Άγιος Ροβέρτος του Σάλτσμπουργκ. Βίος
Ο Άγιος Ροβέρτος (γνωστός και ως St. Rupert, Ruprecht, Hrodperht, Hrodpreht, Roudbertus, Rudbertus, Robert) θεωρείται ο πρώτος Ορθόδοξος Ιεραπόστολος στους λαούς των Βαυαρών και είναι ο Πολιούχος του Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας. Η μνήμη του τιμάται στις 27 Μαρτίου.
Καταγωγή και Πρώτα Χρόνια
Ο Άγιος Ροβέρτος είχε συγγένεια με τους Μεροβίγγους. Γεννήθηκε γύρω στο 650 πιθανότατα στη Βορμς. Αργότερα ορίστηκε Επίσκοπος της Βορμς. Αρχικά έγινε δεκτός ως σοφός και ευσεβής, αλλά η κυρίως παγανιστική κοινότητα τον αποδοκίμασε και τον ανάγκασε να φύγει από την πόλη κατά τα τέλη του Ζ΄ αιώνος.
Πρόσκληση στη Βαυαρία και Άφιξη στο Ρέγκενσμπουργκ
Τότε, ο Άγιος Ροβέρτος προσκλήθηκε προσωπικά στη Βαυαρία από τον Δούκα Θεόδωρο. Η βασιλική αυλή του Δούκα βρισκόταν τότε στο Ρέγκενσμπουργκ, την ολιγότερο πληγείσα ρωμαϊκή πόλη της χώρας κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής περιόδου. Αφού ο Άγιος Ροβέρτος έστειλε πρώτα απεσταλμένους στη Βαυαρία, αναχώρησε αυτοπροσώπως. Ο Δούκας Θεόδωρος ταξίδεψε στη συνέχεια για να τον συναντήσει με τη συνοδία του και υποδέχθηκε τον Άγιο Ροβέρτο με μεγάλη ευλάβεια.
Ιεραποστολικό Έργο στο Ρέγκενσμπουργκ και την Περιοχή
Στο Ρέγκενσμπουργκ, ο Άγιος Ροβέρτος προσηλύτισε στην αληθινή Πίστη μερικούς άνδρες της Αυλής, οι οποίοι είχαν παραμείνει στην ειδωλολατρία. Μετέτρεψε έναν παλαιό ναό ειδώλων σε Ναό προς τιμήν της Παναγίας μας (το Παλαιό Παρεκκλήσι, στο Ρέγκενσμπουργκ), καθώς και έναν στο Άλτετινγκ. Επίσης, ανήγειρε μία Εκκλησία προς τιμήν του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου στον λόφο του Ρέγκενσμπουργκ, που είναι ευρέως γνωστός ως Marterberg, στη θέση όπου αργότερα ιδρύθηκε το Μοναστήρι του Αγίου Εμμεράμνου.
Η Άδεια του Δούκα Θεοδώρου για την Οργάνωση της Εκκλησιαστικής Ζωής
Ο Δούκας Θεόδωρος έδωσε τότε στον Άγιο Ροβέρτο την άδεια να επιλέξει ένα κατάλληλο μέρος για τον εαυτό του και τους συντρόφους του, οπουδήποτε ήθελε στη χώρα αυτή, για να αποκαταστήσει τις Εκκλησίες του Θεού και να ανεγείρει όσα κτίρια ήταν απαραίτητα για την οργάνωση της εκκλησιαστικής ζωής.
Ταξίδι στον Δούναβη και Ιεραποστολικές Δραστηριότητες
Ο Άγιος Επίσκοπος και ο Δούκας ταξίδεψαν μαζί με πλοίο στον Δούναβη μέσω του Lorch στην Παννονία. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ο Άγιος Ροβέρτος κήρυττε τον λόγο της αιωνίου ζωής και πολλοί ασθενείς θεραπεύτηκαν από διάφορες ασθένειες χάρις στις προσευχές του Αγίου. Μετά από μία μεγαλύτερη παραμονή στο Lorch, όπου είχε διατηρηθεί η τιμή του Αγίου Μάρτυρος Φλωριανού, ο Ροβέρτος πέρασε λίγο χρόνο στο Seekirchen am Wallersee, όπου εγκαινίασε ένα μικρό Ναό προς τιμήν του Αγίου Αποστόλου Πέτρου, προστάτου των αλιέων, για τους εγχώριους Ρωμαίους, οι οποίοι ασχολούντο κυρίως με την αλιεία.
