Τους τελευταίους μήνες η Τουρκική προκλητικότητα είναι ολοένα αυξανόμενη. Η Τουρκία έχει ανακοινώσει ότι θα κάνει έρευνες για υδρογονάνθρακες ανατολικά της Κρήτης ή κοντά στο Καστελόριζο, στα πλαίσια του τουρκολιβυκού συμφώνου. Ο τέως Υπουργός Ευάγγελος Αποστολάκης ήταν καλεσμένος στο Open TV και συζήτησε με τη δημοσιογράφο Νίκη Λυμπεράκη για αυτό το σοβαρό θέμα.
https://www.youtube.com/watch?v=rASluNp8oD4
-Η πρώτη ερώτηση νομίζω είναι αυτονόητη. Θα υλοποιήσει τις απειλές της η Άγκυρα θα δούμε πλοία 6 μίλια από την Κρήτη;
-Οι εκτιμήσεις είναι ότι εφόσον δεν υπάρχει κάτι που να την παρεμποδίσει, εφόσον δεν έχει πειστεί ακόμα ότι η Ελλάδα θα κάνει ό,τι πρέπει και ό,τι χρειάζεται προκειμένου να την παρεμποδίσει, ενδεχομένως να το κάνει.
-Τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα όταν θα φτάσει ένα τουρκικό πλοίο 6 μίλια από την Κρήτη;
-Πιστεύω ότι το πρώτο είναι να μην φτάσει. Να γίνει μία διπλωματική έκρηξη. Και όπως η Τουρκία προσπαθεί να αποδείξει τη νομιμότητα των ενεργειών της με διάφορες παρουσιάσεις, με διάφορες συναντήσεις και με διάφορες συμμαχίες, θα πρέπει και η Ελλάδα να το κάνει. Και να δείξει ποιες είναι οι θέσεις και το σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Μην νομίζουμε ότι όλοι τα ξέρουμε και όλοι ξέρουν τις λεπτομέρειες που έχει η περιοχή.
Όλοι συζητάνε ότι ο Ερντογάν είναι απομονωμένος. Δεν νομίζω ότι είναι. Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι κάποιες συμμαχίες μπορεί να αλλάξουν. Κάποια δεδομένα και κάποιες ισορροπίες στην περιοχή ήδη είναι σε ρευστή κατάσταση. Η υπόθεση της Λιβύης είναι μία σοβαρή υπόθεση, που τελικά δεν κλείνει. Που σημαίνει ότι το τουρκολιβυκο συμφωνο παραμένει ενεργό.
-Κρατώ την αντίδραση που είπατε. Χρειάζεται μία διπλωματική έκρηξη. Θέλω να σας ρωτήσω ξεκάθαρα αν θα μπορούσε να φτάσει και στο επίπεδο της οριοθέτησης ΑΟΖ ή υφαλοκρηπιδας εδώ που έχουμε φτάσει.
-Τους χειρισμούς τους έχει η κυβέρνηση. Είναι πράγματα που συνδυάζονται. Αν είναι η ώρα να το κάνουμε. Θεωρώ ότι πλέον το να φοβόμαστε μήπως μας επικρίνουν γιατί κάναμε κάποια κίνηση λίγο παραπέρα από τη συνεννόηση που έχουμε και ότι προσπαθούμε να εξασκήσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα αυτό πρέπει να σταματήσει.
Βλέπετε πολύ καλά ότι μεθοδικά η Τουρκία γκριζάρει περιοχές σε βαθμό να μας στερεί τη δυνατότητα να εξασκήσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Το ίδιο κάνει και αυτή τη στιγμή.
Η δική μου εκτίμηση, και την έχω εκφράσει και παλιότερα και παραμένει το ίδιο, είναι ότι όταν η Τουρκία και όσο μπορεί να προβάλει τις θέσεις της και να κερδίζει διπλωματικά αυτά που έχει σαν στόχο, δεν έχει λόγους να φτάσει σε θερμό επεισόδιο.
-Να σταθούμε όμως σε αυτό γιατί αυτό είναι που μας απασχολεί όλους μας κάθε φορά που βλέπουμε κινήσεις κλιμάκωσης, κύριε Αποστολάκη, κύριε Υπουργέ. Εσείς έχετε κατά το παρελθόν αναφερθεί στο τι θα πρέπει να πράξει η Ελλάδα σε ένα άλλο σενάριο: η περιβόητη, η πολυσυζητημένη δήλωση σας για τη βραχονησίδα. Και τότε είχατε πάρει μία θέση κάθετη: να τους ισοπεδώσουμε είχατε πει.
