Άγιος Νικηφόρος. Βίος
Ο Άγιος Νικηφόρος έζησε όταν ο Ουαλλεριανός και ο Γαληινός ήταν αυτοκράτορες, περί το 260.
Έτσι ο άθλιος, απογυμνωμένος από τη βοήθεια του Θεού και με σκοτισμένο το μυαλό του, αρνήθηκε τον Χριστό! Έχοντας χάσει την αγάπη για τον πλησίον του, έχασε και την αγάπη για τον Θεό.
Η ιστορία του Αγίου Νικηφόρου, σύμφωνα με τις πηγές, αναδεικνύει τη σημασία της ταπείνωσης και της αγάπης, σε αντίθεση με την υπερηφάνεια και το μίσος, που οδηγούν στην απομάκρυνση από τον Θεό.
Η Φιλία με τον Σαπρίκιο και η Μετατροπή της σε Έχθρα
Ο Άγιος Νικηφόρος είχε μια στενή φιλία με κάποιον Σαπρίκιο, ο οποίος ήταν ιερέας στην εκκλησία της Αντιόχειας. Ωστόσο, για άγνωστο λόγο, ίσως λόγω διαβολικής ενέργειας, η φιλία τους μετατράπηκε σε έντονο μίσος.
Ο Άγιος Νικηφόρος, παρά την εχθρική συμπεριφορά του Σαπρίκιου, προσπάθησε επανειλημμένα να συμφιλιωθεί μαζί του. Έστελνε κοινούς φίλους, παρακαλώντας για συγχώρεση και θυμίζοντας την παλιά τους φιλία.
Δυστυχώς, ο Σαπρίκιος, με καρδιά γεμάτη έχθρα και μνησικακία, αρνιόταν κάθε προσπάθεια συμφιλίωσης. Παρέμενε αμετάπειστος, χωρίς να δείχνει καμία διάθεση να συγχωρέσει τον παλιό του φίλο.
Η Σύλληψη του Σαπρικίου και η Αμετακίνητη Έχθρα
Κατά τη διάρκεια διωγμού των χριστιανών, ο Σαπρίκιος συνελήφθη ως χριστιανός και ιερέας. Οδηγήθηκε για να βασανιστεί.
Ο Άγιος Νικηφόρος, βλέποντας αυτή την εξέλιξη, θεώρησε πως ήταν η κατάλληλη στιγμή να λυτρώσει τον Σαπρίκιο από την έχθρα. Έτρεξε και έπεσε στα πόδια του Σαπρικίου, ζητώντας συγχώρεση και παρακαλώντας να μην είναι ο ίδιος η αιτία της έχθρας.
Παρά τις επαναλαμβανόμενες ικεσίες του Νικηφόρου, ο Σαπρίκιος δεν δεχόταν να τον συγχωρέσει, διατηρώντας την κακία στην καρδιά του. Ακόμα και όταν ο Σαπρίκιος είχε υποστεί πολλά βασανιστήρια για την πίστη του και είχε καταδικαστεί σε αποκεφαλισμό, ο Νικηφόρος συνέχισε να προσπαθεί να τον πείσει να λύσει την έχθρα, φοβούμενος μήπως το μαρτύριο του Σαπρικίου δεν γίνει αποδεκτό από τον Θεό.
Η Άρνηση του Χριστού από τον Σαπρίκιο και η Θυσία του Νικηφόρου
Ο Σαπρίκιος, απογυμνωμένος από τη βοήθεια του Θεού και με σκοτισμένο το μυαλό, αρνήθηκε τον Χριστό την τελευταία στιγμή. Αυτή η άρνηση προήλθε από την απώλεια της αγάπης για τον πλησίον, η οποία οδήγησε και στην απώλεια της αγάπης για τον Θεό. Ο Νικηφόρος, βλέποντας αυτή την εξέλιξη, στενοχωρήθηκε πολύ. Παρακάλεσε τον Σαπρίκιο να μην απομακρυνθεί τελείως από τον Χριστό και να μην γίνει έρμαιο των εχθρών.
Και επειδή είπε τα λόγια του σε κουφό, σύμφωνα με την κοινή παροιμία, ο Σαπρίκιος παρέμεινε αμετάπειστος.
Τότε, ο Νικηφόρος, αντί του Σαπρικίου, δήλωσε στους δημίους ότι είναι και αυτός χριστιανός και πρόθυμος να μαρτυρήσει στη θέση του.
Έτσι, ο Άγιος Νικηφόρος ομολόγησε τον Χριστό με παρρησία και αποκεφαλίστηκε, ενώ ο Σαπρίκιος αφέθηκε ελεύθερος. Με αυτόν τον τρόπο, ο Άγιος Νικηφόρος έγινε άξιος της Βασιλείας του Θεού και στέφθηκε με το αθάνατο στεφάνι της δόξας.
Η Σημασία του Βίου του Αγίου Νικηφόρου
Ο βίος του Αγίου Νικηφόρου διδάσκει ότι ο Θεός αποστρέφεται την υπερηφάνεια και στεφανώνει την ταπείνωση και την αγάπη. Η ιστορία καταδεικνύει τη δύναμη της συγχώρεσης και της συμφιλίωσης, καθώς και τις καταστροφικές συνέπειες του μίσους και της μνησικακίας. Η θυσία του Νικηφόρου αποτελεί παράδειγμα αυτοθυσίας και αγάπης προς τον πλησίον, ακόμα και προς εκείνους που μας έχουν αδικήσει.
Άγιος Νικηφόρος. Γιορτή
Τη μνήμη του Αγίου Νικηφόρου τιμούμε στις 9 Φεβρουαρίου.
Απολυτίκιο του Αγίου Νικηφόρου:
Αγάπη του Κτίσαντος, καταυγασθείς την ψυχήν, του νόμου της χάριτος, εκπληρωτής ακριβής, εμφρόνως γεγένησαι, όθεν και τον πλησίον ως σαυτὸν αγαπήσας, ήθλησας Νικηφόρε, και τον όφιν καθείλες, εντεύθεν εν ομονοία, ημάς διατήρησον.
Έτερο απολυτίκιο του Αγίου Νικηφόρου:
Ο Μάρτυς σου Κύριε, εν τη αθλήσει αυτού, το στέφος εκομίσατο της αφθαρσίας, εκ σου του Θεού ημών· έχων γαρ την ισχύν σου, τους τυράννους καθείλεν έθραυσε και δαιμόνων τα ανίσχυρα θράση. Αυτού ταις ικεσίαις Χριστέ ο Θεός, σώσον τας ψυχάς ημών.
Ψάλλει ο Πέτρος Γαϊτάνος
Έτερο απολυτίκιο του Αγίου Νικηφόρου:
Αγάπης τω δεσμώ, συνδεθείς Νικηφόρε, διέλυσας τρανώς, την κακίαν του μίσους· και ξίφει την κάραν σου, εκτμηθείς εχρημάτισας, Μάρτυς ένθεος, του σαρκωθέντος Σωτήρος· ον ικέτευε, υπέρ ημών των υμνούντων, την ένδοξον μνήμην σου.
