Σεβαστέ πατέρα Ματθαίε ευχαριστώ πάρα πολύ και εκ μέρους της Μονής για τα καλά σας λόγια. Δεν κάνουμε τίποτε παραπάνω από το να κάνουμε υπακοή στο θέλημα των χριστιανών.
Καταρχήν είναι λίγο δύσκολο σε μένα γιατί σε αυτό το βήμα έχει κάτσει αρκετές φορές ο σεβαστός πρώην γέροντάς μας, ο πατήρ Χριστόδουλος. Κατά δεύτερον, είναι δύσκολο να μιλάς για Αγίους ανθρώπους τη στιγμή που δεν ξέρεις αν στο ελάχιστο έχεις ακολουθήσει το δρόμο τους. Γι’ αυτό λοιπόν, όταν πρέπει να μιλήσω για τον Άγιο αυτόν άνθρωπο, τον Άγιο Παΐσιο, δυσκολεύομαι και σκέφτομαι να εγκαταλείψω την προσπάθεια, γιατί έχω την αίσθηση μικρού παιδιού που προσπαθεί να μιλήσει για κάτι πολύ μεγάλο, που ξέρει τα μέτρα του και δεν βρίσκει λόγια και τρόπο. όμως είναι βάλσαμος στις πληγές του κόσμου.
Κοντά του αισθάνεσαι πόσο απέραντη είναι η ζωή, πόσο πιο δυνατή από τον θάνατο.
Η αλυσίδα της αγιότητος συνεχίζεται σε κάθε εποχή από κάποιους φωτεινούς ανθρώπους που σφραγίζουν τη ζωή μας.
Ο Θεός μας δίνει αυτή την ευλογία που είναι ταυτόχρονα και μεγάλη Ένας από αυτούς ήταν ο Άγιος Παΐσιος, ο Κουτλουμουσιανός και παγκόσμιος πατήρ, ο οποίος έζησε τα τελευταία 15 χρόνια της επίγεια ζωής του σε καλύβι της Μονής, την Παναγούδα.
Ήρθε στη Μονή το 1979.
Ήταν η Θεία Πρόνοια που τον οδήγησε εκεί. μεγάλη ευλογία για τη Μονή μας.
Τότε το μοναστήρι με τον Γέροντα Χριστόδουλο, νέο ηγούμενο, από το 1977, ανακαινιζόταν πνευματικά και υλικά.
Ο ρόλος του Αγίου καταλυτικός.
Στήριξε τον Γέροντα και τους νέους πατέρες πνευματικά, παρόλη την κούρασή του, γιατί επισκεύαζε με τη βοήθεια των πατέρων το κελί της Παναγούδας.
Το 1993 τον Οκτώβριο, με την άδεια του Γέροντα Χριστόδουλου, έβγαινε για τελευταία φορά από το Άγιο Όρος, γιατί η υγεία του είχε επιδεινωθεί. Εννέα μήνες μετά παρέδωσε την αγία του ψυχή στον Κύριο.
Τα σημεία της αγιότητάς του ήταν πολλά, χαρίσματα ποικίλα, όπως η διάκριση και η διόραση, που συνεχίστηκαν μετά την κοίμησή του και μέχρι τούτη την ώρα.
Σημεία ευεργετικής δύναμης που θεραπεύει και μεταμορφώνει τη ζωή των ανθρώπων.
Τόσα χρόνια τον είχαμε κοντά στο μοναστήρι μας και νομίζω ότι θα κριθούμε πιο αυστηρά, γιατί από όλα αυτά που ζήσαμε και ακούσαμε και είδαμε από τον Άγιο,
Στην προτροπή σας, σεβαστοί Πατέρες, να σας πω τα του Αγίου, θα προσπαθήσω όσο μπορώ από αυτά που είδαμε και ακούσαμε από τον ίδιο τον Παππού, ώστε αφενός μεν να καταλάβουμε κάτι γύρω από την πνευματική ζωή, πώς μπορούμε να ζήσουμε κοντά στον Χριστό, αφετέρου να καταλάβουμε τον τρόπο της δικής του πνευματικής ζωής. του προσέγγισης και ασκητικής ζωής.
Πολλά έχουν γραφεί και πολλά έχουν λεχθεί.
Πιστεύω ότι ο Άγιος είναι πολύ πιο ψηλά από όσα έχουν γραφεί, γιατί τον προσωπικό του αγώνα και βέβαια τις προσωπικές του στιγμές τις γνωρίζει μόνο ο Θεός. τρόπους ασκήσεως από οσίους μοναχούς και αυτά που άκουγε από συγχρόνους του γέροντες να τα ζει, να τα εκτελεί και αυτός κατά το δυνατόν ώστε να γίνεται μιμητής των Αγίων.
Δεν τον ένοιαζε να είναι γνώστης πολλών αγιογραφικών ή πατερικών χωρίων απλά για να λέει και να σαγηνεύει τον κόσμο. Ήτανε θείος φωτισμός που ήλθε μετά από τον πολύμοχθο πνευματικό του αγώνα.
Έδωσε στην κυριολεξία αίμα και έλαβε πνεύμα, Άγιο Πνεύμα.
Αυτό λοιπόν που τον οδήγησε να βλέπει μέσα στην ψυχή των άλλων ή να παρεμβαίνει σωστικά στη ζωή τους με αυταπάρνηση, αρχοντιά και φιλότιμο και έτσι φωτίστηκε στην αγάπη του Αγίου Πνεύματος.
Όλος ο βίος, η διδαχή και η πολιτεία του μπορούν να συμπυκνωθούν σε μία λέξη, την οποία χρησιμοποιούσε συχνά. Την τόνιζε ιδιαίτερα, την έβλεπε σαν κλειδί που μας βάζει στο μυστήριο του Θεού.
Είναι η λέξη φιλότιμο.
Θεωρούσε ότι από εδώ ξεκινούν τα πάντα.
Η αληθινή σχέση με τον Θεό, όπως και με όλα τα πρόσωπα και πράγματα, έχουν τη βάση τους στο φιλότιμο.
Το αντίθετό του είναι το ήθος, θα λέγαμε, της συναλλαγής.
