Δεν κάναμε ποτέ διάκριση στους ανθρώπους.
Όλους τους αγκαλιάζαμε, όλους τους αγαπούσαμε.
Για ποιο λόγο συναντάμε έξω αυτή την αλλοτρίωση στις ανθρώπινες σχέσεις;
Για ποιο λόγο συναντάμε έξω ανθρώπους που δεν είναι ευτυχισμένοι, ανθρώπους που είναι αγχωμένο;
Ας πούμε τα ερωτήματα ένα-ένα.
Για ποιο λόγο υπάρχει το άγχος στη ζωή μας;
Το άγχος στη ζωή μας υπάρχει επειδή υπάρχει έλλειψη ειλικρινής αγάπης μεταξύ των ανθρώπων.
Και σαν Ορθόδοξοι Χριστιανοί είναι η πρώτη εντολή που έδωσε ο Χριστός μας στους Αγίους Αποστόλους Του
και διαμέσου αυτών και σε εμάς και στους αιώνας θα υπάρχει αυτή η ενδεκάτη εντολή όπως την ονομάζω,
διότι στην Παλαιά Διαθήκη ο Θεός έδωσε δέκα εντολές, στην Καινή Διαθήκη έδωσε μόνο μία εντολή, το να αγαπάτε αλλήλους.
Όταν αυτή η αγαπητική σχέση διαταραχθεί ανάμεσα στους ανθρώπους τότε δημιουργούνται τα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος, τόσο υλικά όσο και πνευματικά, ανάμεσα στα οποία είναι και το άγχος όπως αναφέρεται.
Όταν ο άνθρωπος αγαπήσει τον πλησίον του, όπως λέει ο Χριστός, ως σε αυτόν,
δηλαδή όπως αγαπάμε τον εαυτό μας και δεν θέλουμε να κάνουμε κακό στον εαυτό μας ή να τον βλάψουμε ή να τον προσβάλλουμε ή να τον αδικήσουμε,
με τον ίδιο τρόπο οφείλουμε ως ορθόδοξοι χριστιανοί να αντιμετωπίζουμε τον κάθε άνθρωπο.
Γι’ αυτό και οφείλουμε όπως λένε και οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας να αγαπήσουμε τον πλησίον μας άνευ όρων, άνευ ιδιοτέλειας, άνευ συμφερόντων.
Οφείλουμε να έχουμε αυτή την αγάπη, η οποία αγάπη ο πάλι πρέπει να είναι θεόσδοτη και θεομίμητη,
διότι και ο ίδιος ο Χριστός τόσο πολύ αγάπησε λέει τον κόσμο που ήρθε στη γη,
δίδαξε, έκανε τα θαύματα του για να πείσει τους ανθρώπους και στο τέλος η αγάπη αυτή του Χριστού
προς τον κόσμο τον οδήγησε επάνω στο σταυρό.
Αλλά η αγάπη του Θεού υπερνίκησε τον κόσμο και γι’ αυτό και ο Χριστός αναστήθηκε.
Δεν είναι δύσκολο όπως να προσφέρεις αυτή την αγάπη που λέτε
ακόμα και σε ανθρώπους που σου είναι άγνωστοι. Θα τολμήσω να πω ότι σου είναι και πολλές φορές αδιάφοροι.
Μπορεί να ακούγεται σκληρό αυτό που λέω, αλλά υπάρχουν πολλές φορές στην κοινωνία μας και αυτή η εικόνα.
Δηλαδή, έχω τον περίγυρό μου, έχω την οικογένειά μου, λέω ας είναι καλά αυτοί οι άνθρωποι εδώ τώρα, τι με νοιάζει εμένα, τι κάνει ο άλλος.
Εδώ είναι το λάθος της κοινωνίας.
Ότι περιορίζεται, θα μου επιτρέψετε να πω μέσα σε τέσσερις τοίχους προστατευτικούς, δηλαδή το σπίτι μου, την οικογένειά μου και έξω ο κόσμος ας πνιγεί, που λέει έτσι απλά ο λαός μας.
Αυτό δεν είναι χριστιανικό, ούτε ορθόδοξο.
Η ορθόδοξη αντιμετώπιση της αγάπης είναι προς πάντα. Άσχετα αν αυτή είναι ομοεθνής, αν είναι συγγενής, φίλη, διότι αν αγαπάμε μόνο εκείνους που μας αγαπούνε,
ποια χάρη λάβαμε μας διδάσκει ο Χριστός;
Και γι’ αυτό και προχωράει πέρα από αυτόν τον νόμο της φιλικής και συγγενικής αγάπης, στο να αγαπήσουμε το εχθρό μας.
