Δείτε το Βίντεο
Το χάραγμα στο Παρελθόν και το Χάραγμα στην Αποκάλυψη
Η πρώτη ομιλία του π Ευσεβίου επικεντρώνεται στο θέμα του χαράγματος του Αντιχρίστου. Για να κατανοήσουμε πλήρως τη σημασία και τις συνέπειες αυτού του χαράγματος, είναι απαραίτητο να εξετάσουμε την ιστορική του εξέλιξη, τις σύγχρονες εκφάνσεις του, και κυρίως την ερμηνεία του, όπως αυτή αποκαλύπτεται μέσα από τα ιερά κείμενα.
Το Χάραγμα: Ιστορικές Ρίζες και Σύγχρονες Εκφάνσεις
Η έννοια του χαράγματος δεν είναι καινούργια, αλλά έχει βαθιές ρίζες στην ανθρώπινη ιστορία. Όπως αναφέρει η ομιλία, το χάραγμα αποτελούσε ανέκαθεν «έναν τρόπο με τον οποίον χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι για να δώσουν, προσδώσουν μία ταυτότητα σε πράγματα και ζωντανά πράγματα όπως ήταν τα ζώα ή και σε ανθρώπους ακόμη όπως ήταν οι δούλοι εκείνη την εποχή». Αυτή η ιστορική πρακτική, δηλαδή η χρήση ενός σημάδιου για την αναγνώριση ή την ιδιοκτησία, αποτελεί την αφορμή για τον Ιερό Ευαγγελιστή να μελετήσει το χάραγμα, μεταφέροντας την έννοιά του σε ένα πνευματικό και προφητικό πλαίσιο, υπό εντελώς διαφορετικές και πρωτόγνωρες συνθήκες.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η έννοια του χαράγματος δεν έχει εκλείψει με το πέρασμα των αιώνων. Αντιθέτως, «το χάραγμα υπάρχει παρά ταύτα» και εκδηλώνεται σήμερα με διάφορες μορφές. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η στολή, η οποία λειτουργεί ως ένα «είδος εξωτερικού γνωρίσματος» που προσδιορίζει το έργο και την ιδιότητα του ατόμου που τη φέρει. Η ομιλία αναφέρει ως παραδείγματα τους «στρατιωτικούς, τους αγροφύλακες, τους αστυνομικούς» και άλλους που φορούν ειδικές στολές. Μάλιστα, γίνεται αναφορά ότι οι στρατιώτες «εκείνο τον καιρό εδέχονταν και χάραγμα», ένα διακριτικό «σήμα ανεξάρτητο από πάνω τους» που τους χαρακτήριζε ως επαγγελματίες, πιθανόν «με καμμένο σίδερο, με κάτι άλλο». Στη σύγχρονη εποχή, αυτό το διακριτικό βρίσκεται πλέον στις «επωμίδες» τους, δείχνοντας την εξέλιξη του τρόπου αναγνώρισης, αλλά όχι την εξαφάνιση της έννοιας. «Βλέπετε σε ποιοπλο ανήκει ο καθένας. Δηλαδή το χάραγμα δεν ξέφυγε από την πορεία. Το εξακολουθεί να υπάρχει και σήμερα».
Πέρα από τις στολές, μια ακόμη πιο ορατή και προσωπική μορφή χαράγματος στη σύγχρονη κοινωνία είναι τα τατουάζ. «Βλέπουμε αυτούς που κάνουν τατουάζ. Θα έχετε δει ανθρώπους που έχουν ζωγραφισμένες γοργόνες, άλλα παράξενα πράγματα στα χέρια τους, στο στήθος του και λπ. Υπάρχει το χάραγμα». Αυτά τα παραδείγματα υπογραμμίζουν την συνεχή παρουσία της έννοιας του «σημαδέματος» στην ανθρώπινη κουλτούρα, θέτοντας τη βάση για την κατανόηση του χαράγματος της Αποκάλυψης.
Το Χάραγμα της Αποκάλυψης: Θέση και Συμβολισμός
Το χάραγμα, ωστόσο, «για το οποίο μιλάει η Αποκάλυψη είναι ένα σημάδι το οποίο θα δοθεί στους ανθρώπους στο χέρι ή στο μέτωπο». Αυτό το σημάδι είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα απλό διακριτικό ή μια ταυτότητα· υποδηλώνει μια βαθύτερη και ολική ιδιοκτησία. Η ομιλία τονίζει ότι δια του χαράγματος ο άνθρωπος «θα είναι κτήμα του».
Η θέση του χαράγματος είναι ιδιαίτερα κρίσιμη και φέρει ξεχωριστό συμβολισμό:
- Το χάραγμα στο χέρι: Σύμφωνα με την ομιλία, «το χάραγμα θα σημαίνει τον περιορισμό και τον προσδιορισμό των διαφόρων ενεργειών που θα κάνει ο άνθρωπος». Αυτό υποδεικνύει ότι οι πράξεις, η εργασία, και κάθε μορφή δραστηριότητας του ανθρώπου θα είναι ελεγχόμενες και καθορισμένες από την εξουσία που βρίσκεται πίσω από το χάραγμα.
