι μας λέει.
Ο Γκορμπατσόφ!
Όταν μετά την προεδρεία της Σοβιετικής Ένωσης διαφήμιζε αν θυμάστε την Pizza Hut.
Εκεί έφτασε αυτός ο μεγάλος φωστήρας.
Και τότε η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης με το τρόπο που έγινε, και (το τέλος) του αντίπαλου δέους, έφτιαξε τις συνθήκες αυτού που ονομάσαμε παγκοσμιοποίηση.
Δηλαδή ένα μονοπολικό παγκόσμιο σύστημα, αυτό έγινε τότε, για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία δεν είχαμε μονοπολικό παγκόσμιο σύστημα.
Για πρώτη φορά έχουμε, τουλάχιστον για 10 χρόνια, μέχρι την κατάρρευση των δίδυμων πύργων, που αρχίζει μια άλλη ιστορική περίοδος, Περνάμε 10 χρόνια τουλάχιστον, 15, που υπάρχει ένα μονοπολικό σύστημα και φαίνεται ότι έχουμε ένα πράγμα που ξεκινάει από τις ΗΠΑ και εξακτινώνεται αυτό που κάποιοι μάλιστα το ονόμασαν αυτοκρατορία.
Ότι περάσαμε σε μια αυτοκρατορική ιστορική εποχή.
μέσα σε μια αυτοκρατορική ιστορική εποχή.
Αυτή η περίοδος έδωσε τη δυνατότητα στο παλιό σύστημα στην Ελλάδα να επιβιώσει, να συνεχίσει και μάλιστα με όλο και πιο αρνητικά χαρακτηριστικά, με την έννοια ότι έγιναν κυρίαρχα τα παρασιτικά χαρακτηριστικά και της οικονομικής δομής.
Χαρακτηριστική είναι η περίοδος του χρηματιστηρίου, έτσι, που οι Έλληνες νόμιζαν ότι το χρήμα γεννάει χρήμα.
Ότι δεν χρειάζεται να έχεις παραγωγή, αρκεί να τζογάρεις και αυτό από μόνο του απαντάει στο οικονομικό μας πρόβλημα.
Φτιάχτηκε δηλαδή μία κατάσταση, και αυτό είναι της μεταπολίτευσης, όπου κυριάρχησε η μεταπρατική αντίληψη.
Απολύτως.
Έφτασε ο Διονύσης Σαββόπουλος, έτσι το έχω πει κι αλλού, να γράφει τραγούδια για τη Γιάννα Αγγελοπούλου το 2003.
Εντάξει, φτάσαμε εκεί πέρα.
Αυτή η κατάσταση τι προκάλεσε;
Μια τεράστια φθορά πέρα από τους διεφθαρμένους που η διαφθορά γενικεύτηκε, ο Σταύρος ο Λυγερός που θα άξιζε να τον φέρετε να μιλήσει, έχει γράψει ένα βιβλίο που το λέει Κλεπτοκρατία, είχε φτιαχτεί ένα σύστημα απόλυτα κλεπτοκρατικό και όσοι δεν είχαν διαφθαρεί εφθάρησαν δυστυχώς δηλαδή αυτά τα 40 χρόνια έχει φθαρεί η πνευματική πολιτική και οικονομική ηγεσία της χώρας.
Βλέπετε ας πούμε βλέπετε τον Κοντομηνά θέλω να πω έναν άνθρωπο … βλέπετε, ας πούμε, βλέπετε τον Κοντομηνά.
Θέλω να πω έναν άνθρωπο ο οποίος, δέστε ας πούμε το Βγενόπουλο, ο οποίος εμφανιζόταν τα προηγούμενα χρόνια και ως σωτήρας, που θα ήταν και ο νέος σωτήρας και πολιτικά.
Δηλαδή έχουμε μία, δυστυχώς, μία βαθύτατη φθορά όλων των ελίτ της χώρας και ο κόσμος δεν έχει πού την κεφαλήν κλίναι, πού να δώσει απολογία.
Δεν βρίσκει δηλαδή κάποιους ανθρώπους στους οποίους να μπορεί να εμπιστευτεί.
Γι’ αυτό περνάμε τόσο βαθιά κρίση και τόσο μακροχρόνια.
Επομένως, δυστυχώς, εφόσον δεν φροντίσαμε πριν να αλλάξουμε, θα αλλάξουμε οδυνηρά.
Δηλαδή, θα βγει μέσα από αυτή την βαθιά κρίση που περνάμε, μια νέα γενιά ανθρώπων.
Να σας πω ένα παράδειγμα. Ας πούμε εμείς τώρα που ασχολιόμαστε με την κίνηση Άρδην που έχουμε στη Θεσσαλονίκη, λέγαμε τι να υποστηρίξουμε στις δημοτικές εκλογές.