Να ευλογούμε αυτούς που μας καταριόνται, να βοηθούμε αυτούς που μας αδικούνε.
Τότε ο άνθρωπος ξεπερνάει τα όρια της ανθρώπινης αγάπης που είναι περισσότερο υλικής, σε αυτή την περίπτωση και εισέρχεται στην πνευματική αγάπη του Θεού που είναι πνευματική και ουράνια.
Και γι’ αυτό βλέπουμε τους Αγίους, ξεκινώντας πρώτα από τους Αγίους μάρτυρες της Εκκλησίας μας, οι οποίοι παρόλο που είχαν καταδικαστεί σε τρομερά και φρικτά βασανιστήρια, εν τούτοις ευχαριστούσαν τους βασανιστές τους. Παρακαλούσανε να γίνουν και αυτοί χριστιανοί.
Προτρέπανε τους αυτοκράτορες να πιστέψουν στον Χριστό.
Γιατί; Διότι αγαπούσανε τον άνθρωπο και δεν κοιτάζανε τα προσωπικά τους συμφέροντα. Γιατί όπως γνωρίζετε όλοι οι αυτοκράτορες προτείνανε όπως και επί της Τουρκοκρατίας, προτείνανε οι Τούρκοι στους νεομάρτυρες να αρνηθούν το Χριστό με αντάλλαγμα υλικά, αγαθά, αξιώματα, πλούτη κ.ο.κ. ενώ οι μάρτυρες και οι άγιοι και οι νεομάρτυρες, γενικά όλοι οι άγιοι της εκκλησίας μας, ξεπέρασαν αυτά τα όρια τα ανθρώπινα και αγαπούσανε και αυτούς που τους καταδίωκαν, αγαπούσανε και αυτούς που τους θανάτωναν.
Δεν κρατούσανε ποτέ κακία οι άγιοι μάρτυρες.
Αυτό λείπει στην εποχή μας, δηλαδή λείπει το ουσιαστικό νόημα της ζωής.
Γιατί πολλές φορές πολλοί άνθρωποι και με έχουν ερωτήσει ποιος είναι ο σκοπός της ζωής μας. Και είναι ένας στην ουσία, τον αγαπήσουμε ο ένας τον άλλο ώστε μέσω από αυτή την ειλικρινή αγάπη μας προς τον συνάνθρωπό μας να συναντηθούμε και να γνωρίσουμε την αγάπη του Θεού.
Διότι εάν δεν αγαπάμε τον αδελφό μας που τον βλέπουμε καθημερινά,
αυτόν τον πονεμένο άνθρωπο, αυτόν τον δυστυχισμένο άνθρωπο, αυτόν που δεν μπορεί καν να αγοράσει ένα σωστό ένδυμα να προστατευτεί από το κρύο
ή κάποιον που πεινάει και δεν έχει να αγοράσει ψωμί.
Εάν στρέψουμε λοιπόν τα οπίσθιά μας σ’ αυτούς τους ανθρώπους, είναι σαν να στρέφουμε τα οπίσθιά μας στον Θεό.
Και άσχετα αν κάνουμε μεγάλους σταυρούς και από αυτό χωρίς ελεημοσύνη δεν μπορούμε να ελεηθούμε.
Και μάλιστα θα μου επιτρέψετε να πω ότι ανάμεσα σ’ όλες τις αρετές του χριστιανισμό, περισσότερο δυνατή και φωνακλού είναι η ελεημοσύνη.
Γιατί όλες οι άλλες αρετές είναι σιωπηλές.
Η προσευχή, η ακτημοσύνη, η γονυκλισία και το ένα και το άλλο είναι σιωπηλές, δεν φωνάζουν.
Ενώ η ελεημοσύνη θα φωνάζει στον Θεό κατά την τελική κρίση, ελέησέ τον, διότι και αυτός ελέησε.
Και εκείνος που ελεεί τον φτωχό, δανείζει τον Θεό λέει, λένε οι Άγιοι Πατέρες της εκκλησίας μας.
Επομένως, λοιπόν, το μεγάλο πρόβλημα της κοινωνίας μας, εάν θέλει να ξυπνήσει και να έρθει εις σε αυτόν, όπως λέει ο Ευαγγελιστής Λουκάς, να γνωρίσει και να εφαρμόσει την ειλικρινή αγάπη του Χριστού, που είναι το πιο χαρακτηριστικό των χριστιανών, των ορθών χριστιανών.
Τι λέμε όμως και σε αυτούς τους ανθρώπους οι οποίοι αναφερθήκατε πριν, δεν είναι κοντά στο χριστιανισμό, δεν είναι κοντά στην πίστη.
