Αγία Ευδοκία. Βίος
Η οσιομάρτυρας Ευδοκία έζησε στις αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ. στην Ηλιούπολη της Φοινίκης (το σημερινό Λίβανο), όταν Αυτοκράτορας ήταν ο Τραΐανός. Ήταν ειδωλολάτρης και είχε σπάνια ομορφιά.
Τα Πρώτα Χρόνια: Μια Ζωή στην Αμαρτία
Από τη νεαρή της ηλικία διήγαγε βίο έκλυτο και γρήγορα άρχισε να εξασκεί το επάγγελμα της πορνείας. Ήταν δε, τόσο μεγάλη η φήμη που είχε αποκτήσει, ώστε από πολύ μακριά κατέφθαναν άντρες για να απολαύσουν επί χρήμασι τα θέλγητρά της. Αυτή η ζωή της ακολασίας της απέφερε πλούτη, αλλά και ένα μεγάλο εσωτερικό κενό.
Η Μεταστροφή
Ήρθε ο καιρός για τη μεταστροφή της. Εξάλλου ο Θεός ήρθε στη γη για να καλέσει τους αμαρτωλούς σε σωτηρία.
Κάποια στιγμή, δίπλα στο σπίτι της Ευδοκίας κατέλυσε ένας μοναχός που το όνομά του ήταν Γερμανός. Ένα βράδυ που ο μοναχός αυτός διάβαζε μεγαλόφωνα ένα χωρίο στο οποίο περιγραφόταν η ημέρα της Κρίσεως, η Ευδοκία τον άκουσε, συγκλονίστηκε, αφυπνίστηκε και πέρασε όλο εκείνο το βράδυ θρηνώντας για τη μέχρι τότε ζωή της. Η ζωή της ήταν αμαρτωλή, αλλά η καρδιά της αποδείχθηκε αγνή και καλό έδαφος για τους σπόρους της μετανοίας.
Όταν ξημέρωσε επισκέφθηκε τον μοναχό Γερμανό και συντετριμμένη τον παρακάλεσε να της δείξει την οδό του Χριστού. Εκείνος την κατήχησε και της έθεσε μια δοκιμασία: επί μία εβδομάδα θα έπρεπε να προσευχηθεί, να αναλογιστεί τη ζωή της και να αποφασίσει εάν θέλει όντως να την αλλάξει ριζικά.
Στη διάρκεια αυτής της δοκιμασίας ο αρχάγγελος Μιχαήλ επισκέφθηκε σε όραμα την Ευδοκία και της έδειξε με θαυμαστό τρόπο πως εφ’ όσον εκείνη μετανοούσε αληθινά, ο Θεός θα τη συγχωρούσε και θα τη δεχόταν στις αγκάλες του.
Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ ήρθε για να την οδηγήσει στον ουρανό, όπου οι εκλεκτοί την υποδέχτηκαν με χαρά. Ο Διάβολος, είχε γιγαντιαία μορφή, κατηγορούσε τον Θεό για τη γρήγορη αποδοχή της μετάνοιάς της. Μια ουράνια φωνή απάντησε: “Αυτή είναι η ευδοκία του Θεού, να δέχεται με συμπόνια τους μετανοημένους!” Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ την επέστρεψε στη γη, υποσχόμενος θεϊκή βοήθεια στους αγώνες της.
Νέα Ζωή και Πνευματική Πορεία
Παίρνοντας τη μεγάλη απόφαση, η Ευδοκία βαπτίστηκε, έδωσε την περιουσία της σε έναν ιερέα για να τη μοιράσει στους φτωχούς και με τη βοήθεια του μοναχού Γερμανού έγινε δεκτή σε ένα γυναικείο μοναστήρι.
Στο μοναστήρι, η Ευδοκία αφοσιώθηκε στην εξάλειψη των παλιών της παθών. Φορούσε τον χιτώνα του βαπτίσματός της, αποστήθιζε το Ψαλτήρι, και έβρισκε παρηγοριά στην προσευχή και τον θείο Λόγο. Αυτή η αφοσίωση της έδωσε το χάρισμα των θαυμάτων!
