Για μένα, η Κύπρος όντως είναι ένας τόπος αγαπημένος και ίσως είναι από τα πιο δύσκολα πράγματα να αρνηθώ μια πρόσκληση από την Κύπρο.
Να προχωρήσουμε όμως αμέσως.
Συζητάμε λοιπόν ένα θέμα που είναι δύσκολο. Γιατί χωρίζονται ανδρόγυνα;
Ήταν ένα βράδυ όταν χτύπησε η πόρτα του σπιτιού μου. Κοίταξα το παράθυρο και ήταν μια νέα κοπέλα. Την είχα γνωρίσει μαζί με τον άνδρα της στον επαγγελματικό τους χώρο. Φαινόταν ένα ταιριαστό ζευγάρι και ήταν και σχετικά νιόπαντροι.
Σκέφτηκα ότι ίσως εγώ κάτι είχα ξεχάσει και ήρθε να μιλήσουμε.
Μου είπε λοιπόν ότι «ξέρετε πατέρα χωρίζουμε».
Χωρίζετε; Μα γιατί, τι συμβαίνει;
Άρχισε να μου λέει μερικά πράγματα. Τελείωσε.
Την άκουσα με πολύ προσοχή και στο τέλος της είπα
«Φοβάμαι παιδί μου πως δεν κατάλαβες γιατί χωρίζετε».
Μου λέει «Μα δεν σας είπα;»
Όλα όσα μου είπες είναι αφορμές. Η πραγματικότητα είναι άλλη.
Ποια είναι, μου λέει.
Ο λόγος για τον οποίον χωρίζετε είναι ότι δεν αγαπηθήκατε ποτέ σας.
Μα μου λέει «Δεν είναι δυνατόν».
Ωραία. Έλα λοιπόν εσύ να μου ξαναπείς πάλι αυτά που είπες προηγουμένως και να μου εξηγήσεις, σε ποια από όλες τις περιπτώσεις, η υποτιθέμενη αγάπη σας νίκησε τον εγωισμό σας.
Μετά το συνειδητοποίησε, έπεσε από τα σύννεφα. Ήταν όμως αργά.
Έγραψα και στο σύζυγό της ένα γράμμα, αλλά βλέπετε ο ανθρώπινος εγωισμός, σπάνια παραδέχεται ότι φταίει.
Έτσι λοιπόν, η απάντηση που έδωσα στην κοπέλα, η πείρα της ζωής μου, μου έχει δείξει ότι είναι η βασικότερη αιτία για την οποίαν χωρίζουν τα ανδρόγυνα σήμερα.
Και τη λέμε από την αρχή, γιατί ουσιαστικά δεν αγαπήθηκαν ποτέ τους.
Και γιατί επιπλέον, υπάρχουν άνθρωποι που είναι ανίκανοι και ανάπηροι και να ερωτευτούν και να αγαπήσουν.
Και γιατί επιπλέον μια προσεκτική ματιά μας εξηγεί ότι πολλές φορές το διαζύγιο είναι προδιαγεγραμμένο και πριν ακόμα από το γάμο.
Και οι ρίζες του δεν είναι τη στιγμής. Τη στιγμής είναι οι αφορμές.
Οι ρίζες ποιες είναι;
Είναι ο τρόπος που μεγαλώνει ένας άνθρωπος. Και μέσα σε αυτόν τον τρόπο είναι ο τρόπος με τον οποίον βλέπει το γάμο και ετοιμάζεται για το γάμο του.
Μου συνέβη πολλές φορές στη ζωή μου βλέποντας ανθρώπους – είτε παντρεμένους, είτε έτοιμους να παντρευτούν – να σκεφθώ μέσα μου.
Αυτοί οι άνθρωποι δεν θα προκόψουν, δεν θα αντέξουν.
Δυστυχώς δεν έπεσα σε καμία περίπτωση έξω.
Όχι γιατί έχω χαρίσματα, αλλά γιατί απλώς έμαθα να βλέπω τον άλλον, το ποιος είναι, το πιο περιεχόμενο έχει.
Ο λαός λέει σαφέστατα «ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος».
Κατά κάποιος δεν έχει τι να σου δώσει. Απλά είναι θέμα χρόνου να φανεί το ότι δεν έχει.
Το ζευγάρι που σας ανέφερα είχε 7 χρόνια δεσμό, αλλά δεν μπόρεσε να κλείσει 17 μήνες γάμου.
Πού πήγε η αγάπη; Μα δεν υπήρξε καν αγάπη.
Τι υπήρξε τότε; Ο ενθουσιασμός, ο εγωισμός.
Πολλές φορές ακούμε νέους ανθρώπους να λένε «μου αρέσει αυτός, μου αρέσει αυτή».
Το «μου αρέσει» με το «αγαπώ», απέχει όσο ο ουρανός από τη γη.
Και τις περισσότερες φορές δεν ωριμάζει αυτό το «μου αρέσει». Δεν γίνεται δηλαδή αγάπη.
Βγαίνει ένα ερώτημα. Ποια αγωγή δίνουμε σήμερα στους νέους ανθρώπους που μεγαλώνουν; Είναι αγωγή αγάπης;
Τι είναι ο άλλος άνθρωπος; Πρόσωπο αγάπης ή αντικείμενο απρόσωπης χρήσης;
Από το ποιος είναι ένας άνθρωπος, μπορούμε να καταλάβουμε τι μπορεί να κάνει στη ζωή του. Ποιες είναι οι δυνατότητές του.
Έτσι, μια λαθεμένη αγωγή οδηγεί τους ανθρώπους στην αλλοτρίωση.
Τους οδηγεί στην ανικανότητα να αγαπήσουν και να ερωτευτούν στη ζωή τους.
Ποια είναι η λαθεμένη αγωγή;
Υπάρχουν τρεις διαφορετικές πραγματικότητες. Ο έρωτας, το σεξ και η αγάπη. Είναι δυο-τρεις πραγματικότητες που δεν ταυτίζονται. Συνυπάρχουν, αλληλοπεριχωρούνται στη ζωή των ανθρώπων, αλλά δεν ταυτίζονται.
Η εξίσωση των τριών αυτών πραγμάτων οδηγεί στην καταστροφή και των τριών.
Και προπαντός στο τέλος, στην αναπηρία, να ζήσεις τον άλλον σαν πρόσωπο αγάπης.
Οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί.
Η αγάπη θα τους μάθει να αλληλοπεριχωρούνται.
Όμως, και ο γάμος τι είναι; Μυστήριο αγάπης, τον λέμε.
Μαθαίνεται η αγάπη; Ασφαλώς μαθαίνεται.
Δεν είναι απλά ένα συναίσθημα η αγάπη. Η αγάπη είναι μια στάση και ένας τρόπος ζωής.
Αυτό που οι περισσότεροι ονομάζουν αγάπη, συνήθως είναι ο εγωισμός μας.
Λέμε, εγώ έχω αγάπη.
Ο άνθρωπος που λέει ότι έχει αγάπη, για ένα πράγμα βεβαιώνει. Έχει μόνον εγωισμό.
Ο άνθρωπος δεν κλήθηκε να έχει, αλλά να είναι αγάπη.
Γιατί ο Θεός είναι αγάπη και όχι έχει αγάπη.
Τι σημαίνει αυτό;
Σημαίνει ότι ο Θεός και να τον βρίσουμε, Εκείνος ανατέλλει τον ήλιο του επί αγαθούς και πονηρούς, και βρέχει την βροχή του επί δικαίους και αδίκους.