Δεν θα λεγα δεν είναι χριστιανοί ή ακόμα και αυτοί που δεν είναι χριστιανοί.
Πώς εξηγούμε σε αυτούς τους ανθρώπους τι είναι ο χριστιανισμό και να πω ποιο είναι και φαντάζομαι σε κάποια παραδείγματα και προσωπικά δικά σας.
Πώς εξηγήσατε εσείς στα τόσα χρόνια που είστε στην Αφρική, σε έναν άνθρωπο που δεν έχει εικόνα, δεν έχει ακούσει για την ορθοδοξία, τι σημαίνει η ορθοδοξία και τι τον έκανε να στραφεί σε αυτήν αν τελικά στράφηκε.
Με τη χάρη του Θεού είχα πολλές εμπειρίες τέτοιες που άνθρωποι, οι οποίοι είχανε πλησιάσει την Εκκλησία μας κάτω στην Αφρική, είχανε παρακολουθήσει τη Θεία Λειτουργία που κάναμε, γιατί την κάναμε στα ελληνικά, στα αφρικάνικα, τα αφρικάνικα είναι τα τσούι, όχι το σουαχίλι, τα τσούι στην αγγλική και στη ρωσική γλώσσα, επειδή είναι από διάφορα έθνη εκεί κάτω.
Και πολλές φορές άνθρωποι ακούγοντας το κήρυγμα επείσθησαν.
Άλλοι βλέποντας το παράδειγμα ότι ένας ξένος Έλληνας επίσκοπος αγκαλιάζει τους πάντες.
Δεν κάναμε ποτέ διάκριση, ποτέ διάκριση στους ανθρώπους, όλους τους αγκαλιάζαμε, όλους τους αγαπούσαμε.
Μάλιστα θυμάμαι μια άλλη περίπτωση που ένας ρωμαιοκαθολικός, ένας νέος ήταν αυτός και νομίζω θα πρέπει όλοι οι νέοι να ακολουθήσουν το σωστό παράδειγμα αυτού.
Με ρώτησε, αφού είχε παρακολουθήσει τις θείες λειτουργίες και τα κηρύγματα, με ρώτησε ο Άγιος Αντώνιος τι ήτανε Ρωμαιοκαθολικός ή Ορθόδοξος.
Και εγώ γέλασα και λέω φυσικά Ορθόδοξος, γιατί τότε δεν υπήρχε η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.
Η Ορθοδοξία τότε την εποχή των πρώτων αιώνων, όπως γνωρίζετε και μέχρι και σήμερα ονομάζεται Καθολική Εκκλησία.
Εμείς είμαστε η Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία, αλλά επειδής μετά από τους σταυροφόρους επικράτησε, ξέρετε, τα πολιτικά μίση μεταξύ των πολιτών της Δύσεως και της Ανατολής, τονίστηκε περισσότερο πια το Ορθόδοξο σε σχέση, αλλά στα επίσημα κείμενα της Εκκλησίας μας, ακόμα και στο σύμβολο της Πίστεως, τι λέμε, εις μίαν Αγίαν Καθολική και Αποστολική Εκκλησία.
Δεν λέμε εις μίαν Αγίαν Ορθόδοξο Εκκλησία, μίαν Αγίαν Καθολική Εκκλησία.
Και αυτός ο νέος σήμερα, από τότε βέβαια, αξιώθηκα να τον κάνω Ορθόδοξο με τη Χάρη του Θεού. Είναι Ορθόδοξος, πολύ Ορθόδοξος μπορώ να πω.
Είδα πριν, διαπιστώσαμε πριν από λίγα δευτερόλεπτα, λίγα λεπτά, ότι συγκινηθήκατε μόνο και μόνο στην σκέψη της αγάπης, της αγκαλιάς στους ανθρώπους σας στην Αφρική.
Νιώθω ότι ήταν μια συνέχεια όσον είπατε λίγο νωρίτερα, ότι το μόνο πράγμα που ζητάει από εμάς ο Χριστός είναι αγάπη. Αυτή την αγάπη, πώς την πήρατε πίσω εσείς;
Με την αγάπη.
Θέλεις ο άλλος να σε αγαπήσει, αγάπησέ τον εσύ πρώτα.
Μην περιμένεις να τον αλλάξεις.
Και γι’ αυτό και όταν ήμουν ως Μητροπολίτης, με τη χάρη του Θεού, Πηλουσίου στο Portside της Αιγύπτου, εκεί στη διώρυγα του Σουέζ είναι αυτή η Μητρόπολη, με τη βοήθεια των συνεργατών μου και ειδικά της δεσποινίδος Ευαγγελίας Νύχταρης, δεν κοιτάξαμε να αγκαλιάσουμε μόνο τα ορφανά των κοπτών, αλλά έκανα κάτι που με τη χάρη του Θεού έγινε φυσικά, αγκάλιασα και τα ορφανά των Μουσουλμάνων.