Και σκεφτήκαμε κάτι. Ξέρετε τι;
Θα κατέβει ένα ψηφοδέλτιο με ανθρώπους που θα είναι όλοι κάτω των 35.
Ως ένα συμβολισμό του τι πρέπει να γίνει στην Ελλάδα.
Δηλαδή, εγώ τα λέω που είμαι πολύ πάνω από 35, αλλά δυστυχώς έτσι είναι.
Πρέπει δηλαδή να υπάρξει μια ριζική ανανέωση του προσωπικού και του πολιτικού και του πνευματικού κυρίως για να δούμε κάποιο φως.
Ο κύριος Τσακαλίδης, η επόμενη ερώτηση.
Και μετά ο κύριος εκεί πέρα που περνά.
Κύριε Καθηγητά, είμαι Πόντιος μεγαλωμένος στην Πάτρα.
Και επειδή έμαθα την καταγωγή σας, έχετε το ευτύχημα να έχετε εκεί κοντά σας την Ανδρίτσαινα, όπου από εκεί κατάγεται ο μεγάλος Κωνσταντίνος Νικολόπουλος, ο οποίος προετοίμασε τη Γαλλική Επανάσταση στην Γαλλία.
Και άκουσα εδώ τώρα να μας λένε οι σκοταδιστές ότι εμείς πήραμε παράδειγμα τη Γαλλική Επανάσταση.
Ποτέ ο ελληνισμός δεν πήρε παράδειγμα πουθενά.
Του ελληνισμού τα παραδείγματα πήραν πολλοί.
Και θα ήθελα να σας παρακαλέσω, αφού είστε από εκεί κοντά, γράψτε ένα βιβλίο για αυτόν τον σπουδαίο άνθρωπο.
Γιατί τον έχουν αγνοήσει και τον έχουν λασπολογήσει.
Ευχαριστώ πολύ.
Να είστε καλά.
Κύριε, είπατε είναι κακούργημα.
Δεν ψηφίζεται ένα νόμο, αφού είναι κακούργημα, να κάψουν τα βιβλία και να τους βάλουν φυλακή.
Τη Χρυσή Αυγή βάζουν φυλακή, αυτούς δεν μπορούν να βάλουνε.
Ένα ερώτημα, ένα αυτό.
Έχω γίνει στην Τουρκία 8 μέρες.
Πήραμε καφέ πάνω στο ύψωμα, ένας Τούρκος με είπε, «Σεν τσόχτουρκλερεπελον», «εσύ μοιάζεις πολύ στους Τούρκους».
Θα το πω στα ελληνικά «Εσύ ξέρεις ποιοι είναι οι Τούρκοι; Ξέρεις σε ποιον μοιάζεις;» Κοντέψαμε να πλακωθούμε!
Είναι ένα άγαλμα, κύριε Καθηγητά, ένας στρατιώτης με ένα όπλο, ένα παιδί κάτω και μια γυναίκα.
Περνάει ένας Τούρκος.
Ε, όχι, πουράγει, δεν διαβάζει, φεύγει.
Περνάνε δύο.
Όχι, όλα λέω.
Εσκέρ διαβάσα.
Όταν διαβάσα στρατιώτης, κατάλαβα κάτι τρέχει εδώ.
Ξέρεις τι με είπε.
Ξέρεις ποιος είναι αυτός;
Έλληνας στρατιώτης και σκοτώνει.
Τον είπα, εσείς είσατε τρελοί, με μάλλωσε η ξαδέρφη μου.
Πόσους σκοτώσαμε; 20.000;
250.000 σκοτώσατε και με αυτό το άγαλμα μπήκαν και στην Κοινή Αγορά.
Άστο αυτό, οι Γάλλοι με τους Γερμανούς έχουν απανωτούς πολέμους.
Χειρότερα από εμάς.
Έχουν φιλίες, αλλά την ιστορία δεν την αλλάζουν.
Εμένα ο παππούς αλλιώς μου τα είπε, εγώ είμαι μεγαλύτερος από εσένα.
Χαλάνε την ιστορία μας, κάντε αγώνα να σώσετε τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας. Και θα χαθούμε.
Να πω για αυτό που είπατε για τους Γάλλους με τους Γερμανούς.
Οι Γερμανοί με τους Γάλλους που σκοτωνόντουσαν καμιά 600 χρόνια κάπως σταμάτησαν, δεν ξέρω γιατί προβλέπω ότι θα οξυνθούν πάλι οι σχέσεις τους, αλλά σταμάτησαν πάντως να σκοτώνονται όταν, οι Γερμανοί μετά τον τελευταίο πόλεμο αναγνώρισαν τα εγκλήματα τους.