Έτσι λοιπόν, εμείς ουσιαστικά, στην αγάπη, δεν τη στρέφουμε στον άλλο.
Τι είναι η αγάπη;
Είναι μια κίνηση εκστατική.
Βγαίνω από μένα να συναντήσω εσένα.
Έτσι μας αγάπησε ο Θεός.
Βγήκε από την θεότητά του, εξήλθε για να συναντήσει και να προσλάβει τον άνθρωπο.
Ξέρετε τι είναι ο καρκίνος στην ιατρική γλώσσα;
Ανώμαλος πολλαπλασιασμός των κυττάρων.
Δηλαδή, το κάθε όργανο αποτελείται από πολλά κύτταρα, για λόγους που ακόμα δεν μπορούμε να τους επισημάνουμε, σε κάποιο κύτταρο πολλαπλασιάζονται ανώμαλα τα κύτταρα και πνίγουν το όργανο και τελειώνει ο άνθρωπος.
Ακριβώς λοιπόν, όταν η αγάπη στρέφεται όχι στη φυσιολογική της κίνηση προς τα έξω, αλλά στρέφεται σε εμάς, τότε αυτή γίνεται εγωισμός, τότε γίνεται ένας καρκίνος της ψυχής, που κάνει τον άνθρωπο ανίκανο και να αγαπήσει και να δεχθεί την αγάπη του άλλου.
Όταν λέω τη λέξη ανάπηρος, εγώ την εννοώ στο ακέραιο και στη ζωή μου συνάντησα τέτοιους ανθρώπους.
Κάποτε στην ενορία μου, μια νέα κοπέλα, τη συνάντησα στον δρόμο.
Καλώς την, της λέω, τι κάνεις;
Μου λέει καλά πάτερ και σας ήθελα μάλιστα.
Λέω τι με θέλεις, μου λέει το Σάββατο αρραβωνιάζομαι και θα ήταν μεγάλη χαρά και τιμή για μένα, αν δεχτείτε να έρθετε να μας αλλάξετε τα δαχτυλίδια.
Της είπα με πάρα πολύ χαρά θα έρθω γιατί σε τιμώ πραγματικά.
Ποιος είναι της, λέω, ο γαμπρός; Όταν μου είπε ποιος ήταν, μου ήρθε τούβλο στο κεφάλι.
Ήταν ένας από τους ανθρώπους που σε αυτόν χωρίς δισταγμό θα έβαζα την ταμπέλα ανάπηρος να αγαπήσει. Τον ήξερα πάρα πολύ καλά, ήταν ο γιος του Ψάλτη.
Τι να της πω όμως τώρα; Δεν της είπα τίποτα. Πήγα και τους άλλαξα τα δαχτυλίδια.
Σε ένα μήνα την ξαναβλέπω στον δρόμο.
Πώς πάμε, της λέω, μου λέει πάτερ καλά, δεν ξέρω τα μάθατε τα δικά μου;
Λέω όχι, μου λέει χωρίσαμε.
Της λέω ευτυχώς.
Παιδί μου λέω όταν μου είπες αυτό που μου είπες και μου είπες ποιος είναι, εμένα μου ήρθε κεραμύδα στο κεφάλι.
Πού πήγες και το βρήκες τον άνθρωπο αυτόν;
Ευτυχώς που το κατάλαβε νωρίς. Γιατί και μου εξήγησε.
Μου λέει εμένα με ξέρετε, βγαίνω από το σπίτι μου, θα πω καλημέρα στους γείτονες, θα πω καλημέρα σε όσους με χαιρετήσουν στον δρόμο, σε ένα χωριό είμαστε. Θα πω καλημέρα στα παιδιά που βγαίναμε μαζί στο σχολείο.
Από την πρώτη μέρα με έψησε. Γιατί μίλησες αυτόν, γιατί σε χαιρέτησε εκείνος, γιατί, γιατί, γιατί, γιατί;
Της έκανε τη ζωή κόλαση.
Γιατί τα ρωτούσε όλα αυτά;
Γιατί αυτός ήταν ανίκανος να ερωτευτεί. Και γι’ αυτό δεν εμπιστευόταν την αγάπη, ούτε αυτή που του πρόσφερε – και ο ίδιος δεν μπορούσε να προσφέρει τίποτα.
Εκείνος όταν έλεγε καλημέρα, είχε άλλα στο μυαλό του.
Και νόμιζε ότι όλοι ήταν σαν γι’ αυτόν.
Για αυτό συνήθως οι τέτοιοι τύποι, είναι ζηλότυποι άνθρωποι, είναι εριστικοί άνθρωποι και γι’ αυτό πάρα πολλές φορές, βασανίζουν τα πρόσωπα που έκαναν το λάθος
να τους παντρευτούν. Ή να τις παντρευτούν.
Υπάρχει ένα ακόμα ερώτημα.
Τι σημαίνει αγάπη;
Και θα σας πω πάρα πολύ απλά.
Την αγάπη την καταλάβατε μόνο στη σχέση της με την ελευθερία.
Ο γάμος είναι ένας δεσμός.
Ποια είναι η ταυτότητα του δεσμού;
Μιλώντας για την ένωση των δύο φύσεων στο πρόσωπο του Χριστού, η εκκλησία χρησιμοποίησε δύο επιρρήματα.
Ασυγχύτως και αδιαιρέτως.
Αυτά τα δύο επιρρήματα είναι το DNA σε κάθε ανθρώπινη σχέση για να είναι υγιής.
Ασυγχύτως σημαίνει την ελευθερία. Και αδιαιρέτως σημαίνει την αγάπη.
Θυμάστε το τραγούδι που λέει “σ’ αγαπώ γιατί είσαι εσύ”.
Το τραγουδάμε εύκολα. Δεν το καταλάβαμε.
Ποια είναι η ερμηνεία;
Σ’ αγαπώ γιατί είσαι εσύ. Σ’ αγαπώ γιατί δεν είσαι εγώ. Γιατί αν προσπαθώ να σε κάνω εγώ δεν σ’ αγαπάω.
Εμείς σήμερα τραγουδάμε, αλλά δεν ζούμε αυτό.
Είπα σε κάποιον παιδί, παιδάκι μου λέω, γιατί και πώς ερωτεύτηκες την κοπέλα αυτή;
Μα, μου λέει, γι’ αυτό που είδα ότι είναι.
Ε τότε, γιατί θέλεις να την αλλάξεις; Αφού αγάπησες αυτό που είναι. Γιατί λοιπόν θέλεις να την αλλάξεις.
Γιατί δεν την αγαπάς. Γιατί σου αρέσει. Γιατί ταιριάζει στα μέτρα σου.
Έτσι νομίζεις.
Αλλά, μην νομίζεις ότι θα μπορεί να σε ανεχτεί.
Αν νιώσει ότι δεν την αγαπάς, αλλά απλά την χρησιμοποιείς.
Τότε μόνο μπορούμε να αγαπάμε όταν ο άλλος είναι έτερος.
Αλλιώς δεν αγαπάμε. Αλλιώς τότε προσπαθούμε να απορροφήσουμε τον άλλον.
Ένα άλλο ερώτημα.
Πόσο η πατρική οικογένεια δεν βοηθάει σήμερα σε έναν υγιή γάμο;
Φοβάμαι πως καθόλου πολλές φορές.