Και αυτό έγινε ντόρος στην Αίγυπτο μέχρι και στην τηλεόραση, χωρίς να το ξέρουμε, το ανέφερε η προϊσταμένη του ορφανοτροφείου, λέγοντας ότι έχουμε ένα Έλληνα μητροπολίτη στο Portside, ο οποίος αγάπησε όλα τα παιδιά μας.
Και αυτή είναι αλήθεια, δεν είναι κάτι το υποκριτικό, είναι η αλήθεια, αγάπη, αγάπη.
Ο κόσμος αυτός διψά, θέλει να βρει αληθινή αγάπη.
Και μάλιστα θα πω και θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ, όταν δίδασκα σε ένα λύκειο στα Γιαννιτσά πάνω, μετά αφού παραιτήθηκα, όλοι οι καθηγητές με ρωτούσαν, «Μα τι κάνεις στα παιδιά και αυτά σε λατρεύουνε που λέει ο λόγος;»
Και τους λέω, «Δεν κάνω τίποτα, μόνο αγάπη τους δείχνω και είμαι ειλικρινής απέναντί τους. Δεν προσπαθώ να τους κερδίσω με το να τους κάνω φιλαράκια». Όχι. Εκεί που χρειάζεται να τους ελέγξω, θα τους ελέγξω
Διότι αυτό θα πει αγάπη, όταν βλέπεις τον αδερφό σου να βαδίζει στραβά, να τον ελέγξεις και να τον διορθώσεις.
Εάν δεν τον αγαπάς και εδώ θα πω πάνω στους διαλόγους που γίνονται με τους ετερόδοξους, ότι δεν αρκεί το να μιλάμε για τον Χριστό, έχει μεγάλη σημασία το πως μιλάμε για τον Χριστό.
Και αν αγαπάμε αυτούς τους ανθρώπους που βρίσκονται σε πλάνη, σε μεγάλη πλάνη ορισμένη μάλιστα, τότε η αγάπη μας θα μας οδηγήσει στο να τους ελέγξουμε με σεβασμό και με αγάπη προς το πρόσωπό τους ως ανθρώπους, αλλά πρέπει να ομολογούμε και την ορθή πίστη.
Δεν μπορούμε να θυσιάζουμε την αλήθεια για την αγάπη, αλλά η αγάπη θυσιάζεται για την αλήθεια.
Αυτό ακριβώς βίωνα τόσο εγώ όσο και η δεσποινίς Ευαγγελία Νύκταρη στην Αφρική.
Δεν προσπαθούσαμε να τους αλλάξουμε, να τους κάνουμε ορθοδόξους, μόνοι τους το ζητούσαν.
Και μπορώ να πω και προς δόξα Θεού πρώτα και δεύτερο να εκφράσω ένα τεράστιο ευχαριστώ σ’ όλους τους Έλληνες που μας συμπαραστάθηκαν οικονομικά τότε γιατί ως επισκοπή Γκάνας δεν είχαμε έσοδα.
Εμάς τα έσοδα τα τυχερά που λέμε ήταν να μας δώσουν καμιά καρύδα, καμιά μπανάνα, τέτοια πράγματα είχαμε δει ως τυχερά.
Και θυμάμαι για τη Δεσποινίς Ευαγγελία, η οποία την ονομάζανε μητέρα τους.
Είχαμε πάει σε ένα χωριό, είχαμε ξεχάσει να πάρουμε και κάποιες καραμέλες για να δώσουμε στα παιδιά.
Είχε βρει στην τσέπη της μόνο μία καραμέλα. Αυτή λοιπόν την καραμέλα προσπάθησε να πείσει το το αφρικανόπουλο να την πάρει για να την φάει.
Να φανταστείτε τόσο έλλειψη έχουνε που δεν ήξερε να ξετυλίξει την καραμέλα.
Τέλος πάντων, αφού άνοιξε η Ευαγγελία την καραμέλα, έδειξε ότι τρώγεται, την έδωσε στο ένα παιδί.
Το ξέρεις ποια ήταν η έκπληξή μας όλων, και το μεγάλο μάθημα που πήραμε από αυτό το παιδί;
Ότι δεν κοίταξε τον εαυτόν του, αλλά αφού έγλυψε λίγο την καραμέλα, την έβγαλε, την έβαλε στο στόμα του διπλανού παιδιού και του άλλου παιδιού και του άλλου.
22 παιδάκια γευτήκανε μια καραμέλα.