Ο βίος της στη μονή υπήρξε υποδειγματικός και γι’ αυτόν τον λόγο όταν η ηγουμένη της μονής παρέδωσε το πνεύμα της στον Κύριο, η Οσία Ευδοκία εξελέγει ως διάδοχός της.
Δοκιμασίες και Θείες Παρεμβάσεις
Η φήμη για την μεταστροφή της Ευδοκίας εξαπλώθηκε γρήγορα. Αυτό προκάλεσε τον φθόνο κάποιων εκ των πρώην εραστών της, που κατήγγειλαν ότι πλέον είναι χριστιανή και βοηθά με την περιουσία της άλλους χριστιανούς που δεν αναγνωρίζουν την εξουσία του αυτοκράτορα.
Ο Τραϊανός, που ήταν εκείνη την εποχή στον αυτοκρατορικό θρόνο, έστειλε ένα απόσπασμα τριακοσίων στρατιωτών για να τη συλλάβουν. Και οι 300, όχι μόνο δεν κατάφεραν να εισέλθουν στη μονή αλλά -με θαυματουργικό τρόπο- έχασαν τη ζωή τους, εκτός από τον επικεφαλής αξιωματικό και τριών οπλιτών του.
Η τετράδα αυτή πληροφόρησε για τα γεγονότα τον αυτοκράτορα ο οποίος ανάθεσε τη σύλληψη της Οσίας στον γιο του. Ο γιος του αυτοκράτορα ακολούθησε την τύχη των θανόντων στρατιωτών. Το σώμα του δε, μεταφέρθηκε άψυχο στα ανάκτορα.
Ο Αυτοκράτορας ακολουθώντας τη συμβουλή ενός εκ των πρώην εραστών της Οσίας, της έγραψε μία επιστολή ζητώντας της να αναστήσει τον νεκρό γιο του. Όταν έφτασε η απάντηση στην οποία η Οσία Ευδοκία δήλωνε ότι δεν ήταν ικανή να κάνει ένα τέτοιο θαύμα, ο πρίγκιπας αναστήθηκε ως εκ θαύματος και τόσο εκείνος, όσο η αυλή αλλά και ο ίδιος ο αυτοκράτορας βαφτίστηκαν χριστιανοί. Ο πρίγκιπας μάλιστα έγινε αρχιερέας των Χριστιανών!
Νέες Δοκιμασίες
Τον Τραϊανό διαδέχτηκε στον αυτοκρατορικό θρόνο ο Αδριανός ο οποίος ήταν μέγας ειδωλολάτρης. Οι προσπάθειές του να συλλάβει και να υποχρεώσει την οσία Ευδοκία να αλλάξει πίστη, ήταν πολλές και ιδιαιτέρως επίμονες. Πολλά θαύματα συνέβησαν κατά τη διάρκεια αυτών των προσπαθειών ενώ όλο εκείνο το διάστημα η Οσία Ευδοκία συνέχιζε το έργο της, διδάσκοντας τη χριστιανική πίστη στον λαό αλλά και κάνοντας θαύματα με τη βοήθεια του Θεού.
Ο Αδριανός έστειλε τον Διογένη, έναν σκληρό διοικητή, στην Ηλιούπολη, ο οποίος αρραβωνιάστηκε τη Γελασία, την αδελφή ενός πρώην εραστή της Ευδοκίας. Όταν η Γελασία επέλεξε τη μοναχική ζωή, ο Διογένης γέμισε μίσος. Ο Διογένης έστειλε 50 στρατιώτες να συλλάβουν την Ευδοκία.
Καθώς προχωρούσαν, ο Χριστός εμφανίστηκε στην Ευδοκία, προαναγγέλλοντας το μαρτύριό της. Η Ευδοκία πήρε μια μερίδα του Τιμίου Σώματος, και υποδέχτηκε τους στρατιώτες με ηρεμία. Ένας άγγελος με πυρσό οδηγούσε τον δρόμο, αόρατος στους ειδωλολάτρες.