Πείτε μου σας παρακαλώ αν δεν καταφέρουμε να σταματήσουμε το πλοίο με μία διπλωματική έκρηξη και αν βρεθούμε πράγματι σε μία πραγματική κατάσταση με ένα πλοίο 6 μίλια από την Κρήτη. Τι πρέπει να κάνουμε;
-Θεωρώ ότι εφόσον διεκδικούμε δικαιώματα στην περιοχή, που ανήκουν στα δικαιώματα που μας δίνει η υφαλοκρηπίδα, που είναι φυσικό δικαίωμα και η ΑΟΖ η οποία, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, μπορεί να μην την έχουμε ορίσει αλλά προσδιορίζεται ποια είναι, εάν υποχωρήσουμε και εάν δεχτούμε την κίνηση που επιβάλει η Τουρκία αυτομάτως χάνουμε κάθε δικαίωμα στην περιοχή.
Επομένως θεωρώ ότι πρέπει να κάνουμε αυτό που επιβάλλει η στιγμή.
-Είναι μια στρατιωτική απάντηση; Όπως είπε εχθές ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας;
-Ενδεχομένως ναι. Αλλά πρέπει να πείσουμε τους πάντες ότι αν φτάσουμε σε αυτό το σημείο δεν έχουμε επιλογές. Είναι μονόδρομος. Οπότε αν δεν θέλουν και οι Τούρκοι και οι σύμμαχοί μας να γίνει κάποια σύγκρουση, θα πρέπει να βάλουν όλες τους τις δυνατότητες σε ενέργεια για να μην φτάσουμε εκεί.
-Εάν όμως τα πράγματα μας οδηγήσουν εκεί, η εκτίμησή σας είναι ότι θα μπορούσε να περιοριστεί σε ένα μεμονωμένο επεισόδιο ή φοβάστε ότι είναι τέτοιες οι ισορροπίες αυτήν την περίοδο που θα μπορούσαμε να έχουμε μία γενίκευση μια επέκταση.
-Κυρία Λυμπεράκη δεν μετράμε τα πράγματα έτσι. Όταν φτάσουμε σε μία τέτοια κατάσταση, δεν κοιτάς να δεις ποια θα είναι τα επακόλουθα. Κοιτάς να δεις τι πρέπει να κάνεις εκείνη τη στιγμή προκειμένου να μη χάσεις αυτό που διεκδικείς και ισχυρίζεσαι όσο υπάρχει αυτό το κράτος.
-Τελευταία ερώτηση. Κύριε Υπουργέ το 2018 ήσασταν αρχηγός ΓΕΕΘΑ, ήταν 17 Οκτωβρίου του 18, είχαμε το Barbaros και πάλι μέσα στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Εκεί στείλατε την φρεγάτα Νικηφόρος Φωκάς, έγιναν το “τζαρτζάρισμα” που οδήγησε, ανάγκασε τους Τούρκους να φύγουν από την περιοχή μας. Είναι ένας πιλότος αυτό, είναι ένας οδηγός για αυτά που θα κάνουμε;
-Ακριβώς. Ο πρωθυπουργός φάνηκε ότι έκανε μία κίνηση η οποία έδειχνε την θέση της Ελλάδας. Ότι είμαστε ανυποχώρητοι σε αυτό. Ήταν αποφασιστική και με πάρα πολλή προσοχή βέβαια και το αποτέλεσμα ήταν αυτό που είπατε. Και θεωρώ ότι αν αυτή τη στιγμή η Τουρκία πεισθεί ότι εμείς δεν πρόκειται να κάνουμε πίσω, κι ότι αν φτάσουμε σε αυτό το σημείο μπορεί να χρησιμοποιήσουμε ότι μέσο είναι δυνατό να χρησιμοποιήσουμε, πιθανώς να μην το επιχειρήσει. Αν όμως έχει κάποιες αμφιβολίες και έχει μια πιθανότητα να της περάσει, θα το δοκιμάσει.
Άρα πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι προς όλες τις κατευθύνσεις. Όχι μόνο προς την Τουρκία, προς όλες τις κατευθύνσεις.