Σήμερα εμείς οι Έλληνες εδώ στην Ελλάδα, πόσες τέτοιες πράξεις έχουμε κάνει, δηλαδή να μοιραστούμε αυτά που έχουμε με τον συνάνθρωπό μας.
Τα παιδιά μας, οι νεολαία, αυτό το παράδειγμα οφείλουν να ακολουθήσουν και όχι να κοιτάζουν το συμφέρον το προσωπικό.
Σεβασμιότατε, περιγράψτε μας μία ημέρα, μία καθημερινή ημέρα στην Αφρική. Τι θα ξεχωρίζατε από αυτήν την ημέρα.
Στην Ιεραποστολή δεν υπάρχει καλοπέρασης δεν υπάρχει άνεση.
Τα τελευταία χρόνια, είναι αλήθεια, πάει πάρα πολύ καλά η Ορθόδοξος Ιεραποστολής στην Αφρική με το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, δόξα το Θεό.
Αλλά υπάρχει και το μεγάλο πρόβλημα της πείνας και της φτώχειας.
Και όπως λέει ο Χριστός ότι τους φτωχούς πάντοτε θα τους έχετε ανάμεσά σας.
Έτσι η πρώτη μέριμνα που θα μπορούσα να πω ότι κάναμε στην Γκάνα, στην Αφρική, στην Ακτή Ελεφαντοστού, στην Κένυα δεν προλάβαμε να διαδώσουμε τον χριστιανισμό, αλλά αντιμετωπίζαμε αυτά τα προβλήματα του κόσμου.
Και ο κόσμος τι θέλει, θέλει ένα ψωμί να φάει, θέλει ένα ρούχο να ντυθεί.
Είναι αλήθεια στην Γκάνα δεν είχαμε τόσο πολύ το μεγάλο πρόβλημα της πείνας, όπως είναι σε άλλα αφρικανικά κράτη, τα οποία πραγματικά πεινάνε, δεν έχουνε ούτε τα παιδιά ένα ποτήρι γάλα να πιούνε.
Στην Γκάνα είναι αλήθεια, δεν είχαμε τέτοιο πρόβλημα ούτε στην Ακτή Ελεφαντοστού.
Εκείνο όμως που είχαμε μεγάλη ανάγκη είναι το να σπουδάσουμε τα παιδιά. Διότι όπως λέει ο ιερός Χρυσόστομος μεγαλύτερη αξία είναι, όχι να του δώσεις ένα καρβέλι ψωμί να φάει, αλλά να του δώσεις τα μέσα με τα οποία μπορεί να αποκτήσει αυτό το καρβέλι ψωμιού.
Και έτσι ο σκοπός ο δικός μου ταπεινά βέβαια τώρα σωστό λάθος κοίταζα να σπουδάζω τα παιδάκια, γιατί εκεί δεν υπάρχει δωρεά παιδεία, όλα πληρώνονται και κάλυπτα με τις διάφορες συνεισφορές που στέλνουν από Ελλάδα και Αμερική, τα σχολικά έξοδα των παιδιών.
Άλλα από αυτά πάλι όταν μεγαλώσανε τα έστειλα στην Πατριαρχική Σχολή στην Κένυα για να σπουδάσουν ορθόδοξη θεολογία και σήμερα από αυτά αρκετοί έγιναν και ιερείς με τη χάρη του Θεού και προς δόξα Θεού.
Επομένως λοιπόν, δεν είναι μόνο το υλικό φαγητό αλλά είναι και το πνευματικό φαγητό που οφείλουμε να προσφέρουμε.
Ένα παράδειγμα, η δεσποινίς Ευαγγελία η Νύκταρη, όταν πήγε στη Μαδαγασκάρη, εκεί πράγματι αντιμετωπίζανε πολύ την πείνα των ιθαγενών.
Αλλά αυτό ισχύει σε όλες τις αφρικανικές χώρες, γιατί δυστυχώς και θα μου επιτρέψετε να πω το εξής, χωρίς να προσβάλλω κανέναν.
Ο μαύρος δεν κοιτάζει την ανάγκη του μαύρου, κοιτάζει το καθημερινό του.
Πώς μπορεί να συντηρηθεί ο ίδιος και την οικογένειά του;
ενώ εμείς οι Έλληνες ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί δεν κοιτάζαμε ποτέ, μα ποτέ και θα σας πω η πρώτη μου εμπειρία όταν πήγα στην Γκάνα ως προς το φαγητό ήταν το εξής.
Είχαμε κάνει μια ιερατική σύναξη όπου μαζεύονται ιερείς οι οικογένειές τους στον Καθεδρικό Ναό και εκεί ας πούμε περνούσαμε και τη Μεγάλη Εβδομάδα.
