Στην πραγματικότητα την μέρα αυτή, δεν γιορτάζεται η μνήμη του συγκεκριμένου αγίου, ο οποίος άλλωστε δεν μνημονεύεται στα επίσημα χριστιανικά εορτολόγια, καθολικό και ορθόδοξο. Αυτό που γιορτάζεται είναι ο έρωτας, ο Έρως, που στην Ελληνική μυθολογία ήταν θεός. Ήταν ο καρπός της θεάς της ομορφιάς Αφροδίτης και του θεού του πολέμου Άρη.
Οι ρίζες του συγκεκριμένου εορτασμού χάνονται στα βάθη του χρόνου, φτάνοντας μέχρι την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Τότε, την 14η Φεβρουαρίου πραγματοποιούνταν εκδηλώσεις προς τιμήν της Θεάς Juno, η οποία ήταν προστάτιδα της οικογένειας, των γυναικών και της συζυγικής αγάπης και πίστης (αντίστοιχη της Ήρας). Την επόμενη μέρα άρχιζε η γιορτή Lupercalia μια παγανιστική γιορτή αφιερωμένη στη γονιμότητα και τον έρωτα.
Σύμφωνα με τις παραδόσεις τις εποχής, οι ζωές των νεαρών αγοριών και κοριτσιών ήταν αυστηρά διαχωρισμένες. Όμως, την μέρα αυτή, την περνούσαν μαζί. Κατά τη διάρκεια της Lupercalia, τα κορίτσια έγραφαν το όνομά τους σε έναν κλήρο που τον τοποθετούσαν σε ένα βάζο. Κάθε αγόρι επέλεγε έναν από τους κλήρους, διαλέγοντας έτσι την κοπέλα που θα τον συνόδευε σε όλη τη διάρκεια της γιορτής. Πολλές φορές το ζευγάρωμα αυτό των παιδιών κρατούσε ένα ολόκληρο χρόνο και συχνά τα ζευγάρια ερωτεύονταν και κατέληγαν στο γάμο.
Σήμερα στις 14 του μήνα γιορτάζουν σε όλο τον κόσμο όλοι οι ερωτευμένοι. Η ιδέα καθιερώθηκε από τους Γάλλους κι από εκεί ξεκίνησε, με αφορμή τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου, που είναι ο προστάτης της αγάπης. Αυτός ο περίφημος άγιος, φαίνεται ότι ερήμην του, εχρίσθη προστάτης των ερωτευμένων, όταν ο πάπας Γελάσιος, το 496μ.Χ., μετέφερε τα Λουπερκάλια, μια μέρα πριν, ώστε να σταματήσει η λατρεία τους.
Στην Ελλάδα, ο εορτασμός της 14ης Φεβρουάριου, σαν ημέρα των ερωτευμένων, καθιερώθηκε για πρώτη φορά το 1977.
Η ιστορία αυτού του περίεργου Αγίου σκεπάζεται ακόμη και σήμερα από ένα πέπλο μυστηρίου. Σήμερα η καθολική εκκλησία αναγνωρίζει τουλάχιστον τρεις τέτοιους Αγίους με το όνομα Βαλάντιος ή Βαλεντίνος, εκ των οποίων όλοι μαρτύρησαν.
Κατά μια εκδοχή, τον 3ου αιώνα στην Ρώμη κατά την Αυτοκρατορία του Κλαύδιου του Β΄, η Ρώμη περνούσε μία περίοδο αιματηρών εκστρατειών. Ο Κλαύδιος αντιμετώπιζε δυσκολίες στο να προσελκύσει στρατιώτες να καταταγούν στις λεγεώνες του. Πίστευε ότι αυτό οφειλόταν στο ότι οι άντρες δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν τις αγαπημένες τους ή τις οικογένειες τους. Εξέδωσε λοιπόν διάταγμα σύμφωνα με το οποίο απαγόρευε τους γάμους και τους αρραβώνες. Ο Άγιος Βαλεντίνος όμως, ο οποίος ήταν ιερέας στη Ρώμη εκείνη την εποχή, μαζί με τον Άγιο Μάριο βοηθούσαν τους Χριστιανούς και κρυφά πάντρευαν τα ζευγάρια. Οι πράξεις του σύντομα μαθεύτηκαν από τον αυτοκράτορα και ο Άγιος Βαλεντίνος σύρθηκε από τους πρετοριανούς στο παλάτι. Εκεί ο αυτοκράτορας τον καταδίκασε, επειδή δεν υπάκουσε στους νόμους του, να χτυπηθεί με ραβδιά μέχρι θανάτου και μετά να αποκεφαλιστεί. Ο Άγιος Βαλεντίνος μαρτύρησε στις 14 Φεβρουαρίου του 270μ.Χ. παραμονή της “Λουμπερκάλια”. Η Δυτική Χριστιανική εκκλησία μετέτρεψε τη “Λουμπερκάλια”, που είχε ειδωλολατρικές ρίζες σε γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου. Επειδή ο Άγιος μαρτύρησε για ένα τόσο ρομαντικό σκοπό καθιερώθηκε την ημέρα της γιορτής του να γιορτάζουν όλοι οι ερωτευμένοι.
