Οι Αιρέσεις της Εποχής μας κατά τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Ευάγγελο Παπανικολάου
Ο Παπισμός ως Αίρεση
Σχετικά με τον παπισμό, ο π. Ευάγγελος Παπανικολάου επεσήμανε μερικές από τις αιρέσεις του.
Το Αλάθητο του Πάπα
Πρώτον, αναφέρθηκε στο αλάθητο του Πάπα, τονίζοντας ότι οι παπικοί διακηρύττουν πως ο Πάπας λέει την αλήθεια και είναι αλάθητος.
Το Πρωτείο του Πάπα
Δεύτερον, έκανε λόγο για το πρωτείο του Πάπα, σημειώνοντας ότι διακηρύσσουν πως ο Πάπας είναι πρώτος από όλους.
Η Προσθήκη του Filioque στο Σύμβολο της Πίστεως
Τρίτον, αναφέρθηκε στην προσθήκη του «Filioque» στο Σύμβολο της Πίστεως. Ο π. Ευάγγελος υπενθύμισε ότι οι Πατέρες της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου – Νίκαια της Βιθυνίας, στην οποία συμμετείχε και ο Άγιος Αλέξανδρος, συμφώνησαν ότι «δεν θα προσθέσουν, ούτε ένα κόμμα, ούτε μία τελεία, ούτε μία λέξη», ωστόσο οι παπικοί πρόσθεσαν το «… και εκ του Υιού».
Ο Οικουμενισμός ως Παναίρεση
Για τον οικουμενισμό, ο π. Ευάγγελος Παπανικολάου ανέφερε ότι είναι γέννημα του Παπισμού και του Προτεσταντισμού και αποτελεί μία άλλη παναίρεση. Τόνισε με έμφαση ότι «Όλη η αλήθεια… είναι μόνο στην Ορθοδοξία!».
Σε άλλο σημείο, από το μεταφορικό κείμενο της ομιλίας του που αναρτήθηκε στο YouTube, ο π. Ευάγγελος αναφέρεται εκτενώς στον οικουμενισμό. Επισημαίνει ότι έχουν γίνει «δύο πάρα πολύ μεγάλα λάθη».
Η Συμμετοχή στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών
Το πρώτο λάθος, κατά τον π. Ευάγγελο, είναι ότι ομολογήθηκε η ύπαρξη του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «ακόμα και η Ρωσία που έφερε αντίσταση στην αρχή πήγε και μπήκε μέσα και θέλει και πρωτεύοντα ρόλο». Σημειώνει δε ότι αυτό έγινε πολλά χρόνια πριν το 1940 και «δεν διαμαρτυρηθήκαμε», εστιάζοντας στην ονομασία «εκκλησιών». Ο ίδιος δηλώνει ότι «δεν συμφωνώ καθόλου με οτιδήποτε» δέχεται να έρχεται ένας Καθολικός για συζήτηση, φαγητό ή ποτό χωρίς προσευχή, αλλά δεν θα τον βάλει στον ναό κατά τη διάρκεια τελετής, παρά μόνο για να του τον δείξει μέχρι το τέμπλο. Θεωρεί αυτές τις κινήσεις «εθιμοτυπικά» και όχι «θυμοθυπικά αδερφικά».
Επιπλέον, αναφέρεται σε ανθρώπους που μιλάνε για τον οικουμενισμό και γελάει με «κάτι μιράκουλους που έρχονται και μας λένε θα μας πουν και την ιστορία ε του οικουμενισμού και όλων αυτών». Θέτει το ερώτημα γιατί ονομάζεται «Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών» και όχι «Παγκόσμιο Συμβούλιο των Χριστιανών» ή «Παγκόσμιο Χριστιανικό Συμβούλιο» ή ακόμα και «Παγκόσμιο Συμβούλιο Θρησκειών», εκφράζοντας την έντονη διαφωνία του με τον υφιστάμενο όρο.
Η Αλλαγή του Ημερολογίου στην Ελλάδα
Το δεύτερο μεγάλο λάθος, σύμφωνα με τον π. Ευάγγελο, είναι ο «αισχρός τρόπος της αλλαγής του ημερολογίου στην Ελλάδα». Παρόλο που διαβεβαίωναν ότι το ημερολόγιο έπρεπε να αλλάξει εφόσον το αποδέχονταν όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες, τελικά «μόνον η εκκλησία της ελλάδος η οποία υποχρέωσε και το οικουμενικό πατριαρχείο να το αποδεχτεί» προχώρησε στην αλλαγή. Ο π. Ευάγγελος τονίζει ότι δεν έγινε το αντίστροφο, καθώς έχει στοιχεία και μελέτες που το αποδεικνύουν. Αναφέρει ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο το 1923 ήταν έτοιμο να φύγει από την Κωνσταντινούπολη, αλλά «το υποχρεώσαμε τούτο εδώ οι δικοί μας και ίσως όχι οι πολιτικοί ο εκκλησιαστικός ηγέτης».
