Μίμηση Χριστού
Η Αγία Γραφή και η πατερική παράδοση μας δείχνει τη Μίμηση του Χριστού και πώς να την καταφέρουμε.
Η Μίμηση του Χριστού αναφέρεται σε διάφορες πτυχές της ζωής ενός χριστιανού, με στόχο την Θέωση και την απόκτηση του ήθους Του.
Για να μοιάσουμε στον Χριστό και στους Αγίους, πρέπει να επιδιώξουμε την καλλιέργεια συγκεκριμένων αρετών και χαρακτηριστικών, εστιάζοντας στην εσωτερική μας μεταμόρφωση και τη σχέση μας με τον Θεό και τους συνανθρώπους μας.
Ο π. Βαρνάβας Γιάγκου προσφέρει μια βαθιά εξερεύνηση της πνευματικής ζωής, τονίζοντας την προσευχή, την ταπείνωση, την αγάπη, τη μετάνοια και την αναζήτηση εσωτερικής ειρήνης και χαράς ως θεμελιώδεις αρχές για μια αυθεντική σύνδεση με τον Θεό και τους άλλους
Η Σημασία της Προσευχής
Η προσευχή αποτελεί κεντρικό στοιχείο της πνευματικής ζωής. Δεν είναι απλώς μια τυπική διαδικασία, αλλά μια ζωντανή σχέση με τον Θεό, μια συνομιλία μαζί Του. Η καρδιακή προσευχή ανοίγει τους εσωτερικούς μας ορίζοντες και φωτίζει τον νου. Μέσω της προσευχής, βλέπουμε τον πραγματικό εαυτό μας και αποκτούμε την ικανότητα να αντιληφθούμε και να σχετιστούμε με τους άλλους. Η προσευχή είναι τόνωση της ψυχής, και η απουσία της γεννά την ανάγκη να εκφράζουμε τα πάντα στους άλλους. Για να έχουμε καθαρή και βαθιά προσευχή, πρέπει να αφαιρούμε τα “σκουπίδια” από τη ζωή μας, να προετοιμαζόμαστε κατάλληλα και να μην στεναχωριόμαστε αν δεν επιτυγχάνουμε άμεσα. Η εξωτερική προσευχή δεν είναι αρκετή, χρειαζόμαστε την εσωτερική προσευχή, που είναι κατάσταση ζωής. Ο προσευχόμενος άνθρωπος έχει φωτισμένο πρόσωπο, αρχοντιά, ελπίδα και αξιοπρέπεια. Η προσευχή είναι ο καθρέφτης της ύπαρξής μας και το ασφάλιστρο της ζωής μας. Η καθαρή προσευχή δεν έχει λογισμούς, ιδέες, νοήματα, φαντασίες, εικόνες ή σχήματα. Η προσευχή είναι χαρά και καθημερινός αναβαπτισμός.
Ανθρώπινες Σχέσεις και Αγάπη
Οι σχέσεις μας αποκαλύπτουν την εσωτερική μας πραγματικότητα. Η αναπηρία μας να διαπραγματευτούμε τις σχέσεις μας δείχνει την αναπηρία μας να διαπραγματευτούμε την ίδια μας την ύπαρξη. Αυτό που καταξιώνει μια σχέση είναι η κοινή πνευματική εμπειρία. Η αγάπη είναι η ελεύθερη προσφορά του εαυτού μας στον άλλον, που σημαίνει σταύρωση του εγωκεντρισμού μας. Για μια βαθιά ψυχική σύνδεση, απαραίτητη είναι η φιλία με τον Θεό. Η υπακοή εκεί που υπάρχει αγάπη, ελευθερώνει τον άνθρωπο. Η έλλειψη εμπιστοσύνης είναι η χειρότερη αμαρτία στις σχέσεις. Δεν δικαιούμαστε να κρίνουμε ή να αλλάξουμε τον άλλον, αλλά μόνο τον εαυτό μας μέσω της προσευχής. Η οποιαδήποτε σχέση έχει συγκρούσεις, αλλά αυτές μπορούν να γίνουν αφορμές για ωρίμανση. Όταν αληθινά ενδιαφερόμαστε για τον άλλον, δεν ζητάμε να μας ικανοποιεί, αλλά να τον αναπαύουμε. Το να ακούμε τον άλλον με την καρδιά μας είναι μια ερωτική πράξη που ελευθερώνει.