- Το χάραγμα στο μέτωπο (στο μυαλό): Αντίστοιχα, αυτό αντιστοιχεί στον «προσδιορισμό της σκέψεώς του». Αυτή είναι ίσως η πιο τρομακτική πτυχή του χαράγματος, καθώς αφορά την ίδια την πηγή της ανθρώπινης ελευθερίας και αυτονομίας: τη σκέψη.
Η Κατάργηση της Ελευθερίας της Σκέψης: Η Ουσία του Χαράγματος
Η κεντρική και πιο καταλυτική συνέπεια του χαράγματος της Αποκάλυψης είναι η κατάργηση της ελευθερίας της σκέψης. Όπως εξηγείται, «στην περίπτωση αυτή ο άνθρωπος δεν θα είναι ελεύθερος να σκέπτεται». Αντί να σκέφτεται ανεξάρτητα, «θα τον κατευθύνουν άλλοι». Πρόκειται για εκείνες τις δυνάμεις «οι οποίοι θα καθοδηγούν τον τρόπο της σκέψης των ανθρώπων». Ο άνθρωπος που θα φέρει αυτό το σημάδι δεν θα μπορεί πλέον «να σκέφτεται εκείνο το οποίο θέλει να σκεφτεί, αλλά εκείνο το οποίο θα του προσδιορίζουν κατά τρόπον τρομακτικών αυτές οι δυνάμεις οι οποίες θα επιδράσουν πάνω του οι αντίχριστες».
Αυτή η ολοκληρωτική κυριαρχία και χειραγώγηση της σκέψης βρίσκει τραγικές παραλληλίες στην ανθρώπινη ιστορία, ειδικά σε πολιτικά καθεστώτα ολοκληρωτικού χαρακτήρα. Η ομιλία παραθέτει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την «πρώην Σοβιετική Ένωση», όπου «οι άνθρωποι δεν μπορούν να σκεφτούν αλλιώς». Οποιαδήποτε «παρέκκλιση» από την καθορισμένη ιδεολογία σήμαινε «θάνατο πια, εξουθένωση, εξαφάνιση κοινωνική και σωματική ακόμη των ανθρώπων εκείνων». Αυτό το φαινόμενο δεν περιορίζεται μόνο στη Σοβιετική Ένωση, αλλά αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα «και οποιουδήποτε ολοκληρωτισμού». Αυτός ο «ολοκληρωτισμός» είναι ακριβώς αυτός που θα επικρατήσει μέσω του χαράγματος.
Η αξία της ελεύθερης σκέψης αναδεικνύεται μέσα από ένα σημαντικό ρητό που βρίσκεται στην «προμετωπίδα του Πανεπιστημίου της Ουψάλας», μιας πανεπιστημιακής πόλης της Σουηδίας. Το ρητό, όπως αναφέρεται στην ομιλία, είναι «rτ ε brit better» και μεταφράζεται ως «να σκέπτεσαι σωστά είναι ωραίο πράγμα αλλά να σκέφτεσαι ελεύθερο είναι ωραιότερο». Αυτή ακριβώς η «ελευθερία της σκέψεως είναι εκείνη η οποία θα καταργηθεί» με το χάραγμα.
Το Γενικό Νόημα και η Ολοκληρωτική Επίδραση του Χαράγματος
Συνοψίζοντας, το χάραγμα του Αντιχρίστου σημαίνει μια «ολοκληρωτική επίδραση». Αυτή η επίδραση θα εκτείνεται στον «τρόπον ενεργείας και στον τρόπο σκέψης του ανθρώπου». Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο αλληλεπίδρασης και ελέγχου: «Οι σκέψεις θα επιδράσει την ενέργεια. Η ενέργεια θα επιδάσει τη σκέψη». Αυτό είναι το γενικό και συντριπτικό νόημα του χαράγματος: η πλήρης κυριαρχία επί της ανθρώπινης ύπαρξης, τόσο στην πράξη όσο και στη σκέψη.
Το Χάραγμα και το 666
Παρακάτω βλέπουμε τη δεύτερη ομιλία του π Ευσεβίου πάνω στο 13ο κεφάλαιο της Αποκαλύψεως, στίχοι 11-18, εμβαθύνει στο θέμα του χαράγματος και της σημασίας του 666 για την πνευματική ζωή των Χριστιανών.
