Άγιος Νήφων Κωνσταντιανής. Βίος
Καταγωγή και Σπουδές
Γεννημένος ως γιος ενός εύπορου αξιωματούχου στην Αμιρόπολη της Αιγύπτου, ο Νήφων στάλθηκε στην Κωνσταντινούπολη σε ηλικία οκτώ ετών για να σπουδάσει. Παρά το γεγονός ότι ήταν πράος και ευλαβής, με ζήλο για τη μελέτη και τα θεία, παρασύρθηκε από κακές παρέες και βυθίστηκε σε μια φιλήδονη και έκλυτη ζωή, όπως συνήθιζαν οι νέοι αριστοκράτες της Βασιλεύουσας.
Η Πάλη με την Αμαρτία
Παρά τις τύψεις της συνείδησής του και τις επιπλήξεις των χριστιανών φίλων του, που προσπαθούσαν να τον επαναφέρουν στον σωστό δρόμο υπενθυμίζοντάς του την παλαιά του αρετή, η δύναμη της συνήθειας ήταν πιο ισχυρή και ο Νήφων παρέμενε στην αμαρτία. Ωστόσο, οι τύψεις της συνείδησης και οι προσπάθειες των φίλων του, άρχισαν να τον επηρεάζουν.
Η Αρχή της Μεταστροφής
Μια νύχτα, ο Νήφων αποφάσισε να σηκωθεί και να προσευχηθεί στον Θεό, αλλά προς μεγάλη του σύγχυση, εμφανίστηκε μπροστά του ένα μαύρο σύννεφο που του έκλεινε τον ορίζοντα. Μη μπορώντας πλέον να κοιμηθεί, μόλις ξημέρωσε, πήγε σε μια εκκλησία όπου δεήθηκε με συντριβή μπροστά στην εικόνα της Θεοτόκου. Η Θεοτόκος φάνηκε να τον κοιτάζει με στοργή, δίνοντας στην καρδιά του τη βεβαιότητα ότι η μετάνοια ήταν δυνατή.
Η Συνεχής Πάλη και η Μεταστροφή
Από τότε, κάθε φορά που έπεφτε στην αμαρτία, ο Νήφων έτρεχε με εμπιστοσύνη στην εκκλησία, εξομολογούταν τις αμαρτίες του και έπαορνε δύναμη από τον Θεό.
Όσο πιο συχνά πήγαινε στην εκκλησία, τόσο περισσότερο επέμενε στον δύσκολο αγώνα ενάντια στα πάθη του, με νηστεία, αγρυπνία και αδιάκοπη αυτομεμψία.
Αντιμετώπιση των Πειρασμών
Στις πονηρές μηχανεύσεις των δαιμόνων απαντούσε με περιφρόνηση, επικαλούμενος το Όνομα του Χριστού. Όταν οι επιθέσεις των δαιμόνων γίνονταν πιο επίμονες, έδερνε το σώμα του με ραβδί, ώστε να μην λησμονεί τις τιμωρίες της κόλασης.
Στα τεχνάσματα των δαιμόνων, αντιπαρέθετε τα δικά του. Για παράδειγμα, έτρωγε κάποιες φορές μέχρι κορεσμού, αλλά αμέσως σηκωνόταν νωρίτερα από τις άλλες ημέρες για να προσευχηθεί, χλευάζοντας τους δαίμονες και δείχνοντάς τους ότι δεν ήταν πλέον δούλος τους, αλλά ελεύθερος μαθητής του Χριστού.
Απελευθέρωση από Σαρκικούς Πειρασμούς
Ο Άγιος Νήφων πάλεψε με τους σαρκικούς πειρασμούς για 14 ολόκληρα χρόνια.
Αν και συχνά έρχονταν οι πειρασμοί στα όνειρά του και οι αναμνήσεις των σεξουαλικών του συνευρέσεων τον ταλαιπωρούσαν, αντιστάθηκε με θάρρος, προσευχή, νηστεία, αυταπάρνηση και αληθινή ταπείνωση, και να ελευθερωθεί από όλους τους σαρκικούς πειρασμούς. Μάλιστα κάποιοι συναξαριστές ισχυρίζονται ότι η Ομοφυλοφιλία ήταν ένα από τα πάθη που είχε πέσει στη νεότητά του.
