Άγιος Ιωάννης ο Καλυβίτης. Βίος
Σας ευχαριστώ για την διευκρίνιση. Θα προσπαθήσω να σας δώσω μια όσο το δυνατόν πιο αναλυτική και λεπτομερή απάντηση για τον Άγιο Ιωάννη τον Καλυβίτη, χρησιμοποιώντας όλες τις πληροφορίες από τις πηγές που μου δώσατε.
Άγιος Ιωάννης ο Καλυβίτης – Ένας Αναλυτικός Βίος
Γέννηση και Οικογένεια
Ο Άγιος Ιωάννης ο Καλυβίτης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, την πόλη των θαυμάτων. Ήταν γιος του Ευτροπίου, ενός επιφανούς συγκλητικού, και της Θεοδώρας. Η οικογένειά του ήταν ευσεβής και γενναιόδωρη. Η γέννησή του τοποθετείται περί το 460 μ.Χ., κατά την εποχή που αυτοκράτορας ήταν ο Λέοντας ο Μέγας. Οι γονείς του είχαν τρία παιδιά, και τα μεγαλύτερα αδέλφια του Ιωάννου κατόρθωσαν να ανέβουν σε υψηλές θέσεις και ευημερούσαν. Ωστόσο, ο ίδιος ο Ιωάννης, από νεαρή ηλικία, έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις Ιερές Γραφές, όπου ανακάλυψε φως, χάρη και μια βαθιά κατανόηση της ματαιότητας του κόσμου. Οι γονείς του φρόντιζαν με ζήλο για την ορθή ανατροφή και των τριών παιδιών τους.
Η Μεταμόρφωση και η Επιθυμία για Μοναχική Ζωή
Σε ηλικία μόλις δώδεκα ετών, η καρδιά του νεαρού Ιωάννου πλησίασε τον Κύριο. Μια καθοριστική συνάντηση με έναν ζηλωτή μοναχό από τη Μονή των Ακοιμήτων άναψε μέσα του μια ιερή φλόγα. Ο Ιωάννης ένιωσε έντονη επιθυμία να ακολουθήσει το μοναχικό ιδεώδες και να αφιερώσει ολοκληρωτικά τη ζωή του στον Κύριο. Έτσι, ικέτευσε τον μοναχό να τον πάρει μαζί του κατά την επιστροφή του από τα Ιεροσόλυμα. Η υπόσχεση δόθηκε, και ο Ιωάννης, γεμάτος χαρά, μιλούσε αδιάκοπα με τον Κύριό του.
Η Κρυφή Αναχώρηση
Οι γονείς του Ιωάννου, γεμάτοι περηφάνια για το ενάρετο παιδί τους, του χάρισαν ένα Ευαγγέλιο όταν το ζήτησε. Σύντομα, έλαβε ένα ολόχρυσο χειρόγραφο Ευαγγέλιο, ένα ανεκτίμητο δώρο. Η χαρά του ήταν μεγάλη, η δίψα του για γνώση ατελείωτη και η ευγνωμοσύνη του απέραντη. Παρόλα αυτά, η αγάπη του για τον Θεό υπερείχε της αγάπης για τους γονείς του, κάνοντας την απόφασή του να ακολουθήσει τον μοναχικό βίο αμετάκλητη.
Ο Ιωάννης ανέμενε με μεγάλη ανυπομονησία την επιστροφή του Αββά. Η συνάντησή τους ήταν γεμάτη χαρά και δοξολογία προς τον Θεό. Γνωρίζοντας την ευαίσθητη φύση των γονιών του, ο Ιωάννης προέβλεψε τις έντονες αντιδράσεις τους στην απόφασή του να φύγει από το σπίτι. Γι’ αυτό, ικέτευσε τον Αββά να φύγουν κρυφά. Βρήκαν ένα μικρό πλοίο και ετοίμαζαν τα απαραίτητα. Ο Ιωάννης ζήτησε χρήματα από τη μητέρα του με την πρόφαση ότι ήθελε να φάει με τους φίλους του, εξασφαλίζοντας έτσι εκατό νομίσματα και έναν υπηρέτη ως συνοδό. Συναντήθηκε με τον μοναχό, πλήρωσε εκ των προτέρων τον καπετάνιο, και όλα ήταν έτοιμα για την αναχώρηση. Ο υπηρέτης αποτελούσε ένα πιθανό πρόβλημα, αλλά ο Ιωάννης τον έστειλε να ειδοποιήσει τους φίλους του, ενώ εκείνος και ο Αββάς, με ευνοϊκούς ανέμους, απέπλευσαν μυστικά, εγκαταλείποντας τους γονείς και τους δασκάλους του.
