Άγιος Φιλούμενος ο Αγιοταφίτης. Βίος και Μαρτύριο
Σε όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας του ως μέλος της Αγιοταφικής αδελφότητας, ο π. Φιλούμενος έζησε αθόρυβα και ταπεινά. H ασκητική ζωή και η ακρίβεια της τήρησης των μοναχικών ιδεωδών ήταν τα κυριότερα χαρακτηριστικά που τον διέκριναν. Έχοντας μυηθεί στην πνευματική παράδοση της Εκκλησίας μας από τα πρώτα χρόνια της ζωής του, όπου μόναζε στο Σταυροβούνι, φρόντιζε πάντοτε να μη δημιουργεί εντυπώσεις γύρω από το όνομά του. Κύριο και βασικό μέλημά του ήταν να ζει απερίσπαστα, αθόρυβα και ταπεινά την εν Χριστώ ζωή και να προοδεύει πνευματικά. Αυτοί που δεν τον γνώριζαν καλά, έμεναν ανυποψίαστοι από το ορθόδοξό του ήθος και την πνευματική του ζωή. Πολλές φορές μάλιστα έκανε και το σαλό για να κρύβεται από τον κόσμο. Αναφέρεται ανάμεσα στα άλλα πως για οκτώ χρόνια που ασκήτευε μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο Λύδδης Υμέναιο δεν κάθισαν ποτέ σε τραπέζι για να φάνε, αλλά έτρωγαν όρθιοι και μέσα σε κατσαρόλα για άσκηση και απλότητα.
Στο τελευταίο του διακόνημα, στο Φρέαρ του Ιακώβ, τον επισκέπτονταν τακτικά φανατικοί Εβραίοι, οι όποιοι απαιτούσαν να βγάλει το Σταυρό και τις εικόνες από την εκκλησία, αφού το θεωρούσαν προσκύνημα της Ιουδαϊκής θρησκείας. Μάλιστα ένας από αυτούς το επισκεπτόταν καθημερινά και προσευχόταν σ αυτό. Ο π. Φιλούμενος, πιστός θεματοφύλακας των παραδοσιακών θεσμίων του Παναγίου Τάφου στο χώρο της Παλαιστίνης, εξηγούσε με το ταπεινό και πράο του ύφος πως το Φρέαρ του Ιακώβ ανήκε στους χριστιανούς από πολλούς αιώνες. Θέλοντας μάλιστα να αποφεύγει εντελώς τις προκλήσεις, όταν ο Εβραίος αυτός εισερχόταν στην εκκλησία για να προσευχηθεί, σταματούσε τις ακολουθίες και τις συνέχιζε αργότερα. Στόχος του Εβραίου αυτού, όπως και των άλλων φανατικών, ήταν να μετατραπεί το Φρέαρ του Ιακώβ σε Ιουδαϊκό προσκύνημα με κάθε τρόπο. Έτσι, στις 29 Νοεμβρίου 1979, μέρα που η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Αγίου Φιλουμένου, του επιτέθηκαν με τσεκούρι και τον δολοφόνησαν, ενώ τελούσε τον εσπερινό. Στη συνέχεια λεηλάτησαν την εκκλησιά και φεύγοντας έριξαν χειροβομβίδα, ολοκληρώνοντας το βέβηλο έργο τους. Ανακοίνωση της αστυνομίας έλεγε πως η δολοφονία έγινε με τσεκούρι και χειροβομβίδα «από αγνώστους». Και βέβαια ουδέποτε εξιχνιάστηκε.
Η κηδεία του νεομάρτυρα αρχιμανδρίτη Φιλουμένου του Κυπρίου έγινε στις 4 Δεκεμβρίου 1979, από το ναό της Αγίας Θέκλας. Τάφηκε στο κοιμητήριο της αγιοταφικής αδελφότητας στην Αγία Σιών μέσα σε συνθήκες βαρύτατου πένθους. Τέσσερα χρόνια αργότερα, κατά την κηδεία θανούντος μέλους της αδελφότητας, ανοίχθηκε ο τάφος του π. Φιλουμένου, για να γίνει ανακομιδή των οστών. Όλοι τότε οι παρευρισκόμενοι αντίκρυσαν ένα εξαίρετο και θαυμαστό θέαμα. Το σώμα του νεκρού Αρχιμανδρίτη ήταν ανέπαφο και ευωδίαζε, όπως συμβαίνει και με πάρα πολλά λείψανα Αγίων, όπως του αγίου Σπυρίδωνα, του αγίου Ιωάννου του Ρώσσου και άλλων. Ξανακλείσανε τον τάφο μέχρι τα Χριστούγεννα του 1984, οπότε κατά την κηδεία του αρχιεπισκόπου Πέλλης Κλαυδίου ανοίχθηκε και πάλι. Το σώμα συνέχισε να είναι αναλλοίωτο και να ευωδιάζει, ένδειξη ότι ο ταπεινός δούλος του Θεού Φιλούμενος είχε καταταγεί «εν χώρα ζώντων» ως ένας από τους Αγίους Του. Το λείψανο τοποθετήθηκε με κάθε ευλάβεια σε γυάλινη λειψανοθήκη στο βόρειο τμήμα του Αγίου Βήματος στον ιερό ναό της Αγίας Σιών, όπου και γίνεται αντικείμενο προσκύνησης από χιλιάδες πιστούς.