Τα νεανικά χρόνια του Αγίου Νήφωνος, λοιπόν, διακρίνονται από μια έντονη εσωτερική πάλη και μια σταδιακή μεταμόρφωση, οδηγώντας τον σε μια ζωή αφιερωμένη στον Θεό
Η Άσκηση και η Πνευματική Πορεία του Αγίου Νήφωνος
Ο Άγιος Νήφων, παρά την αρχική του αμαρτωλή ζωή, επέδειξε μια αξιοθαύμαστη στροφή προς την αρετή και την αγιότητα, αφιερώνοντας τη ζωή του στην υπηρεσία του Θεού. Η πνευματική του πορεία χαρακτηρίζεται από έντονη άσκηση, ταπείνωση, και αγώνα κατά των δαιμονικών δυνάμεων.
Αγώνας κατά των Δαιμόνων και της Αμαρτίας
Ο Άγιος Νήφων αντιμετώπιζε τους ακάθαρτους δαίμονες με θερμή προσευχή προς τον Θεό, επικαλούμενος το όνομα του Χριστού και χρησιμοποιώντας τα δικά του πνευματικά τεχνάσματα για να αντιμετωπίσει τα τεχνάσματά τους. Για να θυμάται τις τιμωρίες της κόλασης, ταλαιπωρούσε το σώμα του. Είχε την παντοτινή συνήθεια να λέει με θλίψη: «αλλοίμονο σε μένα τον αμαρτωλό».
Τα Όπλα της Πνευματικής Νίκης
Το Άγιο Πνεύμα του φανέρωσε ότι τα όπλα για να κατανικήσει το σαρκικό φρόνημα ήταν η ταπείνωση, η ελεημοσύνη, η αυτομεμψία και η αποφυγή της κατακρίσεως. Μάλιστα, θεωρούσε τον εαυτό του ελαχιστότερο και από τη σκόνη που οι αδελφοί τινάζουν από τα πόδια τους μπαίνοντας στο ναό. Όταν κάποιος γονάτιζε μπροστά του ζητώντας την ευλογία του, οι λογισμοί του κατέρχονταν μέχρι τα βάθη της κολάσεως. Έλεγε χαρακτηριστικά: «Βάλε τον εαυτό σου κάτω από τους άλλους και θα ζεις με τον Χριστό».
Θεία Εμπειρία και Μετάνοια
Μια μέρα, ενώ θρηνούσε για τις αμαρτίες του, ο Νήφων περιβλήθηκε ξαφνικά από ουράνιο φως. Δύο πελώρια χέρια από τον ουρανό τον αγκάλιασαν και άκουσε τη φωνή του Θεού να επαναλαμβάνει τα λόγια του πατέρα του ασώτου. Τότε, ένας άγγελος Κυρίου τον περιέλουσε με άρωμα ανείπωτης ευωδίας, και ο Νήφων απέκτησε τη χάρη της μετάνοιας.
Η Δοκιμασία και η Απαθεία
Ο Θεός επέτρεψε στον Νήφωνα να αντιμετωπίσει μια μεγάλη δοκιμασία για τέσσερα χρόνια, όπου ο νους του καλύφθηκε από βαθύ σκοτάδι, καθιστώντας δύσκολη τη συγκέντρωση στην προσευχή. Ο διάβολος τον παρακινούσε συνεχώς να αρνηθεί την ύπαρξη του Θεού, αλλά ο άγιος, στηριγμένος στην άγκυρα της πίστεως, απαντούσε απλά: «Ναι, ο Θεός υπάρχει!». Έφτασε μέχρι τα όρια της αποθάρρυνσης και απελπισίας, αλλά τελικά λυτρώθηκε μέσω ενός λαμπρού οράματος του προσώπου του Χριστού. Λίγο αργότερα, αξιώθηκε να λάβει από τον Θεό το χάρισμα της απαθείας και να δει σε όραμα τον θρόνο του Θεού στην κορυφή ενός πύρινου στύλου που αναδυόταν από τα νερά της θάλασσας. Από τότε και έπειτα, έζησε γεμάτος από το πλήρωμα της Χάριτος, σαν άγγελος επί γης, και όταν προσευχόταν, ανυψωνόταν από το έδαφος και το πρόσωπό του ακτινοβολούσε λαμπερό φως.