Ο μόνος όρος για να υπάρξει φιλία μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων είναι πριν από όλα να αναγνωριστούν και άρα όχι να αλλάξουμε την ιστορία, να αναγνωριστούν αυτά τα εγκλήματα και τότε βεβαίως να κάνουμε και φιλίες.
Τώρα τελευταία βλέπουμε ένα φαινόμενο το οποίο ορισμένοι μαθητές δεν ξέρουν ούτε τι γιορτάζουμε 28 Οκτωβρίου και τι γιορτάζουμε 25 Μαρτίου.
Τώρα δημιουργείται το εξής ερώτημα.
Με βάση το παρελθόν και το σήμερα η Ελλάδα παράγει πολιτισμό, παράγει παιδεία;
Ευχαριστώ.
Νομίζω ότι αυτό που είπατε και είναι αλήθεια.
Έχει πάρα πολύ να κάνει με το τι πράγματα τους λένε οι εκπαιδευτικοί τους και αν επιμένουν στο να μάθουν αυτά τα πράγματα.
Και δεν επιμένουν πολύ συχνά.
Δηλαδή και υπάρχει η κατάσταση, η άθλια γενικά, η οποία μέσα από την τηλεόραση και το ίντερνετ έχει αποβλακώσει, ας πούμε, σε ένα μεγάλο βαθμό τα παιδιά και υπάρχει κυρίως ένα εκπαιδευτικό σύστημα με τη λεγόμενη διαθεματικότητα, ένα σύνολο από πράγματα, όπου κάνει τα παιδιά να μπαίνουν κούτσουρα και να βγαίνουν ξύλα.
Αυτή είναι μια πραγματικότητα η οποία βεβαίως είναι η γενικότερη, συμβαίνει σε όλες τις χώρες και στην Ευρώπη και στην Αμερική, αλλά σε εμάς έχει πάρει εγκληματικές διαστάσεις ακριβώς για τους λόγους που είπα, ότι εμείς έχουμε μια ιδιαίτερη ταυτότητα και αν χάσουμε την αναφορά σε αυτή δεν έχουμε μέλλον.
Και επομένως η αλλαγή που πρέπει να γίνει και ο ρόλος των εκπαιδευτικών είναι πάρα πολύ μεγάλος στο να αλλάξουμε τα πράγματα και να πάψει επιτέλους.
Πολύ καλά κάνουν οι ενός των εκπαιδευτικών και διαμαρτύρονται για τα ζητήματα των μισθών τους, των απολύσεων, όλα τα ζητήματα τα οποία έχουν.
των μισθών τους, των απολύσεων, όλα τα ζητήματα τα οποία έχουν.
Θα ήθελα όμως ταυτόχρονα, και εμείς το λέμε όλοι οι φίλοι που έχουμε σε αυτές τις ενώσεις μέσα, ότι πρέπει να μιλήσουν και για το περιεχόμενο της εκπαίδευσης.
Και όχι μόνο.
Δεν είναι φορτοεκφορτωτές, κάνουν μια δουλειά η οποία αφορά το μέλλον αυτού του τόπου.
Επομένως πρέπει να μιλήσουν και για το περιεχόμενο της εκπαίδευσης και όχι μόνο για τα συνδικαλιστικά τους αν θέλετε αιτήματα.
Υπάρχει άλλη ερώτηση, ο κ. Σκορουμπίκης.
Για να απαντήσουμε λίγο στο παλικάρι το οποίο έκανε την ερώτηση.
Στην Ελλάδα της κρίσης την τελευταία τετραετία, 2009-2013, ότι παρήχθηκαν 50.000 διδακτορικά.
Απλά το καταθέτω, δεν ξέρω κατά πόσο και τι βαρύτητα έχουν αυτά τα διδακτορικά, πάντως είναι ένα φοβερό νούμερο, 50.000 σε τέσσερα χρόνια.
Υπάρχει ελπίδα κύριε Καραμπελιά.
Βέβαια είναι θέμα επόμενης διάλεξης, αλλά δύο λόγια.
Υπάρχει ελπίδα.
Αυτό είναι το ερώτημα.
Κοιτάξτε, ακολουθώντας τη ρήση ενός πολύ σπουδαίου Ιταλού διανοητή, ο οποίος πέθανε στη φυλακή επί Μουσολίνι, του Antonio Gramsci, ο οποίος έλεγε ότι πρέπει να μας διέπει η απαισιοδοξία της λογικής, δηλαδή να βλέπουμε τα πράγματα όπως είναι, και ταυτόχρονα η αισιοδοξία της βούλησης.
Η ιδιαιτερότητα του ανθρώπου είναι ότι αλλάζει τα πράγματα με την θέλησή του.
Ότι μπορεί, έχει αυτό το δοσμένο χάρισμα, να μπορεί να αντιστρατεύεται και τις πιο δύσκολες και αντίξοες συνθήκες.
Αυτό καταρχάς.