Δηλαδή, δίνω και παίρνω. Δίνω αγάπη εφόσον παίρνω αγάπη, δίνω δικαιοσύνη εάν δεν αδικούμε. Είμαι πιστός και λατρεύω τον Θεό, προκειμένου να ευλογεί ο Θεός τα δικά μου έργα και τα θελήματα.
Ο Άγιος Γέροντας τέτοια μπακαλίστικη σχέση με τον Θεό δεν την ήθελε.
Την απεχθανόταν.
Εβγαζε μάλιστα έναν βαρύ αναστεναγμό για να δηλώσει πόσο άδικη είναι αυτή η σχέση που ζητάμε να έχουμε με τον Θεό μπροστά σε όσα μας έχει δώσει η αγάπη Του.
Τέτοια πίστη και αγάπη έχει ιδιοτέλεια και στερείται πνευματικής αρχοντιάς.
Είναι μικροψυχία και τσιγκουνιά.
Ποια ευωδία ανέδιδε και αναδίδει ακόμα η παρουσία του στη Μονή μας, στην αδελφότητά μας, σε όλη την αδελφότητα του Αγίου Όρους και σε όλο τον κόσμο.
Ποια είναι η κληρονομιά που μας άφησε.
Ξεχώρισα κάποια συναφή χαρακτηριστικά, τα οποία δεν τονίζονται όσο θα έπρεπε στις αναφορές για το πρόσωπό του. Πρώτον είναι η επίγνωση που γεννάται από την αυτογνωσία.
Σε μια εποχή που η θεολογία της νοεράς προσευχής και του ακτής του φωτός είχε αρχίσει να παίρνει μορφή μόδας και από την αληθινή εμπειρία να γίνεται φιλολογικές φιλολογίες εξωτερικού ανθρώπου από μοναχούς και κοσμικούς με το διάβασμα και τα σχήματα της ευσέβειας γίνονται νηπτικοί πατέρες.
Ήρθε ο Άγιος Γέροντας να μας προσγειώσει και να μας τονίσει ότι πρέπει να στοχεύσουμε στην μετάνοια και στη γνώση του εαυτού μας και όχι σε φώτα και στις θείες δωρεές.
Δεύτερο χαρακτηριστικό του οσίου ήταν το μέτρο. Καρπός και αυτός της αυτογνωσίας.
Δηλαδή, το ότι δεν έκλεινε δεξιά ή αριστερά στην πνευματική ζωή, αλλά φρόντιζε να ακολουθεί σε όλα τη βασιλική οδό.
Μου έλεγε, τα έχω δοκιμάσει όλα.
Έχω κάνει λάθη και υπερβολές.
Ο Θεός με φύλαξε.
Τελικά, κατάλαβα ότι η μεσαία οδός είναι η καλύτερη και η ασφαλέστερη. Τώρα τα άλλα είναι για πολύ λίγους.
Τρίτον, η λεπτότητα της ψυχής και η ευαισθησία στο να προσέχει την συνείδηση των άλλων, να φροντίζει για όλα τα πλάσματα του Θεού και με πολύ σπουδή και σοβαρότητα να μεριμνά για την προκοπή και η οικοδομή των ανθρώπων. έλεγε ο Όσιος, όλοι κοίταγαν πώς να κάνουν κάποια θυσία.
Στην δουλειά, στο φαγητό, παντού υπήρχε αυτό το πνεύμα.
Σκεφτόταν πρώτα τον άλλον και γι’ αυτό ζούσαν τον Παράδεισο.
Αυτή είναι η πνευματική ευαισθησία.
Αν δεν έχεις ευαισθησία θα μείνεις σε μια ξερή ασκητικότητα.
Ό,τι και αν κάνεις.
Σε άμεση σχέση με τα παραπάνω, είναι η διάκριση που τον χαρακτήριζε.
Η πνευματική αίσθηση του τι θα πει και πότε και πώς θα μιλήσει και πώς θα παρέμβει στη ζωή των άλλων ώστε να βοηθήσει ουσιαστικά.
Μου έλεγε, όταν βλέπω με τα μάτια της ψυχής εννοούσε ότι ο άλλος το πρόβλημα που έχει θα το ξεπεράσει ανώδυνα, δεν μιλάω. Γράφει ο ίδιος χαρακτηριστικά. όταν πρέπει και λέει εκείνα που πρέπει στην πρέπουσα ώρα.
Εκείνοι που ελέγχουν με αδιακρισία έχουν πνευματική σκότιση και κακία και τους ανθρώπους τους βλέπουν σαν κούτσουρα και ενώ τους πελεκάνε αλύπητα και υποφέρουν οι άνθρωποι αυτοί χαίρονται για το τετραγώνισμα που τους κάνουν. Πνευματική αρχοντιά, αυτό που ο ίδιος όριζε ως φιλότιμο.
Είναι το απόσταγμα της καλοσύνης, το σκίρτημα της καρδιάς, η λαχτάρα να αναπαύσουμε τον άλλον.
Είναι η πολύ ευγνώμων αγάπη.
Η αγάπη του ταπεινού ανθρώπου που δεν βάζει καθόλου το εγώ του σε ό,τι κάνει και που η καρδιά του είναι γεμάτη πνευματική λεπτότητα. ευαισθησία και ευγνωμοσύνη προς τον Θεό και τους συνανθρώπους του.
Είναι η αρχοντιά, το πνεύμα της θυσίας, το αθόρυβο, η αφάνεια.
Ο φιλότιμος άνθρωπος υποφέρει από την παραμικρή καλοσύνη που του δείχνουν οι άλλοι και προσπαθεί να την ανταποδώσει. αυτή την αθέατη πλευρά.
Ο πόνος του για τους ανθρώπους δεν ήταν ένα συναίσθημα, ούτε βέβαια προσωπείο, ούτε μια αρετή δανεισμένη.
Ήταν μετοχή στην πτωχία, στην υπακοή, στην καλοσύνη του Χριστού.
Οι ευαίσθητες ψυχές ταλαιπωρούνται στον κόσμο αυτό.
Θα αναγκαστεί να γράψει κάποια στιγμή. Στεναχωρείτο να βλέπει τους φιλότιμους και ευαίσθητους ανθρώπους να αδικούνται και να πληγώνονται από αδελφούς χριστιανούς, να ισοπεδώνονται από συμπεριφορές οδοστρωτήρες.