Πρώτα πρώτα πάρα πολλές οικογένειες θεωρούν καμάρι τους αν τα παιδιά τους εξαρτώνται από αυτούς.
Σας λέω λοιπόν απλά είναι αποτυχημένες οικογένειες και είναι αποτυχημένα τα παιδιά αυτά.
Πρόσφατα μια νέα κοπέλα, ήρθε να μου μιλήσει.
Έχει εδώ και αρκετό καιρό ένα δεσμό.
Συζήτησε με τον άνθρωπο τι θα κάνουμε και εκείνος της απάντησε, δεν είμαι έτοιμος ακόμα να φύγω από το πατρικό μου σπίτι.
Πόσο χρόνο παιδί μου είναι το παιδί αυτό;
Μου λέει 30.
Ποτέ δεν θα γίνει έτοιμος να φύγει από το σπίτι του.
Σήκω και φύγει το συντομότερο από κοντά του.
Οι οικογένειες όμως καμαρώνουν. Γιατί τα παιδιά εξαρτώνται. Ενώ ουσιαστικά είναι αποτυχημένες.
Μεγαλώνω ένα παιδί μου, μέσα στην αγάπη και την ελευθερία.
Το μεγαλώνω για να είναι ικανό αύριο να σταθεί στη ζωή και να την κερδίσει.
Δεν χαίρομαι γιατί εξαρτάται από μένα. Αλλά προσπαθώ να τον κάνει να σταθεί στα πόδια του.
Έχετε ποτέ σας σκεφτεί γιατί ένα σωρό νέα παιδιά που πετυχαίνουν στα πανεπιστήμια και φεύγουν από τα σπίτια τους, μπλέκουν με τα ναρκωτικά; Ο βασικός υπεύθυνος είναι η οικογένειά τους.
Κι εγώ στην Μητρόπολη μου το φωνάζω αυτό στους γονείς. Εσείς τους κάνατε ναρκομανείς με τον τρόπο που τους μεγαλώνετε.
Απλά το παιδί έφυγε από το σπίτι και είναι ανίκανο να σταθεί στα πόδια του.
Γιατί; Γιατί όταν το είχαμε πρώτα-πρώτα το είχαμε κάνει άρρωστο.
Τα καημένα τα παιδιά. Γιατί λέω τα λέτε καημένα, άρρωστα είναι. Μια χαρά παιδιά είναι.
Τι σημαίνει κάποιος γίνεται ελεύθερος; Σημαίνει γίνεται υπεύθυνος. Παίρνει τις ευθύνες απάνω του.
Όταν κάποια μέρα μια μητέρα μου παραπονέθηκε για το παιδί της, τελείωσε το λύκειο και παρόλο που ο πατέρας ήταν άνεργος, ζητούσε διαρκώς χρήματα.
Της είπα, παιδάκι μου, το λάθος είναι δικό σου, γιατί δεν του έδειξες ακόμα την πόρτα του σπιτιού.
Είπες παιδί μου εμείς αυτά μπορούσαμε να σου δώσουμε και μπορούμε.
Αν δεν σε βολεύουν η πόρτα είναι εκεί. Πήγαινε στο καλό και ζήσε καλύτερα από εμάς.
Μα, πάτερ μου λέει, να διώξω το παιδί;
Σιγά λέω που θα φύγει! Ούτε να αβγό δεν είναι ικανός να βράσει ή να την τηγανίσει μόνος του.
Και αυτή είναι η πραγματικότητα.
Βέβαια μίλησα και με τον ίδιο. Και τότε μου λες παιδί μου είσαι φιλοξενούμενος στο σπίτι σου.
Μου λέει δεν κατάλαβα το ερώτημά σας. Είναι σαφές το ερώτημά μου.
Είσαι μέτοχος ή φιλοξενούμενος;
Γιατί όταν κάποιος είναι φιλοξενούμενος τον ταΐζουμε, τον ποτίζουμε, του στρώνουμε το κρεβάτι για να κοιμηθεί, του δίνουμε ένα σωρό πράγματα.
Μία μέρα, δύο, τρεις. Μετά αν συνεχίσει να μένει μοιράζεται και τις δουλειές και τα έξοδα και όλα.
Εσύ λέω ζεις σαν φιλοξενούμενος. Εσύ δεν ξέρεις ότι ο πατέρας είναι άνεργος.
Αλλά του λέω το λάθος δεν είναι δικό σου. Είναι των γονιών σου που ακόμα δεν σου δείξανε την πόρτα.
Έσκυψε το κεφάλι και έφυγε.
Ακόμα ένα περιστατικό.
Παντρεύτηκαν δύο νέα παιδιά. Έπειτα από λίγους μήνες λέει ο σύζυγος, ξέρεις για μένα την πρώτη θέση στη ζωή μου την έχουν οι γονείς μου.
Και του παρήγγειλα. Γιατί αυτός ξέρετε έκανε τα πάντα για να τον παντρέψω. Και τον πάντρεψα.
Ήταν στην παλιά μου ενορία. Τού ‘γραψα γράμμα γιατί τότε δεν ήρθε. Δεν ξαναήρθε και τον κάλεσα.
Και του είπα αν την πρώτη θέση στη ζωή σου την έχει ο μπαμπάς σου και η μαμά σου, έκανες άσχημα που παντρεύτηκες και μην τολμήσεις να ξαναπαντρευτείς.
Επειδή αυτή είναι η πραγματικότητα.
Αν δεν θέλουμε να χαϊδευόμαστε και αν δεν θέλουμε να ψάχνουμε άλλες δήθεν αιτίες.
Το ερώτημα. Τι σημαίνει ένα διαζύγιο;
Την ανικανότητά μας να αγαπήσουμε. Αυτό βασικά σημαίνει.
Όλα τα υπόλοιπα είναι οι δικαιολογίες μας. Η αλήθεια είναι ακριβώς αυτή.
Την αποτυχία να αγαπηθούμε. Τη λαθεμένη αντίληψη που είχαμε για το γάμο.
Ο γάμος δεν είναι βίος ανθόσπαρτος.
Όταν ξεκινάει το μυστήριο του γάμου – και με την ευκαιρία, μελετήστε με προσοχή την ακολουθία του μυστηρίου, υπάρχει και ερμηνευμένη. Εκεί μέσα υπάρχουν όλα τα στοιχεία και όλες οι προϋποθέσεις, που άμα τις ζήσεις φτάνει στην πλειότητα της σχέσης σου.
Λοιπόν η εκκλησία από την αρχή μας δείχνει τον δρόμο.
Ευλογημένη η βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Και την ίδια στιγμή με το Άγιο Ευαγγέλιο κάνει το σημείο του σταυρού.
Τι σημαίνει αυτό; Τρία πράγματα βασικά.
Ξέρετε παιδιά μου για που ξεκινάτε. Δεν ξεκινάτε για το άγνωστο με βάρκα την ελπίδα.
Ξεκινάτε για τη βασιλεία του Θεού. Αυτή είναι η πορεία του γάμου.
Ποιος θα είναι οδηγός σας αυτή την πορεία, το Άγιο Ευαγγέλιο.
Ποια είναι η πορεία σας; Σταυρική.
Λέω στα ζευγάρια που παντρεύω, αν το καταλάβατε παιδιά μου, σήμερα πρέπει να πεθάνετε. Πρέπει να πεθάνει ο εγωισμός σας.
Ξεκίνησε ο καθένας σας από το σπίτι του και ήρθατε εδώ.