Η Εισβολή του 666 στην Καθημερινότητα
Ο π. Ευσέβιος Βίττης επισημαίνει ότι το «666» εισέρχεται σιγά σιγά στη ζωή μας, δημιουργώντας έναν εθισμό και μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες αντίδρασης των ανθρώπων. Αναφέρονται συγκεκριμένα παραδείγματα από την τεχνολογική εξέλιξη:
- Πιστωτικές κάρτες: Αρχικά, μιλά για τις πιστωτικές κάρτες, οι οποίες παρουσιάζονται ως ασφαλή μέσα διαφύλαξης χρημάτων και ταυτόχρονα ως εξαιρετικά πρακτικές και εύκολες. Ωστόσο, ο συγγραφέας εκφράζει αμφιβολίες, τονίζοντας ότι το ζήτημα δεν είναι η ασφάλεια των καρτών σε σχέση με τα μετρητά, αλλά ο τρόπος με τον οποίο το 666 εισέρχεται στη ζωή μας.
- Ηλεκτρονική τοποθέτηση τιμών και barcodes: Αναφέρει ότι το 666 μπήκε «μέ τό σύστημα της ηλεκτρονικής τοποθετήσεως ή αλλαγης τιμών κ.λ.π. στα εμπορεύματα». Οι μικρές ετικέτες με τις τιμές έχουν αντικατασταθεί από «μερικές γραμμούλες πού πίσω τους κρύβεται τό 666». Ειδικά μηχανήματα ελέγχουν τις τιμές, καταγράφουν αυτόματα, μεταφέρουν τα εισπραττόμενα χρήματα στο ταμείο, τα αθροίζουν, ενώ ελέγχονται και τα πράγματα της αποθήκης, αυτά που περισσεύουν ή λείπουν – όλα αυτόματα. Αυτές οι πρακτικές θεωρούνται «πολύ κατάλληλες».
Από τα Πράγματα στους Ανθρώπους και η Σημασία της άρνησης
Η σκέψη, σημειώνει ο π. Ευσέβιος, επεκτάθηκε από τα πράγματα και στους ανθρώπους. Το κεντρικό ερώτημα που τίθεται είναι γιατί να υπάρχουν στοιχεία των ανθρώπων καταχωρημένα σε διάφορα σημεία, υπονοώντας την επέκταση αυτής της ηλεκτρονικής καταγραφής και στους ίδιους.
Η ομιλία συνδέει άμεσα το 666 με την άρνηση του Χριστού. Ο π. Ευσέβιος υπογραμμίζει τη σημασία της ομολογίας του Χριστού και την απόρριψη κάθε μορφής άρνησης, ακόμη και της εξωτερικής.
Ο άγιος Ιππόλυτος, Επίσκοπος Ρώμης και μάρτυς, στα τέλη του 2ου και αρχές του 3ου αιώνα, περιέγραφε τη σφραγίδα του μιαρού Αντιχρίστου ως τον αριθμό 666 στο δεξί χέρι και στο μέτωπο. Ο άγιος Ιππόλυτος, αν και δηλώνει ότι δεν γνωρίζει ακριβώς τη σημασία του 666, πιστεύει ότι αυτή η σφραγίδα σημαίνει «ΑΡΝΟΥΜΑΙ» (με έψιλον), το οποίο είναι ο αριθμός 666 μεταφρασμένος σε ρήμα. Αυτή η υπόθεση βασίζεται στο γεγονός ότι παλαιότερα, κατά τους διωγμούς, ο αντίδικος εχθρός, μέσω των ειδωλολατρών, προέτρεπε τους μάρτυρες: «Αρνήσου τον σταυρωμένο Θεό σου!». Παρόμοιο θα είναι και το νόημα της σφραγίδας του μισόκαλου, η οποία θα σημαίνει: «ΑΡΝΟΥΜΑΙ τον ποιητή τού ουρανού και της γης. Αρνούμαι τό βάπτισμα. Αρνούμαι τη λατρεία τού Θεού και γίνομαι δικός σου οπαδός, διάβολε. Σ’ εσένα πιστεύω».
Κατά συνέπεια, ο π. Ευσέβιος δηλώνει σαφώς: «Το να δεχτούμε το 666 σημαίνει πώς αρνούμαστε τον Χριστό». Όσοι λένε με ελαφρά τη συνείδηση ότι δέχονται το 666 χωρίς να αρνούνται τον Χριστό, αυτοί «δεν μπορούν να ιδούν το σωστό, δεν έχουν τη λεπτή αρετή της διακρίσεως για να εκτιμήσουν ποιο είναι το θέλημα τού Θεού και ποιό είναι το θέλημα τού διαβόλου, τί είναι άρνηση και τί δεν είναι άρνηση Χριστού». Τέτοια άτομα είναι έτοιμα να δεχθούν το χάραγμα με την ίδια ευκολία που θα πήγαιναν στον κουρέα τους ή στο κατάστημα για ψώνια.
