Τούρκοι και Τουρκοκρατία – Τόμος Α, Σαράντος Καργάκος, σελ. 378
Μεγάλες Μορφές και μεγάλες στιγμές του 21 – Τόμος Β, Σαράντος Καργάκος, σελ. 626
Εκδόσεις Ψυχογιός, 2021
Το έργο αυτό είναι συλλογή μαθημάτων που παρέδωσε ο Σαράντος Καργάκος στο «Λαϊκό Πανεπιστήμιο» της «Εταιρείας Φίλων του Λαού». Ο Σαράντος Καργάκος δεν γράφει ούτε υμνητική ούτε αποδομητική ιστορία. Προσπαθεί να γράψει ακριβή ιστορία.
Στον Α τόμο ασχολείται με τους Τούρκους και το Βυζάντιο, το Οθωμανικό Imperium και την Τουρκοκρατία.
Στον Β Τόμο ασχολείται με το 1821.
Το 1821 δεν ήταν για τον Σαράντο Καργάκο μόνο ένα ιστορικό γεγονός. Ήταν μια ζώσα αλήθεια. Ζούσε την Επανάσταση, ζούσε στο πετσί του την κάθε μυστική συμφωνία, την κάθε συνωμοσία, άκουγε την κλαγγή των όπλων και μύριζε τον ιδρώτα και το αίμα των αγωνιστών…
Ο τόμος αυτός δεν περιέχει όλο τον αγώνα του 1821 στην πολυμορφία του και στην πολύπτυχη διάστασή του. Ο προσεκτικός αναγνώστης όμως θα προσεγγίσει τα σπουδαιότερα γεγονότα που συνέβησαν και συνέβαλαν στην εδραίωση της Επανάστασης καθώς και για τη ζωή και τη δράση των πρωταγωνιστών της. Ο συγγραφέας αναφέρεται στους: Αλέξανδρο Υψηλάντη, Παπαφλέσσα, Παλαιών Πατρών Γερμανό, Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, Νικήτα Σταματελόπουλο (Νικηταρά), Δημήτριο Υψηλάντη, Αθανάσιο Διάκο, Οδυσσέα Ανδρούτσο, Μελέτη Βασίλειο, Μάρκο Μπότσαρη, Κίτσο Τζαβέλα, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, Μαντώ Μαυρογένους, Δόμνα και Αντώνη Βισβίζη, Εμμανουήλ Παπά, Γέρο-Καρατάσο, Βρεσθένη Θεοδώρητο, Άνθιμο Γαζή, Θεόκλητο Φαρμακίδη, Αντώνη Οικονόμου, Λυκούργο Λογοθέτη, Μακρυγιάννη, Θανάση Ραζηκότσικα και τους τρεις μεγάλους: Γεώργιο Καραϊσκάκη, Ανδρέα Μιαούλη και Κωνσταντίνο Κανάρη. Επίσης ασχολείται με την Ελληνική και Γαλλική Επανάσταση και την Φιλική Εταιρεία.
Ο Σαράντος Καργάκος παραθέτει όχι μόνο τα ηρωικά γεγονότα αλλά και κάποια μελανά σημεία που είναι φυσικό να υπήρξαν και που δυστυχώς θα υπάρχουν πάντα σε όλους τους ξεσηκωμούς.
Πρόκειται για Αριστούργημα.
Ο ιστορικός, φιλόλογος και δοκιμιογράφος κύριος Σαράντος Ι. Καργάκος γεννήθηκε το 1937 στο Γύθειο Λακωνίας. Στη διάρκεια του Εμφυλίου εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε, εργαζόμενος παράλληλα, Κλασική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πρωταγωνίστησε στο φοιτητικό κίνημα των ετών 1961-1963 και υπήρξε εισηγητής του 15% για την παιδεία. Εργάστηκε επί 35 έτη στα μεγαλύτερα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια των Αθηνών και στους μεγαλύτερους φροντιστηριακούς οργανισμούς, στους οποίους πάντα ήταν ιδρυτικό μέλος. Στις 19 Μαρτίου 1969 παραιτήθηκε από την ιδιωτική εκπαίδευση (Λύκειο Μπαρμπίκα), αρνούμενος να εκφωνήσει τον «προκατασκευασμένο» λόγο για την Εθνική Επέτειο. Δυο φορές το στρατιωτικό καθεστώς έβαλε λουκέτο στον φροντιστηριακό οργανισμό στον οποίο ήταν ιδρυτικό μέλος. Επανήλθε για μερικά χρόνια στην ιδιωτική εκπαίδευση, χωρίς να ζητήσει «αναγνώριση» για τα έτη της απουσίας του, αλλά παραιτήθηκε λόγω της κατιούσας πορείας που έλαβε η ελληνική παιδεία μετά τη