Παρά το γεγονός ότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχει επίσημη πράξη αναγνώρισης της αγιότητάς του, ο πιστός λαός θεωρεί τον π. Φιλούμενο ως άγιο και ως τέτοιον τον τιμά. Η αγία του ζωή, ο μαρτυρικός του θάνατος, το άφθαρτό του σώμα, τα ομολογούμενα θαύματα που έγιναν σε πιστούς μετά το θάνατό του αποτελούν αναντίρρητες μαρτυρίες για την αγιοσύνη του.
Η μνήμη του ας είναι αιώνια.
Το παραπάνω κείμενο μας έστειλε ο Λεωνίδας Σ., τον οποίο και ευχαριστούμε πολύ!
Άγιος Φιλούμενος ο Αγιοταφίτης. Βίος
Ο Άγιος Φιλούμενος ο Αγιοταφίτης γεννήθηκε στη Λευκωσία της Κύπρου το 1913. Η μητέρα του ήταν από την Ορούντα. Εκτός από τους πιστούς γονείς του, σπουδαίο ρόλο στην ανατροφή του έπαιξε και η γιαγιά του, η Λωξάντρα. Συνολικά ήταν 13 αδέρφια, από τα οποία δύο ήταν δίδυμα: ο Σοφοκλής (μετέπειτα μοναχός Φιλούμενος) και ο Αλέξανδρος (κατόπιν ιερομόναχος Ελπίδιος).
Σε ηλικία 14 ετών, τα δυο δίδυμα αδέρφια έφυγαν κρυφά για να γίνουν μοναχοί στο Σταυροβούνι. Πρότυπό τους ήταν ο Άγιος Ιωάννης ο Καλυβίτης, που από πλουσιόπαιδο έγινε ασκητής κι όταν γύρισε κι έμενε σε μια καλύβα κοντά στους γονείς του, δεν τον αναγνώριζε κανένας.
Ο πατέρας τους πήγε στο Σταυροβούνι και ήθελε να επιστρέψουν σπίτι. Τα δυο αδέρφια όμως ήταν πολύ επίμονα και τελικά τους έδωσε την ευχή του να μονάσουν. Έτσι ο Σοφοκλής έγινε ο μοναχός Φιλούμενος και ο Αλέξανδρος έγινε ο μοναχός (και μετέπειτα ιερομόναχος) Ελπίδιος. Ηγούμενος ήταν ο Βαρνάβας, ένας ταπεινός μοναχός και αγιογράφος.
Μετά από 6 χρόνια, τους πρόσεξε σε μια επίσκεψή του ο πατέρας Παλλάδιος, έξαρχος του Πανάγιου Τάφου. Μίλησε με τον ηγούμενο και τους πρότεινε να πάνε να σπουδάσουν στην Ιερουσαλήμ, στον Πανάγιο Τάφο. Εκεί έγιναν διάκονοι και στη συνέχεια ιερείς. Υπηρέτησαν σε πολλά προσκυνήματα. Το τελευταίο για τον Αγιοταφίτη Φιλούμενο ήταν το Φρέαρ του Ιακώβ.
Ο Ιακώβ είναι ένας από τους Πατριάρχες των Ιουδαίων. Το πηγάδι που είχε φτιάξει έχει ιδιαίτερα σημασία και για τους Χριστιανούς. Στο Φρέαρ του Ιακώβ μίλησε με την Αγία Φωτεινή τη Σαμαρείτιδα ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός.
Φανατικοί Εβραίοι απειλούσαν τακτικά τον Άγιο Φιλούμενο. Ο Αγιοταφίτης τους εξηγούσε με πραότητα και σαφήνεια στα εβραϊκά, ότι η χριστιανική παρουσία στο Φρέαρ του Ιακώβ είναι σταθερή τα τελευταία 2000 χρόνια. Αυτοί αδιαφορούσαν, του έλεγαν να αφαιρέσει τις εικόνες και τον Εσταυρωμένο και απειλούσαν τη ζωή του.
Το απόγευμα της 29ης Νοεμβρίου του 1979, ενώ ο πατέρας Φιλούμενος τελούσε τον εσπερινό, μια ομάδα φανατικών Εβραίων μπήκε στο ναό και τον σκότωσε, αφού πρώτα τον βασάνισε.
Ο πατέρας Ελπίδιος, αν και βρισκόταν στη Νέα Σκήτη του Αγίου Όρους, είδε θαυματουργικά το μαρτύριο του αδερφού του και τον άκουσε να του λέει: «Αδελφέ μου με σκοτώνουν προς δόξαν Θεού. Σε παρακαλώ μην αγανακτήσεις». Ο πάτερ Ελπίδιος τα διηγήθηκε αυτά στον πνευματικό του π. Αναστάσιο, ο οποίος τα ανέφερε με λεπτομέρειες μετά την κοίμηση του π. Ελπίδιου. Ο Γέροντας Ελπίδιος κοιμήθηκε το 1983, στις 18 Νοεμβρίου.
Άγιος Φιλούμενος ο Αγιοταφίτης. Εκκλησίες
Στη Λευκωσία υπάρχει ο Ιερός Ναός Θείας Αναλήψεως του Κυρίου και Αγίου Ιερομάρτυρος Φιλουμένου του Ἁγιοταφίτου, που αποτελεί μετόχι του Παναγίου Τάφου