Και τώρα από εδώ, φεύγετε μαζί σε ένα καινούργιο σπίτι.
Πολύ ωραία. Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Ο καθένας σας πρέπει να φύγει από τον εαυτό του πλέον. Από αυτό που ήτανε μέχρι τώρα. Από αυτό που ήταν ο τρόπος της ζωής του.
Και εδώ πλέον η Χάρη του Θεού σας ένωσε.
Βλέπετε κάποια στιγμή ενώνουμε τα χέρια. Και τους λέω, έχετε δει δυο κλειδιά περασμένα σε ένα κρίκο. Εάν είναι μαζί στον κρίκο, όπου και να είναι μαζί θα είναι. Στη τσέπη μας, αν μας πέσουν στον δρόμο, εάν τα πετάξουμε στη θάλασσα. Θα είναι μαζί. Γιατί θα είναι σε ένα κρίκο.
Αν όμως βγουν από τον κρίκο, είναι ζήτημα τύχης. Αν θα μείνουν και τα δύο κοντά και μαζί.
Ποιος είναι ο κρίκος; Η Χάρη του Θεού.
Βάλτε λοιπόν τα χέρια σας και οι δυο σας (γιατί ο Θεός δεν μας παίρνει με το ζόρι), μέσα στο χέρι του Θεού, για να σας κρατήσει και τους δυο. Και έτσι να πορευτείτε.
Εμείς όμως πολλές φορές και γρήγορα, αυτονομούμεθα.
Δεν μιλάω βέβαια για εκείνους που ήρθαν να κάνουν τον γάμο τους στην εκκλησία γιατί έχει ωραία σκαλιά, ή για οποιοδήποτε άλλους λόγους.
Αλλά για εκείνους που ζουν συνειδητά τον γάμο τους.
Όταν στην Ελλάδα καθιερώθηκε ο πολιτικός γάμος, εγώ πανηγύρισα και είπα επιτέλους, θα αποφύγω την ταλαιπωρία να παντρεύω ανθρώπους που δεν καταλαβαίνουν τι κάνουν.
Να πας στο δήμαρχο και όπου θέλεις, όχι όμως εδώ. Γιατί αυτός ο χώρος εδώ είναι για αυτούς που ξέρουν τι θέλουν και πιστεύουν σε αυτό που κάνουν.
Ένα διαζύγιο μπορεί να έχει πολλές αφορμές. Αλλά οι αιτίες του είναι λίγες.
Πρώτον, πώς προετοιμάζονται δύο νέοι άνθρωποι για να παντρευτούν; Από εκεί μπορείς να καταλάβεις ποια θα είναι η συνέχεια.
Πόσο καλά γνωρίζονται, ή πόσο βαθιά αγνοούνται.
Έχω ακούσει πεντακόσιες χιλιάδες φορές, δεν ήταν έτσι στην αρχή. Έτσι ήταν, παιδί μου. Αλλά εσύ δεν είδες.
Διότι ο Αρραβώνας δεν είναι μια χαζοχαρούμενη περίοδος, που κοιτάμε πώς θα περάσουμε καλά και πώς θα γλεντήσουμε.
Είναι ακριβώς μια περίοδος που οι άνθρωποι μιλάνε σοβαρά για το μέλλον τους. Βλέπουν αν συμφωνούν, αν ταιριάζουν, αν έχουν την ίδια πλεύση μέσα στη ζωή τους.
Ακόμα μερικές φορές και σε μερικά πράγματα που φαίνονται πιο ρηχά, πιο εύκολα.
Κάποτε έλεγα σε δύο παιδιά που συνδεόντουσαν, λέω παιδιά χωρίστε τώρα για να μην χωρίσετε αύριο.
Μα γιατί; Γιατί δεν έχετε καμία σχέση μεταξύ σας.
Τα ενδιαφέροντα του ενός είναι τελείως διαφορετικά και εξειδικευμένα.
Του άλλου είναι, τα παιδιά σήμερα λένε μια λέξη, μπάζα.
Τι κοινά έχετε;
Σε λίγο εσύ θα αρχίζεις να τη ζηλεύεις και σε λίγο εσύ θα αρχίσεις να κουράζεσαι.
Λοιπόν μην κάνετε λάθη.
Ευτυχώς το κατάλαβαν έγκαιρα.
Γιατί είναι πάρα πολύ σημαντικό τελικά να κουβεντιάζουν οι άνθρωποι επί πραγματικού, όχι σ’ αγαπώ και μ’ αγαπάς.
Τα λόγια είναι εύκολα.
Αλλά εμείς μάθαμε ότι η αγάπη είναι σαρκωμένη και αν η αγάπη δεν σαρκώνεται και δεν σταυρώνεται τότε ακριβώς δεν προχωράει.
Το διαζύγιο είναι τελικά λοιπόν μια αποτυχία.
Το ερώτημα όμως είναι το εξής. Πώς αντιμετωπίζουμε ένα διαζύγιο;
Διδασκόμαστε από τα λάθη μας. Καταλάβαμε γιατί φτάσαμε εδώ. Πότε-πότε έχουμε τη συνείδηση ότι αποτύχαμε και δεν αποτύχαμε τυχαία. Αποτύχαμε για συγκεκριμένους λόγους. Καθαρούς και ορατούς. Ή πιστεύουμε ότι φταίει μόνο άλλος.
Εγώ στα ζευγαράκια που παντρεύω τους λέω, παιδιά μου σας εύχομαι να μάθετε στη ζωή σας να φταίτε πάντα και οι δυο σας μαζί. Γιατί από τη στιγμή που θα πιστέψετε ότι φταίει μόνο άλλος, κάτι δεν πάει καλά μεταξύ σας.
Παντρεύομαι σημαίνει δέχομαι τον άλλον όπως είναι γιατί τον αγαπάω.
Παντρεύομαι σημαίνει κάνω τα πάντα και αγωνίζομαι καθημερινά για να δίνω χαρά σ’ αυτόν που αγαπάω.
Άρα λοιπόν υπάρχει μια κοινή πορεία και τον βίο.
Δηλαδή το ότι ο άλλος με δέχεται, δεν μου γεννάει την ασυλία του εγωϊσμού μου, αφού με δέχεται ας είμαι όπως είμαι.
Σε δέχεται γιατί σ’ αγαπάει, εσύ αγαπάς τότε διορθώσου. Τότε αφού βλέπεις ότι κάτι ενοχλεί διορθωσέ το.
Όταν ακούω ανθρώπους να λένε εγώ αυτός ή αυτή είμαι, δεν αλλάζω, τους λέω κακώς παντρευτήκατε.
Γιατί όταν κάποιος αγαπάει αλλάζει.
Δεν αλλάζω σημαίνει δεν αγαπάω. Τα υπόλοιπα είναι περιττά.
Βλέπετε δεν έχουμε το θάρρος να δούμε την αλήθεια κατάματα.
Τι θα συμβεί λοιπόν αν εμείς αντιμετωπίζουμε μια αποτυχία μας λάθος; Σημαίνει να ετοιμαστούμε για το επόμενο διαζύγιο. Και γνώρισα τέτοιους ανθρώπους.
Που, θυμάμαι κάποιος ήθελε να βγάλει άδεια γάμου. Και λέω από μέσα μου, τι την θέλεις παιδάκι μου; Αφού θα ξαναχωρίσεις σε λίγο καιρό. Και έτσι έγινε.
Γιατί όταν είσαι προβληματικό άτομο, τι μας κάνει προβληματικούς; Να είμαστε εξηγημένοι.