Μεταπολίτευση. Παρόλο που το στρατιωτικό καθεστώς τού είχε αρνηθεί έκδοση διαβατηρίου, ο κύριος Σ. Ι. Καργάκος δεν εδίστασε μετά το 1991 να διδάξει στη Σχολή Πολέμου του Ελληνικού Ναυτικού, στη Σχολή Εθνικής Αμύνης και στην αρτισύστατη Διακλαδική Σχολή της Θεσσαλονίκης. Δε βαρύνεται με καμία επίσημη τιμητική διάκριση. Από τα φοιτητικά χρόνια του άρχισε να αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά. Υπήρξε συνεργάτης των περιοδικών Οικονομικός Ταχυδρόμος, Πειραϊκή Εκκλησία, Ερυθρός Σταυρός, Κοινωνικές Τομές, Ιχνευτής, Ελλοπία, Άρδην και Εθνικές Επάλξεις κ.ά. Εξακολουθεί να συνεργάζεται με τα περιοδικά Ευθύνη και 4 Τροχοί κ.ά. Επί τετραετία υπήρξε αρθρογράφος και λογοτεχνικός κριτικός της εφημερίδας Ελεύθερος Τύπος και Τύπος της Κυριακής. Υπήρξε επίσης αρθρογράφος και κριτικός της εφημερίδας Η Απόφαση και παλαιότερα συνεργάτης της Καθημερινής. Έχει δημοσιεύσει 60 βιβλία. Από αυτά ξεχωρίζουν οι γλωσσικές μελέτες Αλαλία, ήτοι το σύγχρονο γλωσσικό μας πανόραμα και Αλεξία, γλωσσικό δράμα με πολλές πράξεις και οι συλλογές δοκιμίων Προβληματισμοί, ένας διάλογος με τους νέους. Μεταξύ των ετών 1997-2000 κυκλοφορήθηκαν τα βιβλία του Η πολιτιστική συνεισφορά του αρχαίου και μεσαιωνικού κόσμου (2 τόμοι, εκδόσεις Gutenberg), Ζαχαριάς Μπαρμπιτσιώτης, ο δάσκαλος της κλεφτουριάς (εκδόσεις Σιδέρη), Συντακτικό της Αρχαίας Ελληνικής (συνεργασία Χρήστου Λεμπέση, εκδόσεις Πατάκη), Ρήτορος Λυκούργου, «Κατά Λεωκράτους λόγος» (εκδόσεις Κάκτος), Κινούμενη Άμμος (κείμενα πολιτικά και κοινωνικά, εκδόσεις Αρμός), Η στρατηγική του Λόγου (βοήθημα για το Λύκειο, εκδόσεις Gutenberg), η ιστορική μελέτη Αλβανοί ‒ Αρβανίτες ‒ Έλληνες (εκδόσεις Σιδέρη) και η ογκώδης μονογραφία Αλεξανδρούπολη, μια νέα πόλη με παλιά ιστορία. Μεταξύ των ετών 2000-2002 κυκλοφορήθηκαν: Η ιστορία του ελληνικού κόσμου και του μείζονος χώρου (ελληνική και παγκόσμια ιστορία σε δύο τόμους από τις εκδόσεις Gutenberg), η πολιτική μελέτη Για μια δημοκρατία ευθύνης (εκδόσεις Καστανιώτης), Παγκοσμιοποίηση: Για ένα παγκόσμιο σύστημα απολυταρχικής εξουσίας (εκδόσεις Κάκτος), Ολυμπία και Ολυμπιακοί Αγώνες (εκδόσεις Σιδέρη). Το 2003 κυκλοφορήθηκαν δύο ακόμα έργα: τα Μικρά Γλωσσικά και Η πολιτική σκέψη του Παπαδιαμάντη (Αρμός). Στις 2 Δεκεμβρίου 2004 κυκλοφορήθηκε η τρίτομη Ιστορία των αρχαίων Αθηνών, ένα ογκώδες έργο 2.000 σελίδων (εκδόσεις Gutenberg), ένα έργο μοναδικό στην ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία, που εντός δεκαμήνου έκανε τρεις επανεκδόσεις. Το 2006 κυκλοφορήθηκαν Η Ιστορία της αρχαίας Σπάρτης (εκδόσεις Gutenberg) και Η ελληνικότητα της Μακεδονίας (εκδόσεις Γεωργιάδη). Το 2007 από τις εκδόσεις Ι. Σιδέρη εκδόθηκαν τα ακόλουθα έργα του κυρίου Σαράντου Ι. Καργάκου: Το βυζαντινό ναυτικό, Η ιστορία από τη σκοπιά των Τούρκων και Μεσόγειος: η υγρή μοίρα της Ελλάδος και της Ευρώπης. Επίσης, σε μικρό σχήμα η μελέτη Η παιδεία σήμερα, η παιδεία αύριο (εκδόσεις Αστρολάβος/Ευθύνη).
Ο Σαράντος Ι. Καργάκος απεβίωσε στις 14 Ιανουαρίου 2019 και κηδεύτηκε δυο ημέρες μετά στο Δεύτερο Νεκροταφείο Αθηνών.