Άφιξη στο Σάλτσμπουργκ και Ίδρυση Εκκλησιαστικών Ιδρυμάτων
Από τη λίμνη Γουάλερσι, ο Άγιος Ροβέρτος ταξίδεψε στην πρώην ρωμαϊκή πόλη Juvavia, όπου ο μαρτυρικός Ιερέας Μάξιμος και 40 Μοναχοί της Αδελφότητός του είχαν υποστεί μαρτυρικό θάνατο από τα χέρια των ειδωλολατρών Χέρουλι, κατά την περίοδο της μεταναστεύσεως. Ακολουθώντας το παράδειγμα του Αγίου Μαρτίνου της Τουρώνης, ο Άγιος Ροβέρτος επέλεξε τον τόπο αυτό ως μόνιμη κατοικία του και για την ίδρυση ενός Ναού και ενός Μοναστηριού.
Αρχικά έκτισε έναν Ναό προς τιμήν του Αγίου Αμάνδου, Επισκόπου Μαιστρίχης, τα Λείψανα του οποίου είχε φέρει μαζί του, και αργότερα έναν Ναό προς τιμήν του Αγίου Πέτρου, Πρωτοκορυφαίου των Αποστόλων, υπό την προστασία του οποίου τέθηκε και το Μοναστήρι. Οι κανόνες του Μοναστηριού συνίσταντο κυρίως στην τήρηση ολόκληρου του λειτουργικού κύκλου, όπως αυτός τηρείται στην Ορθόδοξη Εκκλησία μέχρι σήμερα.
Προσπάθησε επίσης να ανοικοδομήσει σταδιακά την πόλη, η οποία σύμφωνα με την παράδοση ήταν ήδη εν μέρει κατάφυτη από δάσος, και να καλλιεργήσει τη γη. Μετά την ανέγερση του Ναού και του Μοναστηριού, ο Άγιος Ροβέρτος άνοιξε επίσης μία Εκκλησιαστική Σχολή στο Σάλτσμπουργκ, της οποίας προήδρευε ο ίδιος και η οποία απέβλεπε στην εκπαίδευση Κληρικών από τις τάξεις των εγχωρίων Χριστιανών, Ρωμαίων και Βαυαρών.
Προκειμένου να στηρίξει τον άγιο Επίσκοπο, ο Δούκας του έδωσε ολόκληρη την πόλη με τα παρακείμενα εδάφη, ως και μερικούς αμπελώνες πλησίον του Ρέγκενσμπουργκ. Επειδή δεν είχε αρκετούς συνεργάτες για το έργο του στη Βαυαρία, ο Άγιος Ροβέρτος ταξίδεψε στη Βορμς και επέστρεψε με δώδεκα Μοναχούς: Ματέρνος, Δίγνουλους, Άϊσενχαρντ, Γκέρχαρντ, Αἴριοφριντ, Ραθέριους και Έρχενφριντ.
Ίδρυση Μικρότερων Μοναστηριών (Κελλιών)
Καθώς η μοναστική ζωή στο Σάλτσμπουργκ δυνάμωνε σταδιακά μέσω των ελεύθερων Ρωμαίων και των νεοφώτιστων Βαυαρών, ο Άγιος Ροβέρτος και οι πλέον ένθερμοι συνεργάτες του άρχισαν να ιδρύουν μικρότερα Μοναστήρια, τα λεγόμενα Κελλιά, στην περιοχή του Σάλτσμπουργκ. Το πρώτο από αυτά τα Κελλιά ήταν αφιερωμένο στον Άγιο Μαξιμιλιανό και βρισκόταν στο Pongau, το σημερινό Bischofshofen. Ιδρύθηκε την εποχή του θανάτου του Δουκός Θεόδωρου.