Μεγάλη Παρασκευή λοιπόν έρχεται ένας ιερέας και λέει
«Σεβασμιότατε, το παιδί μου έχει μαλάρια και κοντεύει να πεθάνει και δεν έχω χρήματα για αυτό».
Ούτε δεύτερη σκέψη.
Ό,τι είχαμε και δεν είχαμε του τα δώσαμε, πήγε στο νοσοκομείο και σήμερα είναι ολόκληρο παλικάρι αυτό το παιδάκι που θα πέθανε εάν δεν τον βοηθούσαμε.
Είναι ένα μάθημα που προσωπικά πήρατε από την ενασχόλησή σας όλα αυτά τα χρόνια με τη σχολή σας, όλα αυτά τα χρόνια με τους ανθρώπους, με τις ανθρώπινες σχέσεις ποιο ήταν;
Η αγάπη τους, η απλότητά τους, η ταπείνωσή τους.
Αυτά τα τρία είναι τα πολύ τιμιότερα και θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ σε ένα γεγονός την πρώτη χρονιά που είχα πάει στην Γκάνα.
Είχα κάνει μια περιοδεία στα χωριά και επιστρέφοντας έναν αντρόγυνο ηλικίας πάνω από 80 ετών, περιμένανε ώρες κάτω από τον καυτό ήλιο για να μου προσφέρουνε ως δώρα για το καλωσόρισμα δύο αυγά.
Εγώ είναι αλήθεια ντράπηκα να τους τα πάρω, γιατί με αυτά μπορούσαν να περάσουν την εβδομάδα τους, που λέει ο λόγος.
Και όμως τα δέχτηκα, ευγνωμονώντας τους ανθρώπους αυτούς, γιατί προσφέρανε κάτι το δίλεπτο της χήρας όπως λέει το Ευαγγέλιο.
Αυτό είναι που λείπει σήμερα στην κοινωνία μας, ότι δεν θέλουμε να στερήσουμε τον εαυτό μας ώστε να ωφελήσουμε τον συνάνθρωπο μας.
Και έκτοτε πάντοτε θυμούμαι αυτό το γεγονός, με συγκλόνισε κυριολεκτικά, γιατί είδα το παράδειγμα αυτών των φτωχών ανθρώπων να, τώρα, Χριστιανοί ήτανε, μη Χριστιανοί, δεν ξέρω, δεν με ένοιαζε, ποτέ δεν ρώτησα, εκτός μόνο στη Θεία Κοινωνία, που πάντοτε λέγαμε ότι μόνο οι Ορθόδοξοι οφείλουν να έρχονται και να προσέρχονται στη Θεία Κοινωνία.
Αλλά για την φιλανθρωπία και για τα σχολεία, ποτέ, μα πότε δεν κάναμε διάκριση πότε και γι’ αυτό και στην Αίγυπτο, μέχρι και σήμερα, όχι μόνο στην Γκάνα αλλά και στην Αίγυπτο πάντοτε με φωνάζουνε ο πατέρας μας.
Ναι, δόξα τω Θεώ.
Αναφέρατε νωρίτερα για το κομμάτι της πείνας που υπάρχει στην Αφρική, αναφερθήκατε όμως και στις ασθένειες που υπάρχουν στην Αφρική.
Οι ασθένειες που πλέον υπάρχουν τα εμβόλια και που μπορούν να αντιμετωπιστούν εδώ στην Ευρώπη, αλλά όταν βρισκόμεθα στην Αφρική, οφείλουμε να σταματήσουμε να σκεφτόμεθα ως Ευρωπαίοι.
Είχαμε πάει σε ένα πολύ μακρινό χωριό, γιατί εκεί τα χωριά δεν είναι δίπλα το ένα με το άλλο. και οι κάτοικοι από το πιο μικρό μέχρι τον πιο μεγάλο ήταν όλοι λεπροί, 85% των κατοίκων με λέπρα και θυμόμουν τότε τη θεραπεία των 10 λεπρών.
Εδώ μιλάμε τώρα για εκατοντάδες λεπρούς, ανάμεσα στους οποίους ήταν μια κοπέλα την οποία την είχανε δέσει σ’ ένα δέντρο. Η καημένη και το φαγητό, οι γονείς της το πετάγανε σαν στο σκυλάκι, για να μην την πλησιάσουν, γιατί ξέρανε τι είχε.
Και η Δεσποινίς Ευαγγελία που ήταν υπεύθυνη για το ιατρικό-φαρμακευτικό πεδίο της Επισκοπής, είπε στους ιερείς μας να φέρουνε το κοριτσάκι και φέρανε αντίρρηση ιερείς.
Μα, λέει, έχει λέπρα. Φέρτε την.
Και ήρθε η καημένη και όπως θεράπευε τέλος πάντων, έβαζε κάποια φάρμακα πάνω στις πληγές της, αισθάνεται στο χέρι της κάποιες σταγόνες να πέφτουνε.
Νόμιζε ότι ήταν αίμα από την κοπέλα.
Αλλά τι ήτανε, ήτανε τα καυτά δάκρυα της που είχε συγκινηθεί που μια λευκή ξένη την είχε αγκαλιάσει τόσο πολύ.
Και άλλη μια περίπτωση που καθάριζε τη λέπρα από ένα μωράκι και όπως καθάριζε εδώ τα δαχτυλάκια του, αυτά τα δύο δαχτυλάκια ξεκολλήσανε και πέσανε στο έδαφος. Γιατί αυτό κάνει η λέπρα.
Ως προς τα φάρμακα, προσπάθησα να πείσω όταν ερχόμουνε εδώ στην Ελλάδα και Γιατρούς και Μητροπολίτες, τέλος πάντων, να μας βοηθήσουνε, ίσως χτίσουμε κάποιο λεπροκομείο εκεί κάτω.
Αλλά δυστυχώς επειδή είσαι εδώ στην Ελλάδα, αφού οι γιατροί μου λέγανε, μα δεν υπάρχει λέπρα.
Μα δεν υπάρχει λέπρα εδώ στην Ελλάδα, αλλά για ελάτε εκεί κάτω στην Αφρική να δείτε.
Και μάλιστα κάποιοι πολύ καλοί μας φίλοι από τη Φλώρινα γιατροί, ήρθανε στην Γκάνα για να βοηθήσουν, ας είναι καλά οι άνθρωποι.
Το πρώτο που αντίκρισαν και αντιμετώπισαν σε ασθενείς ήταν η Λέπρα και δεν ξέρανε τι να κάνουν οι άνθρωποι, γιατί δεν είχαν εμπειρία αυτής της αρρώστιας, άλλο θεωρία και άλλο η εμπειρία.
Και ρωτούσαν τη Δεσποινίδα Ευαγγελία, μα πώς θα, τι πρέπει να κάνουμε;
Αλλά όταν δεν έχεις και τα ανάλογα φάρμακα, ε ό,τι μπορούσαμε, γιατί εκεί οι άνθρωποι, επειδή δεν έχουν ποτιστεί με φάρμακα, είναι αγνοί οργανισμοί και με την απλή ασπιρίνη μπορεί να δούνε βελτίωση σε πολλά θέματα υγείας.
Μάλιστα σε ένα άλλο χωριό πάλι, ένας φύλαρχος ήρθε, η Δεσποινίς Ευαγγελία του έδωσε μια ασπιρίνη. Και του είχε βάλει ορό στα μάτια και καθαρίσανε τα μάτια του.
Ξαναμπήκε στη σειρά για να ξαναπάρει κι άλλο.
Και του λέω, καλά εσύ Φύλαρχε είσαι εδώ για να… πρέπει πρώτα ο κόσμος να πάρει και μετά.
Όχι λέει, να μου δώσει μέσα σε έναν τενεκέ.
Έφερε έναν τενεκέ για να του βάλει ορό μέσα, ώστε να πλένει τα μάτια του κάθε μέρα.
Οι πολιτικοί είτε στην Αφρική είτε εδώ, είναι παντού οι ίδιοι, ε;
Ε, δυστυχώς.
Παραδείγματος χάριν, για την Ελονοσία.
Ξέρετε πόσα εκατομμύρια στέλνουν στην Γκάνα, δεν σας λέω για τα άλλα κράτη, στην Γκάνα για να αντιμετωπιστεί η ελονοσία ή η μαλάρια; Εκατομμύρια.
Ποτέ δεν φτάνουν στο λαό. Πότε είναι υπουργοί, πρωθυπουργοί, δεν ξέρω τι έχουν εκεί, πρόεδρο έχει.
Αυτός που ήταν τότε επί της εποχής μου ήταν καλός χριστιανός και άνθρωπος.
Έχετε κάποιο χαριτωμένο περιστατικό από όλα αυτά τα χρόνια που…
Όλα είναι χαριτωμένα, όλα. Δεν υπάρχει τίποτα το δυσάρεστο και οι πιο μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε ήταν πάντοτε ευχάριστες για τον Θεό.
Αλλά ας αναφερθώ σε ένα περιστατικό με τον πατέρα Επιφάνειο Χατζηγιάγκου που είναι ιερατικός προϊστάμενος στην Ιερά Μητρόπολη Φλωρίνης στο Ναό του Αγίου Παντελεήμονος.