Η Διγλωσσία και η Διψυχία ως Παγίδα Θανάτου
Ο συγγραφέας τονίζει ότι η διγλωσσία δεν είναι κατάλληλο φυτό για χριστιανικό έδαφος. Οι μάρτυρες δεν γνώριζαν τι σημαίνει διγλωσσία, δηλαδή να πιστεύουν κάτι άλλο και να λένε κάτι άλλο, ανάλογα με τις περιστάσεις και τα συμφέροντα της στιγμής. Για αυτούς, ακόμη και η ελάχιστη κίνηση του χεριού προς το ειδωλολατρικό θυσιαστήριο σήμαινε άρνηση του Χριστού. Δεν είχε σημασία η πρόθεση, αλλά η πράξη, η οποία θα γινόταν αντιληπτή ως άρνηση και θα έπειθε τους άλλους ότι ο μάρτυρας ηττήθηκε. Ο άγιος Γόρδιος είπε στους φίλους και συγγενείς του που προσπαθούσαν να τον σώσουν: «Ουκ ανέχεται η γλώσσα κτισθείσα παρά Χριστού φθέγξασθαί τι κατά του κτίσαντος…. Μη πλανάσθε! Θεός ου μυκτηρίζεται! Εκ στόματος ημετέρου κρινεί, εκ των λόγων δικαιεί και εκ των λόγων καταδικάζει». Δηλαδή, η γλώσσα που δημιουργήθηκε από τον Χριστό δεν ανέχεται να πει κάτι εναντίον του Δημιουργού της. Ο Θεός δεν μπορεί να κοροϊδευτεί ή να περιφρονηθεί, και θα μας κρίνει από το στόμα μας, δικαιώνοντας ή καταδικάζοντας από τα λόγια μας.
Ο Απόστολος Παύλος θέτει στην ίδια μοίρα την εξωτερική ομολογία και την εσωτερική πίστη: «Εάν ομολογήσεις εν τω στόματί σου Κύριον Ιησούν και πιστεύσης εν τη καρδία σου ότι ο Θεός ήγειρεν αυτόν εκ νεκρών, σωθήση. Καρδία γάρ πιστεύεται και στόματι ομολογείται εις σωτηρίαν» (Ρωμ. ι’,9-10). Ο Κύριος επίσης λέει: «πας όστις άν ομολογήσει εν εμοί έμπροσθεν των ανθρώπων, ομολογήσω καγώ εν αυτώ έμπροσθεν του Πατρός μου του εν ουρανοίς όστις δ’ αν αρνήσηταί με εμπροσθεν των ανθρώπων, αρνήσομαι αυτόν καγω εμπροσθεν του Πατρός μου του εν ουρανοίς» (Ματθ. ι’,32-33). Η άρνηση, όπως και να γίνει, είναι άρνηση και κρίνεται με το ίδιο μέτρο από τον Κύριο.
Συνεπώς, η διγλωσσία και η διψυχία δεν επιτρέπονται. Το βιβλίο «Διδαχή των Δώδεκα Αποστόλων» παραγγέλλει: «Ού διψυχήσεις» και «Ουκ εση διγνώμων ουδέ δίγλωσσος, παγίς γαρ θανάτου η διψυχία». Δεν πρέπει να είσαι δίγλωσσος, λέγοντας άλλοτε έτσι και άλλοτε αλλιώς, ιδιαίτερα σε ζητήματα πίστεως. Το να λες «μαζί με τον Χριστό είμαι, αλλά και τον φτύνω κατά πρόσωπο, όταν κινδυνεύει το συμφέρον μου ή και η ζωή μου εξαιτίας της πίστεώς μου σ’ αυτόν» δεν επιτρέπεται. Αυτή η διψυχία και διγνωμοσύνη είναι «παγίδα θανάτου». Δυστυχώς, πολλοί χριστιανοί έχουν χάσει την «λεπτή αίσθηση» της διάκρισης, και το μάτι τους δεν είναι καθαρό, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να διακρίνουν τη σημασία της εξωτερικής άρνησης του Χριστού, η οποία δείχνει ότι ήδη τον έχουν αρνηθεί εσωτερικά.
Το Συγκλονιστικό Παράδειγμα των Νεομαρτύρων
Η ομιλία τονίζει ιδιαίτερα το παράδειγμα των Νεομαρτύρων, καθώς οι παλιοί μάρτυρες είχαν μεγάλη επίγνωση του τι πίστευαν, ακούγοντας πλούσια χριστιανική διδασκαλία και ζώντας σε ατμόσφαιρα πνευματικής εξάρσεως. Αντίθετα, οι Νεομάρτυρες, την περίοδο της Τουρκοκρατίας, όπου βασίλευε το σκοτάδι και η άγνοια στα πλήθη των χριστιανών και επικρατούσε άγρια τρομοκρατία, άκουσαν τα λίγα που ήξεραν από τις γιαγιάδες και τις μητέρες τους «κουτσά – στραβά». Όμως, αυτά τα λίγα ήταν ικανά να τους οδηγήσουν στη θαρραλέα ομολογία του Χριστού και στο φρικτό μαρτύριο, γιατί είχαν «καρδιά καθαρή, νουν αμόλυντο και μπορούσαν νά βλέπουν τό σωστό».