Αυτό που μας κάνει προβληματικούς είναι ο καρκίνος του εγωισμού μας. Αυτό μας κάνει προβληματικούς.
Και είναι τρομερό το ότι κάποιοι άνθρωποι δεν θέλουν να δουν την αλήθεια.
Υπάρχουν βέβαια και μερικά άλλα θέματα που οδηγούν στο διαζύγιο.
Ποια είναι αυτά; Τα τρίτα πρόσωπα.
Ποιοι είναι τα τρίτα πρόσωπα;
Κάποτε μπορεί να είναι ένα άλλο πρόσωπο. Μια γυναίκα για τον άνδρα ένας άνδρας για τη γυναίκα.
Πότε μπαίνουν τα τρίτα πρόσωπα; Όταν η σχέση έχει κενά. Όταν δεν έχει κενά δεν χωράνε τρίτα πρόσωπα.
Πότε μια σχέση μπορεί να έχει κενά; Όταν ο καθένας την βλέπει από τον εαυτό του μόνον.
Ωραία παντρεύτηκες, έκανες οικογένεια. Δεν μπορείς να λες ότι είσαι τόσο πολύ απασχολημένος με τις δουλειές σου. Ότι δεν έχεις χρόνο να δεις τον άνθρωπό σου.
Θυμάμαι όμως ένα άλλο ζευγάρι που παντρεύτηκαν. Εκείνη ήταν γιατρός, ο άλλος μηχανικός. Τα ωράρια τους ήταν φοβερά. Τους έκαναν να είναι πολύ λίγος ο χρόνος που είναι μαζί.
Και είπαν γι’ αυτό παντρευτήκαμε; Και αποφάσισαν να κλείσει η γυναίκα το ιατρείο της ένα απόγευμα και μια ολόκληρη μέρα. Και ο άνδρας να περιορίσει τον χρόνο της εργασίας του.
Για να είναι μαζί, γιατί γι’ αυτό παντρεύτηκαν.
Εμείς βέβαια πιστεύουμε πως θα ζημιωθούμε οικονομικά.
Αλλά το θέμα είναι ότι ζημιωνόμαστε ανθρώπινα και ουσιαστικά. Και τότε τα χρήματά μας σε τι βοηθάνε;
Πήγα κάποτε σε ένα σπίτι. Με είχε καλέσει ο δάσκαλος του παιδιού, για να εξομολογηθεί το παιδάκι το μικρό της οικογένειας.
Όταν πήγα στο σπίτι αυτό είπα, έκανα λάθος, δεν μπορεί να είναι εδώ το σπίτι αυτό.
Γιατί το σπίτι αυτό ήταν πιο λαμπρό και απ’ τα ανάκτορα των Αθηνών.
Πήρα το παιδί τηλέφωνο.
Δεν μου λες, πού είναι η διεύθυνση. Μου είπες λάθος.
Μου λέει οδός τάδε αριθμός τάδε.
Δεν είναι σου λέω τάδε, γιατί σε αυτό το σπίτι βρίσκομαι.
Αυτό είναι το σπίτι;
Ναι, μου λέει.
Μπήκα στο σπίτι.
Αυτό, είπα. Παλάτι.
Αλλά πόνος. Πρόβλημα.
Δεν είναι αποτυχία αυτό;
Να φτιάξεις ένα πανέμορφο σπίτι για να στεγάσεις τι.
Έτσι λοιπόν, υπάρχουν όμως και κάποια άλλα τρίτα πρόσωπα που μπαίνουν μέσα. Είναι οι γονείς.
Βλέπετε η μαμά συμβουλεύει την κόρη. Κοίταξε μη σου πάλι τον αέρα. Αν η κόρη την ακούσει έχει βάλει την βόμβα που είναι θέμα χρόνου να εκραγεί. Το ίδιο συμβουλεύει η μαμά το γιο της.
Τι σημαίνει αυτό όμως; Ότι το ζευγάρι είναι ανώριμο.
Έχετε ακούσει τι λέει η ακολουθία; “Ένεκεν τούτου καταλείψει άνθρωπος τον πατέρα αυτού και την μητέρα, και προσκολληθήσεται προς την γυναίκα αυτού”
Ποιος τα λέει αυτά; Αυτός που είχε πει παλιότερα, τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου.
Κάντε μια σύγκριση των τριών ρημάτων. Τίμα, καταλείψει και προσκολληθήσεται.
Και κοιτάξτε ποια είναι τα πιο ισχυρά.
Τι σημαίνει αυτό βέβαια; Δεν σημαίνει να εγκαταλείψεις τους γονείς σου. Αλλά σημαίνει να βάλεις τα όρια.
Τώρα η οικογένειά σου είναι αυτή που θα δημιουργήσεις με το γάμο σου. Οι άλλοι, οι γονείς σου είναι άλλη οικογένεια.
Θα βάλουν, ποιος, τα δύο παιδιά τα όρια στους γονείς τους.
Γιατί αν δεν βάλουν τα όρια, θα αρχίσουν οι γονείς να ροκανίζουν τη σχέση.
Βλέπετε κάτι. Εάν έχεις ένα γιο και εσύ είσαι μάνα και πας να παρέμβεις, και ο γιος σου μιλήσει άσχημα, καμιά φορά μπορεί και να σε βρίσει. Τι λες; Παιδί, παιδί σου είναι. Το συγχωρείς.
Γιατί δεν το κάνεις με τη νύφη σου; Εάν λίγο υψώσει την φωνή σε κάποια στιγμή. Αυτή δεν είναι παιδί σου. Και εσύ είσαι χριστιανή μάνα, ή αντίχριστη μάνα ποια θα ήταν; Για να συνεννοηθούμε.
Κάποτε ένα νέο ζευγάρι παντρεύτηκε. Ο πατέρας του γαμπρού άρχισε να κάνει απαράδεκτες επεμβάσεις, γιατί νόμιζε πως ο γιος του δεν είχε πάρει την προίκα που ήθελε. Ήρθαν και οι δύο να μιλήσουν.
Είπα λοιπόν στο νεαρό τότε, άκουσε παιδί μου, στον πατέρα σου θα πεις αυτό και αυτό και αυτό. Συνοπτικά τι; Σπίτι σου και σπίτι μου. Εκεί κάνεις κουμάντο εσύ, εδώ κάνω κουμάντο εγώ. Και μην ανακατευτείς ξανά εσύ στο σπίτι μου. Άμα θέλεις να με ξαναδείς εσύ στο δικό σου.
Μα πάτερ μου λέει, αν τα πω αυτό στον πατέρα μου θα πεθάνει. Και εκεί είναι που εγώ αγρίεψα. Και του είπα, άκουσε παιδί μου κάτι. Ο πατέρας σου αργά ή γρήγορα θα πεθάνει. Αν όμως πεθαίνοντας πάει στον διάβολο και όχι στον Θεό, εσύ θα φταις.
Ξαφνιάστηκε.
Παιδί μου το λέω, αν ο πατέρας σου πεθάνει τώρα, ξέρεις πού θα πάει; Λοιπόν, άκουσε αυτό που σου είπα και μην φοβάσαι. Δεν θα πεθάνει ο πατέρας σου.
Ο πατέρας του πέθανε πέρυσι, έπειτα από τριάντα χρόνια. Εκείνος όμως με άκουσε και έβαλε την τάξη στο σπίτι του. Και μεγάλωσε μια οικογένεια με έξι παιδιά, όμορφα και ευλογημένα.