Η Μοναστική Ζωή στη Μονή των Ακοιμήτων
Ο υπηρέτης επέστρεψε και αναζήτησε επίμονα τον Ιωάννη. Ειδοποίησε τους γονείς για την εξαφάνισή του, γεμίζοντάς τους με αγωνία. Εκείνοι έστειλαν υπηρέτες σε όλη την πόλη για να τον βρουν, αλλά οι προσπάθειές τους ήταν μάταιες. Ο Ιωάννης είχε εξαφανιστεί. Οι γονείς του θρηνούσαν απαρηγόρητα για την απώλεια του αγαπημένου τους γιου.
Μετά από τρεις ημέρες, το πλοίο έφτασε στη Μονή των Ακοιμήτων. Ο Ιωάννης προσκύνησε στο καθολικό, έδειξε σεβασμό στον Ηγούμενο, χαιρέτησε ταπεινά τους αδελφούς και εξέφρασε την έντονη επιθυμία του να φορέσει το Αγγελικό Σχήμα. Η νεαρή του ηλικία έκανε τον έμπειρο Γέροντα επιφυλακτικό. Τόνισε τις δυσκολίες της ζωής της αυταπάρνησης και τις θλίψεις που αυτή συνεπάγεται. Ωστόσο, οι θερμές και δακρύβρεχτες παρακλήσεις του Ιωάννου, η αποφασιστικότητά του και ο ένθεος ζήλος του έπεισαν τελικά τον Γέροντα, και η είσοδός του στη μοναστική ζωή εγκρίθηκε. Έτσι, ο Ιωάννης έγινε μοναχός. Έλαβε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και τις θερμές ευχές του Ηγουμένου για τις μάχες ενάντια στον Διάβολο. Εκεί, ο τρισμακάριστος συνήθιζε να γυμνάζει τον εαυτόν του με μια πολύ αυστηρή νηστεία.
Για έξι χρόνια, ο Ιωάννης αγωνιζόταν με πάθος. Νήστευε αυστηρά, προσευχόταν αδιάλειπτα, αγρυπνούσε ολονύχτια, εξουθενώνοντας το σώμα του και μελετούσε εντατικά. Με αυτόν τον τρόπο, εξελίχθηκε πνευματικά. Υπακούοντας χωρίς αντιρρήσεις, υπομένοντας με ταπεινότητα και αγωνιζόμενος ακατάπαυστα, έφτασε σε υψηλά επίπεδα αρετής, και η νεανική του μορφή απέκτησε μια ασκητική όψη.
Οι Πειρασμοί και η Απόφαση Επιστροφής
Όμως, ο φθονερός Διάβολος, βλέποντας την πρόοδό του, άρχισε να τον ενοχλεί σπέρνοντας λογισμούς στη σκέψη του, φέρνοντάς του μνήμες των γονιών του, των φίλων και της άνετης ζωής του παρελθόντος. Η καρδιά του φλεγόταν από την προς τους γονείς του αγάπη, και το σώμα του εξασθενούσε. Αντιμετώπιζε τους πειρασμούς με ένθερμες προσευχές και σκληρή άσκηση. Η μορφή του έγινε σκελετωμένη, μαρτυρώντας τον αμείλικτο αγώνα του. Ομολογώντας στον Ηγούμενο, ο Γέροντας λυπήθηκε βαθιά και τελικά, υποκύπτοντας στις παρακλήσεις του Ιωάννου, επέτρεψε την αναχώρησή του, συνοδεύοντάς τον με θερμές ευχές. Ο Άγιος πολέμησε και νίκησε τον εχθρό με τη βοήθεια του Θεού.
Η Επιστροφή στο Πατρικό Σπίτι και η Ζωή στην Καλύβα
Ο Ιωάννης έφυγε από τη Μονή με τη σταθερή απόφαση να μην αποκαλύψει την ταυτότητά του στους γονείς του. Αναχώρησε με δάκρυα στα μάτια, ικετεύοντας τον Κύριο για στήριξη, συμπαράσταση και δύναμη. Στο δρόμο, συνάντησε έναν ρακένδυτο μοναχό, με τον οποίο αντάλλαξε ρούχα και ευχές. Περπάτησαν για λίγο μαζί και μετά χωρίστηκαν. Ο Όσιος, μόνος πλέον, έφτασε στο πατρικό του σπίτι. Γονατιστός και δακρυσμένος, ζητούσε το έλεος του Θεού για να νικήσει τον Σατανά.