Επισημαίνει ότι τότε είπαν πως το Πασχάλιο δεν θα το πειράξουν, αλλά υπήρχε μια μικρή φράση που υποδείκνυε ότι «δεν είναι ακόμα έτοιμος ο κόσμος», κάτι που ο π. Ευάγγελος ισχυρίζεται ότι διάβασε στα πρακτικά. Θεωρεί ότι αυτή η αλλαγή δημιούργησε ένα «χάσμα» και «χώρισε το λαό στη μέση», καθώς δεν υπήρξε κατάλληλη προετοιμασία. Παρατηρεί ότι η «μπουρζουαζία» ακολούθησε το νέο ημερολόγιο, ενώ οι «κακόμοιροι» και οι «παραδοσιακοί άνθρωποι» έμειναν με το παλιό, κάτι που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Αυτό οδήγησε σε μεγάλη δέηση, χωρισμό του λαού, των ιερέων και συνεχόμενα «σχίσματα», τα οποία ο π. Ευάγγελος θεωρεί μη ανεκτά.
Ο ίδιος δηλώνει ότι δεν δέχεται καθόλου τη λέξη «οικουμένη» και τον όρο «οικουμενικός πατριάρχης», παρόλο που δηλώνει ότι τον αγαπά και τον τιμά. Επιμένει ότι πρέπει να γνωρίζουμε και να ξεκαθαρίσουμε αυτά τα ζητήματα και κάνει «τα πρέποντα για όλη αυτή την υπόθεση».
Η Παγκοσμιοποίηση ως Ισοπέδωση
Σχετικά με την παγκοσμιοποίηση, ο π. Ευάγγελος Παπανικολάου ανέφερε ότι προσπαθεί να τα ισοπεδώσει όλα, καθώς διακηρύττει ότι «οι πάντες έχουν δίκιο».
Η Κατάσταση στην Ορθόδοξη Εκκλησία
Κλείνοντας το κήρυγμά του, ο π. Ευάγγελος Παπανικολάου χρησιμοποίησε τη γνωστή του ρήση: «…στη ορθόδοξη εκκλησία μας, δεν είναι κανείς αναμάρτητος. Το πλήρωμά της, είναι αμαρτωλοί μετανοούντες. Μπαίνεις κόρακας στην εκκλησία και προσπαθείς να γίνεις περιστέρι».
Βία, Οικουμενισμός, και Ετερότητα
Η Ηθική Θεώρηση της Βίας και η Ποιμαντική της Διάσταση
Σε άλλο απόσπασμα από το YouTube, ο π. Ευάγγελος αναφέρεται στην ηθική θεώρηση της βίας. Επισημαίνει ότι η βία μέσα στο σπίτι, όπου τα παιδιά βλέπουν τους γονείς να μαλώνουν και να ασκούν βία, προκαλεί φόβο στα παιδιά ότι οι γονείς θα φύγουν και θα τα αφήσουν μόνα τους, κάτι που θεωρεί τη χειρότερη μορφή βίας. Συμβουλεύει τα ζευγάρια που θέλουν να μαλώσουν να το κάνουν σε κλειστό δωμάτιο, ώστε τα παιδιά να μην αισθάνονται ότι κινδυνεύει η μεταξύ τους σχέση.
Κατακρίνει την αντίληψη ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και μπορεί να λέει και να κάνει ό,τι θέλει, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις επιπτώσεις στα παιδιά. Αναφέρεται επίσης σε θέματα σεξουαλικών σχέσεων και στην εικόνα των γονιών μέσα στο σπίτι. Θεωρεί ότι το παιδί είναι «σφουγγαράκι» που βλέπει και αντιγράφει τη βία, ενώ παράλληλα μαθαίνει ότι ο βίαιος επικρατεί, ειδικά σε κοινωνίες όπου δεν επικρατεί το δίκαιο.