Πόσο λοιπόν φροντίζουμε τη σχέση μας, είναι ένα άλλο θέμα.
Γιατί πολλές φορές παντρευόμαστε και το ξεχνάμε.
Δεν φροντίζουμε τη σχέση μας. Δεν διαθέτουμε χρόνο ο ένας για τον άλλον. Μπλεκόμαστε με τα βιοτικά και ξεχνιόμαστε. Και αρχίζει η φθορά.
Κάποτε δεν έχουμε να πούμε τίποτα μεταξύ μας. Ανοίγουμε την τηλεόραση για να κρύψουμε την εσωτερική μας γυμνότητα.
Το ζευγάρι χρειάζεται χρόνο, ακόμα και τότε που έχει παιδιά. Γιατί η σχέση θέλει συντήρηση και φροντίδα.
Βέβαια, άλλη μεγάλη παγίδα, όταν έρχεται το πρώτο παιδί, εντάξει στην αρχή είναι φυσικό να πέφτει με τα μούτρα, η νέα μάλιστα μητέρα, αλλά μερικές φορές θυμάται έντονα ότι είναι μάνα και ξεχνάει ότι είναι και σύζυγος. Και αυτό σημαίνει ότι βάζει στη γωνία το σύζυγο, ακόμα και τη φροντίδα του παιδιού.
Τα παιδιά όμως πάντα έχουν ανάγκη και τους δύο.
Και κάθε προσπάθεια του οποιοδήποτε για να αποφύγει τις ευθύνες, ή η εκούσια υποχώρηση, αυτό σημαίνει μια λάθος πορεία.
Αρχίζουν να δημιουργούνται κενά. Και αυτό δημιουργεί κίνδυνο στο γάμο.
Να προχωρήσουμε επίσης σύντομα.
Ποιες είναι οι συνέπειες σε ένα ζευγάρι, ενός διαζυγίου; Ουσιαστικά το αίσθημα της αποτυχίας και της καταστροφής.
Βέβαια, μερικές φορές το βλέπουμε σαν λύτρωση.
Εύκολα πολλές φορές βάζουμε κάποια συναισθήματα να καλύψουν αυτό που στο βάθος υπάρχει.
Και το είπα και προηγουμένως, ανάλογα με το πως το αντιμετωπίζουμε, θα δούμε και θα βιώσουμε τα επόμενα βήματά μας.
Τώρα για τις συνέπειες ενός διαζυγίου στα παιδιά, θα αφήσω ταχύτατα τέσσερα παιδιά να σας μιλήσουν.
Ένας πατέρας μου φέρνει μια 15χρονη κόρη, παίρνει ναρκωτικά.
Γιατί κορίτσι μου παίρνεις, γιατί θέλω να εκδικηθώ τους γονείς μου.
Οι γονείς έχουνε χωρίσει.
Καλά παιδάκι μου, πώς θα τους εκδικηθείς, δεν καταλαβαίνεις ότι άμα συνεχίσεις έτσι θα πεθάνεις;
Η απάντηση της κοπελιάς, δεν θα πονέσουνε τότε;
Αυτό ήθελε, να πονέσουνε με το θάνατό της.
Της λέω και εγώ, τι νομίζεις ότι τώρα νιώθουν οι γονείς σου για σένα.
Μου λέει, νομίζω πως δεν μ’ αγαπάνε.
Τότε, λέω, γιατί να πονέσουνε άμα πεθάνεις;
Ίσα ίσα που θα πούνε, ουφ, ξεμπερδέψαμε από αυτήν.
Τά ‘χασε η κοπελίτσα.
Λέω, θέλεις να τους εκδικηθείς. Ναι, μου λέει.
Σταμάτα τις βλακείες που κάνεις. Κοίταξε τα μαθήματα σου και προπαντός φτιάξε τη δική σου προσωπικότητα. Ώστε αύριο να τους πεις, εσείς με πετάξατε, αλλά εγώ δεν σας κάνω την χάρη να πάω χαμένη.
Χαμογέλασε, πού τα ξέρετε όλα αυτά, μου λέει.
Λέω, είναι πάρα πολύ απλά. Απλά εσύ είσαι λίγο συγχυσμένη και δεν τα είδες.
Όντως το κοριτσάκι, μίλησε και στους γονείς της. Και τα πράγματα πήγαν και πηγαίνουν πάρα πολύ καλά.
Μπαίνω σε μια τάξη. Παιδιά, λέω, ήρθε ένας παπάς στην τάξη σας. Έχετε κάτι να του πείτε;
Ήταν ένας 15χρονος, με τις κόρες έξω από τα μάτια, κατακόκκινος, με θυμό, με οργή. Και μου λέει, ενώπιον όλων, εγώ, μου λέει, έχω κάτι να σας πω. Πριν από τρεις μέρες χώρισαν οι γονείς μου. Εσείς τι έχετε να μου πείτε;
Η πείρα μου, μου λέει ότι ένα παιδί που μιλάει δημόσια για όλα αυτά, έχει φτάσει σε απόγνωση.
Ο Θεός με φώτισε και το απάντησα το ίδιο έντονα.
Ναι, του λέω, έχω κάτι να σου πω.
Πρώτον, ότι πρέπει να σταθείς στα πόδια σου.
Και δεύτερον, πρέπει να καταλάβεις καλά, γιατί σήμερα εσένα, σε κάνουν οι γονείς σου και πονάς, για να μην πονέσεις τα δικά σου τα παιδιά αύριο. Γιατί αν τα πονέσεις και εσύ, δεν έχεις το δικαίωμα να ρωτάς τώρα.
Ηρέμησε και επί δύο ώρες συζητήσαμε με όλη την τάξη. Μετά, ήρθε και τον είδα ιδιαιτέρως.
Όταν ήμουνα κατηχητής σαν φοιτητής, μέσα σε μια ομάδα λυκείων, είχα ένα παιδί πολύ καλό, αλλά τον έβλεπα κάθε φορά που συζητάγαμε σοβαρά, πήγαινε να χαλάσει την όλη ατμόσφαιρα.
Η διαίσθησή μου άρχισε να με πληροφορεί, ότι κάτι θέλει να πει το παιδί αυτό.
Το κάλεσα μόνο του. Και του μίλησα ευθέως, παιδί μου βλέπω αυτό κι αυτό. Νιώθω ότι κάτι θέλεις να μου πεις.
Έσκυψε το κεφάλι. Που σημαίνει ναι.
Το ρωτούσα και δεν απαντούσε. Και τότε, επιχείρησα εγώ το ερώτημα.
Μήπως παιδί με έχουν χωρίσει οι γονείς σου;
Είναι παιδί, η απάντηση, ένα παρατεταμένο κλάμα. Τον άφησα να κλάψει.
Ηρέμησε και αρχίσαμε να μιλάμε.
Και το παιδί ηρέμησε.
Ήθελε κάπου να μιλήσει.
Ήθελε να βγάλει αυτό το βάρος που είχε μέσα στην ψυχή του και το μεγάλο του πόνο.
Και ακόμα ένα περιστατικό.
Είμαι σε μια τάξη λυκείου, κουβεντιάζουμε με τα παιδιά, τρεις σειρές θρανία, τρίτη τελευταία είναι δυο παιδιά.
Μιλάνε μεταξύ τους σαν να μην υπάρχει άλλος στην τάξη.
Εγώ τα βλέπω.