Η ιστορία της ίδρυσης του Κελλιού στο Πόνγκαου είναι ιδιαίτερη. Δύο άνδρες με τα ονόματα Tonazan και Ledi, ο ένας υπηρέτης του Επισκόπου και ο άλλος του Δουκός, ταξίδεψαν στην άγονη κοιλάδα του βουνού, το οποίο αργότερα ονομάστηκε Πόνγκαου, για να κυνηγήσουν και να ερευνήσουν για χρυσό. Ενώ ήταν απασχολημένοι εκεί για αρκετές ημέρες, είδαν δύο αστραφτερά φώτα σε κάποιο σημείο επί τρεις διαδοχικές νύκτες και ταυτόχρονα αισθάνθηκαν μία εξαιρετική ευωδία. Έκπληκτοι, επέστρεψαν στον Άγιο Ροβέρτο και του είπαν τι είχε συμβεί.
Εκείνος έδωσε τότε έναν μικρό ξύλινο Σταυρό σε έναν από τους Ιερείς του, τον Deoningus, και του είπε να ερευνήσει προσεκτικά τι ακριβώς συμβαίνει. Συνοδευόμενος από αυτούς, ο Ιερέας έφθασε στο σημείο και έκανε την ίδια παρατήρηση τρεις συνεχόμενες νύκτες. Εν συνεχεία, στερέωσε τον Σταυρό στο σημείο της εμφανίσεως και έκτισε επ’ αυτού μία μικρή καλύβα, όπως του είχε υποδείξει ο Επίσκοπος. Όταν επέστρεψε στον Επίσκοπο και τον ενημέρωσε, ο Άγιος Ροβέρτος τον έστειλε στον Δούκα Θεόδωρο, για να του διηγηθεί το περιστατικό και να ζητήσει άδεια να κτίσει στο σημείο αυτό Ναό και κατοικία για τους δούλους του Θεού, την οποία ο Δούκας παραχώρησε. Ο ίδιος ο Άγιος Ροβέρτος μετέβη τότε στο σημείο με τους εργάτες του, το καθάρισε και άρχισε να κτίζει έναν μικρό Ναό και τις άλλες απαραίτητες κατοικίες. Αφιέρωσε τον Ναό στον Άγιο Ιερομάρτυρα Μαξιμιλιανό, Επίσκοπο του Λόρχ.
Περαιτέρω Ιδρύσεις Μοναστηριών και Γυναικείο Μοναστήρι
Μετά την ίδρυση του Μοναστηρίου του Αγίου Μαξιμιλιανού, ο Άγιος Ροβέρτος ίδρυσε περαιτέρω μικρά Μοναστήρια στο Abersee, πλησίον στο Kufstein και στο Weltenburg, όπου μετέτρεψε τον εκεί ναό της Μινέρβας (Αθηνάς) σε Ναό προς τιμήν της Παναγίας και του Αγίου Γεωργίου.
Προς το τέλος της ζωής του, ο Άγιος Ροβέρτος ίδρυσε επίσης ένα γυναικείο Μοναστήρι στο σημερινό Νόνμπεργκ, προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου, όπου Ηγουμένη έγινε η ανιψιά του Αγία Ερεντρούδη (St. Erentrudis), η οποία ζούσε μία αγία βιοτή. Ιδρύτρια δε του Μοναστηριού στο Νόνμπεργκ ήταν η θυγατέρα του βασιλέως της Φραγκονίας και βαυαρή Δούκισσα Αγία Ρεγιντρούδη (St. Regintrudis).
Επιστροφή στη Βορμς, Κοίμηση και Διάδοχος
Όταν ο Άγιος Ροβέρτος αισθάνθηκε ότι πλησιάζει το τέλος του, επέστρεψε στην πρώτη του επισκοπική έδρα, στη Βορμς. Είχε εργαστεί επί σαράντα περίπου έτη για την εδραίωση του Χριστιανισμού στη Βαυαρία και την Άνω Αυστρία. Μετά τον διορισμό του Αγίου Βιταλίου ως διαδόχου του και τις προτροπές προς την συγκεντρωμένη Αδελφότητα να είναι πιστή και επιμελής στην τήρηση των ιερών Παραδόσεων, ο Άγιος Ροβέρτος εκοιμήθη την Κυριακή του Πάσχα του έτους 718, αφού έλαβε τα Άχραντα Μυστήρια κατά τη διάρκεια της Ακολουθίας.
Μεταφορά των Λειψάνων και Θαύματα
Στις 24 Σεπτεμβρίου 773, τα άγια Λείψανά του μεταφέρθησαν από τη Βορμς στο Σάλτσμπουργκ υπό του Επισκόπου Βιργιλίου. Ενταφιάσθηκαν σε βραχώδη τάφο στον Άγιο Πέτρο. Έκτοτε, άρχισαν να γίνονται εκεί πολλά Θαύματα: ασθενείς θεραπεύοντο, τυφλοί ανακτούσαν την όρασή τους, άλαλοι άρχισαν να μιλούν, κωφοί ανακτούσαν την ακοή τους και οι ανάπηροι έπαιρναν δύναμη στα άκρα τους για να βαδίζουν μόνοι τους.
Μεταγενέστερες Εξελίξεις
Τον Θ΄ αιώνα, όταν το Filioque καθιερώθηκε στη Γερμανία υπό την επίδραση των Καρολιδικών μεταρρυθμίσεων, ο Ναός όπου εθησαυρίζοντο τα ιερά Λείψανα του Αγίου Ροβέρτου κάηκε ολοσχερώς. Όσα εκ των Λειψάνων του διεσώθησαν και ευρέθησαν κάτω από τα ερείπια, μετακομίσθησαν και ενεταφιάσθησαν πάλι το 882 στον Καθεδρικό Ναό, αφιερωμένο στον Άγιο Ροβέρτο. Ο αρχικός Τάφος του Αγίου με τα Λείψανά του βρίσκεται ακόμη στην Εκκλησία του Αγίου Πέτρου στο Σάλτσμπουργκ.
Χαρακτήρας και Διδασκαλία του Αγίου Ροβέρτου
Η ιδιαίτερη χάρις του Αγίου Ροβέρτου έγκειται στον συνδυασμό της κοσμικής αριστοκρατικής καταγωγής του με την ουράνια του ευγένεια, στο ανόθευτο Χριστιανικό του ήθος, το οποίο ανταποκρινόταν στο πνεύμα των Αγίων Πατέρων, δηλαδή στο πνεύμα του Χριστού μας. Μία από τις ρήσεις του Αγίου Ροβέρτου ήταν: «Από όλα όσα έχουμε στον κόσμο, δυνάμεθα να ονομάσουμε περιουσία μας μόνο ό,τι δίνουμε στους πτωχούς για χάρη του Χριστού· όλα τα άλλα μάς τα παίρνει ο θάνατος, ενώ ό,τι δίνουμε στους πτωχούς για χάρη του Χριστού κατατίθεται ως θησαυρός στον Ουρανό».
Άγιος Ροβέρτος του Σάλτσμπουργκ. Τίμια Λείψανα
Ιερά Λείψανα του Αγίου Ροβέρτου θησαυρίζονται στον ελληνικό καθεδρικό Ναό της Βιέννης, στο Ορθόδοξο Μοναστήρι Maria Schutz στο St. Andrä am Zicksee καθώς και στην Ορθόδοξη Ενορία του Leoben.
Άγιος Ροβέρτος του Σάλτσμπουργκ. Γιορτή
Ο Άγιος Ροβέρτος, Φωτιστής της Βαυαρίας και Πολιούχος του Σάλτσμπουργκ, γιορτάζει στις 27 Μαρτίου.
Άλλες Γλώσσες
Heilige Robert van Salzburg – nl
Άγιος Ροβέρτος του Σάλτσμπουργκ – gr