Στεναχωρείτο να βλέπει κληρικούς καλογερομάχους, αλλά και αντίστοιχα μοναχούς να κοιτάζουν το βόλεμά τους. Αντίθετα, προσπαθούσε με χιούμορ και αγαπητική διάθεση να πάρει τον φόβο και την ταραχή από τους ανθρώπους και στη θέση τους έσπερνε τον κατ επίγνωση ζήλο, την πνευματική ελευθερία, την ελπίδα, τη θεϊκή παρηγοριά και δύναμη. απλή παρουσία του, η θερμή πνευματική του αγάπη που άνοιγε τις καρδιές σαν την ανοιξιάτικη λιακάδα.
Αυτή είναι η πνευματική κληρονομιά που μας άφησε.
Δυστυχώς όμως υπάρχει πάντα σε όλους μας ο πειρασμός της εξωτερικής μίμησης αυτών των ανθρώπων.
Μπερδεύουμε την εξωτερική μίμηση με την πραγματική μίμηση. Αυτό φυσικά δημιουργεί επίδοξους Αγίους και αυτόκλητους γέροντες και καθοδηγητές, οι οποίοι αντί να αναγεννήσουν ανθρώπους στο Θεό, προσφέρουν οπαδούς στον εαυτό τους.
Αντίθετα, η αληθινή Αγιότητα πάντοτε είναι κρυμμένη και μάλιστα πολύ καλά, γιατί φεύγει την ανθρωπαρέσκεια. Δεν αυτοπροβάλλεται, δεν προβάλλει, δεν δημιουργεί θόρυβο.
Ο αληθινός Άγιος φεύγει όποτε τον αναζητάμε και έρχεται κοντά μας όταν τον έχουμε πραγματικά ανάγκη.
Χωρίς προσποίηση ταπεινώσεως, χωρίς εντυπωσιασμούς σημείων, δίχως έπαρση για να μας πληροφορήσει πάντοτε με διάκριση, με αγάπη, με σεβασμό. Να μας πληροφορήσει όχι αυτό που θέλουμε εμείς ή ο ίδιος, αλλά αυτό που θέλει ο Θεός από εμάς.
Και ερχόμαστε να δούμε λίγο από την καθημερινότητά του και πώς αυτά που είπαμε τα έκανε πράξη στην αναστροφή με τους μοναχούς και τους επισκέπτες αδελφούς μας. Ήρθαμε, αισθανόμουν κάτι ιδιαίτερο κοντά του.
Δεν θέλαμε να φύγουμε.
Υπήρχαν στιγμές που δεν μιλούσαμε, απλά καθόμασταν δίπλα του και νιώθαμε χαρά και αγαλλίαση και ηρεμία.
Λέγαμε μέσα μας, γιατί πρέπει να φύγουμε τώρα.
Άγγιζε την ψυχή μας λίγο από αυτό που είχε μόνη μας την ψυχή του, τη Θεία Χάρη. Εμείς τότε νέοι και στον μοναχισμό, στις επισκέψεις μας, ο παππούς προσπαθούσε με απλό τρόπο και λόγο, γεμάτο αγάπη, ταπείνωση και διάκριση, να μας νουθετήσει και να μας βάλει σιγά σιγά στο πνεύμα του μοναχισμού.
Θυμάμαι δόκιμος ήμουν που σε μία μου επίσκεψη τον ρώτησα τι να κάνω, πώς να προσέχω και να αγωνίζομαι.
Να αγωνίζομαι έχοντας πάντα μέσα μου την καλή ανησυχία.
Του λέω τι σημαίνει αυτό;
Μου λέει να μην έχεις άγχος και εσωτερική ένταση, αλλά να ανησυχείς για την σωτηρία της ψυχής.
Αυτή η ανησυχία θα σε προστατεύει από την αμαρτία, από τις αδυναμίες μας και από τις μεθοδεύσεις του πειρασμού.
Σε αυτές τις συχνές μας επισκέψεις, Γινόμασταν μάρτυρες του τρόπου συμπεριφοράς και θαυμαστών γεγονότων προς τους προσκυνητάς και ιδιαίτερα προς τους νέους και τα παιδιά.
Να βλέπεις έναν γέροντα και στην ηλικία και στην αρετή με το παιδί να γίνεται παιδί, με τον νέο νέος και με τον γέρο γέρος.
Εκείνο που τον έκανε μοναδικό ήταν το πηγαίο χιούμορ. Έξυπνο, γεμάτο η ειλικρίνεια και αγάπη που σε αφόπλιζε.
Θα σας πω κάτι που έκανε σε μένα όταν ήμουν 25 ετών.
Σαν διάκος λειτούργησα στην πανήγυρη του Κελιού της Παναγούδας.
Μετά την Θεία Λειτουργία έκανε κέρασμα στους πατέρες.
Όταν τελείωσε βάλαμε μετάνοια στον γέροντα για να φύγουμε.
Με σταματάει και λέει δυνατά να ακούσουν όλοι. Μισό λεπτό θα σας ψάξουμε γιατί χάθηκαν εικόνες από την Εκκλησία.
Κάνει να ανοίξει τον τρουβά μου και βγάζει μια εικόνα του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου.
Τώρα μου λέει θα πας μέσα γιατί είσαι αρχαιοκάπηλος.
Θα έρθει η αστυνομία και το τελωνείο και θα έχουμε θέμα.
Δεν μπόρεσε να κρατηθεί άλλος σοβαρός και έβαλε τα γέλια.
Γελούσε σαν μικρό παιδί.
Στο κέρασμα την είχε βάλει ο ίδιος.
Ο τρόπος του ήταν φοβερά έξυπνος και διασκεδαστικός.
Όμως υπήρχαν και στιγμές που ύψωνε το πνευματικό του ανάστημα με την σοβαρότητα που χρειαζόταν σε περιπτώσεις που εθίγετο η πίστη μας και η πατρίδα.
Εκεί με πολύ σοβαρό τρόπο, πάλι με αγάπη και ταπείνωση, έδινε τις κατάλληλες απαντήσεις τους κακοπροαίρετους.
Σε μια τέτοια στιγμή μου είπε με πολύ σοβαρό ύφος.