Ήταν νύχτα όταν έφτασε στο αρχοντικό του πατέρα του. Προσευχήθηκε όλη τη νύχτα. Το ξημέρωμα έφερε την τελική δοκιμασία. Ένας ρακένδυτος, σκελετωμένος ζητιάνος, ζήτησε μια καλύβα στον κήπο του Ευτροπίου. Ο υπηρέτης προσπάθησε να τον διώξει, αλλά ο Ιωάννης ικέτευσε να μείνει. Σύντομα, αντίκρισε τον πατέρα του, δάκρυσε και έστειλε μια σιωπηλή προσευχή. Πλησιάζοντας τον πατέρα του, ικέτευσε για ευσπλαχνία, λέγοντας: “Άφησέ με, σε παρακαλώ, να μείνω στο προαύλιο“. Η θλιβερή του εμφάνιση προκάλεσε συμπόνια, και το αίτημά του έγινε δεκτό. Ο πατέρας του του έδωσε λίγο χώρο μπροστά στην πόρτα του σπιτιού, και εκεί έκτισε μια καλύβα και ζούσε, φυλάττοντας τον εαυτόν του άγνωστο. Τον κορόιδευαν συχνά οι δικοί του υπηρέτες, τον περιπαίζαν και τον έσπρωχναν, αλλά ο Άγιος Ιωάννης καθόλου δεν στενοχωριόταν.
Μια καλύβα χτίστηκε την ίδια μέρα, και εκεί ο Ιωάννης συνέχισε τον αγώνα του ενάντια στον Διάβολο. Αγρυπνούσε και προσευχόταν, νήστευε αυστηρά και μοίραζε φαγητό στους φτωχούς και άπορους. Ταλαιπωρούσε το σώμα του και εξουθενωνόταν, ενώ η μητέρα του φοβόταν την άγρια όψη του. Ο Διάβολος τον προκαλούσε να αποκαλυφθεί, αλλά εκείνος παρέμενε ακλόνητος, άγνωστος στους γονείς του.
Η Αποκάλυψη και η Κοίμηση
Πέρασαν τρία χρόνια και ο Άγιος Ιωάννης ο Καλυβίτης κατάλαβε με τη βοήθεια του Θεού ότι σε λίγο καιρό θα πεθάνει. Ο Κύριος είχε εμφανιστεί στο όνειρό του, επιβραβεύοντας την αυταπάρνηση, την υπομονή και τη νίκη του επί του Διαβόλου, αναγγέλλοντάς του ότι σε τρεις ημέρες θα αναχωρούσε για να συναντήσει τον Κύριο.
Ο Ιωάννης ξύπνησε υμνολογώντας τον Κύριο. Κάλεσε τον υπηρέτη και τον παρακάλεσε να μεταφέρει ένα μήνυμα στη μητέρα του, ζητώντας της να τον επισκεφτεί. Η μητέρα, φοβούμενη την άγρια όψη του, αρνήθηκε αρχικά. Ο Όσιος επέμεινε, ανακοινώνοντας ότι σε τρεις ημέρες θα κοιμόταν τον αιώνιο ύπνο, αναγκάζοντάς τη έτσι να δεχτεί. Εκείνη έστειλε έναν δούλο να τον φέρει στο σπίτι της.
Ο Όσιος ευχαρίστησε για τη φιλοξενία και ζήτησε να εκπληρωθεί μια τελευταία επιθυμία: να μην αλλάξουν τα ρούχα του κατά την ταφή και να ταφεί στην καλύβα, στον τόπο του αγώνα και της νίκης του ενάντια στον Διάβολο. Προσφέρθηκε επίσης να δώσει το χρυσοποίκιλτο Ευαγγέλιο ως δώρο και επέστρεψε στην καλύβα, το οποίο του είχαν δώσει οι γονείς του όταν ήταν παιδί.
Η μητέρα αναγνώρισε αμέσως το Ευαγγέλιο ως το δώρο που είχε κάνει στο αγαπημένο της παιδί. Το είπε αμέσως στον Ευτρόπιο, και έσπευσαν να μάθουν ό,τι μπορούσε να τους πει ο Όσιος για τον γιο τους.