Τέσσερις μέρες στη φυλακή, χωρίς τροφή και νερό, δεν την λύγισαν. Όταν παρουσιάστηκε στον Διογένη, το πρόσωπό της έλαμψε με θεϊκό φως. Απτόητη, αρνήθηκε να λατρεύσει είδωλα, να επιστρέψει στην παλιά ζωή, ή να παραδώσει την περιουσία της. Οι στρατιώτες την ξυλοκόπησαν αλύπητα για δύο ώρες. Καθώς προσπάθησαν να τη γδύσουν, ανακάλυψαν το ιερό σκεύος με το Τίμιο Σώμα. Όταν ο Διογένης το άγγιξε, μια φλόγα τον έκαψε, αφήνοντάς τον μισο-παράλυτο. Καθώς προσευχόταν στον θεό Ήλιο, μια αστραπή τον χτύπησε, και ένας άγγελος εμφανίστηκε στην Αγία Ευδοκία. Ένας στρατιώτης, μάρτυρας του θαύματος, την απελευθέρωσε και ζήτησε τη μεσολάβησή της για τους νεκρούς. Η Ευδοκία προσευχήθηκε, και οι νεκροί αναστήθηκαν, οδηγώντας πολλούς στην πίστη.
Η Αγία Ευδοκία έμεινε στην πόλη, διδάσκοντας και επιτελώντας θαύματα. Μετά τον θάνατο του Διογένη, ο νέος διοικητής, Βικέντιος, έστειλε στρατιώτες να την αποκεφαλίσουν, εκπληρώνοντας την επιθυμία της για ένωση με τον ουράνιο Νυμφίο.
Από τότε τα λείψανα της Οσίας Ευδοκίας έγιναν ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα των χριστιανών κάνοντας πλήθος θαυμάτων προς χάριν και δόξα του Ιησού Χριστού.
Αγία Ευδοκία. Γιορτή
Η Αγία Ευδοκία γιορτάζει στις 1 Μαρτίου.
Την ανακομιδή των Ιερών λειψάνων της Αγίας Ευδοκίας τιμούμε στις 4 Αυγούστου.
Αγία Ευδοκία. Απολυτίκιο
ήχος γ. Θείας πίστεως (καταβασιά)
Φόβον ένθεον, αναλαβούσα, κόσμου έλιπες, την ευδοξίαν, και τω Λόγω Ευδοκία προσέδραμες, ου τον ζυγόν τη σαρκί σου βαστάσασα, υπερφυώς ηγωνίσω δι’ αίματος. Μάρτυς ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Έτερο απολυτίκιο της Αγίας Ευδοκίας
ήχος πλάγιος δ
Εν σοι Μήτερ ακριβώς διεσώθη το κατ᾽ εικόνα· λαβούσα γαρ τον σταυρόν, ηκολούθησας τω Χριστώ, και πράττουσα εδίδασκες, υπεροράν μεν σαρκός, παρέρχεται γαρ· επιμελείσθαι δε ψυχής, πράγματος αθανάτoυ· διο και μετά Αγγέλων συναγάλλεται, Οσία Ευδοκία το πνεύμα σου.
Αγία Ευδοκία. Κοντάκιο
ήχος δ’. Ο υψωθείς
Ο ευδοκήσας εκ βυθού απωλείας, πρός ευσεβείας τον ακρότατον όρον, αναγαγείν σε ένδοξε ως λίθον εκλεκτόν, ούτος και τον βίον σου, τη αθλήσει λαμπρύνας, χάριν ιαμάτων σοι, Ευδοκία παρέχει· όν εκδυσώπει σώζεσθαι ημάς, Οσιομάρτυς, Αγγέλων εφάμιλλε.
Αγία Ευδοκία. Κάθισμα
ήχος πλάγιος δ’. Την Σοφίαν
Φωτισθείσα τη αίγλη τη θεϊκή, τον της πλάνης κατέλιπες σκοτασμόν, και βίον ανέλαβες, μετά σώματος άϋλον, χαρισμάτων δε θείων, πλησθείσα του Πνεύματος, εκ ψιλής προσρήσεως, νεκρούς εξανέστησας· όθεν επί τέλει, μαρτυρίου στεφάνω, ενθέως κεκόσμησαι, και τον δόλιον ήσχυνας, Ευδοκία Ισάγγελε· Πρέσβευε Χριστώ τώ Θεώ, των πταισμάτων άφεσιν δωρήσασθαι, τοις εορτάζουσι πόθω την αγίαν μνήμην σου.