Άκουσε πάτερ μου να ξέρεις εν ημέρα κρίσεως θα δώσουμε λόγο τι κάναμε όχι μόνο σαν μοναχοί για την καλογερική ζωή μας αλλά και σαν Έλληνες για την πατρίδα πόσο αγωνιστήκαμε.
Έμεινα για λίγο σαστισμένος όταν γίναμε μοναχοί και δεν έχουμε καμία άλλη υποχρέωση.
Και με άλλες συζητήσεις μαζί του κατάλαβα ότι σαν μοναχοί πεθαίνει για εμάς ο κόσμος, για τον κοσμικό τρόπο ζωής, όχι να αγωνιστούμε για την πατρίδα μας και για τους συνανθρώπους μας.
Ήτανε την εποχή που λεγόταν και γινόταν πολλά για τη Μακεδονία, Τότε πολύ αντιδρούσε ο Άγιος.
Αθόρυβα και προσευχητικά έπαιξε μεγάλο ρόλο για τα εθνικά θέματα, για την πατρίδα.
Επίσης εκείνο τον καιρό είχε έρθει στην Ελλάδα και η ταινία του Σκορσέζε που έλεγε άσχημα για τον Ιησού ήταν ο πρώτος που δήλωσε ότι θα βγει στην Θεσσαλονίκη στο συλλαλητήριο που έκανε η Εκκλησία. και είπε στον γέροντα ότι εγώ θα βγω, όποιος θέλει ας ακολουθήσει.
Αυτό ήταν το αγωνιστικό του πνεύμα για την πίστη και την πατρίδα.
Είχε έναν ιδιαίτερο τρόπο επικοινωνίας με ομάδες νέων.
Προσπαθούσε με απλό τρόπο και πόνο ψυχής να τους πει κάποια πράγματα ώστε να μπουν στον χώρο τον πνευματικό. και ύστερα αγαπάμε τον Θεό και την εικόνα Του τον άνθρωπο.
Η πίστης αυξάνει με την προσευχή.
Όπως έχω καταλάβει, όλο το κακό προέρχεται από την απιστία.
Όταν ο άνθρωπος δεν πιστεύει στο Θεό, θέλει να γλεντήσει τη ζωή του.
Γι’ αυτό και επιδίδεται σε κάθε είδος αμαρτίας.
Μετά με πολύ ωραίο και απλό τρόπο, άγγιζε τις ψυχές, και τους μετάντησε τα στοιχεία της πνευματικής ζωής.
Ο άνθρωπος έλεγε, πρέπει να συλλάβει το βαθύτερο νόημα της ζωής, ότι αυτή η ζωή είναι να ετοιμαστούμε για την άλλη.
Από εκεί και πέρα, όπως ένας που ταξιδεύει να πάει κάπου χρειάζεται έναν οδηγό, έτσι και για το ουράνιο ταξίδι πρέπει να βρει έναν οδηγό, εννοούσε τον πνευματικό. Ο οδηγός αυτός θα τον βάλει σε ένα πρόγραμμα, λίγη μελέτη, λίγη προσευχή, να αποφεύγει τις αφορμές της αμαρτίας και το κοσμικό φρόνημα που είναι το χειρότερο από όλα, οπότε έτσι η καρδιά του θα είναι στο Χριστό.
Και συνέχιζε.
Πρέπει να αγωνιστούμε με φιλότιμο, να σωθούμε για να μην λυπήσουμε τον Χριστό.
Θα μας πει ο Χριστός. παιδί μου εγώ έκανα τόσα για σένα για να σε σώσω έχησα το αίμα μου και υπέμεινα τόσα πάθη εσύ τι έκανες για να σωθείς κάποιοι κάνανε και ερωτήσεις σε μια ερώτηση για το τι και πως θα διαλέξουν στη ζωή τους τους είπε ο κάθε άνθρωπος πρέπει να βρει και να αγιάσει την κλίση του και χαριτολογώντας λέει όχι της αστυνομίας στην κλίση.
Ο προκομμένος άνθρωπος όπου και να βρεθεί είτε στο γάμο είτε στο μοναχισμό θα είναι επιτυχημένος.
Εκείνο που εμποδίζει τον άνθρωπο στην προκοπή του είναι ότι δεν δουλεύει το μυαλό του σε ό,τι τον ωφελεί πνευματικά αλλά σε άλλα πράγματα.
Και επειδή υπήρξα νέος και εγώ πριν πάω στο στρατό πήγα να δω τον Γέροντα Παΐσιο Και ως συνήθως, όλοι μας να ρωτήσω τι να κάνω, τότε κάτι πήγαινε να περάσει από το μυαλό μου για μοναχισμό.
Πήγα με ένα άλλο παιδί, τον είδαμε πρώτη φορά, μας είπε κάποιες νουθεσίες και λέει μετά, άντε τώρα να φύγετε να κάνω και εγώ τα πνευματικά μου.
Του λέω, γέροντα θέλω να σας δω λίγο μόνος μου. με μια συμφωνία αν με δεις μόνος σου θα γίνεις μοναχός ήταν η πρώτη ψυχρολουσία καλά μου λέει ελάτε βγήκε το παιδί έξω και εγώ πέρασα στο εκκλησάκι του λέω γέροντα για αυτό το πράγμα θέλω να σας ρωτήσω λέει άκουσε να δεις μη κάνεις κουτουράδες θα πας και φαντάρος και πριν τελειώσεις θα πάρεις απόφαση εσείς τι λέτε του λέω δική σου μου λέει θα είναι η απόφαση Αν σου πω κάτι και το κάνεις αύριο που θα έρθει κάποιος πειρασμός θα πεις ο Παΐσιος Θεέ που μου είπε αυτό.
Έβαλα μετάνοια, είπαμε και άλλα λίγα και έφυγα.
Πήγα φαντάρος και δύο μήνες πριν να απολυθώ ήταν η στιγμή που πήρα την απόφαση για τον μοναχισμό.
Μετά μου ήρθαν αυτά όλα στο μυαλό γιατί από τέτοιους Αγίους τη στιγμή εκείνη που σου τα λέει δεν καταλαβαίνεις τίποτα.
