Μάρτυρας της Ορθοδοξίας.
Ὤφθης Θεράπων, οἷα θύτης τοῦ Λόγου,
Ὤφθης Θεράπων, καὶ δι’ αἵματος Πάτερ.
Βίος του Αγίου Θεράποντος
Διαβάζουμε στο συναξάρι του Αγίου Θεράποντος τη μνήμη του οποίου εορτάζει η Εκκλησία μας την 14η Μαίου. Την καταγωγή του δεν γνωρίζομεν ακριβώς. «Έκ τῆς Ἑῴας» όπως σημειώνει ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης και κατ’ άλλους «ἐκ τῆς τῶν Ἀλαμάνων χώρας», δηλαδή από περιοχή της σημερινής Γερμανίας. Άγνωστος και ο ακριβής χρόνος γεννήσεώς του. Εκτιμάται ότι έζησε τέλος του 7ου ή αρχές του 8ου μ.Χ. αιώνος συμπέρασμα που προκύπτει από την δράση κατά της αιρέσεως του θεοπασχητισμού και της εικονομαχίας.
Από μικράν ηλικία έδειξε περιφρόνηση στα υλικά αγαθά και έδειξε κλίση προς τα θεία πράγματα ζών κατά το θέλημα του Κυρίου, ως πραγματικός Χριστιανός. Η αγιογραφία τον αναφέρει ως μοναχό ο οποίος αγωνίζεται να αρέσει στον Κύριο και ευχαρίστως δέχεται τον σταυρό Του.
Διακρίθηκε για τους πνευματικούς αγώνες του και χειροτονήθηκε μεγαλόσχημος και ιερέας. Η Θεία Πρόνοια, μετά την κοίμηση του επισκόπου της περιοχής τον αναδεικνύει διάδοχό του, παρά την θέλησή του. Καθολικό το αίτημα των ανθρώπων της περιοχής. Υπακούει στην Θεία Πρόνοια.
Ως επίσκοπος συνεχίζει το θεάρεστο έργο. «διδάσκαλος τῆς Ὀρθοδοξίας ἀκριβέστατος, πρᾶος, ἐλεήμων ὀρφανῶν πατήρ, χηρῶν ὑπερασπιστής, ὁδηγός τῶν πεπλανημένων, τῶν νοσούντων ἰατρός καί τῶν θλιβομένων παραμυθίαν, καί ἧν ἰδεῖν ἅπαντας χαίροντας καί εὐφραινομένους διά τήν πρόνοιαν καί δικαιοσύνην αὐτοῦ».
Επειδή ο άγιος Θεράπων ποίμανε κατά τον καλύτερο τρόπο την εκκλησία του Χριστού δημιουργεί το ζήτημα των εικόνων, την εικονομαχία. Ο Άγιος πολεμά γενναία την εικονομαχία και ονομάζει αιρετικούς, ασεβείς τους εικονομάχους.
Οι εικονομάχοι τον συλλαμβάνουν τον βασανίζουν και ξεσχίζουν τις σάρκες του με σιδερένια νύχια. Ο ίδιος υποφέρει αλλά δεν διαμαρτύρεται, αλλά απεναντίας λέγει στους βασανιστάς του «Γιὰ τὴν Ἁγία Εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, εἶμαι ἔτοιμος ἀκόμα καὶ κομμάτια νὰ γίνω». Εκείνοι συνεχίζουν και τον κλείνουν στη φυλακή και τοποθετούν ισχυρά φρουρά έξω από το κελί. Το βράδυ Άγγελλος Κυρίου εμφανίστηκε στον Άγιο και του είπε «Σήκω καὶ μὴ φοβᾶσαι τίποτα. Ἀκούστηκε ἡ προσευχή σου γνήσιε Μαθητὴ τοῦ Χριστοῦ».