Η Σημασία της Ταπείνωσης και της Μετάνοιας
Η ταπείνωση είναι απαραίτητη για την πνευματική ζωή. Ο ταπεινός άνθρωπος γίνεται δεκτικός των δώρων του Θεού. Η υπερηφάνεια είναι η ρίζα κάθε αμαρτίας και μας απομακρύνει από τον Θεό. Η υπερηφάνεια εκφράζεται προς τον συνάνθρωπο και προς τον Θεό, οδηγώντας στην απομόνωση. Η ταπείνωση είναι το ένδυμα της θεότητας. Ο πόνος είναι το φάρμακο της υπερηφάνειας. Η μετάνοια είναι η αποκατάσταση της διασαλευμένης σχέσης μας με τον Θεό και της ακεραιότητας και ενότητας. Δεν είναι απλώς βελτίωση του εαυτού μας, αλλά αλλαγή πορείας από τον εαυτό μας προς τον Θεό. Η αληθινή μετάνοια φέρνει καταλλαγή, κατανόηση, φιλανθρωπία και αγάπη. Να μην ντρεπόμαστε να μιλήσουμε για τα “χάλια” μας, αλλά να μας νοιάζει μόνο η σχέση μας με τον Θεό. Η μετάνοια είναι η αποκατάσταση της φύσης μας.
Αντιμετώπιση των Προκλήσεων
Οι δυσκολίες, οι αποτυχίες και οι αμαρτίες μας, μας ταπεινώνουν και μας δείχνουν την πραγματική μας ανάγκη. Στην κρίση έχουμε τρεις επιλογές: άγχος με μελαγχολία, ανέξοδη φιληδονία ή μετάνοια. Η οργή είναι ευλογία όταν στρέφεται εναντίον του κακού, όχι εναντίον του ανθρώπου. Η καχυποψία είναι η μητέρα των λογισμών και δαιμονίζει τους ανθρώπους. Η αμαρτία είναι εκτροπή της ανάγκης μας για τον Θεό. Δεν πρέπει να στεναχωριόμαστε με την αμαρτία, γιατί η στεναχώρια μας εμποδίζει να μετανοήσουμε. Αυτό που μας ελευθερώνει είναι να ξέρει ο άλλος την πραγματικότητά μας, την πτώση μας και να μας αποδέχεται.
Η Σημασία της Εσωτερικής Ειρήνης και της Χαράς
Η χαρά και η ειρήνη αποκαθίστανται μέσω της κοινωνίας με τον Θεό. Όταν είμαστε ενωμένοι με τον Θεό, έχουμε γαλήνη και δεν μας νοιάζει ποιος είναι πρώτος ή δεύτερος. Η απουσία χαράς είναι η κυριότερη αιτία που αμαρτάνουμε. Ο άνθρωπος του Θεού είναι χαρούμενος και μπορεί να συγχωρεί, να αποδέχεται και να κατανοεί. Η χαρά του Θεού δεν μπορεί να προσβληθεί από την δυστυχία του κόσμου, αλλά μπορεί να αλλοιώσει τον κόσμο. Η αληθινή χαρά προέρχεται από την ευχαριστία προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Ο χαρούμενος άνθρωπος είναι ο αληθινός άνθρωπος του Θεού. Η μετάνοια είναι αλλαγή πορείας από τον εαυτό μας προς τον Θεό.
Λογισμοί
Οι λογισμοί δεν είναι στη φύση μας αλλά είναι παρά φύση κατάσταση. Είναι εχθροί του διαλόγου και της σχέσης. Οι λογισμοί υποδηλώνουν κάποια εσωτερική ανισορροπία που χρειάζεται θεραπεία.
Οι κυριότερες αιτίες των λογισμών είναι η προσκόλληση σε κάτι, η δικαιολόγηση του εαυτού μας και η κριτική των άλλων.
Επιείκεια και Συγχώρεση
Η επιείκεια είναι η κατανόηση των λαθών των άλλων και μας βοηθά να είμαστε συγκαταβατικοί. Η συγχώρεση είναι χάρη του Θεού και θεραπεύει τις πληγές της ψυχής.
Συνοψίζοντας, ο π Βαρνάβας Γιάγκου αναλύει ένα πλούσιο σύνολο αρχών και πρακτικών για μια ολοκληρωμένη πνευματική ζωή. Η έμφαση δίνεται στην προσευχή, την ταπείνωση, την αγάπη, τη μετάνοια και την επιδίωξη της εσωτερικής ειρήνης και χαράς. Όλα αυτά, αποτελούν ένα δρόμο για την Θέωση και τη δημιουργία ουσιαστικών σχέσεων με τους συνανθρώπους.