Είχε έρθει μαζί με τους γιατρούς από τη Φλώρινα και νοσοκόμες για το έργο το ιατροφαρμακευτικό.
Μετά από την περιοδεία που κάναμε ήρθε στο γραφείο μου, το οποίο γραφείο ήταν και κρεβατοκάμαρά μου και τραπεζαρία μου και το έλεγα τρία σε ένα.
Λοιπόν, εκεί λοιπόν με την αθωότητά του, γιατί είναι πολύ καλός κληρικός και πολύ αθώος άνθρωπος, μας ρωτάει αν υπάρχει κανένα περίπτερο εδώ δίπλα στην επισκοπή να πάει να αγοράσει παγωτό.
Και εμείς σκάσαμε στα γέλια γιατί όχι μόνο περίπτερο δεν υπήρχε, αλλά και να υπήρχε και να το αγόραζε μέσα σε δύο λεπτά από πάγος θα γινότανε γάλα.
Λέγατε νωρίτερα εκτός αέρα και για το πόσο χαμηλό θεωρείται για εμάς το κόστος για ένα εμβόλιο κατά της μαλάριας που για τους ανθρώπους εκεί όμως είναι δυσβάσταχτο.
Ναι βέβαια.
Να μοιραστούμε και με τους τηλεθεατές το πόσο για να καταλάβουν λίγο και ο κόσμος θα καταλάβει τις διαφορές που υπάρχουν.
Ναι. Κοιτάξτε, σήμερα εμείς καταναλώνουμε χίλια δύο φάρμακα που είναι και πανάκριβα.
Εκεί οι άνθρωποι δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν μια ασπιρίνη, όχι ένα κουτί, μια ασπιρίνη που για μας δεν είναι τίποτα, τι είναι μια ασπιρίνη θα πούμε.
Για αυτούς, γιατί καταρχάς ως γεωργοί, γιατί στην Γκάνα βέβαια περισσότεροι άνθρωποι είναι γεωργοί.
Και όταν λέμε γεωργοί δεν εννοούμε μεγάλα χτήματα, εννοούμε όσο είναι ίσως το δωμάτιο αυτό που βρισκόμεθα και ηχογραφούμε, όχι παραπάνω. Ο καθένας θα φυτέψει τις πατάτες του, τις ντομάτες, μελιτζάνες, αγγουράκια ξέρω εγώ.
Δηλαδή και όλοι τα ίδια αγαθά και προϊόντα πουλούνε.
Επομένως δεν υπάρχει περίπτωση οι άνθρωποι αυτοί να αναβαθμιστούνε οικονομικά μέσα στην κοινωνία, παρά μόνο όσοι πραγματικά είναι πλούσιοι.
Και πλούσιος είναι αυτός που έχει βόδια ή και κατσίκια, αλλά περισσότερο τα βόδια.
Οι μεγάλοι γαιοκτήμονες που καλλιεργούν ανανάδες και άλλα αγαθά και προϊόντα των τροπικών χωρών είναι πάμπλουτοι και αυτοί κοιτάζουν όπως είπαμε μόνο τον εαυτό τους.
Θα σας ευχαριστήσουμε για αυτό το ταξίδι που μας κάνατε σε έναν κόσμο πολύ διαφορετικό από αυτόν που ζούμε και σε έναν κόσμο που η αλήθεια είναι, σου δημιουργείται η αίσθηση και να τον γνωρίσεις, αλλά και να κάνεις κάτι να βοηθήσεις σ’ αυτούς τους ανθρώπους.
Βεβαίως. Και εγώ εκ μέρους μου θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την καλοσύνη σας που ήρθατε και να ανταλλάξουμε κάποιες σκέψεις και να μεταδοθούν αυτές τις σκέψεις κυρίως στη νεολαία μας.
Διότι, όπως είχα πει τότε που είχα ομιλία στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης για την Ιεραποστολή, καλό είναι ο κάθε νέος εάν θέλει πραγματικά να έχει μια εμπειρία της ζωής και της πραγματικότητας της ζωής, να πάει να εργαστεί λίγο, όχι για χρόνια, λίγους μήνες στην Ιεραποστολή στην Αφρική, ώστε να δει πραγματικά τις δυσκολίες της ζωής, που εδώ δυστυχώς έχουμε άνεση σε πολλά πράγματα και γι’ αυτό και θα εκτιμήσουν οι ίδιοι και το φαγητό που τρώνε αλλά και το πόσο θα μπορούνε να είναι περισσότερο κοντά στον συνάνθρωπό τους, ώστε να κατανικήσουν την θλίψη και το άγχος που αναφέραμε στην αρχή της εκπομπής.