Ειδικότερα, αναφέρεται το παράδειγμα του νεομάρτυρος Δημητρίου από την Τρίπολη. Έμεινε ορφανός από μικρός και δούλευε ως βοηθός χτίστης σε ηλικία 8-10 ετών. Η σκληρή μεταχείριση από τους χριστιανούς μαστόρους τον έσπρωξε στην αγκαλιά ενός Τούρκου που τον πήρε για ψυχοπαίδι και τον ανάθρεψε ως Μωαμεθανό. Όταν ο Δημήτριος ωρίμασε, συνειδητοποίησε τι είχε κάνει ως μικρό παιδί, θυμήθηκε τι του έλεγε η μητέρα του και ένιωσε ότι είχε προδώσει την πίστη του. Συγκλονίστηκε τόσο που περιφρόνησε όλα – άνεση ζωής, κοινωνική θέση, κτήματα – ομολόγησε τον Χριστό μπροστά στους Τούρκους της πόλης του και τελικά μαρτύρησε και πέθανε ως Χριστιανός. Παρόλο που θα μπορούσε να δικαιολογηθεί λόγω της παιδικής του ηλικίας και της σκληρής μεταχείρισης, δεν το έκανε. Αντίθετα, ακολούθησε τον σκληρό δρόμο του μαρτυρίου με την ομολογία ότι είναι Χριστιανός και αρνείται τον Μωαμεθανισμό.
Αυτό το παράδειγμα δείχνει ότι όσοι λένε ότι δέχονται το 666 χωρίς να αρνούνται τον Χριστό, «δεν μποροῦν νά ἰδοῦν τό σωστό, δεν ἔχουν την λεπτή ἀρετή τῆς διακρίσεως».
Έλλειψη Γνησίου Εκκλησιαστικού Φρονήματος και Διάβρωση από το Κοσμικό Πνεύμα
Ο π. Ευσέβιος επισημαίνει ότι πολλοί χριστιανοί σήμερα έχουν χάσει ή έχουν αλλοιωμένο το «γνήσιο εκκλησιαστικό φρόνημα», δηλαδή την επίγνωση ότι είναι μέλη της Εκκλησίας και του Χριστού. Αντίθετα, έχουν ανεπτυγμένη τη συνείδηση ότι ανήκουν σε κόμματα, συλλόγους, αθλητικές ομάδες ή κοσμικές οργανώσεις, για τα οποία δείχνουν ζήλο, ενθουσιασμό και ευθιξία. Όμως, για την Εκκλησία, τους είναι «ξένη ή σχεδόν ξένη» και παρουσιάζονται «νωθροί, νωθρότατοι», όταν πρέπει να αντιδράσουν στην είσοδο του Σατανά στην Εκκλησία μέσω του «χαράγματος» ή του «666».
Πολλοί χριστιανοί επηρεάζονται από τη «διάβρωση από τό κοσμικό πνεύμα της εποχής». Ακούνε και θαυμάζουν τους κοσμικούς διανοούμενους και τους «ανεύθυνους διαμορφωτές της κοινής γνώμης» που εμφανίζονται στα μέσα ενημέρωσης και μιλούν καθησυχαστικά για ζητήματα όπως το 666. Υποστηρίζουν ότι «Όλα πάνε καλά. Δεν επιτρέπονται σήμερα μεσαιωνισμοί και βυζαντινισμοί» και ότι οι φανατισμοί ταράζουν την κοινή γνώμη. Ισχυρίζονται ότι ο σημερινός άνθρωπος έχει άλλες ανάγκες και δεν χρειάζεται «πολλές θρησκευτικότητες». Αναγνωρίζουν τις παραδόσεις και την Ορθοδοξία ως «πολιτιστικό στοιχείο σημαντικότατο», αλλά περιορίζουν το ενδιαφέρον για την Εκκλησία σε ένα «φολκλορικό» επίπεδο, με κεράκια, παλιά εικονίσματα και κειμήλια.
Αυτοί οι «λογικοί» άνθρωποι πιστεύουν σε έναν «νερόβραστο χριστιανισμό, σε μια συγχρονισμένη θρησκεία, δηλαδή ψαλιδισμένη από ό,τι ουσιαστικό, σε αφανάτιστον και αδογματικό χριστιανισμό, δηλαδή σε χωρίς ραχοκοκαλιά και ζωντάνια, λείψανο του εαυτού του, χριστιανισμό, και πρό πάντος χωρίς «δεισιδαιμονίες», δηλαδή χωρίς πίστη και πρακτική συνέπεια στη ζωή, σε μια ακίνδυνη και λιπόθυμη θρησκεία». Όταν φτάνουν σε «φλέγοντα ζητήματα», όπως το 666, αρχίζουν τις ειρωνείες και βλέπουν τους πιστούς που αντιδρούν «κάτι σαν τρελούς, κάτι σαν αφηνιασμένα από τυφλόν και παράλογο φανατισμό όντα, έξω από χρόνο και τόπο», μιλώντας με περιφρόνηση για «καταστροφολόγους και τυφλωμένους από προκαταλήψεις ανθρώπους».