Κάποιες φορές μας έλεγε, έρχονται πολλοί νέοι και παιδιά, βρε παιδί μου, βλέπω μερικούς, είναι σπίρτα αναμμένα.
Πριν προλάβω να φέρω λουκούμια και νερό, αμέσως πετάγονται επάνω.
Εγώ λένε και τα φέρνουν πριν προλάβω να σηκωθώ. Πώς έχουν γίνει έτσι δεν βάζουν το μυαλό τους καθόλου να δουλέψει.
Θαύμαζε πολύ το φιλότιμο, την σπιρτάδα, την λεβεντιά όπως έλεγε και τον πόνο ψυχής που έδειχναν νέα παιδιά.
Τέτοια παιδιά θέλει η Εκκλησία και η πατρίδα μας έλεγε.
Για τα νωθρά παιδιά έλεγε «καίγεται η καρδιά μου» και προσπαθούσε με διάφορους τρόπους να ξεσηκώσει την ψυχή τους, να ενεργοποιήσει το φιλότιμο. Άλλοτε τους έλεγε να προτιμάτε τις θλίψεις και να τις δέχεστε προτιμότερα από τις χαρές.
Το πικρό φάρμακο πολλές φορές είναι καλύτερο από το γλυκό, διότι θεραπεύει.
Η πραγματική χαρά γεννιέται από τον πόνο.
Πρέπει να μπει μέσα μας ο πόνος για την σύγχρονη κατάσταση, για να μπορέσουμε να κάνουμε καρδιακή προσευχή. Θέλω να επιμείνω λίγο, γιατί ο Άγιος Παΐσιος είχε έναν άλλο τρόπο στον αγώνα της ασκητικής του ζωής, πέρα από τον συνηθισμένο της νοεράς αθλήσεως που λέγεται.
Ίσως ο τρόπος της γνώσης του εαυτού μας, της λεπτότητας της ψυχής και του φιλότιμου, τον έκαναν να μας μαθαίνει αυτή την προσευχή, λίγο διαφορετικά.
Επέμενε στον πόνο τον δικό μας. μου έλεγε αν δεν γίνει ο πόνος του άλλου πόνος δικό σου δεν θα ακουμπήσει την καρδιά σου και η προσευχή σου προς τον Θεό δεν θα είναι καρδιακή μόνο τότε θα γίνεις ένα με τον Θεό και θα σε ακούσει σε ό,τι του λες γιατί θα έχει ταπείνωση και αγάπη και ένας λίγο διαφορετικός πόνος ψυχής Ήρθε ένας άνθρωπος, ράκος, έτοιμος να δώσει τέλος στη ζωή του, ο καημένος.
Είχε σοβαρό πρόβλημα.
Πολύ στεναχωρημένος και πολύ ευαίσθητος.
Τον λυπήθηκα.
Καθίσαμε να τον παρηγορήσω.
Τότε είχε το έντερό του με καρκίνο και είχε σοβαρό πρόβλημα.
Είχα πέντε ώρες καθισμένος σε μία πέτρα. Σε κάποια παρέα μεταξύ των άλλων τους είπε. κάνει τα δικά τους προβλήματα δικά του, τότε αυτός έχει μισθό μάρτυρος.
Οι άνθρωποι που θυσιάζουν τα πάντα, πόσο χαριτωμένοι είναι.
Ούτε προβλήματα έχουν και λάμπει το πρόσωπό τους, γιατί έχουν θεϊκή χαρά συνέχεια.
Όλη η βάση της πνευματικής ζωής είναι να σκέφτεσαι τον άλλον και τον εαυτό σου να τον βάζεις τελευταίο, να μην τον υπολογίζεις.
Όταν έρθουμε στη θέση του άλλου και τον καταλάβουμε, συγγενεύουμε με τον Χριστό.
Όταν έφυγαν, μου λέει ο γέροντας, όταν ήμουν στο Σινά, σκάλιζα σταυρούς, γιατί έκανε τρία χρόνια, όπως τα ξέρετε από το βίο του στο Σινά.
Σκάλιζα σταυρούς και εικονάκια σε ξύλο, τα πουλούσα και με τα χρήματα αυτά αγόραζα διάφορα πράγματα για τους Βεδουίνους. τότε ήταν καημένη σε άθλια κατάσταση το 1960.
Μια ημέρα ήρθε το αυτοκίνητο από το Κάιρο και έφερε σταφύλια, τι να πω τα μισά και περισσότερα σάπια.
Τόσες ώρες από το Κάιρο μέσα στη ζέστα χάλασαν.
Πήρα όσα μπορούσα και ξεκίνησα να πάω εκεί που έμεναν περίπου μία ώρα με τα πόδια από το μοναστήρι μέσα στην έρημο. Μοναχός εγώ, καλά ντυμένος, πώς θα πάω έτσι, αυτοί ούτε ρούχα, ούτε παπούτσα οι καημένοι δεν έχουν, τίποτε, πώς θα με δουν έτσι, όλο τέτοιοι λογισμοί.
Βγάζω λοιπόν τα παπούτσια μου, τα βάζω στον τρουβά και λέω θα πάω και εγώ όπως είναι και αυτοί.
Όμως σε λίγο, μέσα στην καυτή άμμο, επειδή δεν ήμουν συνηθισμένος, οι πατούσες μου άρχισαν να σκίζονται και να μπαίνει η καυτή άμμος μέσα. Τέτοιον πόνο δεν είχα ξαναδοκιμάσει.
Αλλά δεν μπορούσα και να πάω φορώντας τα παπούτσια μου.
Τι να κάνω.
Πήγα και γύρισα όλο το δρόμο έτσι.
Όταν έφτασα, με περικύκλωσαν σαν τον Άγιο Βασίλειο με τα δώρα.
Αυτή η χαρά τους και η αγάπη τους με ξεκούρασαν.
Όταν γύρισα το βράδυ, έκανα να περπατήσω πολλές μέρες. Αν δεν έχει ο άνθρωπος αυτή την ευαισθησία να νοιάζεται πρώτα απ’ όλα για τον εαυτό του, θα νοιάζεται πρώτα απ’ όλα για τον εαυτό του, το ατομικό συμφέρον.