Το άλλο πρωί οι φύλακες έβγαλαν τον άγιο από τη φυλακή και άρχισαν να τον ειρωνεύονται, να τον δέρνουν και να τον προπηλακίζουν. Τότε ο Άγιος τους είπε «ἐπειδή μὲ εἰρωνεύεστε καὶ παραμένετε ἀδιόρθωτοι καὶ μὲ βρίζετε, ἔφθασε σὲ σᾶς ἡ ὀργὴ τοῦ Κυρίου, καὶ θὰ γίνετε ὅλοι παράλυτοι, ὥστε ἀπὸ σᾶς, νὰ σωφρονιστοῦν καὶ οἱ ὑπόλοιποι». Μόλις ο Άγιος τελείωσε τον λόγο του σχηματίστηκε στον ουρανό ένα είδος αστραπής και, όλοι παρέλυσαν και ο Άγιος με τη βοήθεια Αγγέλου μεταφέρθηκε στα Ιεροσόλυμα.
Επισκέφθηκε όλα τα ιερά προσκυνήματα για να λάβει χάρη και ευλογία. Για τα πολλά σημεία και θαύματα που επιτέλεσε οι κάτοικοι τον ανακήρυξαν, ζώντα, ως Μέγα και Θαυματουργό. Ένα από τα πολλά θαύματα: συνάντησε στο δρόμο, τυχαία την πορεία μιας κηδείας μικρού παιδιού εβραίας μάνας. Ο Άγιος σπλαχνίστηκε την μάνα που θρηνούσε σφόδρα και έκλαιγε. Πλησιάζει στο φέρετρο και απλώνοντας το δεξί του χέρι προς το παιδί είπε «Σήκω, στὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὸν ὁποῖον οἱ ἄνομοι Ἑβραῖοι σταύρωσαν, ἐπὶ ἡγεμονίας Ποντίου Πιλάτου». Αμέσως το νεκρό παιδί αναστήθηκε και η μάνα προσκύνησε τα ίχνη του Αγίου και με δάκρυα χαράς παρακαλούσε τον Άγιο να βαπτίσει το παιδί και αυτήν.
Το θαύμα αυτό όπως και πολλά άλλα έγιναν γνωστά στον κόσμο και η φήμη του Θεράποντος απλώθηκε παντού. Για να αποφύγει τον πειρασμό της υπερηφάνειας αποφάσισε να φύγει μακριά από τα Ιεροσόλυμα. Έτσι με πλοίο φθάνει στην Κύπρο.
Η φήμη τον ακολούθησε και εκεί. Φιλοξενηθείς από τον Σώσιο επειδή διαπίστωσε ότι αυτός και η σύζυγός του ήταν ασθενείς και ευσεβείς, μάλιστα η γυναίκα του ήταν 9 χρόνια κατάκοιτος και επεκαλεσάμενος το όνομα του Κυρίου απέκτησαν την υγεία τους. Πολλοί κάτοικοι άρρωστοι κατέφευγαν στον Άγιο ο οποίος βάζοντας τα χέρια του στα κεφάλια των ασθενών με τη χάρη του Χριστού τους θεράπευε.
Υπήρξε θερμός κήρυκας της αληθινής ορθόδοξης πίστης και σκληρός κριτής των αιρετικών. Μία μέρα ένας αιρετικός μη μπορώντας να αντιμετωπίσει με επιχειρήματα τον Άγιο άρχισε να τον ξυλοκοπά. Όταν μετά από ημέρες πήγε να ζητήσει συγνώμη από τον Άγιο, αυτός του ζήτησε να ασπαστεί τις ιερές εικόνες και να απαρνηθεί την αίρεση. Ο αιρετικός αρνήθηκε και ο Άγιος δεν τον συγχώρεσε. Είχε δει σε όνειρο τον Χριστό σε νηπιακή ηλικία να φορά λευκό χιτώνα ο οποίος ήταν σχισμένος από την κορυφή μέχρι τα πόδια και να τον πληροφορεί ότι αυτός ο Αιρετικός και οι όμοιοί του διέρρηξαν τον χιτώνα Του με τα πιστεύω τους.
Φυσικά όλη η Κύπρος θαύμασε το θάρρος, την τόλμη και την αρετή του Αγίου. Ο τότε πρόεδρος του νησιού τον κάλεσε κοντά του και τον παρακάλεσε να μείνει κοντά του για να ωφεληθεί όλος ο Λαός και δέκτηκε να γίνει Αρχιεπίσκοπος Κύπρου. Όλοι ήταν χαρούμενοι και ευχαριστημένοι γιατί εκτός από Επίσκοπος ήταν και ο Ανάργυρος Ιατρός του νησιού.