Τίθεται το ερώτημα ποιος έχει δίκαιο: αυτοί οι άνθρωποι ή οι άγιοι Πατέρες;. Ποιος είχε δίκαιο, ο Νώε που φάνταζε «ως ιδιότυπος και ιδεόληπτος άνθρωπος» μιλώντας για καταστροφές, ή οι «λογικοί» γύρω του που έβλεπαν όλα καλά;. Τότε, ευτυχώς, δεν υπήρχαν ιδρύματα όπου έκλειναν τους αντιφρονούντες ως «μιάσματα και επικίνδυνοι» σε φρενοκομεία, όπως στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού. Ο Νώε ασφαλώς θα είχε κλειστεί σε τέτοιο ίδρυμα επειδή για πάνω από εκατό χρόνια διαμαρτυρόταν και κήρυττε μετάνοια και τον κίνδυνο του κατακλυσμού. Και ο κατακλυσμός, για τον οποίο άλλοι ειρωνικά ρωτούσαν «πότε θα έρθει;» τελικά ήρθε. Και τότε, πολλοί «τρελοί από τήν αγωνία τους, χτυπούσαν την πόρτα της κιβωτού, αλλά δεν άνοιγε πιά. Ο ίδιος ο Θεός την είχε σφραγίσει και ήταν αδύνατο πιά νά ανοίξει έστω και μέ παραβίαση της από έξω ή και από μέσα».
Η Προειδοποίηση της Αποκάλυψης για το Χάραγμα
Ο π. Ευσέβιος επισημαίνει ότι η φωνή του Θεού μέσα από τη Γραφή και την Παράδοση της Εκκλησίας είναι σαφής. Αναφέρει τον τρίτο άγγελο από την Αποκάλυψη: «Και τρίτος άγγελος ηκολούθησεν αυτοίς (τους δύο προηγούμενους δηλαδή αγγέλους) λέγων φωνή μεγάλη· εί τις προσκυνεί: τό θηρίον και τήν εικόνα αυτού και λαμβάνει τό χάραγμα επί του μετώπου αυτού ή επί τήν χείρα αυτού, και αυτός πίεται εκ του οίνου του θυμού του Θεού του κεκερασμένου ακράτου εν τω ποτηρίω τής οργής αυτού και βασανισθήσεται εν πυρί και θείω ενώπιον των αγίων αγγέλων και ενώπιον του αρνίου. Και ο καπνός του βασανισμού αυτών εις αιώνας αιώνων αναβαίνει, και ουκ εχουσιν ανάπαυσιν ή μέρας και νυκτός οί προσκυνούντες τό θηρίον και τήν εικόνα αυτού και εί τις λαμβάνει τό χάραγμα του ονόματος αυτού» (Αποκ. ιδ’ 9-11).
Με απλά λόγια, ο τρίτος άγγελος διακήρυξε σε όλη την οικουμένη ότι «Όποιος προσκυνάει τό θηρίο και τό ομοίωμά του και δέχεται τό χάραγμά του στό μέτωπο ή στό χέρι του, θά πιη και αυτός από τό ανέρωτο κρασί της οργής του Θεού και έχει ήδη γεμάτο τό ποτήρι της οργής του. και θα βασανιστούν σε φωτιά και θειάφι παρουσία των αγγέλων και του αρνίου. και ο καπνός του βασανισμού τους θά ανεβαίνει ασταμάτητα και αιώνια και δέν θά έχουν ανάπαυση μέρα νύχτα όσοι προσκυνούν τό θηρίο και τήν εικόνα του και όποιος δέχεται τό χάραγμα του ονόματός του». Η Αποκάλυψη δίνει τόσο μεγάλη σημασία στο χάραγμα του θηρίου που επανέρχεται σε αυτό πολλές φορές, καθιστώντας το ένα από τα πιο συχνά επαναλαμβανόμενα καυτά θέματα, γι’ αυτό και οι παροτρύνσεις στους πιστούς να μην το δεχθούν με κανένα τρόπο είναι αντίστοιχα συχνές.
Από όλα αυτά, φαίνεται καθαρά τι θέλει ο Θεός. Επομένως, είτε θα δεχθεί κανείς τι λέει και θέλει ο Θεός είτε θα το απορρίψει. Είτε θα ακούει τους ανεύθυνους οδηγούς του που τον οδηγούν στην πλάνη, είτε θα παραδεχθεί τις βεβαιώσεις του Θεού – «άλλος δρόμος δεν υπάρχει».
Η σύγχυση, η έλλειψη σαφούς γνώμης, η χαύνωση, η αδιαφορία, ο εφησυχασμός, η διστακτικότητα, η διψυχία και η έλλειψη πνευματικής διάκρισης του σωστού από το μη σωστό, καθώς και η αδυναμία να αντιληφθούμε τι είναι και τι δεν είναι άρνηση Χριστού, αποτελούν αρνητικές καταστάσεις. Αυτές οι καταστάσεις, είτε προέρχονται από ακραίες και εχθρικές ιδέες είτε από «λικνιστικές και αποκοιμιστικές» ιδέες του κόσμου, δεν αφήνουν τους χριστιανούς να δραστηριοποιηθούν και να αντιδράσουν στα επερχόμενα κακά. Ως αποτέλεσμα, πολλοί χριστιανοί εμφανίζονται «ψοφοειδείς φοβιτσιάρηδες στο παραμικρό ειρωνικό χαμόγελο των άλλων, έτοιμοι να αρνηθούμε τον Χριστό γιατί αυτό ταιριάζει με το πνεύμα της εποχής, πρόθυμοι να συμβιβασθούμε με τον αντίδικον εχθρό», παρουσιάζοντας μια εικόνα «απογοητευτική και αποκαρδιωτική».
Η Θετική Αντιμετώπιση του 666: Θεϊκή Σοφία και Μελέτη του Λόγου του Θεού
Για μια σωστή αντιμετώπιση του 666 και των συναφών ζητημάτων, χρειαζόμαστε καταρχήν τη «θεϊκή σοφία» και τον «φωτισμένο νου». Η Αποκάλυψη, μιλώντας για το 666, το υποκατάστατο του ονόματος του θηρίου και το χάραγμα, λέει: «Ωδε η σοφία εστίν· ο έχων νουν ψηφισάτω τον αριθμόν του θηρίου» (ιγ’ 18). Η ιερά Αποκάλυψη, μιλώντας για «σοφία» και «νουν», δεν εννοεί τη σοφία και την εξυπνάδα του κόσμου, ούτε τον νου που έχουν όλοι οι άνθρωποι και με αυτόν σκέπτονται, γιατί αυτός ο νους είναι «σκοτισμένος προκειμένου γιά πνευματικά θέματα». Η σοφία των ανθρώπων του κόσμου «ουκ εστιν ανωθεν κατερχομένη, αλλ’ επίγειος, ψυχική, δαιμονιώδης» (Ιακ. γ’15) και είναι ανίκανη να βοηθήσει σε θέματα σωτηρίας.
Αντίθετα, η ιερά Αποκάλυψη εννοεί τη «θεϊκή σοφία». Ο Απόστολος Παύλος στην Α’ προς Κορινθίους επιστολή του, στο 6ο κεφάλαιο, κάνει εκτενή λόγο για αυτή τη σοφία. Λέει: «Σοφίαν δέ λαλούμεν εν τοίς τελείοις, σοφίαν δέ ου του αιώνος τούτου, ουδέ των αρχόντων του αιώνος τούτου των καταργουμένων· αλλά λαλούμεν σοφίαν Θεού εν μυστηρίω, την αποκεκρυμμένην, ην προώρισεν ο Θεός πρό των αιώνων είς δόξαν ημών· ην ουδείς των αρχόντων του αιώνος τούτου έγνωκεν… ά δε οφθαλμός ουκ είδεν, ους ουκ ήκουσε και επί καρδίαν ανθρώπου ουκ ανέβη, ά ητοίμασεν ο Θεός τοις αγαπώσιν αυτόν· Ημίν δέ ο Θεός απεκάλυψε διά του Πνεύματος αυτού… Ημείς δέ ου τό πνεύμα του κόσμου ελάβομεν, αλλά τό Πνεύμα τό εκ του Θεού, ίνα ειδώμεν τά υπό του Θεού χαρισθέντα ημίν… Ψυχικός δέ άνθρωπος ου δέχεται τά του Πνεύματος του Θεού» (Α’ Κοριν. 6’ 6-14).
Δηλαδή, διδάσκεται σοφία στους ώριμους και τέλειους πνευματικά, μια σοφία που δεν είναι του κόσμου αυτού, αλλά δίνεται από τον Θεό, είναι μυστηριώδης και κρυμμένη για όσους δεν συνδέονται με τον Χριστό. Αυτή η θεία σοφία μιλάει για πράγματα που δεν έχει δει μάτι, δεν έχει ακούσει αυτί και δεν έχει σκεφθεί νους ανθρώπου, και τα οποία ο Θεός ετοίμασε για όσους τον αγαπούν. Οι Χριστιανοί έχουν λάβει το άγιο Πνεύμα του Θεού για να γνωρίσουν αυτά που τους χάρισε ο Θεός. Αυτή η θεϊκή σοφία είναι απολύτως αναγκαια για να αντιληφθούμε τα μηνύματα του Θεού και τη σωστή αντιμετώπιση του 666.