Θα θέλει συνεχώς να χορταίνει ανέστητα τον εαυτό του την ανθρωπιά του το πρότυπο αυτής της πνευματικής αρχοντιάς βρίσκεται στον ίδιο τον Χριστό έλεγε ο γέροντας σκεφτείτε τον Χριστό τι κράτησε για τον εαυτό του τίποτε μας δίνει την αγάπη του παίρνει τις αμαρτίες μας και συγκινείται και από την τυποτένια μας προσφορά ενώ εμείς οι άνθρωποι τρώμε το γλυκό μέλι Παράλληλα ενεργοποιείται για τις μεγάλες επιλογές.
Διάλεξε ένα σταυρό ανάλογα με το φιλότιμό σου. έχει αρχίσει να εκλείπει πια από πολλούς νεοέλληνες, αυτούς που καθημερινά τον επισκεπτόταν.
Υπήρχε στιγμές που σαν νέοι θέλαμε να φτάσουμε σε πνευματικά ύψη γρήγορα και ρωτούσαμε γιατί δεν έχουμε κάποια εμπειρία της χάρης, γιατί δεν βλέπουμε κάτι, πώς το ένα πώς το άλλο.
Όπως είπα στην αρχή, με πολύ διάκριση, σαν καλός πατέρας μας έλεγε, Η Χάρις του Θεού είναι ακριβό πράγμα για να έρθει να κατοικήσει μέσα στον άνθρωπο.
Πρέπει να βρει τον άνθρωπο να συμφωνεί κατά πνεύμα με τον Θεό και ο άνθρωπος να εξαντλήσει όλο το ανθρώπινο.
Ενώ εμείς θέλουμε να έρθει η Χάρις του Θεού για να μας απαλλάξει από τις αδυναμίες μας χωρίς αγώνα. χρειάζεται πολύ αυταπάρνηση, πολύ φιλότιμο, ταπείνωση, αρχοντιά, θυσία.
Η πνευματική ζωή δεν είναι απόλαυση κοσμική.
Ο Χριστός έχει τοποθετήσει την πρίζα, αλλά τα δικά μας καλώδια είναι σκουριασμένα και δεν δέχονται την Θεία Χάρη.
Να ξεσκουριάσουμε τα καλώδια, να αγωνιστούμε να γνωρίσουμε τον εαυτό μας, να κόψουμε τα πάθη μας, να αποκτήσουμε τις αρετές και έτσι θα μας επισκεφτεί η Χάρις του Θεού.
Περί δέ της κατά Θεόν αγάπης με πολύ έξυπνο και παραστατικό τρόπο μας έλεγε.
Πολλοί λέμε περί αγάπης αλλά δεν γνωρίζουμε πόσων καρατίων είναι η αγάπη μας.
Εάν ο Χριστός ήθελε να μας δοκιμάσει για να γνωρίσουμε ο καθένας μας την αξία της αγάπης μας και μας έλεγε παιδιά μου ο παράδεισος γέμισε πια και δεν έχω που να σας βάλω.
Μερικοί από εμάς θα λέγαμε στον Χριστό με αναίδεια και γιατί δεν μας το έλεγες νωρίτερα.
Άλλοι θα έτρεχαν να μην χασομερίσουν καθόλου να προλάβουν και το ένα λεπτό να διασκεδάσουν και δεν θα ήθελαν ούτε να ακούσουν για τον Χριστό.
Τα φιλότιμα παιδιά του Θεού όμως θα έλεγαν στον Χριστό με ευλάβεια. δεν έχει στενοχωρέσει καθόλου για μας, αρκεί που γέμισε ο Παράδεισος.
Αυτό μας δίνει χαρά σαν να βρισκόμαστε και εμείς στον Παράδεισο και θα συνεχίσουν όπως και πριν τους φιλότιμους πνευματικούς αγώνες τους με χαρά για Αυτόν που αγάπησαν με ακριβή αγάπη.
Η φτηνή αγάπη πάντα αποβλέπει σε συμφέρον και όποιος Χριστιανός την ζει λίγη αυτή η αγάπη έχει όριο μέχρι εκεί που δεν κολλάζει για να απολαμβάνει τα του κόσμου και συνέχιζε με μεγάλο νόημα γιατί κάποιοι από την παρέα εκεί ζούσαν με τον τρόπο που θα αναφέρω έλεγε λοιπόν λόγω χάρη το κάνουμε οι περισσότεροι αυτό λόγω χάρη να τρώει κανείς μέχρι τα μεσάνυχτα τις απόκριες και να θέλει να απολαμβάνει και κάθε κοσμική χαρά μέχρι εκεί που δεν κολλάζει να έχει και μετά την απαίτηση γιατί δεν νιώθει την αγάπη του Θεού μέσα του.
Ε, δεν γίνονται αυτά, έλεγε ο παππούς.
Να επανέλθω λίγο τον καιρό που ήταν στο μοναστήρι στο Σινά.
Η μεγάλη του αγάπη για τα παιδιά τον έκανε να ασχοληθεί πολύ με τα βεδοϊνάκια.
Ήτανε βεδουίνοι και μουσουλμάνοι και έβρισκε τρόπους έξυπνους στον Σταυρό του Χριστού και στον Χριστό.
Έπαιζε μαζί τους, τους έφτιαχνε μεταλλικά σταυρουδάκια, τα κολλούσε χωρίς να το δουν στα βράχια εκεί γύρω και αυτά τα σταυρουδάκια με τον ήλιο άστραφταν, επειδή δεν ήξεραν τι ακριβώς είναι, απορούσανε και χαιρόντουσαν όταν ανεβαίνανε, τα ανακαλύπτανε τι είναι, έτσι έρχονταν πιο κοντά και στο Σταυρό του Χριστού. Επίσης, όταν έγινα μοναχός, μου ήρθε η επιθυμία να μάθω να σκαλίζω σε ξύλο.
Με την ευχή και προτροπή του Γέροντά μου, Πατρός Χριστοδούλου, πήγα να το πω στον Όσιο, γιατί ήταν και καλός στο σκάλισμα του ξύλου.
Δέχθηκε να μου δείξει.
Η χαρά μου ήταν απερίγραπτη.
Έτσι, για σχεδόν ένα χρόνο, κατέβαινα κάθε ημέρα για το εργόχειρο. που έφευγα, δεν ήξερα πώς να τακτοποιήσω μέσα μου τα συναισθήματα που είχα.
Τέτοιο τρόπο μάθησης πρώτη φορά αντιμετώπιζα.
Κάθε κουβέντα του και κίνηση με τα εργαλεία του πάνω στο ξύλο ήτανε καθαρά πνευματική.
Κοίταξε μου έλεγε, είναι πολύ ωραίο και πνευματικό αυτό το διακόνημα.
Όταν κάνεις το σχέδιο και αρχίζεις να σκαλίζεις, να έχεις το μυαλό σου στον Κύριο. Πνευματικά θα μπορέσεις να συγκρατείς το νου στην νοερά προσευχή και η καρδιά θα μαλακώνει.
Έτσι σιγά σιγά θα γίνεται η προσευχή καρδιακή.
Κοιτάξτε πόσο απλά και περιεκτικά εξηγούσε την νοερά προσευχή, τον αγώνα στον πνευματικό σαν μοναχός, αλλά σε κάποιο βαθμό και τον δικό σας. Αυτό που με έκανε να μένω αποσβολωμένος είναι το ότι την ώρα που μου έδειχνε και μου έλεγε αυτά, τα έκανε πράξη.
Δηλαδή, βγάζοντας με το μαχαιράκι τα περιττά από το σώμα του Χριστού, τον έβλεπες έσφιγγε το σώμα του, τα χέρια του, το πρόσωπό του, σαν να συμμετείχε εκείνη την ώρα σε αυτό που είχε γίνει τότε. πώς πρέπει να προετοιμαζόμαστε για τη Θεία Κοινωνία.
Καλά είναι, μου είπε, όλα τα εξωτερικά πνευματικά, αλλά χρειάζεται πάρα πολύ να προετοιμαζόμαστε ψυχικά.
Όσο και να ετοιμαστούμε εξωτερικά, πάντα πρέπει να ερχόμαστε στο μυστήριο σαν να μην έχουμε κάνει τίποτε.
Αν δεν κάναμε τίποτε λόγω εργασίας δικαιολογημένης, τότε πρέπει να ερχόμαστε σαν χειρότεροι από όλους, για να έχουμε πάντα μέσα μας την ταπείνωση ότι χατηρικός μας δίνει ευλογία ο Γέροντας για να μην αφανιστούμε από τον πονηρό.
Αυτός ο χαριτωμένος τρόπος του σε κέντριζε στο βάθος της ψυχής σου.
Αυτός ο καθαρός, ο γεμάτος πόνο ψυχής λόγος του έφτανε στην ψυχή σου σαν βάλσαμο και σε έκανε με χαρά και φιλότιμο να ακολουθήσεις την γεμάτη διάκριση, προτροπή και διδασκαλία του.
Υπήρχαν και περιπτώσεις που προσπαθούσαν μερικοί να κάνουν τον έξυπνο ή να κάνουν δύσκολες ερωτήσεις για να δείξουν πόσο ανώτεροι ήταν ή να δείξουν στους γύρω τους ότι κατέχουν καλύτερη γνώση.
Τότε ο γέροντας, χωρίς να ξεχάσει τον ωραίο και έξυπνο τρόπο του, έλεγε, η γνώση του εαυτού μας, δεν αξίζουν όλου του κόσμου οι γνώσεις.
Διότι η μεν γνώση του εαυτού μας θα φέρει φυσιολογικά την ταπείνωση και θα την κάνει κατάσταση και θα παραμένει συνέχεια τότε η χάρις του Θεού.
Ιδέ πολλές γνώσεις, φόβος είναι να φουσκώσουν το κεφάλι, να το κάνουν αερόστατο και να διατρέχει τον κίνδυνο ή να σπάσει στον αέρα με σχιζοφρένεια, ή να γκρεμιστεί με υπερηφάνεια, να γίνει κομμάτια.
Γι’ αυτό η γνώση θα πρέπει να ακολουθεί τον φόβο του Θεού και να συμβαδίζει με την πράξη για να υπάρχει ισορροπία.
Ήτανε πολλές οι ερωτήσεις των νέων ανθρώπων που προσπαθούσαν με ανθρώπινη λογική να εξηγήσουν την Αγία Γραφή. Είναι όλα άριστα και το δέκα των πέντε ταλάντων και τα τέσσερα των δύο και τα δύο του ενός.
Η Θεία Δικαιοσύνη έχει άλλους μαθητικούς όρους και το ένα συν ένα κάνει δύο και άλλοτε δύο εκατομμύρια.
Όποιος θέλει να εξετάσει την Θεία Λογική με το μυαλό του θα χάσει και αυτό το λίγο μυαλό που έχει. Έλεγε με μεγάλη στεναχώρια, πω πω βρε παιδί μου, ναι είμαι πολλά χαρίσματα, πως τους καταντάει το ταγκαλάκι.
Έτσι, ο εγωισμός τους δεν τους αφήνει και καταντούν στο τέλος τα κακόμοιρα με σχιζοφρένεια.
Και συνέχιζε, όποιος τροχάει συνέχεια με γνώση στο μυαλό του και ζει απομακρυσμένος από το Θεό, θα το κάνει τελικά δίκοπο. με το ένα μέρος θα σφάζεται σιγά σιγά ο ίδιος και με το άλλο θα κόβει τους ανθρώπους με τις απόλυτες ανθρώπινες εγκεφαλικές λύσεις του.
Αντίθετα όμως, η πίστη στο Θεό τραβάει την θεϊκή δύναμη κάτω και αναποδογυρίζει όλα τα ανθρώπινα συμπεράσματα, κάνει θαύματα, ανασταίνει νεκρούς και αφήνει με το στόμα ανοιχτό την επιστήμη. Παρόμοιο θέμα είχε ο Γέροντας και με μερικούς θεολόγους και κληρικούς με τον τρόπο του κηρύγματος.