Μετά από πολλά χρόνια Άραβες επιδρομείς εισβάλουν στην Κύπρο. Λεηλατούν και καίνε μοναστήρια και εκκλησιές. Βρίσκουν τον Άγιο Θεράποντα να ιερουργεί μπροστά στην Αγία Τράπεζα. Αυτό δεν τους εμποδίζει να τον σφάξουν πάνω στην Αγία Τράπεζα. Είναι 14 Μαΐου. Αμέσως θαυμαστό σημείο λαμβάνει χώρα. Ουράνιες θείες μελωδίες και ένα άκτιστο Φως κυκλώνει την Αγία Τράπεζα. Το γεγονός δίνει δύναμη και κουράγιο στους πιστούς στους δε Άραβες τους γεμίζει με φόβο και τύψεις. Οι πιστοί Χριστιανοί με ευλάβεια και με τις δέουσες τιμές κηδεύουν το άψυχο σώμα του μάρτυρα Αγίου Θεράποντα και στον χώρο αυτό κτίζεται ο πρώτος ναός στο όνομα του Αγίου.
Όταν μετά από αιώνες οι Άραβες θα πατούσαν τα αγιασμένα χώματα της Κύπρου εμφανίζεται σε όνειρο ο Άγιος και ζητά να μεταφερθούν τα οστά του στην Κωνσταντινούπολη. Πράγμα που έγινε στις 27 Μαίου. Κτίστηκε ναός προς τιμή του και αναβλύζουν θαύματα σε όσους επικαλούνται την αγία μνήμη του.
Απολυτίκιον του Αγίου Θεράποντος
Θεραπεύσας ἐνθέῳ ζήλῳτὸν Κύριον, ἀληθῶς ἀνεδείχθης θεράπων τούτου πιστός· διὸ δέδοσαι ἡμῖν τοῖς τιμῶσί σε, ἀκεσώδυνος πηγή, καὶ πολυχεύμων ποταμός, θαυμάτων καὶ ἰαμάτων, Θεράπον Ἱερομάρτυς· ὅθεν σε πάντες μακαρίζομεν.
Κοντάκιον του Αγίου Θεράποντος
Τῇ ἱερᾷ καὶ ζωηφόρῳ πηγῇ σου, πεποικιλμένῃ ποικιλίᾳ θαυμάτων, πάντες πιστοὶ προστρέχοντες πιστῶς καὶ εὐλαβῶς, πλοῦτον ἀρυόμεθα, ἐξαισίων θαυμάτων, καὶ φαιδρῶς γεραίρομεν, τοὺς σεπτούς σου ἀγῶνας, οὓς περ ὑπέστης ὑπὲρ τοῦ Χριστοῦ, Ἱερομάρτυς Θεράπον θαυμάσιε.
Μεγαλυνάριον του Αγίου Θεράποντος
Χαίροις ἱερέων ἔμπνους εἰκών, Θεράπον παμμάκαρ, καὶ Μαρτύρων ὁ κοινωνός· χαίροις ὁ πηγάζων, θαυμάτων θεῖα ῥεῖθρα, σοφὲ Ἱερομάρτυς, τοῖς εὐφημοῦσί σε.
Εορτή του Αγίου Θεράποντα
Τη μνήμη του Αγίου Θεράποντα τιμούμε στις 14 Μαΐου.
Προσευχή προς τον Άγιο Θεράποντα
Χαίρε Θεράπων Άγιε, της Εκκλησίας δόξα,
Αλεμανίας γέννημα, καύχημα Ορθοδόξων.
Στεκόμαστε όλοι εμείς στην θεία σου Εικόνα,
Τα βάσανα είναι πολλά και σε παρακαλούμε.
Έγινες φίλος του Χριστού και άξιος εδείχθης,
Τα θαύματα αμέτρητα που κάνεις στο Όνομά Του.
Ανέστησες νεκρό παιδί, έδιωξες τον καρκίνο,
παράλυτους θεράπευσε η Θεία σου Εικόνα.
Δαιμονισμένους γιάτρεψες μέσα εις τον Ναό σου,
που η χάρη σου τον έκανε θείο Νοσοκομείο.
Σ΄ όλον τον κόσμο Άγιέ μου να δίνεις την υγεία,
να μας κρατά η Χάρη σου, στην του Χριστού πορεία.
Σύντροφος γίνε δυνατός μέσα εις την ζωή μας,
διώξε μας την κατάθλιψη που έγινε πνοή μας.
Έλα μέσα στα σπίτια μας και χάρισε Γαλήνη,
βουλιάζουμε στα πάθη μας και μες στην σκοτοδίνη.
Σαν αετός παππούλη μας άνοιξε τα φτερά σου,
όλου του κόσμου τα παιδιά κλείσε στην αγκαλιά σου.
Μέσα εις την εντατική τον άνθρωπό μας σώσε,
άπλωσε το χεράκι σου και την υγεία δώσε.
Ας πάει και η Χάρη σου μες στα Νοσοκομεία,
να διαλυθεί σαν σύννεφο η κάθε δυστυχία.
Θεράπων είσαι Ιατρός, πηγή των ιαμάτων,
και Ιεράρχης Άξιος, μεγάλων χαρισμάτων.
Το λάδι απ’ το καντήλι σου μεγάλη ευλογία,
όπου κι αν πέσει Άγιε, χαρίζει την Υγεία.
Η θεία σου παράκληση σαν βάλσαμο τονώνει,
μία χαρά ανείπωτη ποτέ να μην τελειώνει.
Προστάτεψε τον κόσμο σου, Στύλε της Εκκλησίας,
από κακή ενέργεια και του εχθρού μανίας.
Μεγάλη είναι η Χάρη σου, μέγα και τ’ όνομά σου,
ετούτην ώρα κάνε μας πνευματικά παιδιά σου.
Με τόλμη να διαδίδουμε τον Λόγο του Κυρίου,
να μην δειλιάσει η καρδιά, την ώρα μαρτυρίου.
Με πρότυπο τον βίο σου, ασπίδα την Εικόνα,
και όπλο τον Σταυρό Χριστού, αρχίζουμε αγώνα.
Η Παναγιά να ευλογεί, εσύ να μας στηρίζεις,
μέσα από την Εικόνα σου, πάντα να μας φωτίζεις.
Μυργιώτης Παναγιώτης
Μαθηματικός
Άγιος Θεράποντας – Ποίημα
Ο Άγιος Θεράποντας
χρημάτισε
επίσκοπος Κύπρου.
Ο ιερομάρτυρας
ράπισε
τον κόσμο του ρύπου.
Απαρνήθηκε
το δικό του
θέλημα.
Αφοσιώθηκε
στο επικό του
μέλημα.
Κουβάλησε
ευχάριστα
του Κυρίου τον Σταυρό.
Μας κάλεσε
με λόγια άριστα
στης ψυχής τον θησαυρό.
Ανέστησε
τον γιο
μίας εβραίας.
Ατένισε
τον λύχνο
της ιδέας.
Στην Άγια Τράπεζα
τον σφάξανε
Αγαρηνοί.
Αλάλαζαν
στοιβάζανε
πτώματα στη γη.
Ο Άγιος Θεράποντας – Ποίημα
Μεγαλεπίβολος προβάλλει
στην Κάτω Τούμπα
ο Άγιος Θεράπων.
Βυζαντινά τα κάλλη.
«Πάνω μου ακούμπα»
λέει ο άγιος των περάτων.
Πανύψηλος ο θόλος
απλόχωρα τα κλίτη
μεγαλοπρεπής ναός.
Των ιερουργών ο ρόλος
να εμπνεύσουνε τα πλήθη.
Κανένας χριστιανός φαιός.
Μέσα σε τόσο δέος
λογίζομαι το σύμπαν
τη δόξα του Θεού.
Ψαλτική βεβαίως
λειτουργία ποίημα
καταφυγή του χριστιανού.
Άφθονοι οι πιστοί
συρρέουν να γιορτάσουν
κάθε λύπη και χαρά.
Δώστε τόπο στην οργή
γιατί κάποιοι θε ‘ν’ αγιάσουν
να υπερβούνε τον παρά.
Ελισαίος Καπαδόπουλος