Η στιγμή της αποκάλυψης ήταν συγκλονιστική. Μπροστά του στέκονταν οι γονείς του, δακρυσμένοι, περιμένοντας να μάθουν την αλήθεια. Ο Όσιος, συγκινημένος, αποκάλυψε την ταυτότητά του: “Εγώ είμαι ο γιος σας, Ιωάννης. Το Ευαγγέλιο επιβεβαιώνει ποιος είμαι“. Και διηγήθηκε ιστορίες από τη ζωή του ως απόδειξη. Οι γονείς έμειναν έκπληκτοι. Βρήκαν το χαμένο τους παιδί, και η χαρά τους ήταν μεγάλη, αλλά η θλίψη για το επικείμενο τέλος του ήταν έντονη.
Ο Όσιος έδωσε τις τελευταίες συμβουλές και παρηγοριές στους γονείς του, ευχαρίστησε τον Θεό για τη νίκη ενάντια στον Διάβολο και ευχήθηκε για την παρηγοριά τους. Στις 15 Ιανουαρίου, παρέδωσε την αγνή ψυχή του ειρηνικά στον Κύριο, κερδίζοντας το στεφάνι της νίκης.
Το Θαύμα κατά την Ταφή
Η μητέρα, παρακούοντας την υπόσχεσή της, τον έντυσε με λαμπρά ρούχα. Αμέσως, ένας σεισμός συγκλόνισε το χώρο, και μια φωνή ακούστηκε: “Φόρεσε τα δικά μου ρούχα, για να μην τιμωρηθείς“. Η μητέρα έμεινε παράλυτη και άφωνη. Ο πατέρας θυμήθηκε την επιθυμία του γιου τους και τον έντυσαν απλά. Τότε, η μητέρα θεραπεύτηκε.
Μετά την Κοίμηση
Το σώμα του Οσίου ενταφιάστηκε με τιμές στην καλύβα, με την παρουσία του Πατριάρχη, του κλήρου και του λαού. Εκεί, οι γονείς του έχτισαν έναν ναό, και το υπόλοιπο της περιουσίας τους δόθηκε στους φτωχούς. Ζώντας θεάρεστα, έφυγαν από τη γη για να ενωθούν με τον αγαπημένο τους γιο, Ιωάννη, στον Παράδεισο.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Καλυβίτης, με τη ζωή και την πορεία του, μας διδάσκει την αξία της υπομονής, της ταπείνωσης και της υπακοής στο θέλημα του Θεού.
Όσιος Ιωάννης ο Καλυβίτης ο δια Χριστόν πτωχός. Γιορτή
Ο Όσιος Ιωάννης ο Καλυβίτης ο δια Χριστόν πτωχός γιορτάζει στις 15 Ιανουαρίου.
Όσιος Ιωάννης ο Καλυβίτης ο δια Χριστόν πτωχός. Απολυτίκιο
ήχος δ. Ταχύ προκατάλαβε (καταβασιά)
Εκ βρέφους τον Κύριον, επιποθήσας θερμώς, τον κόσμον κατέλιπες, και τα εν κόσμω τερπνά, και ήσκησας άριστα· έπηξας την καλύβην, πρό πυλών σών γονέων· έθραυσας των δαιμόνων, τας ενέδρας παμμάκαρ· διό σε Ιωάννη ο Χριστός, αξίως εδόξασεν.
Όσιος Ιωάννης ο Καλυβίτης ο δια Χριστόν πτωχός. Κοντάκιο
Ήχος β. Τα άνω ζητών
Ποθήσας σοφέ, πτωχείαν Χριστομίμητον, γονέων των σών, τον πλούτον εγκατέλιπες, και το Ευαγγέλιον εν χερσί σου κρατών ηκολούθησας, Χριστώ τώ Θεώ Ιωάννη , πρεσβεύων απαύστως υπέρ πάντων ημών.
Όσιος Ιωάννης ο Καλυβίτης ο δια Χριστόν πτωχός. Μεγαλυνάριο
Πλούτον απανθούντα καταλιπών, εν πτωχεία πλούτου, πλούτος ώφθης πνευματικός· και αντί καλύβης, φωτοφανή παστάδα, ο Λόγος Ιωάννη, λαμπρώς σοι δέδωκε.
Όσιος Ιωάννης ο Καλυβίτης ο δια Χριστόν πτωχός. Στίχοι
Αρνησίκοσμος παις λιπών γης καλύβαν,
Eν Ουρανοίς έπηξε καινήν καλύβαν.