Προσπαθούσε στους νέους κληρικούς και θεολόγους να περάσει το μήνυμα ότι πρέπει να βιώσουμε τον Χριστό μας για να είναι ο λόγος μας αγιοπνευματικός, όχι ξύλινος λόγος. στο μυαλό και φτιάχνει όμορφο κήρυγμα με όμορφες λέξεις δυσκολεύομαι να το πω αλλά θα το πω συγγενεύει λέει με τους Αριανούς που πιστεύανε ότι ο Χριστός είναι κτίσμα γιατί ο Λόγος είναι ξύλινος και είναι κτιστός δεν είναι της Θείας Χάριτος οι Ορθόδοξοι πιστεύουμε και ομολογούμε έλεγε ότι ο Λόγος του Θεού δεν φτιάχτηκε γεννήθηκε εκ του Πατρός προπάντων των αιώνων και σαρκώθηκε εκ Πνεύματος Αγίου από την Παρθένο Μαρία και έφερε την σωτηρία στον κόσμο.
Ο λόγος του μυαλού αλλίωση δεν κάνει στις ψυχές γιατί είναι σάρκα.
Ο λόγος του Θεού που γίνεται από το Άγιο Πνεύμα έχει την Θεία Ενέργεια και αλλοιώνει τις ψυχές. μηχανές.
Γι’ αυτό η θεολογία δεν έχει καμιά δουλειά με το επιστημονικό πνεύμα.
Το Άγιο Πνεύμα κατεβαίνει μόνο του όταν βρει πνευματικές προϋποθέσεις στον άνθρωπο.
Πνευματική προϋπόθεση είναι να ξεσκουριάσει ο άνθρωπος τα πνευματικά του καλώδια, να γίνει καλός αγωγός για να δεχθεί το πνευματικό ρεύμα του Θείου Φωτισμού και έτσι γίνεται πνευματικός και επιστήμονας και θεολόγος.
Η Χάρη του Θεού μαζεύει σαν τον μαγνήτη μετά τα μέταλλα, δηλαδή τους ανθρώπους.
Το σκέτο μυαλό είναι μπαστούνι σιδερένιο, χωρίς μαγνήτη, που χτυπάει τα μέταλλα, ανθρώπους, για να κολλήσουν και αυτά τσαλακώνονται και δεν κολλούν.
Επειδή, ειδικά στο θέμα της προσευχής, πώς γίνεται, τι να κάνουμε και λοιπά, έλεγε το εξής.
Είναι πολύ σημαντικό να ξέρουμε πώς προσευχόμαστε.
Έχουμε την εντύπωση όλοι ότι προσευχόμαστε.
Αλλά υπάρχει η περίπτωση να κάνουμε ό,τι κάνουμε μόνο από καθήκον.
Πήγα στην εκκλησία, άρα εντάξει είμαι.
Έκατσα στο εικόνισμα, είπα δύο προσευχές. άρα πρέπει ο Θεός να με ακούσει.
Έκανα ένα κομποσχοίνι, έκανα δέκα μετάνοιες, είμαι εντάξει απέναντι στο Θεό.
Αυτό θεωρείται καθήκον.
Πρέπει να επιμένουμε στην εσωτερική εργασία.
Όταν δεν ζούμε αυτά που λέμε στην προσευχή, αυτές οι προσευχές είναι μάταιες.
Πρέπει να στραφούμε μέσα στην καρδιά μας, γιατί εκεί εμφωλεύουν όλα τα πάθη μας.
Μέχρι πριν λίγο, μπορούσαμε να ξεπερνάμε τις καθημερινές μας δυσκολίες, προσέξτε το σας παρακαλώ λίγο αυτό, μέχρι πριν λίγο, έλεγε ο παππούς, μπορούσαμε να ξεπερνάμε τις καθημερινές μας δυσκολίες, κάνοντας κάποια επιφανειακά θρησκευτικά καθήκοντα.
Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό για σήμερα και για τους καιρούς που έρχονται. Βασανιστήρια.
Όταν δεν έχουμε πείρα της Θείας Χάριτος του Θεού, δεν μπορούμε να διακρίνουμε το καλό από το κακό.
Η ευχή παραμένει το προπύργιο της Εκκλησίας και του κάθε χριστιανού.
Δεν είναι υποχρέωση μόνο των μοναχών, αλλά όλων των χριστιανών.
Αυτή σε βοηθά να στραφείς μέσα σου και να ζήσεις το έλεος του Θεού. ανάλογα με τον κόπο που θα βάλουμε.
Μην έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας.
Η αυτοπεποίθηση είναι μεγάλο εμπόδιο στη Θεία Χάρη.
Η προσευχή πρέπει να γίνει ανάγκη σε όλους μας.
Να προσευχόμαστε για αυτούς που έχουν ανάγκη και για όλο τον κόσμο.
Να χωρίσουμε την προσευχή μας σε τρία μέρη.
Το ένα για τον εαυτό μας, το άλλο για τους ζώντες και το τρίτο για τους κεκοιμημένους. Κάποτε στο ξέσπασμα της πατρικής του αγάπης μου είπε Πρόσεξε μη ζητήσεις ποτέ φώτα ή του Θεού χαρίσματα Αλλά μετάνοια η οποία μετάνοια θα φέρει ταπείνωση Και μετά ο καλός Θεός θα σου δώσει ό,τι σου είναι απαραίτητο Σήμερα πρέπει να αφήσουμε τις θεωρίες αδελφοί μου και να κάνουμε κάτι πρακτικό. διότι είναι κοντά μας, ανάμεσά μας και είναι έτοιμοι να μας συντρέξουν.
Δεύτερον, να ανατρέξουμε στους βίους τους, τους βίους παλαιών και συγχρόνων Αγίων.
Να δούμε με ποιο τρόπο εκείνοι συμπεριφέρθηκαν και αντιμετώπισαν δύσκολες καταστάσεις.
Με ποιον τρόπο γνώρισαν και καλλιέργησαν τη σχέση τους με το Θεό και με τον κόσμο. Και όλα αυτά να τα μεταφέρουμε στον εαυτό μας, στο άμεσο περιβάλλον μας, στην κοινωνία μας.
Καλό για μας είναι να πάρουμε σοβαρά τη ζωή και τον λόγο αυτών των ανθρώπων, γιατί είναι το Ευαγγέλιο σαρκωμένο.
Τους αναδεικνύει ο Θεός, όχι για να τους χρησιμοποιούμε, αλλά για να τους ακολουθούμε.
Αμήν.