Βλέπω τους υπόλοιπους και σκέπτομαι ενώ μιλάω. Και λέω ας κάνω τη δοκιμή.
Στρίβω λίγο την κουβέντα και φτάνω στη μαγική φράση.
Λέω, παιδιά μου, εύχομαι να μην υπάρχει κανείς σας εδώ μέσα.
Ξέρω όμως ότι υπάρχουν, δυστυχώς, παιδιά που έχουν χάσει το χαμόγελο μέσα στο ίδιο τους το σπίτι.
Έπρεπε να ήσασταν εκεί. Σαν να τα χτύπησε ηλεκτρικό ρεύμα. Τίναξαν και οι δυο τα κεφάλια τους και με κοιτούσαν.
Εγώ πήρα το μήνυμά τους.
Εμείς καιγόμαστε. Τι είναι αυτά που λέτε εσείς.
Δεν έκανες πάνω σε αυτό.
Δεν απέστησαν την προσοχή τους μέχρι το τέλος ούτε ένα λεπτό.
Δεν χρειάζεται λοιπόν φιλοσοφία.
Ένα διαζύγιο προκαλεί πόνο στα παιδιά. Ακόμα και όταν τα παιδιά τα βοηθήσουμε ή ακόμα αυτοβοηθηθούν να διαχειριστούν τον πόνο τους, ο πόνος είναι δεδομένος.
Ακόμα και ακόμα περισσότερο, όταν πλέον αρχίζουμε τις ανόητες συμπεριφορές.
Άλλος πλειοδοτεί σε χρήματα για να κερδίσει την αγάπη των παιδιών. Άλλος κατηγορεί τον άλλον για τον κακό πατέρα ή την κακή μάνα.
Λίγα παιδιά έχουν την ωριμότητα που είχαν τρία παιδιά μιας οικογένειας την οποίαν περιγράφει, σας συνιστώ να το αγοράσετε, ένα βιβλίο που τώρα βγήκε, από τις εκδόσεις Ακρίτας, «Διαζύγιο, η έκπτωση της αγάπης».
Τα παιδιά είπαν στους γονείς τους, «επειδή σας αγαπάμε και τους δύο, δεν θα πάρουμε το μέρος κανενός σας και μην επιχειρήσετε με να μας κερδίσετε».
Και αυτό λοιπόν χρειάζεται να είμαστε πάρα πολύ υπεύθυνοι όταν ξεκινάμε να κάνουμε κάτι και δεν έχουμε καθόλου προβληματιστεί για το τι είναι αυτό.
Ας σεβαστούμε τα παιδιά, ας προσπαθήσουμε από κοινού να ελαφρύνουμε τον πόνο τους και πρέπει να μισούμε πολύ τα παιδιά, όταν κατηγορούμε ένας τον άλλο για να δικαιωθούμε.
Μπορούμε να προλάβουμε ένα διαζύγιο;
Ναι, αν από τώρα δώσουμε στα παιδιά μας μια αγωγή αγάπης, αν φτιάξουμε ελεύθερα και υπεύθυνα παιδιά, αν δεν μεροληπτούμε απέναντι στα παιδιά μας και αν εμείς οι γονείς δεν είμαστε ανώριμοι, τότε μπορούμε να προλάβουμε το δικό τους διαζύγιο.
Γιατί τότε θα τα βοηθήσουμε να κάνουν ένα συνειδητό γάμο.
Ποια είναι η καλύτερη πρόληψη;
Είναι η εικόνα της δικής μας οικογένειας.
Αν τα παιδιά μας έχουν μια σωστή εμπειρία του γάμου από το σπίτι τους, τότε έχουν μάθει και διδαχτεί.
Έλεγε πριν από λίγο καιρό μια νέα κοπέλα σε εμένα.
Άντε λέω, μεγάλωσες. Τι κάνεις;
Και εγώ μου λέει, θέλω να παντρευτώ, αλλά θέλω να φτιάξω μια οικογένεια σαν και την οικογένεια των γονιών μου.
Ποια ήταν αυτή η οικογένεια;
Μια οικογένεια που όταν εγώ είπα στον πατέρα, που τον ξέρω από τον δημοτικό σχολείο, άντε τώρα του λέω σε λίγο θα γίνεις και παππούς, εκείνος δεν εξεδηλώσε χαρά.
Με κοίταξε λίγο απαξιωτικά και μου είπε, μου λέει εγώ στη ζωή μου ένα πράγμα επιθύμησα, να είμαι μαζί με την Ελένη, η γυναίκα του. Δεν θέλω τίποτα άλλο. Και τα παιδιά μου τα αγαπάω γιατί είναι δικά της.
Ένας τέτοιος γάμος πώς να μην εμπνεύσει τα ίδια τα παιδιά.
Όμως, δεν θέλω να σας πω μια άλλη ιστορία, που δυστυχώς δείχνει τον τρόπο που ζουν πάρα πολύ το γάμο τους.
Ακόμα η πρόληψη ξεκινάει πολύ νωρίς.
Σήμερα οι άντρες και οι γυναίκες αλληλο-αγνοούνται. Δεν γνωρίζουν ένας τον ψυχισμό του άλλου. Δεν γνωρίζει ο άλλος τη διαφορετικότητα του άλλου.
Να πω ένα παράδειγμα που το ξέρετε πολύ καλά από τη ζωή σας.
Είναι πάρα πολύ εύκολο να γίνει μια φασαρία, δυστυχώς. Ο άντρας κάποια στιγμή υψώνει τη φωνή του, κάτι λέει, τσακώνονται, αρπάζονται και εκείνος εκνευρισμένος χτυπάει την πόρτα και φεύγει.
Βγαίνει έξω και το χτυπάει ο αέρας και συνέρχεται. Και λέει, τι έκανα πάλι;
Μετανιωμένος γυρίζει στο σπίτι. Πάει να πλησιάσει τη γυναίκα του και εκείνη τον απωθεί. Φύγε από εδώ του λέει. Αναίσθητε. Με έκανες σκουπίδι προηγουμένως και τώρα θέλεις να κάνεις τον καλό.
Και ο άντρας λέει, κοίτα την πεισματάρα.
Τι συμβαίνει, ούτε ο ένας είναι αναίσθητος ούτε η άλλη πεισματάρα.
Απλά, υπάρχει διαφορετικότητα χρόνου όταν τραυματίζεται ο συναισθηματισμός των ανθρώπων.
Οι άνδρες είναι πιο λογικοί, πιο γρήγορα μπορούν να ανανήψουν. Οι γυναίκες είναι πιο συναισθηματικές και θέλουν λίγο το χρόνο τους. Κρίμα που το αγνοούμε.
Κι εκεί που πάμε να φτιάξουμε ένα τσακωμό, δημιουργούμε δεύτερο και τρίτο.
Χρειάζεται ο ένας να κοντύνει λίγο το βήμα του και χρειάζεται η άλλη να προχωρήσει λίγο πιο γρήγορα, για να συναντηθούν και πάλι. Απλό πράγμα.
Δυστυχώς κάθε μέρα το βλέπουμε μπροστά μας.
Γιατί μάθαμε να βλέπουμε το γάμο, ο καθένας με τα δικά του μάτια.
Τι λέγαμε στην αρχή «Σ’ αγαπώ γιατί είσαι εσύ».
Είναι σημαντικό να βλέπεις και με τα μάτια του άλλου γιατί τότε θα βλέπεις καλά.