Επισκοπική Διακονία
Αποφυγή και Επισκοπική Χειροτονία
Παρόλο που ο Άγιος Νήφων απέφευγε τις τιμές και τη δόξα των ανθρώπων, και προσπάθησε να αποφύγει τη χειροτονία του ως επισκόπου, ο Θεός τον οδήγησε να αναλάβει την επισκοπική διακονία. Έτσι, μετά από ένα όνειρο που προανήγγειλε τη χειροτονία του, αναχώρησε από την Κωνσταντινούπολη για την Αλεξάνδρεια. Εκεί αναγνωρίστηκε αμέσως από τον αρχιεπίσκοπο Άγιο Αλέξανδρο, ο οποίος είχε δει σχετικό όραμα. Μετά τη χειροτονία του, διορίστηκε επίσκοπος της Εκκλησίας της Κωνσταντιανής.
Θαυμαστή Επιβεβαίωση
Την ημέρα της χειροτονίας του, ο Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας είδε τον Άγιο Νήφωνα περιστοιχισμένο από πλήθος αγγέλων. Τρεις ημέρες αργότερα, έφτασε στην επισκοπική του έδρα και έγινε δεκτός με χαρά από το ποίμνιό του.
Ποιμαντική Δράση
Ως επίσκοπος, δίδασκε στους πολλούς επισκέπτες του την ουράνια διδαχή, επιτιμούσε τους αμαρτωλούς και δεόταν ιδιαιτέρως για τους ψυχορραγούντες. Όταν δεν ήταν στην εκκλησία, πήγαινε να παρηγορήσει τις χήρες και τα ορφανά ή αποσυρόταν στην ησυχία για να συντάξει πνευματικές διδαχές και σχόλια στην Αγία Γραφή. Ποτέ δεν διέκοπτε την κρυφή και σιωπηλή του συνομιλία με τον Χριστό, είτε κατ’ ιδίαν είτε δημοσίως.
Το Τέλος της Ζωής του
Τρεις ημέρες πριν την κοίμησή του, ο Αρχάγγελος Μιχαήλ εμφανίστηκε στον όσιο Νήφωνα, αναγγέλλοντάς του την ημέρα της μετάστασής του στους ουρανούς και υποσχόμενος ότι θα συμμετείχε στη δόξα των Αγγέλων. Ο Άγιος Αθανάσιος, ο οποίος είχε γίνει πατριάρχης Αλεξανδρείας, έφτασε στο προσκέφαλο του οσίου ιεράρχη μετά από σχετική οπτασία. Μετά από μια τελευταία συνομιλία, αποχαιρέτησαν ο ένας τον άλλον: ο Αθανάσιος ζήτησε από τον Νήφωνα να τον θυμηθεί ενώπιον του θρόνου του Θεού, και ο Νήφων ζήτησε από τον αρχιερέα να τον μνημονεύει κατά τη Θεία Λειτουργία. Έκαναν μια τελευταία δέηση υπέρ σωτηρίας του σύμπαντος κόσμου. Στη συνέχεια, με πρόσωπο που ακτινοβολούσε παρά τον πυρετό, ο Άγιος Νήφων είδε τον Χριστό να έρχεται προς το μέρος του, λέγοντας: «Έλα κοντά μου ψυχή που φόρεσες την ταπείνωσή μου. Εγώ είμαι ο Χριστός σου, που με τόσο πόθο έλεγες: Ο Χριστός μου, ο Χριστός μου». Αμέσως μετά, παρέδωσε το πνεύμα.
Άγιος Νήφων Κωνσταντιανής. Γιορτή
Ο Άγιος Νήφων επίσκοπος Κωνσταντιανής γιορτάζει στις 23 Δεκεμβρίου
Άγιος Νήφων Κωνσταντιανής. Απολυτίκιο
Ήχος γ’. Θειας πίστεως ( Γέροντας Ιωσήφ Σπηλαιώτης )
Θείας χάριτος σεπτόν δοχείον, Νήφον γέγονας, ασκήσει λάμψας, ποιμενάρχης ανεδείχθης θεόκλητος·τής μετανοίας τους τρόπους εδίδαξας, τής απαθείας την χάριν επλούτησας, πάτερ όσιε, Χριστόν τον Θεόν ικετευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος