Άγιος Νικόλαος Πλανάς. Βίος
Ο Άγιος Νικόλαος ο Πλανάς καταγόταν από την Νάξο στην οποία γεννήθηκε το 1851μ.Χ. Γονείς του ήταν ο Ιωάννης και η Αυγουστίνα Μελισσουργού. Όντας και οι δύο ευσεβείς, του εμφύσησαν από νωρίς την αγάπη για τον Κυρίο και τον συνάνθρωπο μας. Σε αυτό συνέβαλε φυσικά και ο παππούς του, Γεώργιος, που ήταν ιερέας.
Έτσι από μικρή ηλικία έγινε φανερή η ευσέβεια, η απλότητα και η αγάπη του Αγίου Νικολάου για τους αναξιοπαθούντες. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι -από παιδί ακόμη- μοίραζε στους άπορους του χωριού του, τόσο τα ρούχα του όσο και το ψωμί που του έδινε η ευσεβής μητέρα του για εκείνον. Αυτή του τη σπλαχνικότητα κράτησε σε ολόκληρη τη διάρκεια του βίου του.
Στην Αθήνα μετοίκισε, μαζί με την μητέρα και την αδερφή του, μετά τον θάνατο του αγαπημένου του πατέρα. Κάποια στιγμή παντρεύτηκε και με την σύζυγό του απέκτησε έναν γιο. Έμεινε χήρος όμως πολύ γρήγορα και τότε αποφάσισε να γίνει ιερέας. Άφησε τον γιο του στη φροντίδα κάποιων συγγενών, έδωσε όλη την περιουσία του σε κάποιον που είχε πολλά χρέη και χειροτονήθηκε διάκονος στις 28 Ιουλίου του 1879μ.Χ. Στην αρχή ιερουργούσε στον Άγιο Παντελεήμονα, αλλά αργότερα του ανατέθηκε η πολύ μικρή και φτωχή ενορία του Αγίου Ιωάννη του Κυνηγού (Προδρόμου).
Ο Άγιος Νικόλαος Πλανάς όμως, τελούσε καθημερινά Θεία Λειτουργία σε διάφορους ναούς των Αθηνών. Αξίζει να σημειώσουμε ότι οι λειτουργίες που τελούσε διαρκούσαν σχεδόν επτά ώρες για τους εξής λόγους: Κατ’ αρχήν αναγίγνωσκε δύο με τρία Ευαγγέλια, μνημόνευε μία πολύ μακρά σειρά Αγίων και τρίτον, διάβαζε έναν ατελείωτο κατάλογο ονομάτων από τα χαρτάκια που του είχαν δώσει οι πιστοί (τόσο υπέρ υγείας όσο και υπέρ αναπαύσεως) των οικείων τους τα οποία κουβαλούσε μαζί του και μνημόνευε επί μακρά σειρά ετών.
Ιδιαίτερη μνεία οφείλουμε να κάνουμε στις αγρυπνίες που τελούσε ο Άγιος Νικόλαος ο Πλανάς στο ναό του Προφήτου Ελισαίου. Σε αυτές τις αγρυπνίες συνέρρεε μεγάλο πλήθος πιστών οι οποίοι ήθελαν φυσικά να ακούσουν τα Θεία λόγια από το στόμα του παπά – Πλανά, αλλά και τις Θείες Ψαλμωδίες από το στόμα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και του Αλέξανδρου Μωραϊτίδη. Υπάρχουν δε πολλές μαρτυρίες παιδιών που υποστηρίζουν ότι κατά την διάρκεια της Θείας Λειτουργίας ο Άγιος Νικόλαος δεν πατούσε στο έδαφος αλλά στεκόταν υπεράνω αυτού.
Κάποια στιγμή η Εκκλησία της Ελλάδος αποφάσισε να απαγορεύσει στους κληρικούς την τέλεση αγρυπνιών. Πέντε μερόνυχτα προσευχόταν ο όσιος Νικόλαος Πλανάς, όντας αναστατωμένος από αυτή την απαγόρευση, και τελικά με τη βοήθεια του Θεού, του χορηγήθηκε η ανάλογη άδεια να τελεί αγρυπνίες.
Χαρακτηριστικό της καθημερινότητας του Οσίου ήταν το γεγονός ότι όσα χρήματα -και με οποιονδήποτε τρόπο- έφταναν στα χέρια του, τα επέστρεφε ακέραια στους πιστούς, όπου υπήρχε ανάγκη. Την βοήθειά του έλαβαν πολλές φορές άποροι, ορφανές κοπέλες, φτωχοί φοιτητές, κ.α. Όσο για τον εαυτό του; Ζούσε με λίγο ψωμί και χόρτα, ενώ αραιά και που έπινε λίγο γάλα όταν του το πρόσφεραν βοσκοί της ενορίας του.
Πέρα από υποδειγματικός ιερέας, υπήρξε και άριστος εξομολογητής. Είχε το χάρισμα να βλέπει στο βάθος της ψυχής του ποιμνίου του, μπορώντας έτσι να τους δίνει τις πλέον ωφέλιμες για αυτούς συμβουλές. Υπήρξε πρότυπο ορθόδοξου ιερέα και για αυτό ήταν αγαπητός από όλον τον λαό.
Τον Φεβρουάριο του 1932 αρρώστησε και τελικά παρέδωσε το πνεύμα του στον Κύριο στις 2 Μαρτίου του ίδιου έτους. Τις πρώτες μαρτυρίες για την αγιοσύνη του Αγίου Νικολάου του Πλανά, τις έκανε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Τελικά, ο Άγιος Νικόλαος Πλανάς, αναγνωρίστηκε ως Άγιος από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το 1992.
Άγιος Νικόλαος Πλανάς. Προστάτης των εγγάμων
Ο Άγιος Νικόλαος ο Πλανάς είναι άγιος προστάτης του γάμου.
Άγιος Νικόλαος Πλανάς. Γιορτή
Τη μνήμη του Αγίου Νικολάου Πλανά τιμούμε στις 2 Μαρτίου.
Άγιος Νικόλαος Πλανάς. Απολυτίκιο
Τας του πλάνου παγίδας εκφυγών ιερώτατε, απλανώς επορεύθης δια βίου πατήρ ημών, Νικόλαε αοίδιμε Πλανά ουράνια χαρίσματα λαβών, αγρυπνίαις και νηστείαις ιερουργών οσίως τω Κυρίω σου. Όνπερ καθικετεύων εκτενώς, Νάξιον ιεράτευμα, πρέσβευε δωρηθήναι και ημίν το θείον έλεος.