Βέβαια, ένα βασικό πράγμα είναι το είπα στην αρχή. Οι προϋποθέσεις. Οι πνευματικές, οι ψυχολογικές.
Ακούστε, ο Χριστός μας είπε να αγαπάμε και τους εχθρούς μας. Δεν μας είπε όμως να τους παντρευόμαστε. Δηλαδή, όταν υπάρχει ένα πρόβλημα δεν θεραπεύεται με το γάμο.
Τούτη την περίοδο προσπαθώ να πείσω μια νέα κοπέλα, στην περιφέρεια που είμαι, να εγκαταλείψει τη σχέση που έχει. «Παιδί μου, δεν το βλέπεις ότι είναι άρρωστη».
Ο γάμος προϋποθέτει ισότητα προσώπων. Ότι ο καθένας μπαίνει με ακέραια την φαρέτρα του, τον πλουτισμό του.
Όταν υπάρχει κάπου πρόβλημα ψυχολογικό, δεν καλύπτεται με ένα γάμο το πρόβλημα. Δεν θεραπεύεται.
Ρωτώ πολλές φορές, όταν φτάνουν άνθρωποι που είναι έτοιμοι να χωρίσουν «γιατί παιδιά, δεν το κατάλαβες». Λέει «το έβλεπα από την αρχή, έλα, ήλπιζα πως θα διορθωθεί».
Όχι. Υπάρχουν πράγματα που διορθώνονται, αλλά υπάρχουν και πράγματα που εκ των προτέρων δεν διορθώνονται.
Και γι’ αυτό χρειάζεται πολύ προσοχή στην επιλογή.
Υπάρχει θεραπεία;
Η βασική προϋπόθεση να θεραπευτείς, είναι αν το θέλεις.
Αν δεν το θέλεις, δεν θεραπεύεσαι με τίποτα.
Αυτό που σώζει πραγματικά μια σχέση που κινδυνεύει είναι η μετάνοια.
Κάποτε γνώρισα, ήξερα μάλλον, ένα ζευγάρι πολύ αγαπημένο.
Ο σύζυγος κάποτε προθυμοποιήθηκε να με πάει κάπου, του είπα.
Το δέχτηκα.
Στο αυτοκίνητο μέσα μου λέει, Πάτερ εσείς μας γνωρίζετε τώρα. Πριν όμως από μερικά χρόνια, στο σπίτι μας μέσα, η κουβέντα γινόταν με τη γυναίκα μου, πετάγοντας ένα στα τασάκια στον άλλον.
Κάποια στιγμή όμως ξυπνήσαμε, γι’ αυτό παντρευτήκαμε; Έχουμε και ένα παιδί και του κάνουμε τη ζωή του κόλαση.
Μετάνιωσαν, πήγαν σε ένα πνευματικό, εξομολογήθηκαν και όταν τους γνωρίζεις τώρα, σου είναι αδιανόητο να πιστέψεις ότι αυτοί κάποτε ζούσαν όπως έλεγαν.
Μερικές ακόμα παρατηρήσεις θέλω να κάνω.
Τα ζευγάρι, αγαπητοί μου, δεν χωρίζουν γιατί δεν έχουν ερωτικές σχέσεις. Χωρίζουν γιατί δεν έχουν αγάπη. Αυτό να το θυμάστε.
Ο ρόλος της σεξουαλικότητας είναι βασικός μέσα σε ένα ζευγάρι και είναι δοσμένος από το Θεό.
Αλλά, το είπα και προηγουμένως, έρωτας, σεξ και αγάπη αλληλοπεριχωρούνται, δεν εξισώνονται.
Η εξίσωση σημαίνει ότι είμαστε άγαρμποι. Σημαίνει ότι είμαστε ανίδεοι για το πώς λειτουργεί ο άνθρωπος.
Στην Εκκλησία, τι σας ευχόμαστε την ώρα που παντρεύεστε κιόλας ενώπιον του Θεού. Να σας χαρίσει ο Θεός ομόνοια ψυχών και σωμάτων.
Δεν λέει όχι η Εκκλησία στην ερωτική αρμονία, αλλά εξηγεί την προϋπόθεσή της, η ομόνοια των ψυχών. Χωρίς αυτή, τότε η σχέση δεν λειτουργεί αγαπητικά. Λειτουργεί εγωιστικά.
Δεν λειτουργεί ως έκφραση της κοινωνίας των δύο προσώπων, που ολοκληρώνεται και στην συνεύρεση των σωμάτων. Αλλά λειτουργεί ως χρήση του ενός από τον άλλον.
Δύο πράγματα πάρα πολύ διαφορετικά.
Η Εκκλησία λέει, ο Απόστολος Παύλος «Μην αποστερείτε αλλήλους, ει μη εκ συμφώνου» για τη νηστεία.
Και πού αποβλέπει αυτή η εγκράτεια, είτε μέσα στο γάμο, είτε πριν το γάμο. Στο να ελέγχει το ζευγάρι, αν η σχέση τους είναι σχέση προσώπων ή χρήση αντικειμένων. Εκεί αποβλέπει.
Και στο βάθεμα της αγάπης. Γιατί είμαι μαζί με τον άλλον;
Κάποτε ένα ζευγάρι είχε πρόβλημα και πήγε στον γιατρό. Ο γιατρός έδωσε στην κοπέλα μια θεραπεία προκειμένου να μπορέσει να κυοφορήσει. Τους είπε όμως ότι για ένα διάστημα δεν θα έπρεπε να συνευρεθούν.
Και τότε ο σύζυγος, για αυτό το τόσο μικρό διάστημα, βρήκε κάποια άλλη. Ήταν επόμενο, η σύζυγος να του πει ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε μαζί.
Μίλησα μαζί του. Και λέω ποιο μήνυμα της έδωσες;
Οπότε είσαι άξιος της τύχης σου.
Να θυμάστε ότι ερωτεύομαι έναν άνθρωπο και επιθυμώ ένα ανθρώπινο σώμα δεν ταυτίζονται. Είναι διαφορετικά πράγματα.
Το ζευγάρι έχει ευθύνη για τη σχέση τους. Το είπα στην αρχή.
Χρειάζεται να την καλλιεργεί. Να την προσέχει. Να βρίσκεται χρόνο για να είναι μαζί.
Και ακόμα να θυμάστε ότι όταν στη σχέση ενός ζευγαριού δεν υπάρχει τρυφερότητα, τότε μοιάζει με ένα λουλούδι που δεν ποτίζεται και θα ξεραθεί.
Η τρυφερότητα είναι μια κίνηση της ψυχής. Η απουσία της δείχνει ότι έχουν τελειώσει τα συναισθήματα. Και απλά μένει η ανοχή του ενός για τον άλλον.
Σήμερα δυστυχώς ένα μεγάλο πρόβλημα δημιουργείται, το είπα στην αρχή, γιατί πάρα πολλοί άνθρωποι είναι ανέραστοι. Είναι ανίκανοι να ερωτευτούν και να αγαπήσουν.
Και τότε ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος.
Αυτή είναι η εμπειρία μου, από τη μακρόχρονη διακονία μου στην Εκκλησία.
Νομίζω ξεπέρασα το χρόνο. Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή είμαι ακριβώς στα όρια που μου τέθηκαν. Άλλωστε θα έχουμε την δυνατότητα, αν θέλετε να συζητήσουμε πάνω σε ερωτήματα σας.
Σας ευχαριστώ για την υπομονή σας.