Ο π. Ευάγγελος τονίζει ότι μόνο με το Ευαγγέλιο μπορεί ο κόσμος να σωθεί. Σχετικά με τους χωρισμούς, αναφέρει ότι δεν ήταν υπέρ, αλλά όταν βλέπει να σηκώνεται χέρι, θεωρεί ότι ο χωρισμός είναι απαραίτητος. Διαφωνεί με την παλαιότερη συμβουλή προς τις γυναίκες που υφίστανται βία να κάνουν υπομονή. Αναφέρεται σε ακραίες περιπτώσεις που καθιστούν τον χωρισμό επιβεβλημένο, όπως η αιμομιξία.
Σχολιάζει επίσης περιπτώσεις γυναικών που στρέφονται υπερβολικά προς την Εκκλησία αφήνοντας τους άνδρες τους, κάτι που δεν θεωρεί υγιές, καθώς δεν σημαίνει απαραίτητα ότι στρέφονται προς τον Χριστό. Ξεκαθαρίζει ότι δεν μπορεί να τελέσει τον γάμο ενός αιμομίχτου στην Εκκλησία. Αναφέρεται σε καταστάσεις όπου υπάρχει απειλή για τη ζωή και τονίζει την ποιμαντική ευθύνη στην αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών.
Επιπλέον, αναφέρεται στη βία που ασκούν οι μητέρες στα παιδιά, συμπεριλαμβανομένης και της προβολής των παιδιών σε άσχημες καταστάσεις στο διαδίκτυο. Τονίζει τη δυσκολία του ρόλου του ιερέα σε αυτές τις περιπτώσεις, όπου πρέπει να ισορροπήσει μεταξύ της εξομολόγησης και της προστασίας του παιδιού. Κατακρίνει τους λαϊκούς που μιλάνε εύκολα για τέτοια σοβαρά θέματα, χωρίς να κατανοούν τον κόπο της εξομολόγησης.
Σχετικά με τη βία μεταξύ παιδιών στο δημοτικό, τονίζει την ανάγκη να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο μεγαλώνουμε τα παιδιά, διδάσκοντάς τους να αναγνωρίζουν το δίκαιο, να συμπαρίστανται στον αδικημένο και να χρησιμοποιούν όλα τα μέσα για την υποστήριξή του. Αναφέρεται στον Άγιο Χρυσόστομο και στην εντύπωση που του έκανε η διδασκαλία του για την αναγνώριση του δικαίου και τη συμπαράσταση στον αδικούμενο. Σχολιάζει την απουσία δικαιοσύνης στην κοινωνία και τη μεγαλύτερη βία που υφίστανται οι γονείς των θυμάτων των Τεμπών, καθώς δεν έχει αποδοθεί ακόμη δικαιοσύνη. Αναφέρεται σε περιστατικό προσωπικής του εμπειρίας ως παράδειγμα άσκησης βίας.
Άλλα Θέματα που Θίγει ο π. Ευάγγελος Παπανικολάου
Ο π. Ευάγγελος αναφέρεται επίσης σε ανθρώπους που φεύγουν και ξαναγυρίζουν στην Εκκλησία και στην αξία της μετάνοιας. Κατακρίνει φαινόμενα φασιστικής συμπεριφοράς, όπως το να σταματούν αυτοκίνητα και να ενοχλούν ανθρώπους. Τονίζει ότι οι θεολογικές θέσεις μπορούν να εκτίθενται με ευγένεια και σεβασμό, καθώς όλοι είναι ισότιμοι στην Εκκλησία.
Θίγει επίσης βαθύτερα προβλήματα της Εκκλησίας, όπως ο τρόπος τέλεσης των μυστηρίων από κάποιους που φωνάζουν για άλλα θέματα. Αναφέρεται στην ανάγκη ύπαρξης εγκεκριμένων βιβλίων για τις μεταφράσεις που χρησιμοποιούνται στα μυστήρια.
Σε ένα άλλο περιστατικό, ο π. Ευάγγελος περιγράφει έναν τρόπο για να φέρει μια αποξενωμένη γυναίκα πιο κοντά στην Εκκλησία μέσω ενός φιλιού μετά τη Θεία Κοινωνία του συζύγου της. Η ιστορία αυτή είχε συνέχεια και οδήγησε τελικά την γυναίκα στην εξομολόγηση. Ο π. Ευάγγελος τονίζει ότι δεν πρέπει να γενικεύονται τέτοιες περιπτώσεις και αναφέρεται στην τιμή προς τη Θεία Ευχαριστία, η οποία δεν είναι στα χέρια των ανθρώπων, αλλά του επισκόπου και της Συνόδου. Κλείνει λέγοντας ότι στη Βασιλεία των Ουρανών ο Θεός θα ξεχωρίσει την ήρα από το σιτάρι.