Κατά μια άλλη εκδοχή, ο Άγιος Βαλεντίνος βοηθούσε τους χριστιανούς να δραπετεύουν από τις Ρωμαϊκές φυλακές, όπου και υφίσταντο τρομακτικά βασανιστήρια. Όταν τον έπιασαν, τον βασάνισαν και μετά τον αποκεφάλισαν. Έτσι, έγινε άγιος της αγάπης προς τον συνάνθρωπο και η ημέρα κατά την οποία μαρτύρησε, έγινε ημέρα αγάπης.
Σύμφωνα με ένα άλλο θρύλο ο Άγιος Βαλεντίνος ήταν φυλακισμένος σε μια από τις Ρωμαϊκές φυλακές όταν ερωτεύτηκε την κόρη του δεσμοφύλακά του, γεγονός που οδήγησε στην εκτέλεσή του. Λέγεται ότι λίγο πριν τον θάνατό του, άφησε στην κόρη του δεσμοφύλακα, ένα γράμμα αγάπης με την υπογραφή «from your Valentine» (από τον Βαλεντίνο σου), φράση που έχει μείνει μέχρι και σήμερα.
Γενικά μπορούμε να πούμε ότι η αλήθεια γύρω από τον Άγιο Βαλεντίνο και την προέλευσή του δεν είναι τελείως ξεκάθαρη. Μέσα, όμως, από όλους τους θρύλους που έζησαν μέχρι τις μέρες μας, ο Άγιος Βαλεντίνος παρουσιάζεται ως μία συμπαθητική, ηρωική και, κυρίως, ρομαντική προσωπικότητα.
Κάποιοι πιστεύουν ότι η μέρα του “Αγίου Βαλεντίνου” γιορτάζεται στα μέσα του Φλεβάρη επειδή τότε ήταν η επέτειος του θανάτου του.
Άλλοι, πάλι, πιστεύουν ότι η γιορτή του Βαλεντίνου τοποθετήθηκε στις 14 του Φλεβάρη από τον ιερέα Γελασίνο, περίπου το 498 μ.Χ., στα πλαίσια της προσπάθειας της Χριστιανικής εκκλησίας να δώσει χριστιανική υπόσταση στα ρωμαϊκά «Λουπερκάλια».
Κατά μια Τρίτη εκδοχή, η ημέρα του Βαλεντίνου πιθανότατα να γιορτάζεται την συγκεκριμένη ημερομηνία, εξ αιτίας μιας αρχαίας πεποίθησης ότι τα πουλιά άρχιζαν να ζευγαρώνουν στις 14 Φεβρουαρίου.
Τον άγιο του έρωτα διεκδικούν και οι Ιρλανδοί και οι Πολωνοί, αλλά σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη ο Βαλεντίνος είναι θαμμένος στο Τσέρνι, βορείως της Ρώμης, και μπροστά στον τάφο του κάθε χρόνο τα ερωτευμένα ζευγάρια δίδουν όρκους αιώνιας αγάπης.
Ο Άγιος Βαλεντίνος ήταν από τους πιο γνωστούς αγίους στην Γαλλία και την Αγγλία κατά την διάρκεια του μεσαίωνα.
Στην Μεγάλη Βρετανία η μέρα του Αγίου Βαλεντίνου άρχισε να γίνεται δημοφιλής τον 17ο αιώνα. Αργότερα, τον 18ο αιώνα η μέρα αυτή ήταν αφιερωμένη στον έρωτα και τη φιλία όλων των κοινωνικών τάξεων. Τα αισθήματα αγάπης και στοργής εκφράζονταν με συμβολικά δωράκια και χειρόγραφες κάρτες. Με το τέλος του αιώνα οι χειρόγραφες κάρτες αντικαταστάθηκαν από τυπωμένες λόγω της προόδου της τεχνολογίας. Πλέον, οι έτοιμες κάρτες ήταν ένας εύκολος τρόπος για τους ανθρώπους να εκφράσουν τα συναισθήματα τους. Στις αρχές του 1700 και οι αμερικάνοι ξεκίνησαν να ανταλλάσσουν χειρόγραφες κάρτες, δείγματα των συναισθημάτων τους προς το έτερον ήμισυ. Το 1840 ο Esther A Howland άρχισε να πουλά τις πρώτες κάρτες αφιερωμένες στον Άγιο Βαλεντίνο και φυσικά στην αγάπη και η συνήθεια αυτή έφτασε μέχρι τις μέρες μας.
Άγιοι Απόστολοι Ακύλας και Πρίσκιλλα: Διαβάστε για τους ορθόδοξους αγίους της αγάπης.