Ο πολύς κόσμος δεν έχει ανεπτυγμένα τα πνευματικά αισθητήρια για να αντιληφθεί την πλάνη και τις πλεκτάνες του πονηρού, με αποτέλεσμα να οδηγείται μηχανικά στην απώλεια. Η σοφία του Θεού, όμως, φανερώνει όλα τα μυστικά του ουρανού και των καταχθονίων δυνάμεων. Γι’ αυτό ο χριστιανός είναι προνομιούχος και έχει χρέος να ζητά επίμονα αυτή τη σοφία από τον Θεό. Ο θείος Απόστολος Ιάκωβος συνιστά: «Ει τις υμών λείπεται σοφίας, αιτείτω παρά του διδόντος Θεού πάσιν απλώς και ουκ ονειδίζοντος και δοθήσεται αυτώ» (Ιακ. α’ 5-6) και προσθέτει με έμφαση: «Αίτείτω δέ εν πίστει μηδέν διακρινόμενος». Όποιος στερείται πνευματικής σοφίας, ας τη ζητά από τον Θεό με ακλόνητη και σταθερή πίστη, και ο Θεός θα του τη δώσει απλόχερα.
Παράλληλα, πρέπει να ζητούμε επίμονα από τον Κύριο να μας δώσει «νουν Χριστού» (Α’ Κορ. 6’16) για να διακρίνουμε «τά νοήματα του πονηρού», δηλαδή τις πονηρές και αμαρτωλές σκέψεις, από τα θεία νοήματα. Πρέπει να ζητούμε «ανακαίνισιν του νοός» μας, την αναμόρφωση και το ξεκαινούργωμα του νου μας, ώστε να αποφεύγουμε τον διαστρεβλωτικό «σχηματισμόν» του σύμφωνα με τον «αιώνα τούτον», δηλαδή την παθητική ή θετική συμμόρφωση με τη νοοτροπία του κόσμου. Έτσι, θα διακρίνουμε καθαρά το θέλημα του Θεού, που είναι γεμάτο καλοσύνη και οδηγεί στην τελειότητα (Ρωμ. ιθ’ 2) και στη χριστοειδή μεταμόρφωση. Σε ζητήματα ζωής και θανάτου, όπως το 666, χρειαζόμαστε την καθοδήγηση της σοφίας του Θεού για να ακολουθήσουμε το σωστό δρόμο, αλλιώς θα καταλήξουμε στην απώλεια.
Σταθερή Τάξη και Πρόγραμμα Μελέτης του Λόγου του Θεού
Η θεία σοφία δίνεται ως αόρατη ευλογία και χάρις από τον Θεό, όταν κι εμείς προσπαθούμε να ωριμάσουμε μέσα στην ατμόσφαιρα του θείου λόγου, που είναι έκφραση της θείας σοφίας αποτυπωμένη στην Αγία Γραφή και την υπόλοιπη παράδοση της Εκκλησίας. Δεν αρκεί η απλή διαπίστωση της άγνοιας των Γραφών και της διδαχής της Εκκλησίας. Πρέπει να κάνουμε ό,τι χρειάζεται για την αναπλήρωσή της, μελετώντας τις Γραφές και τους θείους Πατέρες. Αυτή η γνώση δεν πρέπει να είναι ξηρή νοησιαρχική, αλλά «γνώση τους μέ αντίστοιχη πείρα στη ζωή μας». Όσο ο λόγος του Θεού εισδύει μέσα μας, τόσο θα μας εξοπλίζει με τη δυνατότητα να βλέπουμε σωστά, να κρίνουμε όπως θέλει ο Θεός και να ενεργούμε αναλόγως. Έτσι, θα είμαστε έτοιμοι για πνευματικούς αγώνες, ακόμη και για μαρτύριο, προκειμένου να ομολογήσουμε τον Χριστό και να αντιταχθούμε στο ολέθριο χάραγμα.
Η Ευθύνη των Χριστιανών προς τους Αδελφούς
Η πνευματική εργασία αναπτύσσει μέσα μας το αίσθημα της ευθύνης ως χριστιανών και προς τους άλλους αδελφούς μας. Ως χριστιανοί, δεν έχουμε μόνο ευθύνη για τον εαυτό μας, αλλά και για τους άλλους. Οφείλουμε να προφυλάξουμε «λόγω και έργω» τους αδελφούς μας από την πλάνη και την απώλεια που αυτή συνεπάγεται. Δεν μπορούμε να αδιαφορούμε λέγοντας «δεν πειράζει, δεν γίνεται τίποτε».
Αντιθέτως, «οφείλουμε νά λέμε την αλήθεια, αυτό πού πιστεύουμε, και νά αντιδρούμε, όταν αυτή καταπατείται μέ τόσο θάρρος μάλιστα και ιταμότητα εκ μέρους του πονηρού και των οργάνων του, πού επιζητεί νά παραπλανήση και έπειτα νά υποδουλώσει ακόμη και τους εκλεκτούς οδηγώντας τους στην αιώνια απώλεια μαζί του». Έχουμε χρέος και ευθύνη να ενεργούμε ο καθένας μας ως «άγρυπνο μάτι και φωνή τη ς συνειδήσεως της Εκκλησίας μας» συνεργαζόμενοι και βοηθώντας το δύσκολο έργο των ποιμένων και διδασκάλων της. Η τακτική του «δεν πειράζει αυτό. Δεν πειράζει το άλλο. Δεν πειράζει το τρίτο. Και τι είναι το 666;» είναι απαράδεκτη.