Δεύτερο, αν μελετήσουμε τα πράγματα θα δούμε ότι και συμμάχους μπορούμε να βρούμε, αρκεί με μία προϋπόθεση.
Έχω πάλι τον πειρασμό να σας διάβαζα ένα κομμάτι του Αλέξανδρου, το έχω όμως στο άλλο βιβλίο μου για το Ρήγα, Υψηλάντη το 1820 λίγο πριν την Επανάσταση επειδή διστάζανε οι προεστοί της Ύδρας, ξέρετε ότι οι προεστοί της Ύδρας δεν συμμετείχανε και πολύ στη Φιλική Εταιρεία και στην Επανάσταση, σε αντίθεση με τους Σπετσιώτες και τους Ψαριανούς.
Τους έστειλε μία επιστολή και τους λέει ότι μην περιμένετε από κανέναν ξένο να μας στηρίξει, διότι εάν έρθουν ξένοι, αυτούς που τον εμφανίζουν ότι είναι κινούμενος από τους Ρώσους, γι’ αυτό σας λέω ότι αξίζει να διαβαστεί.
Είναι καταπληκτική η επιστολή του.
Δεν έχουμε εμπιστοσύνη σε κανέναν, διότι αν κάποιος άλλος κινήσει την επανάστασή μας, θα θελήσει αυτός να μας υποδουλώσει.
Ενώ εάν εμείς κινήσουμε την επανάστασή μας, έχουμε τη δύναμη να την κάνουμε.
Εσείς είστε ξακουστοί, ναυτικοί οι Σουλιώτες είναι έτσι, οι Μανιάτες έτσι λέει στην επιστολή του.
Μπορούμε μόνοι μας να κερδίσουμε την ελευθερία μας και τότε όλες οι μεγάλες δυνάμεις και όλες οι δυνάμεις θα θέλουν να έρθουν σε επαφή μαζί μας και σε συνομιλία μαζί μας.
Άρα συμμαχία για να έχεις, να είσαι αξιόπιστος και να έχεις συμμαχίες, μπορείς να βρεις αν εσύ ο ίδιος πατήσεις τα ποδάρια σου.
Αν εμείς εδώ, έστω μέσα από την κρίση, μεταβάλλοντας την κρίση και την καταστροφή την οποία περνούμε σε ευκαιρία, κάνουμε μια πραγματική παραγωγική ανασυγκρότηση, που ξαναφέρουμε την παραγωγή στον τόπο μας.
Και όχι να μείνουμε μόνο στον τουρισμό, όπως μας λένε κάποιοι, αλλά και εννοούν αυτό ανασυγκρότηση.
Ή κάναμε μια συζήτηση σήμερα, τι τουρισμό θέλουμε.
Μα δεν θέλουμε ένα τουρισμό που είναι όλο δωμάτια.
Θέλουμε ένα τουρισμό που θα συνδέσει την παραγωγή μας με αυτό, θα συνδέσει την πνευματική μας παράδοση με αυτό.
Παράδειγμα.
Το παράδειγμα του Ολύμπου, αλλά πάω πιο πέρα.
Ήμουνα πριν μερικούς μήνες στη Χαλκιδική.
Υπάρχει ο Δήμος του Αριστοτέλη.
Έχει γεννηθεί εκεί.
Και δεν έχουμε μεταβάλει το Δήμο του Αριστοτέλη σε ένα διεθνές κέντρο μελετών φιλοσοφίας που από όλο τον κόσμο που άρα θα έδινε έναν άλλο χαρακτήρα και στον τουρισμό μας, θα έφερνε άλλου τύπου τουρίστες, θα έδινε άλλη κατεύθυνση.
Έχουμε τη δυνατότητα, αρκεί να μην έχουμε αγράμματες ηγεσίες, οι οποίες είναι κατώτερες του ελληνισμού, είναι κατώτερες και ελεγχόμενες δυστυχώς.
Διότι άμα έχεις πάρει μίζες θα πας μετά να αντιταχθείς στην Μέρκελ.
Ε, πώς να γίνει.
Μας θα έχει πει ο κύριος Τσουκάτος.
Πού είναι ο κύριος Τσουκάτος.
Χάθηκε από το προσκήνιο που έλεγε ότι τα έπαιρνε για να τα δώσει το κόμμα.
Θέλω να πω λοιπόν ότι πρέπει να κάνουμε μια ριζική αναδόμηση.
Ο ελληνισμός χρειάζεται μια πνευματική επανάσταση.
Πρέπει να ξεσηκωθούμε κυριολεκτικώς, χωρίς να οδηγηθούμε βέβαια σε εμφυλίους.
Διότι οι εμφύλιοι ήταν πάντα το μέσο μέσω το οποίο οι ξένοι κατόρθωναν να μας ελέγξουν.
Αυτό.
Σας ευχαριστώ.
